PLANIFIKIMI Planifikimi si funksion i menaxhmentit Parashikimi Qllimet

PLANIFIKIMI Planifikimi si funksion i menaxhmentit Parashikimi Qëllimet Planet 1 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Funksionet e Menaxhmentit Qellimet Kontrolli Planifikimi Strategjia Korrigjimi Parashikimi Krahasimi Politika Menaxhmenti: Masat Standardet Drejtimi Motivimi Udhëheqja Buxheti Aktiviteti me te cilin kryhen funksionet e caktuara me qellim qe ne mënyrë efikase te sigurohen, renditen dhe shfrytëzohen përpjekjet njerëzore dhe resurset fizike ashtu qe te arrihet ndonjë qellim. Planet Ndarja e punes Autoriteti Delegimi Departamentalizimi Komunikimi Mardheniet e punes Organizimi Vellimi I menaxhmentit Sjelljet e punetoreve Pagesa Vlersimi Vendosja 2 Personeli Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Planifikimi si funksion i menaxhmentit Përkufizime të planifikimit • Nevoja për planifikim • Rëndësia e planifikimit • Procesi i planifikimit • 3 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Përkufizime të planifikimit Çfarë kuptohet me termin planifikim ? Caktojë qëllimin se ku dëshiron të arrijë ? Menaxhmenti duhet të mendojë se : �në ç’mënyrë, �me ç’mjete, �në çfarë afati kohor, �me ndihmën e kujt, etj Kjo mënyre e te menduarit të njeriut në fakt paraqet planifikimin, si pjesë përbërëse e çdo veprimtarie të tij të vetëdijshme. Planifikimi është një aktivitet (proces) me të cilin përfshihet vendosja e qëllimit dhe mënyra e realizimit të të tyre. 4 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Përkufizime të planifikimit Qasje të ndryshme ü Planifikimi paraqet procesin e aktiviteteve lidhur me pyetjet: çka, si , kush dhe kur , para se të ndërmerren aksione menaxheriale. ü Planifikimi përfshin përcaktimin e objektivave ose të qëllimeve të organizatës, vendosjen e një strategjie të përgjithshme për arritjen e këtyre qëllimeve dhe zhvillimin e një hiearkie gjithëpërfshirëse të planeve për të integruar dhe koordinuar aktivitet. Ai merret pra, me �përfundimet - çfarë duhet bërë �mënyrat - si do të bëhet ? 5 Menaxhimi ? , si dhe Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Përkufizime të planifikimit Nga përkuzimet shihet se cilat janë elementet e planifikimit: üQëllimet üStrategjitë üPolitikat bazë üProcedurat üRregullat üProgramet üBuxhetet üPlanet 6 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Nevoja për planifikim Arsyet e organizatës për planifikim no She � Nevoja për lidhjen e më shumë aktiviteteve që të kryhen nga stile të ndryshme të menaxhmentit; � Nevoja për mbrojtjen e interesave të formuluara, përkundër kërcënimeve që vyijnë nga ndryshimet; � Nevoja përgjigje më të shpejta nga ndryshimet në rrethinë � Nevoja për shfrytëzimin sa më të mirë të resurseve; � Nevoja për rritje më të shpejtë � Nevoja për sistem më të mirë të kontrollit; � Nevoja përcaktimin e kohës së ndryshimeve më të shpejta etj 7 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Fig. Arsyet për të planifikuar Për shkak të ndryshimeve në mjedisin rrethues Vendosur standarde të cilat lehtësojnë procesin e kontrollit Dhënë udhëzime Menaxherët merren me planifikim për të: Zvogëluar ndikimin e ndryshimet Minimizuar humbjet dhe tepritë 8 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Procesi i planifikimit është proces mjaft i ndërlikuar dhe zakonisht përfshin këto faza : ü ü ü 9 ü ü ü Definimi i qëllimit (Analiza e mjedisit të brendshëm dhe të jashtëm) Përcaktimi i drejtë i objektivave për t'u arritur qëllimet e definuara Identifikimi i alternativave të mundshme Vlerësimi dhe zgjedhja e alternativës më të mirë Hartimi i planeve mbështetëse Buxhetimi i planeve Zbatimi dhe kontrolli i tyre Menaxhimi periodik Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Fig. Fazat themelore të procesit te planifikimit Modeli themelor Definimi i qëllimeve 10 Përcaktimi i të gjitha mundesive Zgjedhja e alternativës më të mirë Menaxhimi Zhvillimi i alternativës së zgjedhur Prof: Blerim Morina Aktivizimi i planeve 9/10/2021

Fig. Fazat themelore të procesit te planifikimit Përcaktimi i drejtë i objektivave Identifikimi i alternativave të mundshme Vlerësimi dhe zgjedhja e alternativës më të mirë Hartimi i planeve mbështetëse Buxhetimi i planeve Zbatimi dhe kontrolli periodik 11 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Detyrë Kompania per prodhimin e telefonave Samsung eshte ne treg qe nje kohe te gjate, Iphone eshte konkurenti kryesor I tij. Shitja e telefonave te kompanis samusng per vitin 2016 ishte 25 milion ndersa ne vitin 2017 shitja ishte 19 milion. Situata ne Samsung nuk eshte edhe aq e kenaqshme dhe fitimet nuk jane ne nivelin e meparshem. Kerkesa: Te behet planifikimi per kompanin ne fjal duke ndjekur 5 hapat e procesit te planifikimit? Hapi 1: Definimi I problemit/qellimit Hapi 2: Përcaktimi i të gjitha mundesive Hapi 3: Zgjedhja e alternativës më të mirë Hapi 4: Zhvillimi i alternativës së zgjedhur Hapi 5: Aktivizimi I pkaneve 12 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Parashikimi Qellimi I mesimit: Parashikimit ne menaxhim Premisat Metodat e parashikimit 13 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Parashikimi Ju duhet te mesoni…. Ne qka mbeshtetet parashikimi te menaxhimi? Cka kuptoni me parasupozime? Parasupozimet paraqesin vlerismin e gjendjes ne disa nivele, cilat jane ato? Cilat jane metodat e parashikimit dhe qka kuptoni me ato? Sa I perket ngjarjet e ardhshme ne menaxhim cilet faktor duhet analizuar? 14 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Kuptimi dhe natyra e parashikimit Kuptimi i parashikimit mbështetet në : �zvogëlimin e pasigurisë dhe paqartësisë së organizatës si sistem nga aspekti i ndikimit të mjedisit si dhe �shtimin e aftësisë së organizatës për sukses ndaj ndryshimeve që vijnë nga mjedisi. 15 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Premisat janë hipoteza mbi ngjarjet e të ardhmes të cilat mund të ndikojnë në veprimtarinë e organizatës. � Ngjarjet e ardhme pasqyrojnë faktorë të ndryshëm si: � ekonomikë, � shoqërorë, � juridikë dhe � teknologjikë që mund të kenë ndikim në gjendjen e organizatës(ndërmarrjes). 16 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Premisat �Në esencë të gjitha së bashku pasqyrojmë vlerësimin mbi ndodhitë e mundshme. � 1) parasupozimet – premisat e përgjithshme mbi situatën ekonomike � 2) parasupozimet– premisat mbi industrinë dhe � 3) parasupozimet – premisat mbi vetë organizatën(ndërmarrjen) 17 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Parashikimet NESER SOT PARASHIKIMI 18 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Metodat e parashikimit Nevoja e përdorimit të metodave për parashikim Duke u mbështetur në vështirësitë që paraqiten me rastin e matjes së shpenzimeve, në njërën anë, dhe efekteve, në anën tjetër, si dhe mundësitë për të eliminuar tërësisht pasigurinë paraqitet nevoja e përdorimit të metodave adekuate për të realizuar parashikimin. Parashikimi si pjesë e planifikimit paraqet procedimin e nevojshëm për të matur pasigurinë që sjell ardhmëria. Qëllimi i parashikimit është të zvogëlojë gjasat për gabime, si dhe të shtojë njohuritë tona për te ardhmen. 19 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Metodat e parashikimit Parashikimi jep informata (të dhëna) mbi të ardhmen, ndërsa mbledhja dhe vlerësimi i tyre kërkon njëkohësisht shpenzime por sjell dobi potenciale. Metodat e njohura të parashikimit: 1) Ekstrapolacioni i trendit 2) Analiza ekonomike 3) Hulumtimi i tregut, dhe 4) Mendimet e ekspertëve 20 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Metodat e parashikimit Ekstrapolacioni i trendit paraqet (metodën më të thjeshtë te parashikimit) projektimin e thjeshtë të tendencave nga e kaluara në të ardhmen. 21 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Metodat e parashikimit Analiza ekonomike paraqet metodën mjaft komplekse të parashikimit të ardhmërisë. Sistemi afarist-ndërmarrja, kompania duhet jo vetëm të njohë treguesit globalë të ekonomisë, por edhe tregues të tjerë të cilët janë rezultat i analizave të thella ekonomike, siç është rasti i ciklit të riprodhimit. 22 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Metodat e parashikimit Hulumtimet e tregut paraqesin metodën e mbledhjes dhe analizës së të dhënave mbi kërkesat blerëse të konsumatorëve. � Kjo metodë mbeshtetet në hulumtimin e përgjigjeve në pyetjet sa do të blihet? , � si do të blihet? , � prej çfarë burimesh do të blihet? , dhe � çfarë do të blihet (nga aspekti i cilësisë dhe llojit). � Definimi i tregut potencial dhe atij real paraqet esencën e metodës së hulumtimit të tregut. � Hulumtimi i çmimeve, segmentimi i tregut, si dhe vlerësimi i blerësve potencialë janë disa nga qasjet më të rëndësishme të metodës në fjalë. � 23 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Metodat e parashikimit Mendimi i ekspertëve Metodë që shprehet përmes treguesve dhe të dhënave cilësore (të cilat përcillen jo me tregues sasiorë por cilësorë) e këto të dhëna që kanë karakter të përcaktimit të faktorëve të përvetshëm përkatësisht në formë të mendimeve të individëve dhe grupeve profesioanle-shkencore luajnë rol të rëndësishëm në krijimin e parasupozimeve dhe parashikimeve mbi të ardhmen. 24 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Tani tuhet te dini… Ne qka mbeshtetet parashikimi te menaxhimi? Cka kuptoni me parasupozime? Parasupozimet paraqesin vlerismin e gjendjes ne disa nivele, cilat jane ato? Cilat jane metodat e parashikimit dhe qka kuptoni me ato? Sa I perket ngjarjeve te ardhshme ne menaxhim cilet faktor duhet analizuar? 25 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Pyetje e pasigurisë paqartësisë 1. Parashikimizvogëlimin _______ dhe _____ së organizatës si sistem nga aspekti i ndikimit të mjedisit si dhe hipoteza 2. Premisat janë _____ mbi ngjarjet e të ardhmes të cilat mund të ndikojnë në veprimtarinë e organizatës. 3. Cilet jane faktoret qe pasqyrojn ngjarjet ne ardhmen? ekonomikë, shoqërorë, juridikë dhe teknologjikë 26 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

4. Cilet jane tre parasupozimet qe duhet analizuar? 1) parasupozimet –premisat e përgjithshme mbi situatën ekonomike _____________ premisat mbi industrinë premisat mbi vetë organizatën 2) parasupozimet– ______________ 3) parasupozimet – _____________ 27 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

5. Cfar konkludimi mund te nxjerrni perms kesa figure per parashikimin? NESER SOT PARASHIKIMI 28 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

6. Cilet jane metodat e parashikimit? 1) Ekstrapolacioni i trendit 2) Analiza ekonomike 3) Hulumtimi i tregut, dhe 4) Mendimet e ekspertëve 29 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

7. Cilat metoda te parashikimit shifen ne foto? 1 3 2 Analiza ekonomike Mendimi I ekspertve 4 Hulumtimi I tregut 30 Menaxhimi Ekstrapolacioni I trendit Prof: Blerim Morina 9/10/2021

QËLLIMET • Përcaktimi i qëllimeve • Llojet e qëllimeve • Hierarkia e qëllimeve 31 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Fig. Qëllimet 2. 3. 1. 32 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Përkufizimi i qëllimeve Qëllimet e organizatës janë gjendje ku ajo dëshiron të arrijë në ët ardhmen dhe kah e cila janë të orientuara aktivitetet e planifikuara. Në procesin e përcaktimit të qëllimeve duhet të respektohen faktorët kyç (ndikimi i faktorëve të jashtëm/brendshëm): S – specifike M – matshme A – arritshme R – realiste 34 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Përcaktimi i qëllimeve Qëllimi i një organizate apo subjekti paraqet arsyeshmërinë e ekzistimit të tij (misioni): Ø Çfarë (plotësimi i nevojave) ? Ø Cili (tregut që i shërben) ? Ø Si ( ti arrijë qëllimet) ? Ø Pse ( ekziston –cili është roli I saj në shoqëri) ? Organizatat e ndryshme kanë edhe qëllime të ndryshme : prodhuese , shërbyese, institucionale etj 35 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Llojet e qëllimeve � Qëllimet I. III. të përgjithshme: ekonomike - zhvillim, rritje, profit ekzistencë shërbyese – krijimi i dobishmërisë për shoqërinë personale – qëllimet individuale ose gupore në organizatë � Qëllimet në biznes paraqesin krijimin e vlerave, ndërsa fitimi paraqet rezultatet e realizimit të suksesshëm të qëllimeve – qëllimit: -Qëllimi për të arritur fitim - Ekzistenca - Shtimi - Pozita e caktuar në treg 36 Prof: Blerim Morina 9/10/2021 - Të ardhurat nëMenaxhimi kapitalin e deponuar, etj.

Llojet e qëllimeve Cilat mund te jene disa fusha te qellime qe mund te has menaxheri? P. Drucker propozon ndarjen e qëllimeve në tetë fusha: 1) - Pozita në treg 2) - Inovacionet 3) - Organizimi 4) - Resurset fizike 5) - Resurset financiare 6) - Përgjegjësia shoqërore 7) - Produktiviteti 8) - Përgjegjësia për fitim 37 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Llojet e qëllimeve Duke u mbështetur në fushat e realizimit të qëllimeve, renditja e qëllimeve sipas plotësimit të kërkesës së përcaktuar të bartësit: � Cilat - jane qellimet sipas barteseve? fitimi dhe devidenda çmimi dhe cilësia aksionarët. . . . paga dhe puna e përhershme - konsumatorët. . . . pagesa me kohë - të punësuarit. . . . kujdesi për rrethinen - furnitorët. . . . . shoqëria. . . . 38 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021. . .

Hierarkia e qëllimeve Shikuar nga aspekti i fushës së realizimit të qëllimeve si dhe lloji i ndryshëm i qëllimeve, hierarkia e qëllimeve përcaktohet ne bazë të marrëdhënieve, të cilët ekzistojnë midis qëllimeve: �individuale e të përgjithshme, dhe �të njësive të ulta e të larta organizative 39 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Fig. Qëllimet dhe hierarkia e qëllimeve 1. Qëllimi socioekono mik 2. Misioni 3. Qëllimet e tërësishme /globale 4. Qëllimet e caktuara si të përgjithshme 5. Qëllimet e pjesëve të ndërmarrjes Këshilli i Drejtorëve Menaxherët e nivelit të lartë Menaxherët e nivelit të mesëm 6. Qëllimet e njësive Menaxherët e nivelit të ulët 7. Qëllimet e individit 40 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Hierarkia e qëllimeve bën të mundshme: a) Integrimin e qëllimeve, b) koordinimin dhe shmangien nga mosmarrëveshjet eventuale midis qëllimeve në dobi të qëllimit themelor, dhe c) Përcaktimin e rendit, gjendjes së rrjetës hierarkike të qëllimeve duke pasur parasysh qëllimin themelor të organizatës. 41 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Planet janë shprehje e asaj se si duhet të realizohen qëllimet. Plani Ø u tregon të punësuarve se çfarë duhet të punojnë për realizimin e qëllimeve; Ø paraqet përcaktimin e rrjedhës së aksioneve, duke u bazuar në analizën e rrethinës për realizimin e qëllimeve; Ø përcaktohet : ü Se çka duhet të realizohet ü Kush duhet ti kryejë detyrat ü Si do ti realizojë 42 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021 ü Kohën kur duhet të realizohen detyrat

Planet Plani duhet të hartohet në atë mënyrë që tu përgjigjet pyetjeve si vijon: v Cilat aktivitete kërkohen që të realizohet qëllimi; v Kush është përgjegjës për realizimin e tyre; v Kur duhet të kryhen ato detyra; v Kur duhet të realizohen aktivitet e dhëna 43 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Planet Gjatë hartimit të planit për realizimin e sukseshëm të qëllimeve, menaxhmenti duhet të ketë parasysh se plani : duhet të jetë i qartë dhe të reflektojë misionin dhe qëllimet e pergjithshme të organizatës; ü të hartohet në atë mënyrë që të mundësojë realizimin qëllimeve në mënyrë sa më ekonomike; ü duhet të përcaktojë të gjitha fazat, aktivitetet, procedurat dhe njerëzit e nevojshëm për realizimin e qëllimeve 44 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021 ü

Llojet e planeve Sipas nivelit hierakik Sipas kohëzgjatjes Sipas përdorimit -I lartë Afatgjate 5 -10 vjet Me një përdorim Taktike -I mesëm Afatmesme 1 -5 vjet Plane standarde Operative I ulët Afatshkurtëra deri 1 vit Menaxhmenti Strategjike 45 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE � Cila eshte esenca e STRATEGJISË?

PYETJE Cka jane qellimet e organizates? Qëllimet e organizatës janë gjendje ku ajo dëshiron të arrijë në ët ardhmen dhe kah e cila janë të orientuara aktivitetet e planifikuara. 47 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE Themi qe qellimet duhet te jene SMART. Qka paraqesin inicialet e meposhtme? S –M –A –R –TS – specifike M – matshme A – arritshme R – realiste T- në korniza kohore 48 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE Qëllimi i një organizate apo subjekti paraqet arsyeshmërinë e ekzistimit të tij (misioni): Cilat jane pyetjet qe duhet te arsyetohet nje qellim? Ø Çfarë (plotësimi i nevojave) ? (tregut që i shërben) ? Ø Cili ( ti arrijë qëllimet) ? Ø Si Ø Pse ( ekziston –cili është roli I saj në shoqëri) ? Ø Me qka lidhetn keto pyetje? 49 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE � Cilat I. III. jane qëllimet të përgjithshme? ekonomike - zhvillim, rritje, profit ekzistencë shërbyese – krijimi i dobishmërisë për shoqërinë personale – qëllimet individuale ose gupore në organizatë � Qëllimet në biznes paraqesin krijimin e vlerave, ndërsa fitimi paraqet rezultatet e realizimit të suksesshëm të qëllimeve – cilat jane ketu qëllimie: -Qëllimi për të arritur fitim - Ekzistenca - Shtimi - Pozita e caktuar në treg - Të ardhurat nëMenaxhimi kapitalin e deponuar, etj. 50 Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE P. Drucker propozon ndarjen e qëllimeve në tetë fusha, cilat jnae ato? 1) - Pozita në treg 2) - Inovacionet 3) - Organizimi 4) - Resurset fizike 5) - Resurset financiare 6) - Përgjegjësia shoqërore 7) - Produktiviteti 8) - Përgjegjësia për fitim 51 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE Cilat jane qellimet sipas barteseve? fitimi dhe devidenda çmimi dhe cilësia aksionarët. . . . paga dhe puna e përhershme. . pagesa me kohë - konsumatorët. . . . kujdesi për rrethinen - të punësuarit. . . . - furnitorët. . . . . 52 shoqëria. . . . Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE Hierarkia e qëllimeve bën të mundshme qe: a) Integrimin e qëllimeve, b) koordinimin dhe shmangien nga mosmarrëveshjet eventuale midis qëllimeve në dobi të qëllimit themelor, dhe c) Përcaktimin e rendit, gjendjes së rrjetës hierarkike të qëllimeve duke pasur parasysh qëllimin themelor të organizatës. 53 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE Cka jane planet? Planet janë shprehje e asaj se si duhet të realizohen qëllimet. Cka percaktohet permes planeve? � Se çka duhet të realizohet � Kush duhet ti kryejë detyrat � Si do ti realizojë � Kohën kur duhet të realizohen detyrat 54 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE Plani duhet të hartohet në atë mënyrë që tu përgjigjet pyetjeve si vijon: v Cilat aktivitete kërkohen që të realizohet qëllimi; v Kush është përgjegjës për realizimin e tyre; v Kur duhet të kryhen ato detyra; v Kur duhet të realizohen aktivitet e dhëna 55 Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

PYETJE Gjatë hartimit planit duhet te kemi parasysh. ü ü 56 duhet të jetë i qartë të reflektojë misionin dhe qëllimet të mundësojë realizimin qëllimeve në mënyrë sa më ekonomike; duhet të përcaktojë të gjitha fazat, aktivitetet, procedurat dhe njerëzit e nevojshëm për realizimin e qëllimeve Menaxhimi Prof: Blerim Morina 9/10/2021

Cilat jane llojet e planeve? Llojet e planeve Sipas nivelit hierakik Sipas kohëzgjatjes Sipas përdorimit -I lartë Afatgjate 5 -10 vjet Me një përdorim Taktike -I mesëm Afatmesme 1 -5 vjet Plane standarde Operative I ulët Afatshkurtëra deri 1 vit Menaxhmenti Strategjike