Wykad VIII Kary rodki karne i zasady ich

Wykład VIII Kary , środki karne i zasady ich wymiaru dr Katarzyna Łucarz

TYPY SANKCJI Środki penalne: 1. Kary samoistne 2. Środki karne Środki wychowawcze, wychowawczo – lecznicze orzeczone w stosunku do nieletnich w oparciu o przepisu ustawy o postepowaniu w sprawach nieletnich Środki oddziaływania pozakarnego : 1. Społeczne 2. Wychowawcze

CELE KARY (ŚRODKA KARNEGO) SPRAWIDLIWOŚCIOWY Zaspokojenie społecznego poczucia sprawiedliwości ZAPOBIEGAWCZY W odniesieniu do społeczeństwa ( prewencja ogólna ) WYCHOWAWCZY KOMPENSACYJNY W odniesieniu do sprawcy ( prewencja indywidualna ) Naprawienie lub zmniejszenie społecznego zła wyrządzonego czynem zabronionym

ARESZTU ( art 19 k. w. ) ( od 5 dni do 30 dni ) OGRANICZENIA WOLNOŚCI ( art. 20 -23 k. w. ) ( 1 miesiąc) KARY SAMOISTNE ( art. 18 k. w. ) GRZYWNY ( art. 24 k. w. ) ( od 20 do 5 000 zł , chyba , że ustawa stanowi inaczej ) NAGANY ( art. 36 k. w. )

Zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych lub innych pojazdów, art. 29 k. w. ( od 6 miesięcy do 3 lat ) Przepadek rzeczy art. 30 k. w. ŚRODKI KARNE ( art. 28 k. w. ) Nawiązka (art. 3 2 i 37 k. w. ) i obowiązek naprawienia szkody (przepis szczególny) Podanie orzeczenia o ukaraniu do publicznej wiadomości w szczególny sposób , art. 31 k. w. Inne środki karne określone przez ustawę ( zawarte w ustawach szczególnych ) np. zakaz amatorskiego połowu ryb i minogów z ustawy z dn. 18. 04. 1985 r o rybactwie śródlądowym oraz zakaz wstępu na imprezy masowe przewidziany w ustawie z dn. 20. 03. 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych

ŚRODKI ODDZIAŁYWANIA POZAKARNEGO Środki oddziaływania społecznego Art. 39 § 4 k. w. Środki oddziaływania wychowawczego Art. 41 k. w.

ŚRODKI ODDZIAŁYWANIA SPOŁECZNEGO ( art. 39 § k. w. ) Tylko w razie odstąpienia od wymierzenia kary (art. 39 § 4 k. w. ) - Przywrócenie naruszonego porządku prawnego Naprawienie wyrządzonej szkody np. : - przeproszenie pokrzywdzonego - uroczyste zapewnienie niepopełniania więcej czynów stanowiących wykroczenie - zobowiązanie sprawcy do przywrócenia stanu poprzedniego

ŚRODKI ODZIAŁYWANIA WYCHOWAWCZEGO ( art. 41 k. w. ) Wystarczające do wdrożenia sprawcy wykroczenia do poszanowania prawa i przestrzegania zasad współżycia społecznego ; ich zastosowanie jest równoznaczne z rezygnacją ze ściagania sprawcy wykroczenia Pouczenie, zwrócenie uwagi Inne środki postępowania wychowawczego przewidziane np. w postępowaniu dyscyplinarnym, przewidziane w regulaminie pracy, czy w stowarzyszeniu, którego członkiem jest sprawca wykroczenia.

POWRÓT DO WYKROCZENIA ( RECYDYWA ) RECYDYWA OGÓLNA RECYDYWA SPECJALNA Nie unormowana w kodeksie wykroczeń Uprzednie ukaranie sprawcy za podobne wykroczenie lub przestępstwo Uprzednie ukaranie sprawcy za jakiekolwiek wykroczenie bądź przestępstwo Ustawowa okoliczność obciążająca (art. 33 § 4 pkt. 5 k. w. ) Organ orzekający ocenia w ramach zwykłego wymiaru kary WYKROCZENIA PODOBNE (art. 47 § 2 k. w. ) RECYDYWA SPECJALNA WIELOKROTNA ( art. 38 k. w. ) Sprawca : 1. Uprzednio był ukarany co najmniej dwukrotnie 2. Ukarany za wykroczenia podobne do poprzednich 3. Poprzednie czyny, jak i te ostatnie, są wykroczeniami popełnionymi umyślnie 4. Nowe, podobne do poprzednich wykroczenie musi być popełnione w okresie nie przekraczającym 2 lat od ostatniego prawomocnego ukarania 5. Konsekwencją jest możliwość orzeczenia kary aresztu, nawet jeśli nie jest ona przewidziana w przepisie przypisanym sprawcy Przestępstwami i wykroczeniami podobnymi są przestępstwa i wykroczenia należące do tego samego rodzaju ; przestępstwa i wykroczenia z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia albo przestępstwa i wykroczenia popełnione w celu osiągniecia korzyści majątkowej

OGÓLNE DYREKTYWY WYMIARU KARY ( art. 33 § 1 k. w. ) Współmierność kary do społecznej szkodliwości czynu Prewencja ogólna – społeczne oddziaływanie kary Prewencja szczególna ( indywidualna) – oddziaływanie kary na sprawcę ZASADY WYMIARU KARY Zasada swobody organu orzekającego przy wymiarze kary (art. 33 § 1 k. w. ) OGÓLNE DYREKTYWY WYMIARU KARY Zasada indywidualizacji kary ( art. 34 k. w. ) Sformułowane w ustawie podstawowe kryteria brane pod uwagę przy orzekaniu kary , są normatywnymi instrumentami realizacji celów kary Zasada oznaczoności kary

Działanie sprawcy pod wpływem ciężkich warunków rodzinnych lub osobistych działanie sprawcy wykroczenia pod wpływem silnego wzburzenia wywołanego krzywdzącym stosunkiem do niego lub innych osób OKOLICZNOŚCI ŁAGODZĄCE ( art. 33 § 3 k. w. ) Działanie z pobudek zasługujących na uwzględnienie przyczynienie się lub staranie się sprawcy o przyczynienie się do usunięcia szkodliwych następstw swego czynu prowadzenie przez sprawcę nienagannego życia przed popełnieniem wykroczenia i wyróżnianie się spełnianiem obowiązków zwłaszcza w zakresie pracy.

Działanie sprawcy w celu osiągniecia bezprawnej korzyści majątkowej Działanie w sposób zasługujący na szczególne potępienie OKOLICZNOŚCI OBCIĄŻAJĄCE ( art. 33 § 4 k. w. ) Uprzednie skazanie sprawcy za podobne przestępstwo lub wykroczenie Chuligański charakter wykroczenia Działanie pod wpływem alkoholu lub innego środka odurzającego Popełnienie wykroczenia na szkodę osoby bezradnej lub osoby której sprawca powinien okazać szczególne względy Popełnienie wykroczenia we współdziałaniu z małoletnim

ODSTĄPIENIE OD WYMIERZENIA KARY art. 39 k. w. Poprzestanie na odstąpieniu od wymierzenia kary , jak i środka karnego (odstąpienie pełne) Odstąpienie od wymierzenia kary samoistnej ale orzeczenie środka karnego, jeżeli jest on przewidziany w przepisie, z którego zakwalifikowano czyn sprawcy (odstąpienie niepełne) Odstąpienie od wymierzenia kary samoistnej z jednoczesnym zastosowaniem środków oddziaływania społecznego przewidzianych w art. 39 § 4 k. w.

PRZEDAWNIENIE ( art. 45 k. w. ) ŚCIGANIA ( art. 45 § 1 k. w. ) 1 rok od popełnienia wykroczenia; jeżeli w tym czasie doszło do wszczęcia postępowania – okres ten ulega przedłużeniu do 2 lat Nie można wszcząć postepowania w sprawie o wykroczenie , jeżeli od popełnienie tego wykroczenie upłynął czas przewidziany w ustawie PRZEDAWNIENIE ORZEKANIA ( art. 45 § 2 k. w. ) WYKONANIA KARY (art. k. w. ) 1 rok od popełnienia wykroczenia 3 lata od daty uprawomocnienia się rozstrzygnięcia , obejmuje zarówno kary samoistne jak i środki karne Nie można wydać merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie o wykroczenie , jeżeli od popełnienie tego wykroczenie upłynął czas przewidziany w ustawie Nie można wykonać orzeczonej kary nałożonej na sprawce wykroczenia , jeżeli od uprawomocnienia się rozstrzygnięcia upłynął czas przewidziany w ustawie W przypadku uchylenia rozstrzygnięcia w trybie kasacji lub wznowienia postępowania przedawnienie biegnie od daty uchylenia rozstrzygnięcia Okoliczność uchylająca karalność za popełnione wykroczenie , z chwilą upływu przewidzianego w ustawie czasu , powstaje prawna niemożność ukarania sprawcy wykroczenia za czyn , który popełnił