OMEGA 3 ve OMEGA 6 YA ASTLERNN HALK
- Slides: 33
OMEGA 3 ve OMEGA 6 YAĞ ASİTLERİNİN HALK SAĞLIĞI AÇISINDAN ÖNEMİ
Kapalı formülü R-COOH olan, genelde uzun zincirli monokarboksilik asitlerdir. alifatik zincir
YAĞ ASİTLERİNİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ n Karbon sayısı 10’a kadar olan (10 dahil) tüm doymuş yağ asitleri oda sıcaklığında sıvı veya uçucudurlar !!! n Karbon sayısı > 10 n Doymuş yağ asitlerinin erime noktaları karbon sayısı (zincir uzunluğu) arttıkça yükselir. n 2 -4 C’lu yağ asitleri su ile her oranda karışırlar. C sayısı arttıkça su ile karışma yeteneği azalır. C sayısı>10 olan doymuş yağ asitleri suda hiç çözünmezler!!! n Doymamış yağ asitlerinin tamamı oda sıcaklığında sıvıdırlar, suda çözünmezler!!! n Yağ asitlerinin çoğu eter, benzen, kloroform vb. organik çözücülerde çözünür. olan doymuş yağ asitleri KATI formdadır!!!
DOYMUŞ YAĞ ASİTLERİ Doymuş yağ asitlerinin yapılarında çift bağ yoktur. Doymuş yağ asitlerinden meydana gelen yağların çoğunluğu oda sıcaklığında katı halde bulunmaktadır. DOYMAMIŞ YAĞ ASİTLERİ Doymamış yağ asitleri zincir üzerinde en az bir çift bağ içermekte ve bu yağlar oda sıcaklığında sıvı halde olup, çift bağ sırasına göre 2 gruba ayrılmaktadırlar.
Sadece tek bir çift bağ varsa: Tekli doymamış yağ asidi (Mono Unsaturated Fatty Acid; MUFA) Birden fazla sayıda çift bağ içeriyorsa: Çoklu doymamış yağ asidi (Poly Unsaturated Fatty Acid; PUFA) olarak adlandırılır.
ADLANDIRMA Sistematik adlandırmada karbon sayısının sonuna ndoymuş yağ asitlerinde –anoik eki, ndoymamışlarda ise –enoik eki getirilir.
Doymuş ve Doymamış Yağ Asitleri
KISA GÖSTERİM ve ADLANDIRMA Yağ asitleri genelde kısa sembollerle ifade edilir: Örneğin : 16: 1 (9) veya 16: 1 9 Karbon sayısını Çifte bağın konfigürasyonu cis ise belirtilmez, ama trans ise, 9 ‘un yanına trans/t yazılarak belirtilir. Çifte bağın yerini
Çoklu Doymamış Yağ Asitleri n n n Birden fazla çift bağ içeren yağ asitleri olarak isimlendirilir. Bu yağ asitlerinin en önemlileri (C 18, C 20 ve C 22) aşağıda sıralanmıştır Linoleik asit (LA); [C 18: 2 (n-6 omega)], α-linolenik asit (α-LN); [C 18: 3 (n-3 omega)], Araşidonik asit (AA); [C 20: 4 (n-6 omega)], Eikosapentaenoik asit (EPA); [C 20: 5 (n-3 omega)], Dokosahekzaenoik asit (DHA); [C 22: 6 (n-3 omega)] (14, 15).
Doymamış Yağ Asitleri n Polien YA (polyunsaturated-çoklu doymamış) n Araşidonik asit, 20: 4 D 5, 8, 11, 14 n -Linolenik asit 18: 3 D 9, 12, 15
Doymuş yağ asidi hidrokarbonlarında tekli C-C bağları arasında serbest dönme vardır. Ancak doymamış yağ asitlerindeki çift bağ karbonlarında bu dönme gerçekleşemez. Dolayısıyla, her bir çift bağ, molekül zincirinde bir kırılma-eğilme ile sonuçlanır.
Esansiyel Yağ Asitleri n n n Vücudun üretemediği ve mutlaka besinler yoluyla alınması gereken bu yağ asitleri, esansiyel yağ asitleri olarak adlandırılmıştır. Yapılarında ÇİFT BAĞ içerirler Hayvanlar ve insanlar için esansiyel özelliğe sahiptirler. Omega 3 ve omega 6, iki önemli esansiyel yağ asidi ailesidir. Bu yağ asitleri oksijen transport sistemi, hücre membran fonksiyonunda önemli rol oynamaktadır. Özellikle beyin ve göz olmak üzere bir çok organ sisteminin normal büyüme ve gelişmesi için gereklidir.
Esansiyel Yağ Asitleri Neden Önemli? n 1. 2. 3. 4. n Fosfolipidlerin yapısında yer alırlar: Hücre zarının yapı taşlarıdır Yağların taşınmasından sorumludurlar kanın pıhtılaşmasında Sifingomyelin (sinir dokusu) Prostaglandin ve benzeri maddelerin sentezinde yer alırlar
OMEGA 3 YAĞ ASİTLERİ C 18: 3 omega-3 tanımı, 18 karbon atomu ve 3 adet çift bağ içeren, ilk çift bağın metil ucundan itibaren 3. karbon atomu ile 4. karbon atomu arasında olduğu yağ asidi ALA’ya karşılık gelmektedir. En önemli besin kaynagı soğuk sularda yaşayan balıklardır.
EİKOSAPENTAENOİK ASİT (EPA) VE DOKOSAHEKZAENOİK ASİT n n n ω -3 yağ asitlerinin vücutta ki en önemli aktif formlarıdır. Bu yağ asitleri genel olarak deniz algleri tarafından sentezlenir, plankton ve diğer küçük deniz hayvanları tarafından tüketilerek besin zincirine katılmış olurlar. Beyin ve retina membranının en önemli bileşiği olan DHA, ALA(alfa linoneik asit)eksikliğinde yeterli miktarda oluşamaz. Diyetle çok yüksek miktarda omega 6 alındığında, EPA ve DHA’nın sentezini inhibe eder. Bundan dolayı linoleik asit (LA ) içeren mısır ve ayçiçek yağınca zengin ve alfa linoneik asitce (ALA) düşük diyetler EPA ve DHA eksikliğine sebep olur.
BİTKİSEL OMEGA 3 n n Omega 3; taze meyvalar; elma, muz, kivi, kurutulmuş meyveler; özellikle kalsiyumdan zengin olan hurma, incir, erik, üzüm, koyu yeşil yapraklı sebzeler (brokoli, ıspanak), rezene, mercimek, soya fasulyesi, sarımsak, zencefil, maydanoz, biberiye, ısırgan da yoğun olarak bulunmaktadır. Aynı zamanda bazı deniz algleri DHA sentezleyebilmektedir. Bitkilerde bulunan omega 3, öncülü olan (ALA)’ ya ve vücuttaki aktif formları olan EPA ve DHA’ya karaciğerde dönüştürülebilmektedir. Fakat bu durum oldukça sınırlıdır. karaciğerde ALA’nın sadece %5’i EPA ya dönüştürülürken, %5 den daha azı ise DHA ya dönüştürülebilmektedir. Bu nedenle vücudumuzun bitkisel omega 3’ü kullanması hayvansal olanlara göre oldukça sınırlıdır
Omega-3 kaynaklar İçerik Esansiyel yağ asidi Keten tohumu 2. 2 g/5 ml ALA Keten tohumu yağı 2. 2 g/5 ml ALA Semiz otu Çok düşük ALA Kenevir yağı 3. 1 g/5 ml ALA Kanola yağı 1. 3 g/5 ml ALA Soya yağı 0. 9 g/5 ml ALA Ceviz ve çam fıstığı yağı 0. 7 g/5 ml ALA
OMEGA 3 YAĞ ASİDİNİN VÜCUTTAKİ MUHTEMEL YAN ETKİLERİ OMEGA 6 YAĞ ASİDİNİN VÜCUTTAKİ MUHTEMEL YAN ETKİLERİ Bu yağ asitlerin diyetle günlük miktarı ve ihtiyacın (Çocuklar için 0. 2 -1 g/gün; yetişkinler için 1 -1. 5 gr/gün) düşük olması nedeniyle, bunların tüketimlerinden kaynaklanan ciddi anlamda yan etkilerinin yoktur. Omega-6 yağ asitlerinin vücuda fazla alınması araşidoni asit (AA ) artmasına ve AA’ dan meydana gelen prostaglandinler gibi pro-enflamatuar ların vücutta fazla üretilmesine neden olmaktadır. Ancak keten tohumu yağında bulunan ALA’nın çok yüksek dozlarda alınması halinde ishal ve immun sistemi baskılayıcı etkisi meydana gelmektedir. Bu maddelerin vücutta artması ağrı ve ateşin artmasına, damar genişlemesine, alerjik rahatsızlıklara neden olmaktadır. Bunula birlikte n-3 yağ asitlerin kan vizikositesini azaltması nedeniyle, kanama riski olan kişilerin dikkatli olmaları önerilmektedir.
OMEGA-6 YAĞ ASİTLERİ n n n Araşidonik asit (AA, 20: 4 n-6) ve gamma linolenik asit (GLA, 18: 3 n -6) başlıca omega-6 yağ asitleridir. Tohum; yağları; mısır ve ayçiçek yağı, aspir yağı Omega 6 bakımından oldukça zengindir. Omega 6 vücutta sentezlenemeyen, bu nedenle diyetle alınması gereken esansiyel yağ asidi olarak tanımlanır.
Omega 3; hem prenatal hem de postnatal büyüme sırasında beyin gelisimi açısından gerekli görünmektedir. Embriyo kendi omega 3’ünü üretemez ve dolayısı ile EPA ve DHA açısından anneye bağımlıdır. n n n Anneler omega 3 takviyesi aldığında bebeklerinin daha akıllı ve fiziksel olarak hareketlerinin daha koordine olduğu gösterilmistir. DHA aynı zamanda nöral membran fonksiyonlarının sürdürülmesi ve restorasyonu açısından da önemlidir. Gebelik boyunca omega 3 desteği yapılan annelerin yavrularında doğum kilosunda az da olsa artıs olmaktadır. Emzirme döneminde DHA alımının 6 -24 ay arasındaki büyüme gelisimini hızlandırmaktadır.
Gamma Linolenik Asit (GLA) n n Gamma linolenik asit omega-6 ailesine ait çoklu doymamış bir yağ asididir. Yapısında 18 karbon atomu ve 3 çift bağ bulunmaktadır. GLA, hücre zarında bulunan fosfolipidlerin önemli bir bileşenidir. Bitki kökenlidir. GLA yaygın olarak yağlı tohumların genetik modifikasyonları sonucunda da üretilebilmektedir.
Araşidonik Asit (AA) - Omega 6 (LA) yağ asidinin vücuttaki aktif formudur. - Araşidonik asit membranda bulunur ve fosfolipidlerin % 5 -15 inden sorumludur. AA, infantlarda beyin gelişimi için gereklidir. AA vücutta LA den sentezlenmektedir. -Vücutta güçlü pro-inflamatuar olan, vazokonstruksiyon yapan ve kanama olasılığını azaltan eikosanoidleri üretmek için kullanılır. AA et, yumurta ve kabuklu deniz hayvanlarında bulunmaktadır.
Konjuge Omega 6 n n Konjuge linoleik asit (KLA), insan ve tek mideli hayvanların vücudunda sentezlenmediğinden dolayı esansiyel bir yağ asididir. Bu yağ asidi, zincirinde farklı karbon pozisyonlarında iki konjuge doymamış çift bağa sahiptir. Linoleik asidin bir veya her iki çift bağının yeri reaksiyonlarla değiştiğinde konjuge linoleik asit oluşmaktadır Söz konusu değişim rumen ortamında yağların biyohidrojenizasyon aşamasında bakteriler tarafından yapıldığı için bu yağ asiti ruminant hayvanlara özel onların et ve sütünde bulunana özel bir yağ asitidir.
n n n Vücut yağını azaltıcı, bağışıklığı arttırıcı ve antikanser, antidiabet, antiobezite ve antiaterojenik özellikte olup insan sağlığı üzerine yararlı etkileri bulunmatadır. İnsan tümör hücrelerine antioksidan özelliği, karaciğer trigliserit birikimini düşürücü, diyet etkileri ve anti-obezite gibi sağlığa faydalı birçok etkileri vardır. KLA organlarda apoptosis teşvikiyle ve hücre çoğalmasını azaltarak kanseri önlemektedir.
OMEGA 6 YAĞ ASİTLERİNİN VÜCUTTAKİ ÖNEMİ OMEGA 3 YAĞ ASİTLERİNİN VÜCUTTAKİ ÖNEMİ 1. Şeker hastalığı, alkolizm, yüksek tansiyon, kanser, kardiyovasküler hastalıklar, cilt hastalıkları, viral enfeksiyonlar, bağışıklık sistemi düzensizlikleri gibi bir çok hastalık üzerinde olumlu etki gösterdiği yapılan klinik çalışmalar sonucunda belirtilmektedir. 1. Kan basıncının düzenlenmesinde 2. Omega 6 yetersizliği çok rastlanan bir olgu olmamakla birlikte yeterli miktarlarda diyetle alınmamaları bağışıklık hastalıkları, iltihaplanma, kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, depresyon ve sinirsel fonksiyon bozuklukları gibi çeşitli hastalıkların ortaya çıkmasına neden olur. 3. Bununla birlikte çok yüksek miktarda tüketilen omega-6 yağ asidi, “iyi kolesterol” seviyelerinde düşüşe neden olabilir. Bu nedenle aşırı omega-6 tüketiminden kaçınılmalıdır. 2. Romatoid artrit (eklem iltihabı) hastalığının belirtilerinin önlenmesi ve azaltılmasında 3. Artrit ve otoimmün hastalıkların belirtilerini hafifletmede 4. Damar içi vizikoziteyi düşürücü etkide trombotik felç riskinin azalmada 5. Makrofajların sentezini sağlayarak organizmayı hastalıklara karşı dirençli hale getirme gibi çok önemli katkıları vardır.
OMEGA 6 ve OMEGA 3 YAĞ ASİTLERİNİN DENGESİ n n Dünya Sağlık Örgütü bu oranın enerji 2, 5 -9% arasında bir omega-6 yağ asidi alımı ve enerji% 0. 5 -2 arasında bir omega-3 yağ asidi alımı önermektedir Ancak bu günümüz koşullarının beslenme tarzına göre 25: 1 ve daha yüksek oranlara çıktığı bildirilmiştir.
Omega-3 eksikliği ile bulgular Omega-6 eksikliği ile ilgili bulgular Yavaş büyüme Egzema benzeri deri kızartıları Görme zayıflığı Saç kaybı Öğrenme yeteneğinde zayıflık Karaciğer harabiyeti Konsantrasyon eksikliği Davranış bozukluklar Motor hareketlerde düzensizlik Böbrek harabiyeti Kol ve bacaklarda uyuşukluk hissi Aşırı terleme Davranışta değişiklikler Enfeksiyonlara karşı hassasiyet artışı Hiperaktivite bozukluğu Kadınlarda düşük riski Kalp hastalığı Kalp ve dolaşım sistemi rahatsızlıkları Bipolar bozukluk Alzheimer
OMEGA 3 VE OMEGA 6 YAĞ ASİTLERİNİ DENGEDE TUTMAK İÇİN; n n n n Haftada en az 2 -3 kez balık yenmelidir. Omega-6 yağ asidini içeren tohum yağı ve bitkisel yağlardan (ve bunları içeren işlenmiş yiyeceklerden) kaçınılmalıdır. Hamileler ve süt veren anneler haftada 4 -5 gün balık yemelidir. Gerekirse, omega 3 açığı balık yağı gibi bir omega-3 kaynağı ile desteklenmelidir. Her gün omega 3 kaynağı olarak 2 -3 adet ceviz yenmelidir. Balık kadar olmasa da değerli bir Omega 3 kaynağı olan ceviz kalbi koruyup ve beyin performansını artırmaktadır. Omega 3 kaynağı olan tohum ve kuru yemişlerin taze ve kabuklu tüketilmesine özen gösterilmelidir. Ticari amaçla soya ve mısır ile beslenen küçük baş hayvanların etlerinde omaga 6 artığı, bunula birlikte merada yada kaba yemle beslenen küçük baş hayvanların etlerinde ki omega 3 oranının artığı belirtilmiştir. Bu yüzden mümkün oldukça merada yada kaba yemle beslenen hayvanların etlerini tüketmeye özen gösterilmelidir.
Yaşam evresi Yaş Erkekler: (g / gün) Dişiler: (g / gün) Bebekler 0 -6 ay 4. 4 Bebekler 7 -12 ay 4. 6 çocuklar 1 -3 yıl 7 7 çocuklar 4 -8 yıl 10 10 çocuklar 9– 13 yıl 12 10 Ergenler 14– 18 yaş 16 11 Yetişkinler 19 -50 yıl 17 12 Yetişkinler Years 51 yıl 14 11 Gebelik Her yaştan - 13 emzirme Her yaştan - 13
Yaşam evresi Yaş Kaynak: omega 3 Erkekler: (gün) Dişiler: (g / gün) Bebekler 0 -6 ay ALA, EPA, DHA 0. 5 * 0. 5 Bebekler 7 -12 ay ALA, EPA, DHA 0. 5 * 0. 5 çocuklar 1 -3 yıl ALA 0. 7 çocuklar 4 -8 yıl ALA 0. 9 çocuklar 9– 13 yıl ALA 1. 2 1. 0 Ergenler 14– 18 yaş ALA 1. 6 1. 1 Yetişkinler ≥ 19 yıl ALA 1. 6 1. 1 Gebelik Her yaştan ALA - 1. 4 emzirme Her yaştan ALA - 1. 3
n n Hem ω-3 hem de ω-6 yağ asitleri insan sağlığı açısından oldukça fazla önem taşımaktadır. Esansiyel yağ asidi eksikliği başta kardiyo vaskular hastalıklar (KVH) olmak uzere enflamatuvar hastalıklar, norolojik, noropsikiyatrik hastalıklar, kanser ve (diyabet, artrit, kolit gibi) kronik hastalıklarda rol oynayabilmektedir. Hastalıkların önlenmesi ve tedavisi amacıyla beslenme alışkanlıklarımızda radikal değişiklikler olmaksızın söz konusu yağ asitlerince zenginleştirilmiş gıdalardan alınması mümkün olmaktadır. Dolayısıyla günümüz koşullarında omega 3 alımı fazlasıyla azalmış olsa da hem kalp sağlığımızı korunmasında hemde diğer hastalıkların önlenmesinde beslenmemiz de omega 3/omega 6 oranına özen göstermeliyiz.
TEŞEKKÜRLER
- Omega 6 omega 3 oranı
- Omega 3 beyin gelişimi
- Geniş halk kitlelerini ilgilendiren bir konunun
- Tartima
- Halk klik
- Damla dilara çiçek
- Sivas halk egitim
- Ilk ziyaretçi hemşire kimdir
- Geleneksel türk tiyatrosu slayt
- Destandan modern hikayeye geçiş sağlayan
- öz bakım eksikliği hemşirelik bakım planı örnekleri
- L
- Mihneti kendine zevk etmektir alemde hüner ne demek
- Geniş halk kitlelerini ilgilendiren bir konunun
- Air halk
- Halk edebiyatı genel özellikleri
- Alfabeto de 24 letras
- Purdue alpha phi omega
- What does alpha and omega mean
- Omega project gmod
- Uta omega server
- Aka sorority mission statement
- Quasi geostrophic omega equation
- Alpha and omega alphabet
- Omega 3 beyin gelişimi
- Omega loop gastric bypass
- Problem has been detected and windows needs to shut down
- A problem was detected and windows was shut down
- Little omega
- Lateral band faring
- Ebi simple phylogeny
- Cap omega rond point benjamin franklin 34000 montpellier
- Halhs
- Omega bioplus