H 2 Ontdekking en verovering 2 1 Het

H 2 Ontdekking en verovering § 2. 1 Het Spaanse en het Ottomaanse wereldrijk

• Rond 1500. • Ontstonden er 2 grote rijken in het Middellandse zeegebied: • Het Spaanse en het Ottomaanse rijk. • Spanje was christelijk. • Het Ottomaanse rijk was islamitisch. • In de 16 e eeuw streden beiden rijken om de macht in Europa.

Het Ottomaanse wereldrijk • Ontstaan uit een staatje dat de Turkse aanvoerder Osman in 1299 had gesticht. • Lag aan de grens van het Byzantijnse rijk.

Het Ottomaanse wereldrijk • Opvolgers veroverden heel Turkije en de Balkan. • 1453 Constantinopel werd veroverd.

Het Ottomaanse wereldrijk • Einde van het Byzantijnse rijk: • Oost-Romeinse rijk. • Constantinopel nu hoofdstad Ottomaanse rijk.

Het Ottomaanse wereldrijk • In Azië veroverden ze Syrië, Palestina, Irak en Arabië. • In Afrika Egypte. • Hierdoor kreeg de Ottomaanse sultan de titel van kalief: • Opvolger van Mohammed als wereldlijk en godsdienstig leider.

Het Ottomaanse wereldrijk • Rond 1520 was het Ottomaanse rijk een wereldrijk: • Het lag op 3 continenten rond de Middellandse zee. • De Sultan zag zichzelf als opvolger Romeinse keizer: • Noemde zich: kayser-i-rum: keizer van de Romeinen.

Het Spaanse wereldrijk • Ontstaan in 1479: • Isabella van Castilie en Ferdinand van Aragon voegden hun koninkrijken samen. • Daarna gingen ze samen verder met de christelijke herovering van Spanje: • Moslims uit Spanje verdrijven. • In 1492 werd de reconquista voltooid. • Met de verovering van het laatste Moorse koninkrijk

Het Spaanse wereldrijk • In 1492 ontdekte Columbus Amerika.

Het Spaanse wereldrijk • 1516 Karel V werd koning. • Hij erfde Spanje van zijn grootouders Isabella en Ferdinand. • Van zijn andere grootouders erfde hij Oostenrijk en de Nederlanden.

Het Spaanse wereldrijk • Karel V versloeg Frankrijk in Italië. • Daardoor ging Italië voor meer dan helft bij het Spaanse rijk horen. • Ook veroverden de Spanjaarden grote delen van Zuid-en Midden-Amerika. • In Karels wereldrijk ging de zon nooit onder!

Christenen, joden en moslims • In het Spaanse rijk was alleen het katholieke geloof toegestaan. • Na 1492 werden joden en moslims vervolgd door de inquisitie. • Velen vluchtten. • Anderen bekeerden zich.

Christenen, joden en moslims • De islamitische Ottomanen stonden het christendom en jodendom toe in hun rijk. • De christenen in de Balkan moesten wel zonen leveren aan de Sultan. • Zij werden in kazernes opgevoed tot moslims en soldaten.

Strijd om Europa • Spanje en Ottomaanse rijk wilden allebei de heerschappij over Europa. • De Ottomanen wilden met een jihad hun macht verder naar het westen uitbreiden. • Een heilige oorlog. • 1532 Wenen: • Karel V voorkwam met een groot leger dat ze die stad innamen.

Strijd om Europa • Strijd in Midden-Europa ging nog lang door: • 1566 veroverden de Ottomanen een Hongaarse burcht. • Ook probeerden de Ottomanen het Middellandse zeegebied te veroveren: • De oostelijke zeehelft werd veroverd. • Tegelijkertijd veroverden de Ottomanen Libië, Tunesië en Algerije.

Strijd om Europa • Vanuit de havens daar lieten ze Islamitische piraten christelijke handelsschepen aanvallen. • Ook in het Middellandse zeegebied hielden de Spanjaarden en Ottomanen elkaar in bedwang. • De slag bij Lepanto: einde Ottomaanse opmars over zee. • Voortaan: Spanjaarden westelijk deel Middellandse zee. Ottomanen het oostelijke deel.

De slag bij Lepanto 7 oktober 1571 zeeslag tussen de Turken en christenen. Bij de Griekse havenstad Lepanto Turkse vloot was groter. Maar de christenen brachten met hun kanonnen direct een aantal Turkse schepen tot zinken. • Daarna roeiden de schepen op elkaar in. • Op schepen die geënterd werden, braken felle gevechten uit. • Spanjaarden wisten aan boord te komen van de Sultan. • •

De slag bij Lepanto • Het schip van de Turkse opperbevelhebber Ali Pasha. • 2 x sloegen de Turken de Spanjaarden terug. • Bij de 3 e aanval werd Ali Pasha in het hoofd geschoten en onthoofd door de Spanjaarden. • Zijn hoofd werd op een lans gestoken. • De Turken sloegen op de vlucht, christenen hadden gewonnen. • 30. 000 doden in 4 uur. • Een van de grootste zeeslagen ooit. • Hoogtepunt in de strijd tussen het Ottomaanse en Spaanse rijk.

De neergang van de Middellandse Zeehandel • Sinds de tijd van Grieken en Romeinen werd de Middellandse Zee gebruikt voor handel tussen Europa, Afrika en Azië. • In de tijd van monniken en ridders weinig overzeese handel. • In de tijd van steden en staten veranderde dat. • Handelaren uit Genua en Venetië handelden tussen Europa en Azië.

De neergang van de Middellandse Zeehandel • Na 1400 ging de Middellandse Zeehandel achteruit. • Ottomanen lieten Italiaanse handelaren alleen toe in een paar steden. • Ook moest er meer betaald worden voor oosterse koopwaar. • En de piraten maakten de zee steeds onveiliger. • Daarom gingen Europeanen op zoek naar andere handelsroutes.

• einde