KORUNMA POLTKALARI Eitimin Amac sal ve gvenlii alannda

KORUNMA POLİTİKALARI

Eğitimin Amacı İş sağlığı ve güvenliği alanında önleme ve korumanın tanımları, yöntemleri ve önemini öğrenmek.

Öğrenim Hedefleri §Tehlikeli durum ve davranışları kavramak, §Kaynağında koruma, §Ortama yönelik koruma, §Kişisel koruma gibi korunma uygulamalarını öğrenmek.

Konu Başlıkları 1. 2. • • 3. • • • 4. Tehlikeli durum ve davranışlar Kaynağında Korunma uygulamaları Bertaraf etme İkame etme Makine koruyucuları Teknik tedbirler Ortama Yönelik Koruma Uygulamaları Tecrit Havalandırma Organizasyonel düzenlemeler Kişiye Yönelik Koruma Uygulamaları

Önleme §Bir şeyin olmasına veya yapılmasına engel olmak, §Ortaya çıkan veya çıkacağı düşünülen bir tehlikeyi durdurmak, önüne geçmek. 5

Koruma §Bir kimseyi veya bir şeyi dış etkilerden, tehlikeden veya zor bir durumdan uzak tutmak, muhafaza etmek, §Güçlü bir kimse veya kuruluş, güçsüz birini veya bir şeyi desteklemek, himaye etmek, §Tehlikeye karşı denetimi altında bulundurmak, savunmak, müdafaa etmek, §Tehlikeli, zararlı durumları önlemek, §Bir şeyin eskimesini, yıpranmasını önlemek için gereken dikkat ve özeni göstermek, §Süregelen bir durumun değişikliğe uğramasını önlemek. 6

İş Sağlığı Ve Güvenliği Alanında Önleme Ve Korumanın Önemi Çalışma hayatımızda karşılaştığımız; §Fiziksel §Kimyasal §Biyolojik §Psikososyal Faktörler çalışma sağlığımızı tehdit edebilmektedir. İSG çalışma ortamını ve çalışanı korumayı hedeflemektedir. İşyerinde meydana gelen iş kazaları ve meslek hastalıkları tümüyle önlenebilir durumlardır. Çalışma ortamından kaynaklanan zararlı etkenlere karşı çalışanların ve çevrenin korunması büyük önem taşımaktadır.

Sağlık koşullarını iyileştirmek İSG’nde amaç Güvenlik koşullarını iyileştirmek

Tehlike ve Risk Tehlike: Kişilerde, tesislerde, makinelerde, maddelerde, ve iş örgütlenmesinin diğer unsurlarında yaralanmaya, kayba, hasara veya zarara uğratma potansiyeli olan her şeydir. Risk: Tehlikenin yol açacağı zararın gerçekleşebileceği ya da gerçekleşmiş olduğu durumdur. Risk bir tehlikeye bağlı zararın gerçekleşme olasılığını tanımlar. Riskin etkinliği etkilenen kişi sayısını ve oluşan sonucu kapsar . hasar olasılığının Yani risk : . hasarın şiddetinin bileşkesidir. . etkilenen nüfusun

Makinalarla İlgili Tehlikeler Mekanik Elektrik Parçalar Buhar Gaz Radyasyon Kimyasallar Termal Sıcak Soğuk Makinalarla İlgili Tehlikeler Gürültü Titreşim Lazerler Basınçlı hava Diğerleri 10

Makinalarla İlgili Tehlikeler Kimyasal Etkiler Elektrik şoku Sağırlık Engeller Körlük İç yaralanma Makinalarla İlgili Riskler Çarpma Temas Yanıklar Diğer Fırlama Karışma 11

Kimyasallarla İlgili Tehlikeler Kimyasal Formlar: Toz, Tütsü, Duman, Buhar, Aeresol, Katı, Sıvı, Lif Giriş Yolları: Soğurma, Solunum, Sindirim, Doğrudan giriş, Gözler Kimyasallar Tehlikeler Riskler Yanık Duyarlılaşma Aşındırma Boğucu Kimyasal Teratojen Toksik Kanserojen Hedef organda zehirlenme 12

Tehlike Risk İlişkisi Risk ortaya çıkmıştır Ne zaman Tehlike ve insan bir aradadır değerlendir Risk Düzeyi * Olasılık * Ağırlık * Etkilenen nüfus Riskle başa çıkmak için: 1. 2. 3. 4. Tehlikeyi ortadan kaldır. veya Tehlikeden sakın veya İşyerinde önlem al. veya Kişisel Koruyucular kullan 13

Korunma Yöntemleri Kişiye Yönelik Ortama Yönelik Kaynağa Yönelik 1. Seçme • Yasalara Uygunluk • Tıbbi Seçme • Mesleki Seçme • Doğal Seçme 2. Kişisel Koruma • Tıbbi Koruma • Kişisel Hijyen 3. Toplu Koruma 4. Tam Önleme • Yer Değiştirme • Makineleştirme • Otomasyon • Uygunlaştırma Etkililik Artar 14

Risk Denetleme Önlemleri Sıralaması §Tehlike kaynağında önlenir §Tehlike kaynağında azaltılır §Kişi tehlikeden uzaklaştırılır. §Tehlike kapalı ortama alınır §İşçinin maruziyeti azaltılır Güvenli Çalışma §Sistemleri/Ruhsatları §Kişisel korunma donanımı (KKD) 15

Modelleme 16

İşyerlerindeki Risklerle Mücadele 1 -Riski ortadan kaldırmak 2 -Riski izole etmek (sınırlandırmak) 3 -Toplu korumaya öncelik vermek 4 -Kişisel koruma yapmak

Toplu Korunma Örnekleri § § § Tehlikesiz olanla değiştirme, Yalıtım, Koruyucu/koruma içine alma, Yerel havalandırma, Yerel aydınlatma, Makine koruyucuları, Genel havalandırma, Genel aydınlatma, İklimlendirme, İşaretleme/sınırlama Uyarı levhaları 18

Toplu Korunma Çalışanların sağlık ve güvenlik risklerinden korunmasında en etkin yöntem; §Riski kaynağında kontrol altına almaktır. §Bunun mümkün değilse ortama yönelik farklı yöntemler devreye girecektir. Bütün bu yöntemlerin etkili olmadığı hallerde; §En son korunma yöntemi olarak KKD kullanımı önerilmelidir. Önlemek, korumak her zaman daha kolay ve ucuz olmuştur.

ILO ILO’nun, İşyerlerinde sağlık ve güvenlik koşulları ile ilgili Ulusal ve işyeri düzeyinde korunma politikalarının oluşturulmasını öngören 155 Sayılı Sözleşmesi TBMM tarafından onaylanmış olup 16 Mart 2004 tarih ve 25404 sayılı R. G. yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. “İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşme” korunma politikalarına ilişkin olarak aşağıda sıralanan hükümleri içermektedir;

İSG ve “Sosyal Taraflar” Devlet İşçi Üniversiteler İşveren Diğer Sosyal tarafların beklentileri ve rolleri farklıdır

İSG ve “Sosyal Taraflar” Her üye, Ulusal koşullar ve uygulamaya göre ve en fazla temsil kabiliyetine sahip işçi ve işveren kuruluşlarına danışarak iş güvenliği, iş sağlığı ve çalışma ortamına ilişkin tutarlı bir ulusal politika geliştirecek, uygulayacak ve periyodik olarak gözden geçirecektir. Bu politikanın amacı, işle bağlantılı olan veya işin yürütümü sırasında ortaya çıkan kaza ve yaralanmaları, çalışma ortamında bulunan tehlike nedenlerini mümkün olduğu ölçüde asgariye indirerek önlemek olacaktır.

İSG ve “Sosyal Taraflar” İş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamı ile ilgili §Durum §Sorunların tespiti, bunların çözümü için etkin metotların geliştirilmesi, öncelikler ve sonuçların değerlendirilmesi amacıyla, §ya top yekun, §ya da belirli alanlar itibariyle belirli aralıklarla gözden geçirilecektir. Makul olduğu ölçüde İşverenlerden kontrolleri altındaki §İşyerleri §Makine §Teçhizat ve usullerin güvenlik ve sağlık bakımından riskli olmamasını sağlamaları istenecektir.

İSG ve “Sosyal Taraflar” Makul olduğu ölçüde, işverenlerden, kontrolleri altındaki; §Kimyasal §Fiziksel ve §Biyolojik madde ve etkenlerin, gerekli uygun önlemler alındığında, sağlık için risk oluşturmamasını sağlamaları istenecektir. İşverenlerden, gerektiğinde, kaza riskinin veya sağlık üzerindeki ters etkilerin imkanlar ölçüsünde önlenmesi için, uygun koruyucu elbise ve donanımı sağlamaları istenecektir.

İSG ve Toplu Korunma Yaklaşımı 4857 sayılı yeni İş Kanunu’nun ardından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından, AB adaylık sürecinde İSG ilişkin yasal düzenlemeler; çağdaş ve uluslararası normlar ve AB Direktiflerine uygun olarak yenilenmiş olup 21 adet İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği yayınlanmıştır. Yeni hazırlanan Yönetmeliklerle İSG konusunda önleme ve geliştirmeye yönelik aşağıda özetlenen yeni yaklaşımlar sunulmaktadır:

İSG ve Toplu Korunma Yaklaşımı İşverenlerin görevleri Önlemleri almak Çalışanları bilgilendirmek Çalışanlarla işbirliği yapmak Kontrol ve denetim yapmak Kayıt – Bildirim zorunluluğu

İSG ve Toplu Korunma Yaklaşımı §İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili durumun sürekli iyileştirilmesi, §İş yerlerinde genel bir önleme politikasının geliştirilmesi, §İşin her aşamasında risk değerlendirmesi yaklaşımı ile tehlikelerin tespiti ve buna göre alınacak tedbirlerin belirlenmesi, §Aynı işyerini kullanan farklı işverenlerin İSG ile ilgili olarak işbirliği yapması, §Çalışanların işyerinde karşılaşabilecek riskler konusunda bilgilendirilmesi, §Çalışanların görüşlerinin alınması, §İşyerinde sağlık ve güvenlik görevlisi ve sağlık ve güvenlik işçi temsilcisi bulundurulması.

İSG ve Toplu Korunma Yaklaşımı İnsanı öne çıkaran bir yaklaşımla çalışma ortamına ilişkin §Sağlık §Güvenlik §Çevre koşullarının iyileştirilmesini amaçlayan düzenlemelerin §Yaygın §Etkin uygulanması ülkenin İSG düzeyinin iyileşmesinde büyük rol oynayacaktır.

Kişiye Yönelik Korunma Uygulamaları §Sağlık Muayeneleri §Bağışıklama §İlk Yardım Ve Kurtarma Çalışmalarının Organizasyonu §Sağlık Eğitimi §Genel Hijyen Koşullarının Sağlanması §Yeterli Ve Dengeli Beslenmenin Sağlanması §Rehabilitasyon Hizmetlerinin Sağlanması §KKD kullanımı