14 Hafta Metin eklemek iin tklayn 1 Poliede

14. Hafta Metin eklemek için tıklayın 1

Poliçede Müracaat Hakkı Şekli Şartlar Müracaat hakkının doğabilmesi için, ibrazın süresi içinde yapılmış olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, yukarıda sözü edilen maddi şartların gerçekleştiği hususunun Kanun’un aradığı şekillerde tevsik edilmesi (vesikaya/belgeye bağlanması) zorunludur. Kanun, poliçede müracaat hakkının sadece “protesto” ile doğacağını kabul etmektedir (TTK m. 714). Protesto, noter tarafından düzenlenen resmi bir evraktır (TTK m. 715).

Poliçede Müracaat Hakkı Protesto Çekilebilecek Süre Eğer müracaat hakkı muhatabın senedi kabul etmemesi nedeniyle kullanılıyorsa, kabul etmeme protestosu çekilmelidir. Bu protesto, vade gününe kadar çekilmelidir. Eğer müracaat hakkı muhatabın senedi ödememesi nedeniyle kullanılıyorsa, ödememe protestosu çekilmelidir. Ödememe protestosu, görüldüğünde ödenecek vade dışındaki vadelerde, ödeme gününü takip eden iki işgünü içinde çekilmelidir. Görüldüğünde ödenecek vadeli poliçelerde ise, iki işgünlük protesto süresi söz konusu değildir; bu tür vadeli poliçelerde ödememe protestosu ise keşide tarihinden itibaren bir yıl olan ibraz süresi içinde çekilmelidir. Protesto, hiç ya da süresi içinde çekilmezse, müracaat hakkı, kural olarak düşmektedir.

Poliçede Müracaat Hakkı Protestodan Muafiyet Halleri Müracaat hakkının şekli şartının sağlanabilmesi için mutlaka protesto çekilmesi gerektiği yönündeki kuralın bazı istisnaları bulunmaktadır. Protestodan muafiyet halleri olarak da adlandırılan haller şunlardır: Kanuni İstisnalar Müracaat hakkının iflas nedeniyle doğduğu hallerde (muhatabın ya da kabule arzın yasaklandığı bir poliçede, keşidecinin iflas etmesi halinde), iflas ilamı söz konusu tevsik işlevini yerine getirdiğinden, ayrıca protesto gerekmemektedir. Mücbir sebep nedeniyle protesto çekilemediği durumlarda, mücbir sebebin vadeden itibaren 30 günden uzun sürmesi halinde protesto gerekmemektedir (TTK m. 731).

Poliçede Müracaat Hakkı İradi İstisna Poliçe üzerine “protestosuz”, “protestodan muaftır” şeklinde kayıt eklenerek, protestodan muafiyet kaydı konabilir (TTK m. 722). Bu kaydı keşideci koyabildiği gibi, aval verenler veya cirantalar da koyabilmektedir. Protestosuz kaydını keşideci koymuşsa, söz konusu kayıt, poliçe nedeniyle borç altına girmiş olanların hepsine karşı hüküm ifade etmektedir. Buna karşın söz konusu kayıt bir ciranta veya aval veren tarafından yazıldığı takdirde, söz konusu kaydın hükmü, sadece kaydı koymuş olan kişiye müracaat edildiği hallerle sınırlı hüküm ifade etmektedir.

Poliçede Müracaat Hakkı İhbar Mükellefiyeti Müracaat hakkının doğduğu durumlarda, hamilin ve kendisine ihbar yapılmış her bir müracaat borçlusunun, durumu, ciro zincirinde kendisinin bir üstünde yer alan müracaat borçlusuna bildirme yükümlülükleri bulunmaktadır. Buna ihbar mükellefiyeti denmektedir. Hamil, ciro zincirinde kendisinden bir üst sırada yer alan cirantaya ve ayrıca keşideciye durumu protesto gününü takip eden dört iş günü içinde ihbar eder.

Poliçede Müracaat Hakkı İhbar Mükellefiyeti … Kendisine ihbarda bulunulan her ciranta, kendisinden üstte yer alan müracaat borçlusuna (kendi cirantasına), kendisine ihbar yapılmasını takip eden iki iş günü içinde durumu ihbar eder. İhbar mükellefiyetine uyulmaması, müracaat hakkının düşmesine neden olmaz. Bu yükümlülüğe uyulmaması halinde, sadece doğan zararın tazmini zorunluluğu gündeme gelmektedir (TTK m. 723).

Poliçede Müracaat Hakkı Kapsamında Talep Edilebilecek Hususlar Elinde bulundurduğu poliçe muhatap tarafından kabul edilmeyen ya da ödenmeyen veya ödenmesi şüpheli hal almış olan hamil, şekli şartları (süresinde ibraz ve süresinde protestoyu) yerine getirdikten sonra müracaat borçlularına başvurma hakkını kazanmaktadır. Bu başvuru ile hamil, müracaat borçlularından şunları talep edebilir: 1. Poliçenin kabul edilmemiş veya ödenmemiş olan bedelini, 2. Eğer senette geçerli bir “faiz kaydı” yer alıyorsa, işlemiş kapital faizini; 3. Vadenin gelmesinden itibaren işleyecek temerrüt faizini; 4. Hamilin protesto ve ihbar için yapmış olduğu masrafları; 5. Poliçe bedelinin binde üçünü aşmamak üzere komisyon ücretini.

Poliçede Müracaat Hakkı Kapsamında Talep Edilebilecek Hususlar Ödeyen müracaat borçlusu ise, ciro zincirinde kendisinden üstte yer alan diğer müracaat borçlularına sıra gözetmek zorunda olmaksızın başvurabilir ve şu hususları talep edebilir: 1. Kendisinin müracaat hakkı kapsamında ödemiş olduğu meblağın tamamını; 2. Ödeme tarihinden itibaren hesaplanacak temerrüt faizini, 3. Yaptığı masrafları; 4. Poliçe bedelinin binde ikisini aşmamak üzere komisyon ücretini.

SENET METNİNDE DEĞİŞİKLİK Senet keşideci tarafından geçerli biçimde düzenlenip lehtara verildikten (tedavüle çıkarıldıktan) sonra, metin üzerinde değişiklik yapılması tahrifat sayılmaktadır. Ancak söz konusu yasağa rağmen poliçe tedavüle çıktıktan sonra metin üzerinde değişiklik, tahrifat yapılmışsa, tahrifattan sonra poliçe üzerine imza koymuş olan kimseler değişmiş metin gereğince sorumlu olmaktadırlar. Buna karşın tahrifattan önce imzasını koymuş kimselerin eski metin gereğince sorumlu olacakları kabul edilmektedir (m. 748).

ZAMANAŞIMI Kabul eden muhataba karşı açılacak davalarda zamanaşımı vadeden itibaren 3 yıldır. Son hamil tarafından müracaat borçlularına karşı açılacak davalarda zamanaşımı protesto tarihinden itibaren 1 yıldır. Ödeyen müracaat borçlusu tarafından kendisinden önceki müracaat borçlularına karşı açılacak davalarda zamanaşımı altı ay olup, bu süre kendisinin yapmış olduğu ödeme tarihinden (ya da poliçenin dava yolu ile kendisine karşı dermeyan edildiği tarihten) başlamaktadır (TTK m. 749).