Kuran Kerim Dersleri 6 Dersin lenii 1 Med

Kur’an-ı Kerim Dersleri - 6

Dersin İşlenişi 1. Med tecvidlerine giriş (Med ve kasrın tanımı, med harfleri, med sebepleri) 3. Maun ve Kurayş surelerinin talimi. 4. Bakara suresi 8 ve 9. sayfalarının yüzünden okunması.

Med'ler

Ø Tanımı: Med kelimesi, sözlükte uzatmak ve ziyade etmek anlamındadır. Tecvîd istilâhında ise med veya lîn harflerinden birisi ile, sesi uzatmaya denir.

Kasr ise bir şeyi kısaltmak, hapsetmek ve menetmek anlamındadır. Tecvîd ilminde medd-i tabiîyi hâli üzerine bırakıp, ziyadeliğini terk etmeye kasr denir.

Ø Med Harfleri Harf-i med: Bazı şartlarla, kendisinden önceki harfin sesini, harekesi doğrultusunda uzatmayı sağlayan harfe denir. Med harfleri üç tanedir:

1 -Elif ( )ﺍ : Kendisi daima sâkin bir harftir. Mâkabli meftuh olunca med harfi olur ve sesi (uzattığı harfin ince veya kalın olmasına göre) "a" veya "â" doğrultusunda uzatır: ﺍ–ﺍ–ﺍ

Mushaf'ın yazısına mahsus olmak üzere bazı kelimelerin sonunda bulunan elif'ler vâv veya yâ şeklinde yazılmıştır. ﻟ ﻝﻭ – ﻟ ﻙﻭ – ﻑ ﻯ

2. Vâv ( )ﻭ : Kendisi sâkin, mâkabli madmum olunca harf-i med olur ve sesi "u" istikametinde uzatır. İnce harflerde harfin mahreci bozulmamalıdır. ﻭﻭﺍ ﻭ ﻭﻭﺍ

3. Yâ ( )ﻯ : Kendisi sâkin, mâkabli maksur olunca harfi med olur ve sesi "i" istikametinde uzatır. ﻳ–ﻳ - ﻯ

Med Sebepleri Sebeb-i med: Harfin harekesini bir elif miktarından fazla uzatmaya sebep olanlara sebeb-i med denir. Sebeb-i med hemze ve sükûn olmak üzere iki tanedir.

q. Hemze Aslî harflerden birisidir. Harf-i medden sonra geldiği zaman, med sebebi olur ve harfi bir elif miktarından fazla uzatır. ﻳ ﺍ–ﺍ–ﺍ

Sükûn: Harekesizlik demektir. Bir harfin harekesizlik hali cezm ile gösterilir ve bu harfe sâkin harf denir. İki kısma ayrılır: Sükûnu Lâzım Vakfen ve vaslen sâbit olan (yani durunca da geçince de mevcut olan, varlığını devam ettiren) sükûndur. – – ﻕ)ﻗ ﺟ )ﺟ Sükunu rız Vakfen sâbit, vaslen sâkıt olan (yani durunca ortaya çıkan, geçince ortadan kalkan ) sükûndur. Bir başka ifadeyle, vakf sebebiyle ârız olan sükûndur. – ﻳ - ﻭ – ﺍﻟﻳ

Medler, aslî ve fer‘î olmak üzere ikiye ayrılır: Aslî Med Herhangi bir kelimede bulunan med harflerinden sonra, fazla uzatmaya sebep olan hemze veya sükûn’un bulunmadığı durumlardır. Buna medd-i tabîî ve medd-i zâtî denilir. Bir elif miktarı uzatılır.

Fer‘î Med harflerinden sonra sebeb-i medden hemze veya sükûn geldiğinde fer‘î med olur. Fer‘î medler beş tanedir: Muttasıl Lîn Munfasıl rız Lâzım

Hazırlayan: Sema ÇELEM Kaynak: Prof. Dr. Abdurrahman ÇETİN, KUR’AN OKUMA ESASLARI, Bursa: Emin Yayınları