STUDIJSKI PROGRAM PRAVO Predmet Kriminalistika Prezentacija X asovi

STUDIJSKI PROGRAM PRAVO Predmet: Kriminalistika Prezentacija X Časovi vježbi-viši asistent Jelena Manojlović Bijeljina, 2018.

KRIMINALISTIČKE EVIDENCIJE • Kriminalističke evidencije su pomoćna sredstva organa unutrašnjih poslova u borbi protiv kriminaliteta. Podaci se odnose na lica, kriminalna dijela, stvari i događaje. • Vrste kriminalističke evidencije: 1. Ošpsta azbučna kartoteka 2. Evidencija krivičnih djela sa nepoznatim učiniocima 3. Album fotografija kriminalaca 4. Evidencija nadimaka 5. Evidencije osobnih znakova 6. Evidencija kradenih i nestalih stvari 7. Evidencija nepoznatih leševa i nestalih stvari

KORIŠĆENJE POSEBNO DRESIRANIH PASA • Dresirani psi pomažu u čuvanju i obezbjeđivanju lica, objekata, predmeta, u potragama, prilikom hapšenja. • Psi se mogu podvesti pod nekoliko kategorija: • Tragači – najznačajniji među dresiranim psima koriste se u saradnji sa vodičem • Zaštitni psi – koriste se da olaksaju lišavanje slobode opasnih osoba • Psi čuvari – kao pomoc u čuvanju određenih objekata • Sanitetski psi – pomazu u pronalaženju osoba prilikom prirodnih katastrofa

KRIMINALISTIČKA ODOROLOGIJA • Relativno nova grana kliminalistike • Bavi se proučavanjem mirisa, odnosno identifikaciju objekata na osnovu mirisa • U tragove – izvore mirisa čovjeka spadaju : a) Čvrste i tečne materije (kosa, koža krv, znoj) b) Predmeti koji su u stalnom kontaktu sa osobom (odjeća, obuća) c) Predmeti koji su u privremenom kontaktu sa osobom (oruđe, instrumenit za rad) Primjena tehničkih sredstava u kriminalističkoj odorologiji • Najrasprostranjenije sredstvo za otkrivanje mirisa je alkotest. • Model “Mankrof” ima najviše sličnosti sa analizatorom mirisa čovjeka

• Identifikacija lica na osnovu genetskog koda – izuzetno zančajna i pouzdana metoda otkrivanja počinilaca. • Biološka zasnovanost tehnike genetskih otisaka - svaki čovjek posjeduje sopstveni genetski kod sastavljen od 46 hromozoma komponovanih od dezoksirobonukleinske (DNK) kiseline. • Molekul DNK se upotrebom specijalnih enzima dijeli na niz posebnih fragmenata koji se dalje razdvajau procesom elektroforeze. • Elektronski sistem obrade kriminalistički relevantnih informacija • Kompjuterizovana kriminalistička evidencija (baza podataka) • Formiranje profila pročinioca omogućava njegova identifikacija i struktuiranje, te interpretacija njegovor ponašanja. • Profajling – stvaranje slike mogućeg počinioca.

LIČNA DOKAZNA SREDSTVA Indicije – utvrđene činjenice koje dokazuju da postoji odnosno da ne postoji krivično dijelo ili koje ukazuju na blizi, odnosno dalju vezu nekog lica i krivičnog dijela. Najčešći izvori indija su: prijave, obavještenje svjedoka, razgovor sa osumnjičenim, uviđajvještačenje. . . Indicije se mogu manifestovatri: pije, poslije ili za vrije izvršenja krivičnog dijela. Neke od indicija su: a) Ispoljavanje volje za izvršenje krivičnog djela b) Priprema za izvršenje krivičnog djela c) Uživanje materijalne koristi stečene izvršenjem krivičnog djela d) Psihičko dejstvo krivičnog djela na izvršioca e) Prisutnost na mjestu izvršenja krivičnog djela f) Poznavanje okolnosti koje drugima nijesu poznati g) Učestvovanje u izvršenju krivičnog djela h) Način izvršenja krivičnog djela

• Prepoznavanje – predstavlja smotrivnu pojavu koja počiva na utisku prisnom, već poznatom. • U kriminalistici se razlikuje prepoznavanje: 1. Lica – najčešće se radi o prepoznavanju oktivljenog, potrebno je utvrditi sposobnost pericepcije svjedoka 2. Leševa- nekada je otežano pa se koristi, za smanjivanje gresaka potrebno je prepoznavanje ličnih stvari pokojnika 3. Mjesta događaja – prepoznavanje se obično vrši prema orijentacionim tačkama (most, kuća toranje) 4. Fotografija – treba vršiti oprezno jere se često radi o amaterskim fotografijama

SASLUŠAVANJE OKRIVLJENOG • Radnja u krivičnom postupku koja služi kao izvor saznanja o činjenicama relevantnim za postupak. • Složena radnja u taktičkom i psihološkom pogledu i predstavlja krivičnoprocesnim zakonom regulisani odnos ispitivača prema okrivljenom, kako bi ga naveo na davanje istinitog priznanja ili pak na saradnju u pogledu prikupljanja dokaza koji idu u prilog njegove nevinosti. • Saslušanje je potrebno voditi neutralno • Ukoliko okrivljeni laže treba ga pustiti da se što više uplete u sopstvene laži. • Neophodno je prije saslušanja detaljno izučiti predmet i sve prikupljene dokaze.

ISPITIVANJE SVJEDOKA • Predstavlja istražnu radnju koja se sastoji od uzimanja iskaza od osobe za koju se na nivou osnovane sumnje smatra da je mogući učinilac krivičnog djela koje se istražuje i da je opažala njegovo izvršenje , ili da su joj poznate druge okolnosti. • Neophodno je poznavanje psihologije lica koja treba saslušati. • Neophodno je nastojati uspostaviti odnos povjerenja sa licem. • Postavljanje dozvoljenih i nedozvoljenih pitanja. • Značajna su i direktno sugestivna i alternativna pitanja.

• Alibi - Latinska riječ u slobodnom prevodu , , negdje na drugom mjestu” • Pod nečijim alibijem se podrazumijeva da je lice u toku izvršenja nekog krivičnog djela boravilo na nekoj drugoj lokaciji, a ne na mjestu izvršenja krivičnog djela. • Saslušanje svjedoka alibija treba da bude detaljno i iscrpno. • • Suočavanje - Sredstvo za razjašnjavanje sumnjivih ili protivrečnih podataka okrivljenika ili svjedoka. Postoje tri osnovna tipa suočavanja : a) Suočenje svjedoka sa svjedokom b) Suočenje između okrivljenih c) Suočenje između svjedoka i okrivljenih Mjesto gdje se vrši suočavanje igra veoma važnu ulogu Suočenje može da da sledeće rezultate: a) Razjašnjenje suprotnosti i nejasnoća b) Bez rezultata c) Djelimično razjašnjenje suprotnosti i nejasnoća

Simuliranje okrivljeno ili svjedoka – kada svjedok ili okrivljeni koji je potpuno zdrav sebe namjerno prikazuje psihički ili fizički bolesnim, ili ako se u slucaju boljesi prikazuje bolesnije nego sto jeste, radi izbjegavanja krivične odgovornosti. Najčešće simulacije su: • Epilepsija • Nagluvost • Gluvonemost • Slepilo • Neinteligencije • Amnezije • Raznih duševnih bolesti • Ukočenosti • Simulacija spihogenog nemira

HVALA NA PAŽNJI!