ELEARNING W UR MODU PRAWNY Karolina Niemiec Joanna

E-LEARNING W UR MODUŁ PRAWNY Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PLAN SZKOLENIA 1. WSTĘP - Praca nad Zarządzeniem w sprawie metod i technik kształcenia na odległość 2. Akty prawne UR 2. 1. Zarządzenie nr 20/2017 w sprawie zasad prowadzenia w UR zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość a) Krajowe ramy prawne e-learningu b) Przepisy organizacyjne w UR c) Zasady i rodzaje zajęć prowadzonych w E-learningu w UR (60%-60%) d) Sposób/ podstawy rozliczenia w pensum e) Obowiązki nauczyciela: - przed stworzeniem kursu - przed rozpoczęciem zajęć w E-learningu - w trakcie prowadzenia zajęć Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PLAN SZKOLENIA 2. 2. Zarządzenie ws. UCKO a) Struktura UCKO b) Zadania UCKO c) Perspektywa 3. Prawa autorskie do kursów E-learningowych 3. 1. Wprowadzenie – prawa autorskie osobiste i majątkowe 3. 2. Umowa w sprawie nieodpłatnego przekazania praw majątkowych 3. 3. Pola eksploatacji praw majątkowych 3. 4. Niewykonywanie praw osobistych (z wyjątkiem prawa do autorstwa) 4. Tworzenie otwartych zasobów edukacyjnych UR – Licencja Creative Commons 4. 1. Rodzaje licencji CC 4. 2. Model (modele) stosowane w UR Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PLAN PREZENTACJI 5. Prawa autorskie osób trzecich 5. 1. Korzystanie z zasobów internetowych 5. 2. Banki zdjęć i licencje a) CC- BY b) CC 0 c) Zasoby UR - Fotolia d) Polecane banki zdjęć Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

WSTĘP Historia E-learningu na UR - Spotkania w latach 2012 -2013 - Spotkania grupy roboczej ds. E-learningu (wrzesień 2016) - Spotkania Koordynatorów (październik 2016 -maj 2017 - Powstanie UCKO (nieformalnie i sformalizowane marzec 2017) - Prace nad Zarządzeniami (pierwszy projekt 2013 r. , wypracowanie ostatecznej wersji w gronie koordynatorów, wejście w życie 31 marca 2017) Konsultacje: - Uczelniany Zespół ds. Zapewnienia Jakości Kształcenia - Uczelniana Komisja ds. Kształcenia - Prorektorzy ds. Studenckich i Kształcenia, ds. Infrastruktury - Kolegium Rektorskie - Dział Kształcenia Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR Zarządzenie nr 20/2017 z dnia 30 marca 2017 roku Rektora UR w sprawie zasad prowadzenia w UR zajęć dydaktycznych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość - Gdzie można znaleźć na stronie UR? - Najważniejsze przepisy 1. Krajowe ramy e-learningu Było: Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 września 2007 r. w sprawie warunków, jakie muszą być spełnione, aby zajęcia dydaktyczne na studiach mogły być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość Dz. U. z 2007 Nr 188 , poz. 1347 ze zm. (2007, 2008, 2011) Jest: Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 27 września 2018 r. w sprawie studiów, Dz. U. poz. 1861 Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 2. Przepisy organizacyjne w UR Zajęcia dydaktyczne z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, zwane dalej zajęciami na odległość mogą być prowadzone na wszystkich kierunkach studiów, poziomach i profilach kształcenia na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych, a także na studiach podyplomowych i kursach dokształcających Kształcenie w zakresie zdobywania umiejętności praktycznych, w tym zajęcia laboratoryjne, terenowe i warsztatowe powinno odbywać się w warunkach rzeczywistych, na zajęciach dydaktycznych wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich i studentów/słuchaczy. Metody i techniki kształcenia na odległość, w tym wirtualne laboratoria mogą mieć w tym przypadku wyłącznie charakter wspomagający Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 2. Przepisy organizacyjne w UR - cd. a) zajęcia na odległość są realizowane w Uniwersytecie przy pomocy internetowych platform kształcenia na odległość b) za prawidłowe funkcjonowanie platform oraz bieżące administrowanie odpowiada Uniwersyteckie Centrum Kształcenia na Odległość (UCKO). c) Wydziały lub jednostki na prawach wydziału prowadzące studia mogą korzystać z własnych platform kształcenia na odległość pod warunkiem uzyskania zgody Prorektora ds. Studenckich i Kształcenia. d) na wydziale korzystającym z własnych platform kształcenia na odległość, za ich prawidłowe działanie odpowiada Dziekan/ Kierownik jednostki pozawydziałowej Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 3. Zasady prowadzenia zajęć w E-learningu w UR a) Liczba godzin zajęć dydaktycznych na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość, nie może być większa niż 60% ogólnej liczby godzin zajęć dydaktycznych określonych w programach kształcenia dla poszczególnych kierunków studiów oraz poziomów kształcenia. b) Nauczyciel akademicki może prowadzić na odległość w ciągu roku akademickiego nie więcej niż 60% godzin swojego pensum. c) W ramach jednego przedmiotu maksymalnie 60% godzin z tego przedmiotu może być prowadzone z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Pozostała liczba godzin będzie realizowana metodami tradycyjnymi w bezpośrednim kontakcie nauczyciela ze studentem. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 4. Sposób/ podstawy rozliczenia w pensum a) Każde 45 minut zajęć realizowanych na odległość stanowi 1 godzinę dydaktyczną a) Podstawą rozliczenia w pensum i wypłaty wynagrodzenia za przeprowadzone zajęcia w formie kształcenia na odległość, będzie aktywność nauczyciela na platformie e-learnigowej (potwierdzona zalogowaniem) przez okres czasu, odpowiadający liczbie godzin dydaktycznych, które obejmuje kurs (które nauczyciel chce lub może wliczyć do pensum – część może być tylko wspomagająca). Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 4. Sposób/ podstawy rozliczenia w pensum – cd. c) W ramach tej aktywności nauczyciel zapewnia gotowość do komunikacji ze studentami (np. czat, udzielanie odpowiedzi na postawione na platformie pytania do kursu i przedmiotu, dostępność, monitorowanie postępów studentów) d) Nauczyciel sam określa terminy dostępności na platformie (ogłasza studentom), ale muszą być w ustalonym przedziale czasowym (7: 00 -21: 00) Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 5. Obowiązki nauczyciela - przed stworzeniem kursu a) SZKOLENIE - w celu przygotowania się do prowadzenia zajęć na odległość nauczyciel akademicki powinien odbyć szkolenie z zakresu projektowania, tworzenia oraz publikowania multimedialnych materiałów dydaktycznych w formie e-learningowej oraz podstawowych funkcji platformy, potwierdzone uzyskanym zaświadczeniem lub certyfikatem. b) ZGODA DZIEKANA NA TWORZENIE KURSU - Nauczyciel akademicki, który planuje stworzyć kurs powinien uzyskać pisemną zgodę Dziekana/ Kierownika jednostki pozawydziałowej. c) PRZYGOTOWANIE KURSU d) CERTYFIKACJA KURSU - gotowy kurs, sprawdzony pod względem merytorycznym przez przełożonego kierownika zakładu/katedry, należy zgłosić do UCKO celem weryfikacji jego zgodności ze Standardami tworzenia kursów e) UMOWA – PRAWA AUTORSKIE (warunek dodatku projakościowego) W pensum mogą być rozliczone kursy certyfikowane – można nie certyfikować kursu, wtedy kurs ma charakter wspomagający Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR Nie rzadziej niż raz na 3 miesiące UCKO publikuje aktualną listę certyfikowanych kursów, tj. kursów, które uzyskały akceptację zgodnie ze standardami i mogą być wykorzystane w prowadzeniu zajęć dydaktycznych w UR Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 5. Obowiązki nauczyciela - przed rozpoczęciem zajęć w E-learningu a) Nauczyciel akademicki, który planuje prowadzenie zajęć na odległość składa do Dziekana/ Kierownika jednostki pozawydziałowej za pośrednictwem koordynatora przedmiotu, w zakresie którego będzie realizowana ta forma prowadzenia zajęć, pisemny wniosek o wyrażenie zgody, wskazując certyfikowany kurs z bazy UCKO (swój lub inny) b) Po uzyskaniu zgody na prowadzenie zajęć i wybraniu kursu (własnego lub z bazy) ewentualne dostosowanie kursu z bazy do potrzeb swoich zajęć oraz aktualizacja według najnowszych osiągnięć badawczych w dziedzinie - opracowanie zajęć lub akceptacja istniejących i zamieszczenie ich na platformie (przypisanie grup studenckich) c) opracowanie zasad oceniania i podanie ich do wiadomości uczestników zajęć, d) opracowania we współpracy z koordynatorem przedmiotu sylabusa (jego części), w którym określa sposób kontaktu ze studentami/słuchaczami w ramach działania platformy, terminarz zajęć odbywających się w formie tradycyjnej oraz na odległość e) Przeprowadzenie szkolenia – instruktażu dla studentów Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 5. Obowiązki nauczyciela – w trakcie prowadzenia zajęć a) zapewnienie studentom/ uczestnikom możliwości osobistych konsultacji w wymiarze nie mniejszym niż 1, 5 godziny raz w tygodniu, b) bieżąca kontrola aktywności uczestników kursu na podstawie generowanego przez platformę raportu logowań. c) weryfikacja zakładanych efektów kształcenia, przy czym zaliczenia przedmiotu/ modułu oraz egzaminy odbywają się wyłącznie w siedzibie Uczelni (podczas tzw. zajęć kontaktowych) Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR Rola i pomoc UCKO, jakość kształcenia Za zakładanie kont użytkowników i nadawanie im odpowiednich uprawnień do korzystania z platformy odpowiedzialni są Administratorzy z UCKO. W trakcie roku akademickiego UCKO oraz Administratorzy Wydziałowi zapewnią studentom, słuchaczom i nauczycielom bieżącą pomoc techniczną w przypadku ewentualnych problemów związanych z platformą. Zajęcia z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość podlegają ocenie jakości w ramach Wewnętrznego Systemu Zapewnienia Jakości Kształcenia w UR W przypadku problemów z tworzeniem materiałów dydaktycznych w formie elearningowej, bądź umieszczeniem lub funkcjonowaniem kursu na platformie nauczyciel może uzyskać pomoc i stosowne wsparcie w UCKO. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

AKTY PRAWNE UR 2. 2. Zarządzenie ws. UCKO a) Struktura UCKO Kierownik – Administrator – Prawnik – Metodyk - Koordynatorzy b) Zadania UCKO (wybrane) - Zarządzanie systemami informatycznymi i administrowanie platformami - Wsparcie techniczne oraz doradztwo (metodyczne i prawne) - Prowadzenie szkoleń i pomoc przy projektowaniu, tworzeniu oraz publikowaniu multimedialnych materiałów dydaktycznych w formie e-learningowej. -Realizacja nagrań wideo oraz transmisji internetowych za pośrednictwem systemu Uniwersyteckiej Telewizji Internetowej. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PRAWA AUTORSKIE DO KURSÓW E-LEARNINGOWYCH Prawa autorskie osobiste (art. 16 ustawy prawo autorskie i pokrewne) - Prawo do autorstwa utworu, - Prawo do oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo, - Prawo do nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania, - Prawo do decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności, - Prawo nadzoru nad sposobem korzystania z utworu Prawa autorskie majątkowe (art. 17 ustawy) twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Pola eksploatacji (art. 50 ustawy) Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PRAWA AUTORSKIE DO KURSÓW E-LEARNINGOWYCH Umowa w sprawie nieodpłatnego przekazania praw majątkowych Autor oświadcza, że z dniem zawarcia niniejszej umowy przenosi na Nabywcę całość majątkowych praw autorskich do utworu bez ograniczeń terytorialnych i czasowych i bez wynagrodzenia na następujących polach eksploatacji: a) prawo do wprowadzenia utworu do obrotu (dystrybucji) w postaci cyfrowej, w tym poprzez udostępnienie i licencję CC-BY-SA, na rzecz innych podmiotów, b) prawo do wykorzystywania utworu w statutowej działalności Nabywcy, niezależnie od celu/ przedmiotu dla którego utwór został pierwotnie stworzony, c) prawo do utrwalenia i zwielokrotnienia całości lub części utworu na papierze i w formie zapisu cyfrowego, d) prawo do wprowadzenia utworu do pamięci komputera oraz zapisywania utworu w systemach informatycznych Nabywcy oraz na obsługiwanych przez niego platformach E-learnigowych, Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PRAWA AUTORSKIE DO KURSÓW E-LEARNINGOWYCH Umowa w sprawie nieodpłatnego przekazania praw majątkowych e) prawo do archiwizowania utworu oraz tworzenia kopii utworu na nośnikach elektronicznych bez ograniczeń ilościowych, f) prawo do dokonywania przekształceń/konwersji utworu w wersji elektronicznej na inne formaty cyfrowe, g) prawo do oferowania utworu w postaci cyfrowej za pośrednictwem sieci Internet lub innych sieci teleinformatycznych przez Nabywcę, h) prawo do udostępniania i rozpowszechniania utworu, w tym za pośrednictwem sieci Internet lub innych sieci teleinformatycznych, w sposób umożliwiający oglądanie, czytanie, kopiowanie w celach dydaktycznych treści utworu w postaci elektronicznej przez użytkownika platformy E-learningowej / platform e-learningowych UR. i)prawo do przechowywania utworu w Bazie Danych Nabywcy, Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PRAWA AUTORSKIE DO KURSÓW E-LEARNINGOWYCH Umowa w sprawie nieodpłatnego przekazania praw majątkowych j) prawo do tłumaczenia utworu na języki obce nowożytne, k)prawo do sporządzania opracowań utworu w zakresie koniecznym do korzystania z jego zawartości. W tym zakresie Nabywca jest uprawniony do rozporządzania opracowaniami, l) prawo do dostosowania przez osoby trzecie zawartości utworu, składającego się na przedmiot umowy do potrzeb Nabywcy związanych z prowadzoną przez niego działalnością statutową. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PRAWA AUTORSKIE DO KURSÓW E-LEARNINGOWYCH Nieodpłatność umowy § 4 1. Za wykonany utwór, do którego prawa majątkowe są przedmiotem niniejszej umowy, autor nie otrzymuje wynagrodzenia. 2. Całokształt wynagrodzenia związanego z utworem autor otrzymuje na podstawie odrębnej umowy (umowa o pracę, umowa cywilnoprawna), której przedmiotem jest działalność dydaktyczna wykonywana w między innymi w oparciu o utwór. 3. Niezależnie od ust. 1 i 2 autor może z tytułu stworzenia utworu otrzymać dodatkową bonifikatę w postaci punktów do oceny projakościowej będącej podstawa przyznania premii (dodatku) motywacyjnego. Przyznawanie tych punktów nastąpi w oparciu o wewnętrzne przepisy obowiązujące u Nabywcy. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PRAWA AUTORSKIE DO KURSÓW E-LEARNINGOWYCH Niewykonywanie praw osobistych (z wyjątkiem prawa do autorstwa) Autor zobowiązuje się nie wykonywać swoich praw osobistych w stosunku do nabywcy i w niektórych przypadkach jego następców prawnych, za wyjątkiem prawa do oznaczania utworu swoim imieniem i nazwiskiem. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

TWORZENIE OTWARTYCH ZASOBÓW EDUKACYJNYCH UR Otwarte Zasoby Edukacyjne (ang. Open Educational Resources, OER) definiowane są jako te materiały, które są publicznie dostępne w Internecie (bez kontroli dostępu), opublikowane wraz z prawem do dalszego wykorzystania (w tym celu zalecane jest stosowanie tzw. wolnych licencji) i najczęściej rozwijane w otwarty sposób. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

TWORZENIE OTWARTYCH ZASOBÓW EDUKACYJNYCH UR LICENCJE CREATIVE COMMONS Oznaczana jako CC -zmiana typowej dla licencji (umów licencyjnych) formuły „wszystkie prawa zastrzeżone” na formułę „pewne prawa zastrzeżone”, będącą wyrazem kompromisu pomiędzy prawami autorskimi a potrzebą rozwoju cywilizacyjnego i dostępu do dóbr kultury i nauki Podstawą jest CC BY tj. uznanie autorstwa a do takiej formuły można dodawać dodatkowe ograniczenia tworząc w ten sposób różne modele licencji Podstawową zasadą korzystania z licencji Creative Commons jest umieszczenie notki licencyjnej. Notka licencyjna musi towarzyszyć każdemu materiałowi rozpowszechnianemu na warunkach CC. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

TWORZENIE OTWARTYCH ZASOBÓW EDUKACYJNYCH UR - RODZAJE LICENCJI CC BY – oznacza uznanie autorstwa. Utwór na licencji CC-BY wolno zatem kopiować, rozprowadzać, przedstawiać, modyfikować i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne pod warunkiem, że zostanie przywołane nazwisko autora pierwowzoru. Uznanie autorstwa jest warunkiem podstawowym (obecnym w każdej z licencji) CC NC – oznacza użycie niekomercyjne. Utwór na licencji CC-NC wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać , modyfikować i wykonywać objęty prawem autorskim utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory zależne jedynie do celów niekomercyjnych. CC SA – oznacza na tych samych warunkach. Zgodnie z licencją CC-SA wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny. CC ND – oznacza bez utworów zależnych Na licencji CC ND wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci – tworzenie utworów zależnych nie jest dozwolone. Nie wolno zatem także modyfikować utworu Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

TWORZENIE OTWARTYCH ZASOBÓW EDUKACYJNYCH UR MODEL STOSOWANY W UR Proponowany model: • CC BY SA CC BY NC ND– najbardziej restrykcyjna Przykładowa treść notki licencyjnej Kurs e-learningowy pt. “Podstawy anatomii” autorstwa Jana Kowalskiego, opublikowany na licencji CC BY SA NC Kurs e-learningowy pt. “Podstawy anatomii v. 2” autorstwa Jana Kowalskiego, zmodyfikowany (dostosowany) przez Annę Nowak, opublikowany na licencji CC BY SA NC Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PLAN PREZENTACJI 5. Prawa autorskie osób trzecich 5. 1. Korzystanie z zasobów internetowych 5. 2. Banki zdjęć i licencje a) CC- BY b) CC 0 c) Zasoby UR - Fotolia d) Polecane banki zdjęć Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PRAWA AUTORSKIE OSÓB TRZECICH Domena publiczna To twórczość, z której można korzystać bez ograniczeń wynikających z autorskich praw majątkowych, gdyż prawa te wygasły lub twórczość ta nigdy nie była lub nie jest przedmiotem prawa autorskiego. Utwory będące w domenie publicznej można swobodnie kopiować i modyfikować, bez konieczności spełniania jakichkolwiek warunków prawnoautorskich. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

PRAWA AUTORSKIE OSÓB TRZECICH Banki zdjęć i licencje CC-BY - Licencja ta pozwala na swobodne kopiowanie, rozpowszechnianie (także w celach komercyjnych), użytkowanie utworu (zdjęcia), a przy tym tworzenie jego remiksów (czyli opracowań) pod jednym warunkiem – każdorazowego umieszczenia informacji o jego twórcy. CC 0 – jednostronne oświadczenie twórcy, który zrzeka się wszystkich praw jakich można się zrzec w danym systemie prawnym. Na podstawie licencji CC 0 (jeżeli to możliwe w danym porządku prawnym) następuje przejście utworu do domeny publicznej. Utwór udostępniony na CC 0 może być swobodnie wykorzystywany, kopiowany, rozpowszechniany, modyfikowany bez podania nawet najmniejszej wzmianki o jego pierwotnym twórcy. Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

BANKI DARMOWYCH ZDJĘĆ Bazy zdjęć udostępnianych na licencji CC 0 (domena publiczna): - Pexels, Gratisography, Picjumbo, Little Visuals, Skuawk, Unsplash, Split shire, Magdeleine, Jay Mantri, Kaboompics, Cupcake, Snapwire Snaps, Foodie’s Feed, Foodshot , Startup Stock Photos, Tookapic Bazy zdjęć udostępnianych na licencji CC-BY: - Superfamous, Im free, Raumrot Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Karolina Niemiec Joanna Piwowarczyk RZESZÓW 2018 r.