PODATEK DOCHODOWY OD OSB FIZYCZNYCH Wprowadzenie teoretyczne USTAWY

PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB FIZYCZNYCH Wprowadzenie teoretyczne

USTAWY Normatywną regulację dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych zawierają dwie ustawy: 1) ustawa z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1387 ze zm. ); 2) ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t. j. Dz. U. 2019 poz. 43 ze zm. ).

USTAWA O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB FIZYCZNYCH

WYŁĄCZENIA PODATKOWE (art. 2) Przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie stosuję się do przychodów: 1) z działalności rolniczej, z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych produkcji rolnej; 2) z gospodarki leśnej w rozumieniu ustawy o lasach; 3) podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn; 4) wynikających z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy; 5) z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich; 6) przedsiębiorcy żeglugowego opodatkowanego podatkiem tonażowym; 7) ze świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objętych wspólnością majątkową małżeńską.

PODMIOT OPODATKOWANIA (art. 3) Obowiązek podatkowy dotyczy osób fizycznych (w każdym wieku). Obowiązek podatkowy na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych może przybrać jedną z dwóch postaci: 1. Nieograniczony obowiązek podatkowy – dotyczy osób mających miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Osoby takie podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. 2. Ograniczony obowiązek podatkowy – dotyczy osób niemających miejsca zamieszkania na terytorium Polski. Osoby takie podlegają obowiązkowi podatkowemu wyłącznie w odniesieniu do dochodów osiąganych na terytorium Polski.

PODMIOT OPODATKOWANIA (art. 3) Kluczowe dla rozstrzygnięcia, czy podatnika obejmie nieograniczony, czy ograniczony obowiązek podatkowy jest zrozumienie pojęcia miejsca zamieszkania w Polsce. Ustawodawca przyjmuje, że osobą fizyczną mająca miejsce zamieszkania w Polsce jest osoba, która spełnia przynajmniej jeden z poniższych warunków: 1) posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych); 2) przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

PRZEDMIOT OPODATKOWANIA (art. 9) Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 a i 52 c u. p. d. f. oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów (z zastrzeżeniem art. 2930 c, art. 30 e oraz art. 44 ust. 7 e i 7 f). DOCHÓD = PRZYCHÓD – KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODU

ŹRÓDŁA PRZYCHODÓW (art. 10) Źródła przychodów: 1) stosunek służbowy, stosunek pracy (w tym spółdzielczy), praca nakładcza, emerytura lub renta; [ art. 12] 2) działalność wykonywana osobiście; [ art. 13] 3) pozarolnicza działalność gospodarcza; [ art. 14 i 14 b] 4) działy specjalne produkcji rolnej; [ art. 15] 5) najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze; [ art. 16 a] 6) kapitały pieniężne i prawa majątkowe; [ art. 17 i 18] 7) odpłatne zbycie: nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, innych rzeczy; 8) inne źródła [ art. 20].

PRZYCHÓD (art. 11) Co do zasady przychodem są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym: 1) pieniądze; 2) wartości pieniężne; 3) wartość otrzymanych świadczeń w naturze; 4) wartość innych nieodpłatnych świadczeń.

KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW (art. 22) Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Przy czym ustawodawca w art. 23 u. p. d. o. f. enumeratywnie wylicza koszty, które nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów. Ustawodawca definiuje koszty uzyskania przychodów w sposób bardzo ogólny i jednocześnie ustala żadnego ich stałego katalogu (ze względu na ogromną różnorodność działalności mogących przynosić dochód jest to niemożliwe). W doktrynie wypracowano szereg cech jakie powinien spełniać k. u. p. Najważniejsze z nich to bezpośredni związek kosztu z daną działalnością oraz bezpośredni wpływ poniesionego kosztu na wielkość osiągniętego przychodu. Koszty uzyskania przychodów nie są kosztami uzyskania jakichkolwiek przychodów, lecz zawsze związane są z uzyskaniem przychodu z konkretnego źródła. Koszty uzyskania przychodu z danego źródła pomniejszają przychody z tego właśnie źródła, a nie jakiekolwiek przychody.

KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW (art. 22) Koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, itp. : K. U. P miesięcznie K. U. P. rocznie 1 stosunek pracy 250 zł 3 000 zł >1 stosunek pracy 250 zł 4 500 zł 1 stosunek pracy osoba dojeżdżająca 300 zł 3 600 zł >1 stosunek pracy osoba dojeżdżająca 300 zł 5 400 zł Brak kosztów uzyskania przychodów dla emerytury i renty! Jeżeli roczne koszty uzyskania przychodów są niższe od wydatków na dojazd do zakładu lub zakładów pracy środkami transportu autobusowego, kolejowego, promowego lub komunikacji miejskiej, w rocznym rozliczeniu podatku koszty te mogą być przyjęte przez pracownika lub przez płatnika pracownika w wysokości wydatków faktycznie poniesionych, udokumentowanych wyłącznie imiennymi biletami okresowymi (art. 22 ust. 11).

KOSZTY UZYSKANIA PRZYCHODÓW (art. 22) Inne przykładowe koszty uzyskania przychodów: ü 50% uzyskanego przychodu, jednak nie więcej niż 85 528 zł dla przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i pokrewnych (art. 22 ust. 9 pkt 3); ü 20% uzyskanego przychodu dla przychodów z tytułu następujących rodzajów działalności wykonywanych osobiście (art. 22 ust. 9 pkt 4): a) artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej, publicystycznej, itp. ; b) polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi; c) osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności (np. biegli sądowi); d) wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło.

ZWOLNIENIA PRZEDMIOTOWE (art. 21) W art. 21 u. p. d. o. f. ustawodawca zawarł obszerny katalog zwolnień przedmiotowych. Powodem wprowadzenia poszczególnych zwolnień jest najczęściej chęć stymulowania pewnego rodzaju działalności, bądź względy sprawiedliwości społecznej. Skutkiem zwolnienia podatkowego jest to, że określony rodzaj przychodu, mimo że generalnie jest on przychodem ze źródeł podlegających opodatkowaniu, nie podlega łączeniu z przychodami z pozostałych źródeł. Przychodu tego nie uwzględnia się przy obliczaniu dochodów. Część zwolnień jest limitowana kwotowo, przy czym stosowane są dwa rodzaje tych limitów. Najczęściej przychody do wysokości limitu są zwolnione od podatku także po jego przekroczeniu (np. art. 21 pkt 38), zdarza się jednak, że przekroczenie limitu oznacza, że cały przychód (także jego część mieszcząca się w limicie) nie korzysta ze zwolnienia (np. art. 21 pkt 6 a).

ZWOLNIENIE DLA PODATNIKÓW W WIEKU < 26 LAT (art. 21 ust. 1 pkt 128) Zwolnione od PIT są przychody do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł, otrzymane przez podatnika do ukończenia 26. roku życia z tytułu: 1) stosunku służbowego; 2) stosunku pracy; 3) pracy nakładczej; 4) spółdzielczego stosunku pracy; 5) umów zlecenia, o których mowa w art. 13 pkt 8 u. PIT: przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od a) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, b) właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora – jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością, c) przedsiębiorstwa w spadku – z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9;

PODSTAWA OPODATKOWANIA (art. 26) Podstawą opodatkowania jest suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów ustalona zgodnie z art. 9, 24 b lub 25, z wyjątkiem dochodów opodatkowanych w sposób ryczałtowy (niepodlegających sumowaniu z innymi dochodami), pomniejszona o kwoty : 1) składek na ubezpieczenie społeczne; 2) zwrotów nienależnie pobranych świadczeń; 3) wydatków na cele rehabilitacyjne osób niepełnosprawnych; 4) wydatków poniesionych z tytułu użytkowania Internetu; 5) darowizn przekazanych na wymienione w ustawie cele.

SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE (art. 26 ust. 1 pkt 2) Podatnik ma prawo pomniejszyć podstawę opodatkowania o kwotę faktycznie poniesionych przez niego wydatków na składki określone w ustawie z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych. Odliczeniu podlegają zarówno składki zapłacone bezpośrednio przez podatnika, jak i składki, które zostały potrącone przez płatnika składek od dochodu podatnika (np. płatnikiem składek jest pracodawca względem zatrudnianych przez niego pracowników). Podstawa wymiaru składki zależy od źródła przychodów – przykładowo: a) dla osób pozostających w stosunku pracy (pracowników) podstawą jest przychód w rozumieniu u. p. d. o. f. (wynagrodzenie brutto); b) dla osób prowadzących działalność gospodarczą podstawą jest zadeklarowana przez nich kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej (w 2020 r. – 5 227 zł). Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe nie może jednak przekroczyć rocznie trzydziestokrotności prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego, tj. w 2020 r. nie może przekroczyć kwoty 156 810 zł.

SKŁADKI NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE (art. 26 ust. 1 pkt 2) Ubezpieczenie społeczne obejmuje ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe. Stawki poszczególnych składek na te ubezpieczenia określone są w art. 22 ustawy o ubezpieczeniach społecznych: 1) 19, 52 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenie emerytalne (9, 76%); 2) 8, 00 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenia rentowe (1, 5%); 3) 2, 45 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenie chorobowe (2, 45%); 4) od 0, 40 % do 8, 12 % podstawy wymiaru - na ubezpieczenie wypadkowe. Zgodnie z art. 16 u. u. s. w przypadku pracowników składkę na ubezpieczenie emerytalne finansują z własnych środków, w równych częściach, ubezpieczeni i płatnicy składek, natomiast składkę na ubezpieczenie rentowe finansują z własnych środków, w wysokości 1, 5% podstawy wymiaru ubezpieczeni i w wysokości 6, 5% podstawy wymiaru płatnicy składek. Obowiązkową dla pracowników składkę na ubezpieczenie chorobowe pokrywają w całości oni sami. Składkę na ubezpieczenie wypadkowe pracowników w całości finansują płatnicy. Osoby prowadzące działalność gospodarczą finansują składki na ubezpieczenie społeczne w całości z własnych środków, przy czym dla nich składka na ubezpieczenie chorobowe ma charakter dobrowolny.

ZWROTY NIENALEŻNIE POBRANYCH ŚWIADCZEŃ (art. 26 ust. 1 pkt 5) Podstawę opodatkowania można pomniejszyć o kwoty dokonanych w roku podatkowym zwrotów nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika. To odliczenie ma charakter techniczny. W przypadku konieczności zwrotu nienależnych świadczeń podatnik faktycznie uzyskuje dochodu odpowiadającego wartości zwróconego świadczenia. Świadczenie to było już jednak opodatkowane, najczęściej przez płatnika tego świadczenia, w formie zaliczki na podatek. Odliczenie od podatku zwrotów świadczeń, o których mowa, ma na celu odzyskanie potrąconych przez wypłacających te świadczenia zaliczek na podatek. Wysokość kwot podlegających odliczeniu uzależniona jest od tego, czy płatnik przy zwrocie potrącił kwoty odpowiadające wartości podatku dochodowego. Jeżeli kwoty te nie zostały potrącone, to odliczeniu podlega cała wartość świadczenia, łącznie z należnymi podatkami dochodowymi.

WYDATKI NA CELE REHABILITACYJNE OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ (art. 26 ust. 1 pkt 6) Możliwość dokonania tego odliczenia od podstawy opodatkowana określana jest potocznie „ulgą rehabilitacyjną”. Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 odliczeniu podlegają wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesione w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne ( art. 26 ust. 7 e u. p. d. o. f. ). Ustawodawca w art. 26 ust. 7 a zawarł zamknięty katalog wydatków, które można odliczyć od podstawy opodatkowania. Zgodnie z art. 26 ust. 7 b odliczyć można jedynie wydatki sfinansowane ze środków własnych podatnika.

WYDATKI NA CELE REHABILITACYJNE OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNEJ (art. 26 ust. 1 pkt 6) Przykładowe wydatki podlegające „uldze rehabilitacyjnej”: 1) adaptacja i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych; 2) przystosowanie pojazdów mechanicznych; 3) odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, itp. placówkach oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne; 4) opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, w kwocie nieprzekraczającej w roku podatkowym 2. 280 zł (analogicznie pies asystujący); 5) opieka pielęgniarska w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa; 6) opłacenie tłumacza języka migowego; 7) kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia; 8) leki - w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki (stale lub czasowo).

ULGA INTERNETOWA (art. 26 ust. 1 pkt 6 a) W wyniku nowelizacji u. p. d. o. f. zmianie uległa regulacja dotycząca możliwości pomniejszenia podstawy opodatkowania o wydatki poniesione przez podatnika na korzystanie z Internetu w kwocie nieprzekraczającej 760 zł, czyli tzw. „ulgi internetowej”. W rozliczeniu podatkowym za 2012 rok wszyscy podatnicy mogą skorzystać z ulgi jeszcze na starych zasadach, natomiast od rozliczenia za 2013 rok (składane do 30. 04. 2014 r. ) zawężeniu ulega krąg podmiotów, które będą mogły skorzystać z tej ulgi. Odliczeniu podlegają wydatki poniesione przez podatnika z tytułu użytkowania sieci Internet, niezależnie od miejsca w którym się z niego korzysta jak i formy jego dostępu, np. w domu (łącze stałe, bezprzewodowe, w tym za pomocą urządzeń mobilnych) jak i w kawiarence internetowej. Odliczenie stosuje się, pod warunkiem posiadania dokumentów stwierdzających ich poniesienie, np. faktury. W przypadku wspólnego rozliczania się małżonków każdemu z nich przysługuje osobny limit ulgi w wysokości 760 zł.

ULGA INTERNETOWA (art. 26 ust. 1 pkt 6 a) Prawo do ulgi internetowej za lata 2013 -2014: ≤ 2011 r. 2012 r. 2013 r. 2014 r. + * * + + - + - Legenda: + podatnik skorzystał z ulgi * podatnik mógł skorzystać z ulgi, ale tego nie zrobił – podatnik nie ma prawa do ulgi

ODLICZENIE Z TYTUŁU DAROWIZN (art. 26 ust. 1 pkt 9) Podstawę opodatkowania można obniżyć również o kwotę darowizn przekazanych na jeden z trzech wymienionych w ustawie celów: 1) organizacja pożytku publicznego; 2) kult religijny; 3) krwiodawstwo realizowane przez honorowych dawców krwi. Przy czym łączna kwota odliczeń z tytułu tych darowizn nie może przekroczyć w roku podatkowym kwoty stanowiącej 6% dochodu.

OBLICZENIE PODATKU (art. 27) Podstawa opodatkowania Wysokość podatku do 85. 528 zł włącznie 17 % × p. o. – k. z. p. ponad 85. 528 zł 14 539, 76 zł + 32% × (p. o. – 85. 528 zł) – k. z. p. Wysokość kwoty zmniejszającej podatek: 1) dla podstawy opodatkowania ≤ 8000 zł: 1360 zł; 2) dla podstawy opodatkowania > 8000 zł i ≤ 13 000 zł: 1360 zł - {[834 zł 88 gr × (podstawa opodatkowania - 8000 zł)] ÷ 5000 zł} 3) dla podstawy opodatkowania > 13 000 zł i ≤ 85 528 zł: 525, 12 zł 4) dla podstawy obliczenia podatku > 85 528 zł i ≤ 127 000 zł: 525 zł 12 gr - {525 zł 12 gr × [(podstawa opodatkowania - 85 528 zł)] ÷ 41 472 zł} 5) dla podstawy opodatkowania < 127 000 zł: brak k. z. p. Podatek obliczony na podstawie ww. stawek i k. z. p. ulega obniżeniu o: 1) kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne; 2) kwotę ulgi „prorodzinnej”.

SKŁADKA NA UBEZPIECZENIE ZDROWOTNE (art. 27 b) Obliczona na podstawie art. 27 lub art. 30 c kwota podatku dochodowego ulega obniżeniu o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przy czym kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek nie może przekroczyć 7, 75% podstawy jej wymiaru. Podstawą wymiaru składki jest: 1) dla pracowników przychód pomniejszony o kwotę składek odprowadzonych na ubezpieczenie społeczne; 2) dla osób prowadzących działalność gospodarczą zadeklarowana kwota, nie niższa od 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, włącznie z wypłatami z zysku (na 2020 r. – 5 368, 01 zł). Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru tej składki. Jeśli ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. Brak górnego limitu podstawy wymiaru składki.

ULGA PRORODZINNA (art. 27 f) Podatek dochodowy obliczony zgodnie z art. 27, pomniejszony o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, podatnik ma prawo obniżyć o kwotę ulgi na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym: 1) wykonywał władzę rodzicielską; 2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało; 3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Ulga przysługuje również na dzieci: a) bez względu na ich wiek, jeśli otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, b) do ukończenia 25. roku życia, jeżeli uczą się i w roku podatkowym nie uzyskały dochodów powyżej kwoty 3089 zł.

ULGA PRORODZINNA (art. 27 f) Ulga wynosi za każdy miesiąc: 1) 92, 67 zł na pierwsze dziecko, jeżeli suma dochodów rodziców nie przekracza w roku podatkowym kwoty 112. 000 zł; 2) 92, 67 zł na drugie dziecko; 3) 166, 67 zł na trzecie dziecko; 4) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko. Ulga dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku gdy w tym samym miesiącu prawo do ulgi nabywają osoby niepozostające w związku małżeńskim, każdej z tych osób przysługuje odliczenie w wysokości 1/30 kwoty ulgi za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

WSPÓLNE OPODATKOWANIE MAŁŻONKÓW (art. 6 i 6 a) Zasadą jest, że każdy podatnik podlega indywidualnemu opodatkowaniu swoich dochodów. Zasada ta dotyczy również małżonków. Jednakże w sytuacji, gdy małżonkowie: a) podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, b) przez cały rok podatkowy byli małżeństwem, c) przez cały rok podatkowy pozostawali we wspólności majątkowej, d) złożyli w terminie wspólny wniosek w zeznaniu podatkowym – podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków (przy czym odrębnie dla każdego z małżonków odlicza się kwoty z art. 26 i 26 c). Z techniki wspólnego opodatkowania może również skorzystać małżonek, który: 1) zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, a jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego; 2) pozostawał w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy, a jego małżonek zmarł po upływie roku podatkowego przed złożeniem zeznania podatkowego.

OSOBA SAMOTNIE WYCHOWUJĄCA DZIECKO (art. 6 ust. 4) Na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci: 1) małoletnie, 2) bez względu na ich wiek, jeśli otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, 3) do ukończenia 25. roku życia, jeżeli uczą się i w roku podatkowym nie uzyskały dochodów powyżej kwoty 3089 zł - podatek może być określony w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci (ewentualnie sumy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci i tych dzieci).

DOCHODY MAŁOLETNICH DZIECI (art. 7) Dochody małoletnich dzieci własnych i przysposobionych, z wyjątkiem dochodów z ich pracy, stypendiów oraz dochodów z przedmiotów oddanych im do swobodnego użytku, podlegające opodatkowaniu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, dolicza się do dochodów rodziców, chyba że rodzicom nie przysługuje prawo pobierania pożytków ze źródeł przychodów dzieci. Jeżeli małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowaniu, dochody małoletnich dzieci dolicza się po połowie do dochodu każdego z małżonków.

UNIKANIE PODWÓJNEGO OPODATKOWANIA (art. 27 ust. 8 -9 a) Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje dwie metody obliczania podatku w sytuacji, gdy podatnik uzyskiwał dochody zarówno w Polsce, jak i z tytułu działalności wykonywanej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub ze źródeł przychodów znajdujących się poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej: a) metoda wyłączenia z progresją – art. 27 ust. 8 ma zastosowanie do sytuacji, gdy Polska ma z danym państwem podpisaną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania i na mocy tej umowy dane dochody podatnika są zwolnione z opodatkowania polskim podatkiem dochodowym; b) metoda proporcjonalnego odliczenia (zaliczenia) – art. 27 ust. 9 i 9 a ma zastosowanie do dochodów uzyskanych w państwach, z którymi Polska nie ma podpisanej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub umowa taka nie przewiduje stosowania metody wyłączenia z progresją.

METODA WYŁĄCZENIA Z PROGRESJĄ (art. 27 ust. 8) Zastosowanie tej metody wiąże się ze zwolnieniem od podatku dochodów osiągniętych za granicą. Jednakże wysokość tych dochodów będzie istotna przy ustaleniu stawki podatkowej, według której obliczony będzie podatek od dochodów uzyskanych w Polsce. Aby obliczyć należny w Polsce podatek: 1. Sumujemy dochody uzyskane w Polsce i za granicą (dochód całkowity - Dc). 2. Od dochodu całkowitego obliczamy podatek (P) wg skali podatkowej z art. 27. 3. Obliczamy stawkę podatkową (S) dla dochodów uzyskanych w Polsce wg wzoru: S = (P / Dc) x 100% 4. Obliczamy należny w Polsce podatek przemnażając dochód osiągnięty w Polsce przez obliczoną stawkę podatkową.

METODA PROPORCJONALNEGO ODLICZENIA (art. 27 ust. 9) Polega ona na tym, że w rozliczeniu rocznym składanym w Polsce od podatku obliczonego od sumy dochodów osiągniętych w Polsce i za granicą podatnik odlicza kwotę podatku zapłaconego za granicą, jednak nie więcej niż wysokości określonego limitu. Odliczenie może przekroczyć tej części podatku obliczonego przed dokonaniem odliczenia, która proporcjonalnie przypada na dochód uzyskany w państwie obcym. Aby obliczyć należny w Polsce podatek: 1. Sumujemy dochody uzyskane w Polsce i za granicą (Do) (d. całkowity - Dc). 2. Od dochodu całkowitego obliczamy podatek (P) wg skali podatkowej z art. 27. 3. Obliczamy limit (L) odliczenia pomniejszającego należny w Polsce podatek: L = P x (Do : Dc) 4. Stosownie do otrzymanej kwoty limitu podatek należny w Polsce pomniejszamy o kwotę limitu, bądź kwotę zapłaconego za granicą podatku, jeśli kwota limitu jest wyższa od kwoty tego podatku.

ULGA ODSETKOWA (na zasadzie praw nabytych art. 26 b) W ramach tzw. praw nabytych ulga obejmuje wydatki na spłatę odsetek od kredytu (pożyczki) udzielonego podatnikowi na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych: 1) budowa budynku mieszkalnego; 2) wniesienie wkładu budowlanego lub mieszkaniowego do spółdzielni mieszkaniowej na nabycie prawa do nowo budowanego budynku mieszkalnego albo lokalu mieszkalnego w takim budynku; 3) zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej; 4) nadbudowa lub rozbudowa budynku na cele mieszkalne lub przebudowa (przystosowaniem) budynku niemieszkalnego, jego części lub pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne, w wyniku których powstanie samodzielne mieszkanie spełniające wymagania określone w przepisach prawa budowlanego. Ulga dotyczy odsetek od tej części kredytu, która nie przekracza kwoty 325. 990 zł. Prawo do odliczania wydatków na spłatę odsetek od kredytu, przysługuje do upływu terminu spłaty określonego w umowie o kredyt zawartej przed dniem 1 stycznia 2007 r. , nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia 2027 r.

ULGA NA CEL MIESZKANIOWY PRZY SPRZEDAŻY NIERUCHOMOŚCI (po 1 stycznia 2009 roku) (art. 21 ust. 1 pkt 131) Dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30 e, są wolne od podatku w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie dwóch lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe.