Uwarunkowania inwestycji midzynarodowych Kulturowe Regulacyjne Gospodarcze Literatura Kostro

Uwarunkowania inwestycji międzynarodowych Kulturowe Regulacyjne Gospodarcze

Literatura Kostro, E. Zagadnienia kulturowe w ekonomii, Gospodarka Narodowa nr 3/2009 M. Czinkota i in. International Business. European Edition, Wiley. Part 1, Chapter 3: Culture Pankaj Ghemawat. Differences across countries: The CAGE Distance Framework. Harvard Business Press School O’Grady, Lane: Psychic Distance Paradox Ghemawat, P. Distance still matters. The hard reality of Global expansions, Harvard Business Review, September 2001

Inwestycje międzynarodowe różnice kulturowe systemy gospodarcze, polityczne, prawne instytucje – narodowe i międzynarodowe

Międzynarodowe otoczenie biznesu

CAGE distance framework Cultural distance / Dystans kulturowy (język, pochodzenie etniczne, religia, wartości, normy, zwyczaje) Administrative distance / Dystans administracyjny (więzi kolonialne, wspólny blok handlowy, waluta, relacje polityczne) Geographic distance / Dystans, odległość fizyczna (odległość, granica lądowa, strefy czasowe, klimat) Economic distance Dystans, różnice gospodarcze (poziom dochodów i zamożności, koszty i jakość zasobów naturalnych, kapitał ludzki, infrastruktura)

Kultura Zintegrowany system wzorców zachowań, charakterystyczny dla członków określonej społeczności To zwyczaje, język, elementy kultury materialnej, postawy, wartości Proces akulturacji – dostosowania i adaptowania do innej kultury

Kultura kraju kultura jest unikalną całością określającą w jaki sposób zachowują się ludzie lub ich grupy, kultura, czyli cywilizacja, złożona całość, która obejmuje wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, prawa, obyczaje oraz inne zdolności i nawyki nabyte przez ludzi jako członków społeczeństwa, kultura lub cywilizacja, traktowane w swym szerokim etnograficznym sensie, są złożoną całością, obejmującą wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, prawo, zwyczaje i wiele innych zdolności i nawyków nabytych przez człowieka jako członka społeczeństwa.

Kultura a biznes Rozróżnienie między kulturami typu: low-context, jasne, wprost komunikowanie, przekaz werbalny, kontekst przekazu mniej istotny high-context, komunikat równie ważny jak jego kontekst, przekaz niewerbalny

Kultura Składowe kultury: Język werbalny i niewerbalny religia system wartości i postaw Zwyczaje i tradycje Składowe materialne: gospodarcze, społeczne, finansowe, marketing, infrastruktura Estetyka Edukacja Instytucja społeczne: rodzina, podziały społeczne i klasowe, grupy odniesienia

Język werbalny Gromadzenie i ocena informacji Dostęp do społeczności Prowadzenie firmy, komunikacja z pracownikami i klientami Zrozumienie kultury, kontekstu działalności Język niewerbalny – mowa ciała, ton, głos, dystans fizyczny

Tragikomiczne błędy językowe – tłumaczenie sloganu bez uwzględnienia slangowego, kolokwialnego kontekstu …

Mitsubishi Pajero – brzmi dobrze? w krajach hiszpańskojęzynych (głownie Ameryka Łacińska) znane jako Montero Mazda La. Puta … Honda Fitta, w UK, Skandynawii i innych krajach poza USA, sprzedawana jako Jazz

Religia Wpływa na system wartości i postaw w społeczeństwie Organizacja pracy – święta religijne Rola kobiet w biznesie Marketing – rodzaje produktów Etyka pracy

Religie na świecie

Wartości i postawy Przekonania i normy przyjmowane przez członków społeczności Postawy – wybory związane z wartościami Planowanie, podejmowanie decyzji, wdrażanie strategii, ocena pracowników

Zwyczaje i tradycje Sposób prowadzenia negocjacji Rozumienie innych sposobów myślenia Niewystarczająca wiedza o kraju i jego zwyczajach Niezrozumienie reguł prowadzenia negocjacji Niezrozumienie znaczenia relacji osobistych i procesów podejmowania decyzji Nieodpowiednie zaplanowanie czasu na negocjacje

Kiedy i jakie prezenty, upominki? Tak Nie Chiny Indie Japonia Meksyk Arabia Saudyjska Rosja Chiński Nowy Rok (styczeń lub luty) Festiwal Hindu Diwali (październik/ listopad) Oseibo (1 Stycznia) Święta Bożego Narodzenia /Nowy Rok Id al-Fitr (grudzień/ styczeń) Święta Bożego Narodzenia / Nowy Rok Tak Skromne upominki, np. coffee table books (albumy), krawaty, pióra Słodycze, orzechy i owoce; rzeźby słonia, świeczniki Whiskey, brandy, okrągłe owoce (np. melony), Americana Zegary stojące/na biurko, eleganckie pióra, złote zapalniczki Eleganckie kompasy (do wyznaczani a kierunku modlitwy); kaszmir Czekolada, cygara; Dobre wino lub inny dobry alkohol (poza wódką) Nie Zegarki, cokolwiek z Tajwanu Przedmioty ze skóry; Wizerunki węża Zestawy przedmiotów po 4 lub 9 sztuk Przedmioty ze srebra; Przedmioty z logo; kosze jedzenia Wieprzowina Przedmioty ze skóry Pióra; zapalniczki; Tanie wino lub wódka; Bukiety z parzystej liczby kwiatów świńskiej

Kultura materialna Infrastruktura Gospodarcza: transport, energia, komunikacja Społeczna: mieszkalnictwo, opieka zdrowotna i edukacja Finansowa i rynkowa: system ‘wspierania’ i i obsługi biznesu, banki, firmy doradcze Industrializacja Postęp kraju technologiczny

Estetyka Znaczenie kolorów Gusty Znaczenie znaków Estetyka przestrzeni publicznych

Edukacja Poziom wykształcenia społeczeństwa Profile kształcenia Dostosowanie produktów do poziomu mieszkańców Wykwalifikowana kadra

Instytucje społeczne Rodzina – jej wielkość, znaczenie Stratyfikacja społeczna (podziały klasowe) Grupy odniesienia (rodzina, współpracownicy Znaczenie formalnych i nieformalnych relacji w biznesie

Kultura a sukces w biznesie Zrozumienie lokalnej kultury Budowanie relacji Zatrudnianie ‘miejscowych’ i szukanie porozumienia Dostosowanie produktów i procesów do rynku lokalnego Koordynacja na poziomie regionów

Pozyskiwanie kompetencji międzykulturowych / wiedzy o kulturze Ranking sposób pozyskiwania międzykulturowych kompetencji przez managerów, na podstawie badań (w %, wg odpowiedzi managerów) Źródła wiedzy i kompetencji Krytycznie ważne Ważne Nieważne 1 Projekty zagraniczne 83 17 0 2 Podróże służbowe 56 38 6 3 Szkolenia 41 51 8 4 Podróże prywatne 9 64 27 5 Lektura 28 60 12 6 Kursy, wykłady na studiach 22 65 13 7 Zajęcia przed podjęciem pracy (np. wolontariat) 14 55 31 8 Nauka na niższych poziomach edukacji 6 40 55

Różnice w stylach kultury 4 wymiary kultury: 1) Indywidualizm 2) Poziom egalitaryzmu (power distance) 3) Unikanie niepewności (potrzeba formalnych reguł) 4) Męskość (role kobiet i mężczyzn, nastawienie na rywalizację i osiągnięcia)

Analiza wymiarów kultury dla 12 krajów (0=niski poziom, 100=wysoki) Japonia Francja Meksyk Brazylia Kraje arabskie Holandia Afryka Zach. Indonezja USA Niemcy Wlk. Brytania Hong Kong USA Wlk. Brytania Niemcy Japonia Holandia Francja Brazylia Kraje arabskie Meksyk Hong Kong Afryka Zach. Indonezja

Segmentacja krajów - 4 wymiary kultury Liczba ludności (w mln) Równość Unikanie Indywidualizm niepewnoś ci Męskość Konsekwencje marketingowe 37 Wysoka Niski Wysoki Niski Duże potrzeby nowych zróżnicowanych produktów, wysokie uznanie dla firm i produktów environmentally friendly i odpowiedzialnych Klaster 2: 182 Belgia, Francja, Grecja, Portugalia, Hiszpania, Turcja Średnia mocne różnie Niskiśredni status i prestiż, małe ryzyko zakupu i używania, funkcjonalność Klaster 3: Austria, Niemcy, Szwajcaria, Włochy, Wielka Brytania, Irlandia wysoka średni Średniowysoki Produkty wysokiej jakości, sukces, potrzeba nowości, różnorodności, przyjemności, niechęć do ryzyka Klaster 1: Dania, Szwecja, Finlandia, Holandia, Norwegia 203

Kultura i jej aspekty Geert Hofstede http: //geert-hofstede. com/countries. html Power Distance Index (PDI) / Stosunek do władzy i hierarchii, egalitarym Stopień, w jakim mniej wpływowi członkowie społeczności akceptują nierówny podział władzy. Społeczeństwa o wysokim poziomie PDI akceptują hierarchiczny porządek, w którym każdy ma swoje miejsce i nie kwestionuje go. Społeczeństwa o niskim poziomie PD ludzie dążą do wyrównania podziału władzy i oczekują usprawiedliwienia / wyjaśnienia (np. kompetencje) w przypadku nierówności.

Dystans władzy (Kostro, E. Zagadnienia kulturowe w ekonomii, Gospodarka Narodowa nr 3/2009) Mały dystans władzy Duży dystans władzy • nierówności społeczne są redukowane, • dążenie do decentralizacji, • wszyscy powinni mieć równe prawa, • styl kierowania opiera się na konsultacjach, • zwierzchnicy i podwładni są od siebie zależni, • hierarchia w organizacjach wynika z odgrywania swoich ról, które są ustalone wyłącznie z powodów pragmatycznych • nierówności społeczne są uzasadnione i pożądane, • silna centralizacja, • sprawującym władzę należą się przywileje, • paternalistyczny, autokratyczny styl kierowania, • podwładni są zależni od przełożonych, • hierarchia w organizacjach jest odzwierciedleniem podstawowych nierówności między osobami na dolnych i na górnych szczeblach drabiny

Kultura i jej aspekty Individualism versus Collectivism (IDV) Indywidualizm vs. kolektywizm Indywidualizm rozumiany jako preferowanie luźnych więzi społecznych, poleganie na sobie i najbliższej rodzinie. Kolektywizm, czyli kultura w której istotne są mocne więzi społecznej, funkcjonowanie w grupie, wzajemne wsparcie w zamian za lojalność. Przynależność do określnej kultury zależy od tego, jak członkowie społeczności definiują własny obraz, jako „ja” czy „my”

Indywidualizm – kolektywizm (Kostro, E. Zagadnienia kulturowe w ekonomii, Gospodarka Narodowa nr 3/2009) Indywidualizm • • każdy człowiek jest niezależną jednostką, która zajmuje się sama sobą i swoją najbliższą rodziną, źródłem tożsamości człowieka jest on sam, relacje między pracodawcą a pracownikiem są kontraktem przynoszącym obopólne korzyści, decyzje dotyczące zatrudnienia i awansu są unormowane prawem i zależą od umiejętności oraz osiągnięć pracownika, kierowania opiera się na zarządzaniu jednostkami, samorealizacja jest najważniejszym celem każdej jednostki, gospodarka opiera się na interesach jednostki Kolektywizm • • ludzie są częścią grupy, która daje im ochronę i poczucie bezpieczeństwa w zamian za lojalność, tożsamość ludziom nadają grupy, do jakich należą, relacje między pracodawcą a pracownikiem mają charakter moralny i przypominają więzi rodzinne, decyzje dotyczące zatrudnienia i awansu zależą od przynależności grupowej pracowników, a nie od jego indywidualnych wysiłków, styl kierowania opiera się na zarządzaniu grupą, w społeczeństwie najważniejsza jest harmonia i zgoda, gospodarka opiera się na interesach zbiorowych

Kultura i jej aspekty Masculinity versus Femininity (MAS) / Męskość vs. Kobiecość Męskość jako wymiar kultury oznacza preferowanie przez społeczeństwo osiągnięć, wyzwań, walki, asertywności, materialnych oznak sukcesu, konkurowania. Kobiecość, rozumiana jest w tym kontekście jako preferowanie współpracy, umiarkowania, troski o słabszych, dbałości o jakość życia. Społeczeństwo jako całość jest bardziej zorientowane na porozumienie i kompromis. W biznesie MAS bywa określane jako „twarde kontra łagodne” kultury

Męskość – kobiecość (Kostro, E. Zagadnienia kulturowe w ekonomii, Gospodarka Narodowa nr 3/2009) Męskość Kobiecość • najwyżej cenione są: siła, sukcesy materialne, pieniądze i postęp, • sympatia dla silnych, • na wsparcie zasługują najlepsi, • żyje się po to, aby pracować, • ważna jest sprawiedliwość, współzawodnictwo pracy i osiągnięcia, • konflikty są rozwiązywane przez konfrontację siły, • ideałem jest społeczeństwo wydajności, • priorytetem jest wzrost gospodarczy • podstawową wartością jest troska o innych oraz tworzenie przyjaznych relacji między ludźmi, • sympatia dla słabych, • na wsparcie zasługują potrzebujący, • pracuje się po to, aby żyć, • ważna jest równość, solidarność i jakość życia zawodowego, • konflikty są rozwiązywane na drodze kompromisu, • ideałem jest społeczeństwo socjalne, • priorytetem jest ochrona środowiska naturalnego

Kultura i jej aspekty Uncertainty Avoidance Index (UAI) / Unikanie niepewności Wymiar kultury oznaczający stopień dyskomfortu wśród społeczeństwa, wynikającego z niepewności i niejasności, w jaki sposób społeczeństwo radzi sobie z niepewnością przyszłości, czy próbuje ją kontrolować, czy przyjmuje spokojnie. Kraje, w których poziom UAI jest wysoki, mają rygorystyczne kodeksy postępowania, wierzeń, nie akceptują nietypowych zachowań i pomysłów. Niski poziom UAI jest wyznacznikiem społeczności o bardziej swobodnej, otwartej postawie, w której doświadczenie, praktyka, znaczy więcej niż zasady i reguły.

Unikanie niepewności (Kostro, E. Zagadnienia kulturowe w ekonomii, Gospodarka Narodowa nr 3/2009) Mały stopień unikania niepewności Duży stopień unikania niepewności • niepewność jest naturalną częścią życia, które należy przyjmować takim, jakie jest, • „inne” znaczy ciekawe, • liczba praw i przepisów powinna być ograniczona do niezbędnego minimum, • pozytywny stosunek do bezczynności, ciężka praca jest koniecznością, • precyzja i punktualność wymagają wysiłku, • akceptacja dla odmiennych pomysłów, działań, innowacji, • wiara w zdrowy rozsądek i siłę uogólnień, • pozytywny stosunek obywateli do instytucji państwowych • niepewność jest zagrożeniem, z którym należy walczyć, • „inne” znaczy niebezpieczne, • wiele szczegółowych praw i przepisów, które starają się ująć precyzyjnie wszystkie sytuacje, • silna potrzeba bycia zajętym, ciężka praca jest wewnętrzną potrzebą, • naturalna skłonność do precyzji i punktualności, • brak tolerancji dla odmiennych zachowań i poglądów, niechęć do wprowadzania innowacji, • wiara w specjalistów i ekspertów, • negatywny stosunek obywateli do instytucji państwowych

Kultura i jej aspekty Long Term Orientation versus Short Term Normative Orientation (LTO) / Orientacja Długoterminowa vs. Krótkoterminowe wartościowanie Sposób na traktowanie przeszłości społeczeństwa i wyzwań współczesności i przyszłości. Społeczności o niskim wskaźniku LTO preferują orientacja na historyczne tradycje i niechętny stosunek do zmian. Wysoki wskaźnik LTO oznacza społeczności, promujące wysiłki w nowoczesnej edukacji i zapobiegliwość względem przyszłości, jako sposób na przygotowanie się do wyzwań. W kontekście biznesowym, ten wymiar to krótkoterminowy wartościujące vs. Pragmatyczne, długoterminowe podejście. Indulgence versus Restraint (IND) /Wyrozumiałość vs. Powściągliwość Pobłażanie oznacza społeczność akceptującą swobodne zaspokajanie podstawowych i naturalnych ludzkich potrzeb i odnosi się też do cieszenia życiem, akceptowania rozrywek. Powściągliwość jest wyznacznikiem społeczeństwa, które nakazuje ograniczanie się, nie akceptuje swobody w realizowaniu potrzeb i reguluje ich zaspokajania poprzez ścisłe normy społeczne.

Orientacja Długoterminowa vs. Krótkoterminowe wartościowanie (Kostro, E. Zagadnienia kulturowe w ekonomii, Gospodarka Narodowa nr 3/2009) Orientacja krótkoterminowa Orientacja długoterminowa • poszanowanie dla tradycji, • poszanowanie dla społecznych zobowiązań, niezależnie od ponoszonych kosztów, • brak zapobiegliwości, chęć dorównania innym, nawet kosztem sporych wydatków, oczekiwanie, że działania przyniosą szybkie rezultaty, • niski poziom oszczędności i ograniczone fundusze na inwestycje • adaptacja tradycji do współczesności, • ograniczone poszanowanie dla społecznych zobowiązań, • zapobiegliwość, oszczędne korzystanie z posiadanych środków, • cierpliwość w czekaniu na odległe w czasie wyniki, • wysoki poziom oszczędności i duże fundusze na inwestycje

Porównanie kultur

Porównanie kultur