Kostprijzen in de GGZ Sociaal domein Melanie Knieriem

Kostprijzen in de GGZ – Sociaal domein Melanie Knieriem 7 -11 -2019 Vertrouwelijk 1

Welkom • Wie ben ik? Werkzaam bij Berenschot sinds 2014 Hart voor bedrijfsvoering in de zorg Lid van de Rv. T van Al Amal – welzijnsinstelling in Utrecht. Bezig met: • het snijvlak tussen opdrachtgever en opdrachtnemer in de zorg; • wat mag zorg kosten; • hoe je de kostprijs van je producten kan beïnvloeden; • de rol van opdrachtgever en opdrachtnemer in de regio. Vertrouwelijk 2

Mentimeter Ga naar www. menti. com Vertrouwelijk 3

Financiering in de GGZ instelling Overzicht Jeugdwet Gemeenten Wet maatschappelijke ondersteuning Zorgverzekeringswet Zorgverzekeraars Justitie en Veiligheid Wet langdurige Zorg Ministerie/ CIZ Vertrouwelijk 4

Financiering in de GGZ instelling Overzicht Jeugdwet Gemeenten Wet maatschappelijke ondersteuning Zorgverzekeringswet Zorgverzekeraars Justitie en Veiligheid Wet langdurige Zorg Ministerie CIZ Vertrouwelijk 5

Veel discussies over kostprijzen Vertrouwelijk 6

Realiseer je dat… De meeste gemeenten in het pak genaaid zijn: • Waarbij eigen kracht een religie is • Waarbij samenwerken ‘gratis’ is • Waarbij het direct beter en goedkoper kan • Waarbij ervaring niet nodig was • En waarbij zorgverzekeraars geen informatie deelden Vertrouwelijk 7

Wat valt ons op? • Tarieven staan echt onder druk: makkelijkste knop om aan te draaien. • Gesprek over de inhoud nog steeds vaak niet gevoerd met elkaar. • Meer aanbieders (zullen) stoppen met het leveren van bepaalde typen van zorg. • Grote verschillen tussen gemeenten/regio’s in financiering, tarieven en ‘indeling’ van zorg. • Trend: verschuiving van p*q naar meer en meer resultaatfinanciering per cliënt/regio. • Het onderbouwen van wat een reële kostprijs is, blijft voor veel partijen lastig. Vertrouwelijk 8

Wat doet Berenschot hierin? • We benchmarken én we doen kostprijsonderzoek Die combinatie is hard nodig! Vertrouwelijk 9

Waarom is goed inzicht hebben in de kostprijzen zo belangrijk? • Het goed zicht hebben op kostprijzen is in het sociaal domein weg: er is geen landelijke partij die landelijke standaarden inzichtelijk maakt (zoals de Nza dat bijv. doet). - Persoonlijk vind ik de rol die de VNG/VWS hierin pakken heel beperkt: De individuele beleidsvrijheid van de gemeente lijkt het hoogste goed, ten kosten van veel (extra administratieve lasten, verschraling van het aanbod, afname van kwaliteit van zorg). • Het helpt bij het gefundeerd voeren van de discussies over tarieven: de discussie wordt uit de setting van ‘de tarieven zijn te laag’ of ‘de overhead is bij jullie ook veel te hoog’ gehaald, en gaat zich op de inhoud richten. • Je kan onderbouwd aantonen hoe je kostprijs is opgebouwd en daarmee ook inzichtelijk maken wat het effect is van een te laag tarief of waarom een tarief onrealistisch is. Vertrouwelijk 10

Wat zien we nu? • Ingegeven door de financiële druk waar veel gemeenten sinds de decentralisaties mee te maken hebben, wordt kritisch gekeken naar de wijze van financiering en de hoogte van de tarieven die voor ggz betaald worden. • Omdat gevalideerd en passend cijfermateriaal vaak ontbreekt, kunnen gemeenten vaak lastig inschatten wat een tarief is dat een goede verhouding biedt tussen de prijs voor de levering en de gevraagde kwaliteit. • In die gevallen maken zij veelal gebruik van data die wél voorhanden is. Wij zien echter dat deze regelmatig verkeerd wordt geïnterpreteerd of verkeerd wordt gebruikt in de berekening. Het gevolg daarvan is dat in sommige gevallen tarieven voor ggz worden vastgesteld waarvoor aanbieders niet aan de gewenste kwaliteit kunnen voldoen. Vertrouwelijk 11

Kostprijsmodel Vertrouwelijk 12

Voorbeeld: Functiemix Zorg op woning en Ambulante zorg Vertrouwelijk 13

Opbouw van de kosten Vertrouwelijk 14

Uitkomsten jeugd ggz onderzoek 2019 Vertrouwelijk 15

Wat moet je als financial in de zorg hiermee? 1. Zorg dat je de kostprijs van je organisatie kent, weet hoe deze is opgebouwd en hoe deze zich verhoudt tot andere instellingen. Zorg dat je daarin ook kijkt naar welk type personeel je inzet: waarom zijn juist deze mensen nodig? 2. Betrekt de gemeenten bij de inhoudelijke discussie; als jullie goede zorg willen in deze regio dan…. Én voorkom een discussie over de overhead. 3. Blijft als branchevereniging werken aan landelijke ‘standaarden’ zodat je samen sterker staat en voer hiervoor pleidooi bij de VNG/VWS zodat zij dit ook gaan ondersteunen (voorbeeld vanuit Zorg voor de Jeugd) 4. Zoek heel goed uit wat er wel of niet in de kostprijs wordt meegenomen en welke uitgangspunten er worden gehanteerd (wat is wel of niet declarabel, wat valt wel of niet onder een arrangement etc. ). Vertrouwelijk 16

Terug naar de onlangs gevoerde rechtszaak • Bij die beoordeling is van belang dat uit het rapport Berenschot 2019 blijkt dat sinds 2015 een grote hoeveelheid producten in de jeugdhulp is ontstaan, met een bijbehorende diversiteit aan tarieven. Opvallend daarbij is dat de productomschrijvingen veelal niet eenduidig zijn. Voorts worden steeds vaker producten voor doelgroepen gecombineerd tot één product, terwijl verschillende doelgroepen een heel andere aanpak en een andere inzet van functionarissen vragen. Hierdoor ontstaan er ook geregeld tarieven die niet voor elke aanbieder kostendekkend zijn. • Er is over het algemeen groot gebrek aan heldere definities: appels en peren worden vergeleken – maar wel voor dezelfde prijs/tarief in de markt gezet Vertrouwelijk 17

Mentimeter Ga naar www. menti. com Vertrouwelijk 18

www. berenschot. nl /berenschot Vertrouwelijk 19