III Konferencja SIP w LP Rogw 11 13

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Inicjatywa INSPIRE a leśnictwo Joanna Adamczyk Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 INFRASTRUKTURA DANYCH PRZESTRZENNYCH 18 września 2001 r. Bruksela – spotkanie Dyrektoriatu Generalnego – Środowisko, Komisji Europejskiej (Directorate General – Environment EC) i EUROSTAT; Praktyczne wspieranie obecnej polityki środowiskowej INSPIRE i GMES. 17 grudnia 2001 Wiedeń – Plan działania oraz podstawowe cele programu INSPIRE, powołanie grup roboczych. 2002– 2012 The Sixth Environmental Action Programme: 7 Obszary priorytetowych działań: zmiany klimatu; natura i bioróżnorodność; środowisko; zdrowie i jakość życia; zasoby naturalne i odpady. Główna 7 Potrzeba wysokiej jakości danych Szkoła – podejmowanie decyzji Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny środowiskowych.

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Dyrektywa INSPIRE Stwarza ramy do ustanowienia infrastruktury danych przestrzennych we Wspólnocie dla celów europejskich polityk ochrony środowiska oraz polityk lub działań mogących mieć bezpośredni lub pośredni wpływ na środowisko naturalne. [Dyrektywa 2004] Etapy realizacji: implementacyjne: 1. Przepisy implementacyjne 7 metadane dla danych i usług przestrzennych; 7 specyfikacja i harmonizacja danych przestrzennych; 7 usług sieciowych i interoperacyjność; 1. współużytkowanie danych i usług; 7 monitorowanie i sprawozdawczość. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego • Wprowadzenie do Państw Członkowskich; Wydział Leśny • Realizacja (do 2013).

INFRASTRUKTURA DANYCH PRZESTRZENNYCH III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 [Gaździcki 2003] 7 Istotą SDI* jest wprowadzanie i stosowanie ogólnych porozumień i technicznych uzgodnień mających na celu dogodne, bez ponoszenia nadmiernych kosztów, korzystanie z geoinformacji w skalach: lokalnej, państwowej, regionalnej i globalnej. 7 Pojęcie INFRASTRUKTURA danych przestrzennych stosowane jest w znaczeniu odpowiednich technologii, środków politycznych i ekonomicznych oraz przedsięwzięć instytucjonalnych, które ułatwiają dostęp do danych przestrzennych oraz korzystanie z nich. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

INSPIRE (INfrastructure for SPatial Info. Rmation in Europe) Sześć postulatów: III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 1. 2. 3. 4. 5. 6. Dane przestrzenne powinny być zbierane tylko raz i gromadzone na takim poziomie zarządzania, aby istniała możliwość zapewnienia najbardziej efektywnego ich wykorzystania; Powinna istnieć możliwość „bezszwowego" łączenia informacji przestrzennych pochodzących z różnych źródeł w Europie i udostępniania ich różnym użytkownikom dla różnych celów; Informacja zebrana na jednym szczeblu zarządzania powinna być wykorzystywana na innych poziomach w zależności od potrzeb użytkowników; Informacja geograficzna na wszystkich szczeblach powinna być właściwie zarządzana, gromadzona i generowana tak, aby była bogata pod względem treści, ale w sposób nie wykluczający jej szerokiego wykorzystania; Powinna istnieć możliwość łatwego stwierdzenia, jakie informacje geograficzne są dostępne oraz czy spełniają zapotrzebowanie użytkowników, a także na jakich zasadach mogą być udostępnione; Informacja geograficzna powinna stać się łatwa do Główna zrozumienia i interpretacji Szkoła Gospodarstwa Wiejskiego dla każdego użytkownika oraz przedstawiona wizualnie w stosownym Wydział Leśny kontekście.

Instytucje w INSPIRE III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 7 JRC (Joint Research Centre) – naukowe i techniczne wsparcie dla koncepcji, rozwoju, wdrażania i monitorowania polityk UE. Koordynacja realizacji programu INSPIRE - Akcja 2142 European Spatial Data Infrastructure. 7 EEA (European Environmental Agency) – gromadzenie aktualnych, ukierunkowanych, adekwatnych i sprawdzonych informacji z zakresu ochrony środowiska naturalnego. 7 COGI (Interservice Committee for Geographical Information) – koordynacją i stymulowanie sposobów właściwego wykorzystania informacji geograficznej, zapewnienie realizacji standardów w tym zakresie. Główne cele: zwiększenie płynności, opłacalności oraz efektywności europejskich polityk, Szkoła Główna Gospodarstwa które wymagają danych przestrzennych oraz ich. Wiejskiego analiz. Wydział Leśny

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Serwisy INSPIRE 7 Elementy składowe: metadane, 7 metadane 7 zestawy danych przestrzennych oraz związanych z nimi usług, 7 usługi i technologie sieciowe, 7 umowy dotyczące podziału, dostępu i użytkowania powyższych elementów, 7 mechanizmy, procesy i procedury koordynacji i monitorowania. 7 Użytkownicy: 7 Obecnie – Komisja Europejska oraz rządy państw Unii Europejskiej. Szkoła Główna 7 W przyszłości – planiści, menedżerowie wszystkich Gospodarstwa Wiejskiego poziomów oraz obywatele państw i organizacje społeczne. Wydział Leśny

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 7 7 7 7 lokalizacje geograficzne (systemy odniesienia, nazwy geograficzne, kody pocztowe); jednostki administracyjne; system katastralny; mapy wysokościowe; komponenty środowiska geograficznego (gleby, geologia, geomorfologia); powierzchnia terenu (pokrycie terenu, ortofotomapy); transport; dane użytkowe o infrastrukturze: przemysłowej, ochrony środowiska i produkcji rolnej; społeczeństwo i populacja; planowanie przestrzenne (plany zagospodarowania, obszary objęte ograniczeniami); powietrze i klimat; zbiorniki wodne i hydrografia; oceany i morza środowisko biotyczne i bioróżnorodność; obszary dotknięte presją antropogeniczną.

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 7 7 Tworzenie własnej mapy przy użyciu wybranych danych. Wyszukanie danych o określonym terenie przy użyciu metadanych. Wyszukanie serwisów danych przestrzennych. Dostęp do krajowych portali internetowych na poziomie krajowym – obecnie linki do 8 portali z następujących krajów: Włoch, Norwegia, Portugalia, Wielka Brytania, Niemcy, Szwecja, Holandia, Hiszpania. 7 Dostęp do portali tematycznych – obecnie prezentujących działanie agencji powiązanych z INSPIRE.

http: //eu-geoportal. jrc. it/

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Inicjatywy leśne w ramach INSPIRE – akty prawne 6 th Environmental Action Programme – Strategia Leśna dla UE: 7 Rozbudowa kompleksowego systemu monitoringu lasów Europy. 7 Łączenie europejskich polityk związanych z ochroną przyrody. Forest Focus 7 monitoring pożarów lasów i zanieczyszczenia powietrza; 7 bioróżnorodność; 7 obieg węgla; 7 stan gleb; 7 efekt globalnej zmiany klimatu. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

Inicjatywy leśne w ramach INSPIRE - INFOREST III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 INFOREST (Information and monitoring of the forest environment) Akcja 2141 Ciało UE koordynujące wykonanie Forest Focus. 7 Utworzenie nowej platformy danych oraz wstępna analiza zgromadzonej informacji dotyczącej zanieczyszczeń atmosferycznych, w zgodzie z aktualnymi i poprzednimi regulacjami tego dotyczącymi, w celu rozpoznania aktualnej kondycji lasów; 7 Wsparcie techniczne i naukowe w kontynuowaniu inicjatyw związanych z EFICP (European Forest Information and Communication Platform); 7 Zintegrowana analiza danych naziemnych, meteorologicznych Szkoła Główna oraz satelitarnych w celu monitorowania i zapobiegania pożarom Gospodarstwa Wiejskiego lasów; Wydział Leśny

INFOREST - produkty III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Europejskie mapy lasów 7 lokalizacja powierzchni leśnych (obszarów zalesionych i niezalesionych); 7 głównych rodzajów powierzchni leśnych (liściaste, iglaste i mieszane). Założenia 7 Zwartość i harmonizacja w całej Europie; 7 Osiągalność danych również na wyższym poziomie szczegółowości; 7 Niezależność od granic państw i narodowych systemów odniesienia; 7 Jeden typ sensora satelity rejestrującego obraz bazowy, rozdzielczość przestrzenna poniżej 50 m; Szkoła Główna i tematycznej; 7 Akceptowalny poziom dokładności geometrycznej Gospodarstwa Wiejskiego 7 Dla lat 80 -tych i 2000. Wydział Leśny

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Parametry według standardów INFOREST - produkty INSPIRE: 7 Rozdzielczość przestrzenna – oryginalna 30 m, wzmocniona do Europejskie mapy lasów 25 m. 7 Dopuszczalny błądzalesionych RMS – poniżeji 7 lokalizacja powierzchni leśnych (obszarów 25 m. niezalesionych); 7 głównych rodzajów powierzchni leśnych (liściaste, iglaste i mieszane). Założenia 7 Zwartość i harmonizacja w całej Europie; 7 Osiągalność danych również na wyższym poziomie szczegółowości; 7 Niezależność od granic państw i narodowych systemów odniesienia; 7 Jeden typ sensora satelity rejestrującego obraz bazowy, rozdzielczość przestrzenna poniżej 50 m; Szkoła Główna i tematycznej; 7 Akceptowalny poziom dokładności geometrycznej Gospodarstwa Wiejskiego 7 Dla lat 80 -tych i 2000. Wydział Leśny

INFOREST - produkty III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Bioróżnorodność 7 Indykatory bioróżnorodności: 7 Kompozycji: typów siedlisk, powierzchni i zmian; trendów w zmianach zasięgów: wybranych biomów, ekosystemów i siedlisk; 7 Struktury: rozmieszczenia przestrzennego lasów w krajobrazie – połączeń/fragmentacji ekosystemów; Mapy: 7 Mapy lasów i monitoringu – zmiany i trendy w pokrywie leśnej (lata 80 -te i 2000); 7 Struktury przestrzennej lasów – mapy struktury przestrzennej powierzchni leśnych dla dwóch terminów (lata 80 -te i 2000); Szkoła Główna zmiany i trendy w strukturze przestrzennej lasów. Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 INFOREST - produkty EFFIS (European Forest Fire Information System) 7 rozwijany od roku 1999 od 2003, element Forest Focus; 7 opracowanie i implementacja zaawansowanych metod oceny ryzyka pożaru oraz dokumentacja pożarzysk na skalę europejską. Działanie systemu: 7 Przewidywanie ryzyka pożarów – na podstawie indykatorów generowana jest mapa obszarów zagrożonych; 7 Ocena strat pożarowych – raz na rok dokumentowane są wszystkie obszary powyżej 50 ha dotknięte klęską pożaru. Tematy przyszłości: 7 Emisja gazów do atmosfery; regeneracja roślinności i ryzyko Szkoła Główna powtórzenia pożaru. Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

http: //effis. jrc. it//

INFOREST - produkty Europejskie Centrum Danych Leśnych (European Forest Data III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Centre – EFDAC) 7 Potrzeba dostarczenia danych o środowisku osobom podejmującym decyzje polityczne. 7 Centra Danych o Środowisku (Environmental Data Centres) – połączony system dystrybucji danych dotyczących istotnych dziedzin związanych ze środowiskiem. 7 Centra dotyczące gleb i leśnictwa organizuje JRC. Grupy tematyczne informacji uzyskiwanych przy pomocy systemu: 7 zasoby leśne; 7 zdrowotność lasów; 7 pożary lasu; Szkoła Główna 7 produkty leśne; Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny 7 handel.

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 INSPIRE w Polsce Dyrektywa INSPIRE jest zobowiązaniem każdego z państw do terminowego zbudowania krajowej członkowskich infrastruktury informacji przestrzennej odpowiadającej unijnym wytycznym, ale tworzonej w sposób dostosowany do istniejących zasobów, warunków i możliwości. [Gaździcki 2005] Polska realizuje postanowienia Dyrektywy budując narodową SDI, będzie też brała udział w udostępnianiu danych przestrzennych do poziomu europejskiego. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

INSPIRE w Polsce III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Polska koncepcja SDI - trzypoziomowy podział danych [Linsenbarth 2004]: 1. Poziom lokalny – 1: 10 000 – Topograficzna Baza Danych, GUGi. K; 2. Poziom regionalny – 1: 50 000, VMap 2, Służba Topograficzna WP; – 1: 250 000, Baza Danych krajowy 3. Poziom Ogólnogeograficznych, Centrum Informacji o Środowisku GRID na zlecenie GUGi. K; 1. Przeznaczone głównie dla instytucji centralnych; 2. Umożliwienie danych; 7 Informacje połączenia mają z charakter międzynarodową Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny głównie bazą przeglądowy i

INSPIRE w Polsce - użytkownicy 7 Administracje rządowe i samorządowe administracje wszystkich szczebli; III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 7 Gestorzy sieci i uzbrojenia terenu; 7 Służby szybkiego reagowania; 7 Służby ochrony przyrody; 7 Gospodarka wodna; 7 Leśnictwo; 7 Drogownictwo; 7 Statystyka publiczna; 7 Obywatele i podmioty gospodarcze. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 http: //www. geoportal. gov. pl/

geoportal. gov. pl – zakres danych 1. Ortoobrazy – lotnicze i satelitarne Quickbird; III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 2. Numeryczny Model Terenu – z różnych źródeł: LPIS 48, 180, 68; TBD; 3. RMP – topograficzne mapy rastrowe, w skalach 1: 10 000, 1: 25 000, 1: 50 000, 1: 100 000; 4. Warstwy tematyczne: elementy osnowy matematycznej i geodezyjnej; osiedla; obiekty, przemysłowe, rolnicze i socjalno-kulturalne; koleje i urządzenia z nimi związane; drogi i urządzenia z nimi związane; wody i urządzenia z nimi związane; roślinność, uprawy i grunty; granice; rzeźbę terenu; opisy w treści mapy (nazwy własne osiedli, stacji i przystanków kolejowych, nazwy obiektów fizjograficznych, skróty i napisy objaśniające, dane liczbowe wysokości punktów osnowy, wartości warstwic itp. ); 5. Baza Danych Ogólnogeograficznych (BDO) : podział administracyjny; osadnictwo i obiekty antropogeniczne; hydrografia; rzeźba terenu; transport; pokrycie terenu; obszary chronione; 6. VMapa – warstwy: hydrografia, obiekty socjalno-kulturalne,

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 geoportal. gov. pl – zakres danych uzupełnianych 1. Dane katastralne pozyskane z IPE; 2. Mapy tematyczne: hydrograficzne, sozologiczne; 3. Dane o przebiegu granic i powierzchni jednostek podziału terytorialnego państwa; 4. Topograficzna Baza Danych (TBD); 5. Gazeter.

http: //www. geoportal. gov. pl/

WNIOSKI III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 1. Dostajemy do rąk narzędzie, dzięki któremu informacja przestrzenna o elementach środowiska przyrodniczego, będzie analizowania. łatwa do pozyskania i analizowania 2. Narzędzie to jest na bardzo wysokim poziomie technicznym – będzie on wzrastał. 3. Polska ma prawa i obowiązki związane z istnieniem INSPIRE: danych; 7 korzystanie z danych 7 dostarczanie danych. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

WNIOSKI – leśnictwo może zaoferować INSPIRE? III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 1. Nadzór merytoryczny nad tworzeniem baz danych i systemów o lasach oraz analizami dotyczącymi stanu lasów w Europie (a szczególnie wnioskach dotyczących Polski!); 2. Usługi udostępniania – dane dotyczące ~30% powierzchni kraju, w wymaganym stopniu przetworzenia; – udostępnienie techniczne 3. Usługi informacyjnej i informatycznej. infrastruktury Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

WNIOSKI – Co INSPIRE może zaoferować leśnictwu? III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Dostęp do danych na różnych poziomach skal: 7 Statystycznych 7 Przestrzennych Korzyści: Korzyści 7 Brak potrzeby gromadzenia danych już zawartych w SDI dotyczących innych zakresów tematycznych, np. dane samorządów terytorialnych; 7 Brak potrzeby utrzymywania baz danych nie leśnych, ale istotnych; 7 Integracja systemów ułatwiona współpraca , przepływ wiedzy; 7 Lasy w szerszym aspekcie przestrzennym i tematycznym. Wady i ograniczenia: 7 Brak kontroli nad procesem powstawania danych – dokładności i Szkoła Główna inne. Gospodarstwa Wiejskiego 7 Ewentualne koszty i uwarunkowania prawne ograniczające Wydział Leśny

WNIOSKI – Co INSPIRE może zaoferować leśnictwu? III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 realizacji: Ułatwienie w realizacji 7 Zadań Agendy 21, Konwencji z Aarhus i Polityki Leśnej Państwa dotyczących udostępniania danych o środowisku; UE; 7 Dyrektyw UE 7 Zbierania danych dla potrzeb statystyki polskiej i unijnej. Technologie 7 Stymulowanie wprowadzania najnowszych technologii i postępu w zakresie informacji przestrzennej (Best Available. Technology); 7 Wprowadzenie standardów danych; 7 Poprzez standaryzację ułatwienie analiz porównawczych np. pomiędzy SIP leśnymi, analizy globalne. Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny

III Konferencja SIP w LP, Rogów 11 -13 września 2006 Inicjatywa INSPIRE a leśnictwo Joanna. Adamczyk@wl. sggw. pl Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego Wydział Leśny