RNEK OLAY ANALZ YNTEM MAHMUT ALIKAN rnek Olay

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ MAHMUT ÇALIŞKAN

Örnek Olay Analizi Yöntemi İÇİNDEKİLER 1 Örnek olay analizi yöntemi nedir? 2 Amacı Nedir? 3 Neden Bu Yöntem? 4 Örnek Olay Analizi Yönteminin Basamakları 5 Yöntem Ne Yarar Sağlar? 6 Bu Yöntemin Sınırlılıkları Nedir? 7 8 Örnek Olay Analizi Yöntemini Nasıl Uygularız? Sonuç ve Örnek Uygulama 2

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ 1 Örnek olay analizi yöntemi nedir? Örnek olay yöntemi, gerçek hayatta karşılan problemlerin sınıf ortamında çözülmesi yoluyla öğrenmenin sağlanmasıdır. Bu yöntem öğrencilere bir konuyu ya da bir beceriyi kazandırmak ve o konuda uygulama yaptırmak amacıyla kullanılır. Günlük hayatta karşılan gerçek bir problemin çözümü için de kullanılır. . . Örnek olay incelemesi, dersin hedef davranışlarına uygun olarak gerçek bir olayın sunulup bu olayla ilgili olarak öğrencilerin tartışma ve yorum yapmalarını içeren bir öğretim yöntemidir. 3

Örnek Olay Analizi Yöntemi 2 Amacı Nedir? Öğrenci etkinliğine dayalı güdüleyici bir öğretme yaklaşımı olan, öğrencinin öğrenme sürecine etkin olarak katıldığı ; buluş yoluyla öğrenme yaklaşımını temel alır. Kavrama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır 4

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Toplumdaki farklı görüşlere, farklı değerlere sahip insanların birbirleriyle konuşarak farklılıklardan kaynaklanan problemleri çözmede kullanabilecekleri becerileri kazandırmaktır. 5

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v "Case-work", "case-study", "case-method" da denilen bu metod, gerçek hayatta karşılan problemlerin sınıf ortamında çözülmesi yoluyla öğrenmenin sağlanmasıdır. v Bu yöntem öğrencilere bir konuyu kavratmak ve o konuda uygulama yaptırmak amacıyla kullanılır. Günlük hayatta karşılaşılmış olan bir problemin çözümü içinde kullanılır. . 6 Yüzüncü Yıl Üniversitesi

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Bu yöntemde, olayın nedeni, nasıl olduğu, sonuçlarının ne olacağı tartışılarak alternatif çözüm yolları önerilir 7 Yüzüncü Yıl Üniversitesi

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Söz konusu olan sorunlu olay; gerçek ya da hayali olabilir ve genellikle de yazılıdır Öğrenciler bir problemi çözerken kuramsal bilgilerin yerine, bunları gerçek yaşamdan alınan sorunlarla yüze gelerek öğrenirler 8

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ 3 Neden Bu Yöntem? v Örnek olay yöntemi, Öğrencilerin sorunlu bir olaya aktif olarak katılmalarını gerektiren bir yöntemdir. 9

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Gerçek hayatta karşılan problemlerin sınıf ortamında çözümlenmesi yoluyla öğretim sağlanmaktadır. 10

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Öğrenciler, olayı öğrenir, verileri analiz eder, sorunu değerlendirirler. Tartışarak olayın nedenlerine ya da çözümüne ilişkin öneriler geliştirirler. 11

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Bu yolla öğrenciler güzel konuşma, düşündüklerini sözel olarak ifade edebilme, fikirlerini belli ölçülere dayanarak savunma, başkalarının düşüncelerine saygılı olma gibi özelliklerini geliştirebilirler. 12

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Hemen her alanda rahatlıkla uygulanabilecek ve verimli öğretim sonuçları alınabilecek bir yöntemdir. Öğrenciler burada problem çözme tekniklerini, işbirliği içinde öğrenme, rol oynama gibi teknikleri de rahatlıkla kullanıp uygulama fırsatı bulurlar. v Tüm öğrencilerin tartışmaya katılması sağlanabilir 13

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ 4 Örnek Olay Analizi Yönteminin Basamakları 4. Sonuca ulaşmak 3. Veri toplama, organize etme, değerlendirme ve açıklama 2. Geçici hipotezler formüle etme 1. Problemi Tanıma 14

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ Nasıl Uygulanacak? Tartışarak Yazarak A-Örnek olayın hazırlanması A-Özgür yazım evresi B-Örnek olayın sunulması B-Örnek olayı kaleme alma evresi C-Örnek olayın tartışılması C-Örnek olayı paylaşma evresi D-Tartışmanın sonuçlandırılması D-Değerlendirme ve sonuç evresi 15

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ 5 Yöntem Ne Yarar Sağlar? v İlgi ve güdülenmeyi artırır. v Öğrenciler ders kitabı dışındaki materyallerden yararlanırlar. 16

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Aktif katılım sağlanır. v Problem çözme yeteneği gelişir. 17

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Diğer öğrencilerle çalışma imkanı sağlar. v Etkili dinleme ve karar verme becerisi gelişir. 18

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Öğrencilerin sorumluluklarını geliştirir. v Bağımsız düşünme yeteneği gelişir. 19

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ 6 Bu Yöntemin Sınırlılıkları Nedir? v Uzun zaman alır. v Öğretmenin önceden çok iyi hazırlanmasını gerektirir. v Kalabalık sınıflarda uygulanması zordur 20

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Öğretmenin grup liderliği yapamayacağı durumlarda, olayın ayrıntısını bilen bir lidere ihtiyaç duyulur. v İncelenmesi düşünülen olaya tam olarak yan bir örnek olay yazmak bazen güç olabilir. 21

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Tartışmaları yönetmede ve değerlendirmede zorlukla karşılabilir. v Sık sık kullanıldığında bıkkınlık verir. 22

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Öğrenmenin değerlendirilmesi güçtür. v Problem oluşturma bazen yöneticilerle, velilerle ya da diğer ilgililerle anlaşmazlığa neden olabilir. 23

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ Yöntemi Uygularken Nelere Dikkat Edelim? v Olay, sınıfın tamamınca bilinmelidir. v Örnek olay kendi içinde bir bütünlük oluşturmalıdır. 24

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Temel bir sorun olmalıdır. v Öğrenciye ön bilgi verilmelidir. 25

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Örnek olay üzerinde tartışma açılmalı, sonuçlar rapor edilmelidir. v Düşündürücü ve eğitsel olmalıdır. 26

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v En çok otuz kişi ile uygulanmalıdır. v Sınıf “U” şeklinde oturtulmalıdır. v Hoşgörülü, sabırlı ve yönlendirici olunmalıdır. 27

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ 7 Yöntemi Hazırlarken nelere dikkat etmeliyiz? v Örnek olay gerçek mi? v Örnek olay anlamlı mı? v Örnek olay mantıklı bir bütünlük taşıyor mu? v Örnek olay farklı bir görüş getiriyor mu? 28

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Örnek olay orijinal mi? v Örnek olay öğrenme ilkelerine göre düzenlenmiş mi? 29

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ 7 Etkili Kullanım İçin Temel İlkeler v Öğrencilerin seviyelerine ve olgunluk düzeylerine uygun bir örnek oluşturma. v Örnek olayı açık bir şekilde yazma. 30

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Olayın istenilen yönde tartışılmasını sağlayacak kilit sorular hazırlama, v Olaya ilişkin yeterli materyallerin ve kaynakların sağlandığından emin olma. 31

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Öğrencilerin bu etkinliklerden yararlanabilmeleri için, olayı iyice anladıklarından emin olma v İstenilen yönde ilerlediklerinden emin olabilmek için, öğrencileri periyodik olarak kontrol etme 32

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Öğrencilerin yanlış çözümlere gitmelerini önlemek v Olayın tüm olarak değerlendirilmesini yapmak v Öğrencilerin tecrübeleri değerlendirmelerine yardım etme 33

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Olay tartışmaya açık ise, idareye önceden haber verme v Bu yöntemle birlikte diğer yöntemlerin (rol oynama, soru-cevap, benzetim…. ) uygulanmasına özen göstermek 34

Örnek Olay Analizi Yöntemi Daha etkili Nasıl Kullanabiliriz? 1 - Heyecan Oluşturmak roblemin duyu organları tarafından Problemin algılanmasını sağlamak • Öğrencinin kullandığı yöntemi hafızasında canlandırması Problemi nasıl çözeceğini düşünmesi Dikkatini bir yerde toplayabilmesi İlgi ve güdülenmeyi sağlama Yaratıcı düşünme ve problem çözme tekniklerini kullanabilmesi 35

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ 2. Öğrencileri benzer birkaç problemle karşıya bırakmak 3. Problemi öğrencilerin olgunluk ve beceri düzeylerine uygun bir biçimde sunma heyecan Oluşturmak 4. Problemin öneminin öğrencilere gösterilmesi 5. Gerektiğinde rehberlik yapma ve yol gösterme 6. Gerekli araç ve gereçlerin sağlanması 7. Değerlendirme 8. Problemi tanımlama ve sınırlamada öğrencilere yardım etme 36

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ Bu Yöntemi Nerelerde Kullanabiliriz? v Her konu alanı ve içerikteki olay, uygulama ve problemler, örnek olay biçiminde sınıfa getirilebilir 37

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Gazete, dergi, TV, bilimsel kitaplar, filmler v. s. örnek olay olarak sınıfa getirilebilir. 38

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Çeşitli özel ve kamu kuruluşların kütüphaneleri ve kayıtları da bu yöntem için uygun materyaller bulundurmaktadır 39

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Bilgisayar teknolojisinin gelişimi ile birlikte tüm derslere ilişkin CD, VCD ve mültimedya programları örnek olay yönteminin kullanılmasına zengin ve çok çeşitli olanaklar sağlamaktadır. 40

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ BU YÖNTEMDE ELE ALINABİLECEK KONULAR v İnsanların kötü alışkanlıklarıyla ilgili olarak değişik örnek olay sorunları oluşturulabilir. v Trafik canavarı örnek olay etkinliğini için çok uygulanılabilir bir konudur. v Görgü kurallarıyla ilgili iyi bir örnek çocuklara çok etkili mesajlar verebilir. v Zenginlik-fakirlik sorunları v Anne ve Babaların çocuklar üzerine yanlış eğitimi 41

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ Öğretmenin Rolü Nedir? v Olayı sözlü ya da yazılı olarak sınıfta sunmak, bunu yaparken de gerçekçi bir yol izlemektir. v Öğrenci, çözüme ulaşıncaya kadar nitelikli sorularla yönlendirilir. Öğretmenin öğrencinin adına çözüm bulmasının hiçbir eğitsel katkısı yoktur. v Öğretmen veri sağlayıcı, kaynak kişi ya da eleştirici olmalı, denetleyen kişi etkisi yaratmaktan kaçınmalıdır. 42

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ SONUÇ v Bu yöntem öğrenci merkezli bir yöntem olup, öğrenci merkezli öğretim, öğrencinin yeteneklerinin ön plana çıktığı, öğrencilerin kendine olan güvenini, sorumluluklarını olumlu olarak destekleyen, öğrenciye yaparak yaşayarak öğrenme fırsatı veren bir sistemdir 43

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ ETKİNLİK - 1 v Ahmet günlerdir okula gelmiyordu. Öğretmen bu durumu Ahmet’in annesi ile görüştü. Annesi Ahmet ‘in okulu sevmediğini, bu yüzden okula gelmediğini belirtti. Okul müdürü durumdan haberdar edildi. Okul müdürü Ahmet ile görüştü ve Ahmet ‘e neden okula gelmediğini sordu. Ahmet “öğretmenin kendisine kızdığını, söz vermediğini ve saçlarını okşamadığını ve bu yüzden okula gelmek istemediğini” söyledi. Müdür Ahmet’e sert bir ses tonuyla okula gelmez ise ailesinin cezalandırılacağını ve kendisinin de sınıfta kalacağını söyledi. Bunun üzerine Ahmet 44 ağlayarak müdürün odasından ayrıldı.

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v 1 -Ahmet’in yerinde olsaydınız ne yapardınız? v 2 -Okul müdürünün yerinde siz olsaydınız ne yapardınız? v 3 -Öğretmenin tutumunu nasıl değerlendiriyorsunuz? v 4 -Ahmet’in ailesi ne yapmalıdır? v Bu sorular sınıfça tartışılır ve varılan sonuçlar öğrencilere rapor ettirilir. 45

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ ETKİNLİK - 2 v Ayşe öğretmen, görev yaptığı okulda kendisinden istenen yıllık ve günlük planlarını internetten ya da kılavuz kitaplardan yararlanarak hazırlamaktadır. Aslında, yılların öğretmeni olduğu için kendisinden istenen planları çok kolaylıkla yapabilmekte hatta otomatik denecek kadar seri düzenleyebilmektedir. Ancak uygulamaya geçilen yeni ilköğretim programının öğrenci merkezli olması, süreci değerlendirmeyi gerektirmesi ve daha fazla etkinliği içermesi sebebiyle bazı aksaklıklar yaşamaktadır. 46

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ v Planlarda yer alan kazanımlar, etkinlikler ve değerlendirme aslında birbiriyle oldukça uyumlu olmakla beraber, Ayşe öğretmen etkinliklerini yetiştirememekte, sık kendisi ön plana çıkmakta ve öğrenciler kazanımlara zaman eksik ulaşmaktadır. Bu durumda Ayşe öğretmen de, mesleki ve insani sorumluluğu nedeniyle eksik kaldığını düşündüğü konuları geleneksel olarak işlemektedir. v Oysa ki hazırlanan plan eksiksiz görünmekle birlikte, Ayşe öğretmen istediği performansı sergileyememekte ve bazen de öğrenciler neyi neden yaptıklarını tam anlayamamaktadırlar. 47

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ SORULAR v Ayşe öğretmen planlarını nasıl düzenlemelidir? v Ayşe öğretmen sınıf içerisinde ne yapabilir? v Siz bir müfettiş olarak, Ayşe öğretmeninin sınıfında bulunsanız ne yapardınız/kendisine ne önerirdiniz? 48

ÖRNEK OLAY ANALİZİ YÖNTEMİ Kaynakça SABAN AHMET, Öğrenme - Öğretme Süreci, Nobel Yayıncılık, 2002 ÜN AÇIKGÖZ Kamile, Aktif Öğrenme, Eğitim Dünyası Yayınları, 2003 http: //w 3. gazi. edu. tr/web/alperal/orn-ola. pdf Küçükahmet, Leyla , Öğretim İlke ve Yöntemleri, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım, Ağustos 2002 v Üstündağ, Tülay Yaratıcılığa Yolculuk, Pegem A Yayınları, Kasım 2002 v http: //yayim. meb. gov. tr/dergiler/168/index 3 -ozkan. htm v v 49