FETH TERM ANLAMI slamda mer grlen savalar hakknda

‘’FETİH’’ TERİM ANLAMI İslam’da meşrû görülen savaşlar hakkında cihad kelimesine benzer şekilde , müslümanların gayri müslimlerden gerçekleştirdikleri toprak kazançlarını tarihte ve günümüzde bilinen diğer istilâ ve sömürü savaşlarından ayırmak amacıyla kullanılmıştır; kaynağı’da Müslümanların geçmiş ve gelecekteki maddî ve mânevî zaferlerinden bahseden Fetih sûresidir. (T. D. V. İslam Ansiklopedisi Cilt 12, Sayfa: 467)

FETHE GİDEN YOL ﴾١﴿ ﺍ ﺍ ﺣ ﺏﻳﻨ ‘’Şüphesiz biz sana apaçık bir fetih verdik. ’’ • Buradaki fetihten maksat Mekke’nin fethi değil, bu fethin de yolunu açan Hudeybiye barışıdır. (Kur’an Yolu Türkçe Meâl ve Tefsiri Cilt: 5, Sayfa 63. )

HUDEYBİYE ANTLAŞMASI (H. 6/M. 628) • Müslümanlar, bu yıl Kâbeyi ziyaret etmeden Medine’ye geri dönecekler. • Gelecek yıl Mekke’ye gelebilecekler, fakat burada üç günden fazla kalmayacaklar. • Müslümanlar, Mekke’ye silahsız gelecekler. • Müslümanlar, Mekkede’ki Müslümanlardan hiç birini Medine’ye götüremeyecek, Medinelilerden Mekke’de kalmak isteyen olursa kalabilecek. • Mekkeli Müslümanlardan ve müşriklerden biri Medine’ye gidecek olursa geri çevrilecek, Müslümanlardan biri Kureyş tarafına geçerse o teslim edilmeyecek. • Arap kabileleri istedikleri tarafla birleşebilecek. ( D. İ. B. Temel Dini Bilgiler, Seyfettin YAZICI, Sayfa 289. )

HUDEYBİYE ANTLAŞMASI’NIN SONUÇLARI • Antlaşma’nın şartları ilk bakışta Müslümanlar için çok ağır görünüyordu. Buna rağmen Peygamberimiz bu şartları kabul etti. Çünkü bu antlaşma’nın ileride Müslümanlar için çok faydalı olacağını biliyordu. • Medine’ye dönerken yolda ‘’ Fetih Sûresi ‘’nazil oldu. • Fetih Sûresinde Yüce Allah, Müslümanlara büyük bir fetih ve zafer müjdeliyordu. • Müşrikler tarafından gelebilecek tehlike ortadan kalkmış oldu. • İslam’ın sesi çevrede duyulmaya başladı. • Mekke’deki önemli kişiler, Medine’ye gelip Müslüman oldular. (D. İ. B. Temel Dini Bilgiler, Seyfettin YAZICI, Sayfa 290. )

NASR SÛRESİ • Nasr, yardım demektir. Sûrede Allah'ın Hz. Peygamber'e yardım ederek fetihlere kavuşturduğu ifade edildiği için bu adı almıştır. Bu sûre, Mekke'nin fethi sırasında inmiş olmakla beraber Medine devrinde yani hicretten sonra indiği için medenî (Medine'de inen) sûrelerdendir. 3 (üç) âyettir. İslâm zaferini haber verir. İbn Ömer'den gelen rivayete göre bu sûre indikten sonra Peygamberimiz seksen gün yaşamıştır. Rahmân ve Rahîm (olan) Allah'ın adıyla. 1. Allah'ın yardımı ve zaferi geldiği, 2. Ve insanların bölük Allah'ın dinine girmekte olduklarını gördüğün vakit , 3. Rabbine hamdederek O'nu tesbih et ve O'ndan mağfiret dile. Çünkü O, tevbeleri çok kabul edendir.

SULTAN II. MEHMED • Şehzade Mehmed 30 Mart 1432 günü Edirne Sarayı’nda Sultan II. Murad ile Hüma Hatun’nun oğulları olarak dünyaya geldi. • II. Murad’ın dördüncü oğluydu. • 1444 Ağustos’undaysa babası tahtı resmen yegane varis olan Şehzade Mehmed’e bıraktı. • Tacı başına koyduğunda henüz 12 yaşındaydı. • 29 Mayıs 1453 günü İstanbul’u fethederek Osmanlı Devleti’nin başkenti yapan ve fethin ardından ortaya koyduğu programıyla Devletin bir ‘’İmparatorluk’’ haline gelmesini sağlamıştır. • 28 yıllık hükümdarlığında peşe gerçekleştirdiği 25 sefer’i hümayun vardır. (Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Halil İnalcık, ’’Mehmed II’’Cilt: 2 Ankara 2003, Sayfa 395 -407. )

FATİH’İN BOŞ DURMADIĞINI GÖRÜYORUZ • Manisa’daki sarayından Venedik’e karşı yapılan deniz akınlarını yönetmiştir. • İhtiyaç duyduğunda babasının yardımına koşmuştur. • II. Kosova Meydan Savaşı’nda sağ kol komutanlığını yapmıştır. (‘’Fatih’in Rüyası’’Mustafa Armağan, 6. Baskı, sayfa: 16)

FETİH HAZIRLIKLARI • Karamanoğullarıyla barış sağlamak. • Yeniçeriliği yeni baştan örgütledi, sayılarını 10 bine çıkardı. • Muazzam büyüklükte toplar döktürdü. • Macar assıllı topçu Urban’ı hizmetine aldı. • Rumeli Hisarı’nı yaptırması. • Boğaz’dan Bizansa gelecek gıda ve silah yardımını engelledi. • II. Mehmed İmparator Kostantin’e Şehri teslim etmesini istedi. (‘’Fatih’in Rüyası’’Mustafa Armağan, 6. Baskı, sayfa: 17)

SULTAN MEHMED’İN VEZİRİ KOCA HALİL’E VERDİĞİ CEVAP • Koca Halil: Neden Savaşlar hiç bitmiyor? Neden insan kendine hep bir düşman arayıp bulmak zorunda kalıyor sultanım? • Sultan Mehmed: Çünkü insan korkuyor Başvezirim. Bir diğerine şüphe ve en başta korkuyla bakıyor. Her yerden, herkesten ve her şeyden o kadar çok korkuyor ki, sonunda kendinden de korkmaya başlıyor ve zalimleşiyor. ’’Korku mantıktan daha kuvvetlidir. ’’ Ne kadaraz korkarsak, o kadar az şüpheye kapılır ve dolayısıyla o kadar az nefret ederiz. Allah dostları, Allah’tan başkasından korkmazlar. (‘’Kuşatma 1453’’ Roman. Okay Tiryakioğlu, 19. Baskı, Sayfa: 36)

FETİH GERÇEKLEŞİYOR • Nisan’da başlayan kuşatma tam 53 gün sürdü. • Osmanlı askerleri 29 Mayıs 1453 Salı sabahı saat 02: 00 sularında İstanbul’a girdiler. • Şehir içinde sokak çarpışmaları ikindi vaktine kadar sürdü. • Bizans için şehir düşmüştü, oysa Osmanlı için fetih bitmemişti, tersine yeni başlıyordu. • II. Mehmed 21 yaşında ‘’İstanbul’un fatihi’’olmuş, Peygamber Efendimiz’in (sav) kutlu müjdesine nail olmuştur. (‘’Fatih’in Rüyası’’Mustafa Armağan, 6. Baskı, sayfa: 18)

BİZANS’IN HAKİMİYETİ KALKIYOR • Fatih, 1461’de Trabzon’u fethederek Bizans’ın yeryüzündeki son siyasi kalıntısını da ortadan kaldırmıştır. • Fatih, İstanbul’un fethinden tam 15 yıl sonra Anadolu’ya sefer açtığında henüz 36 yaşındaydı. • Konya’yı topraklarına kattı. • Orta Anadolu’da 1474’ e kadar sürecek olan uzun ve yıpratıcı birmücadelenin de içine sürüklenmiş oluyordu. (‘’Fatih’in Rüyası’’Mustafa Armağan, 6. Baskı, sayfa: 23)

FATİH’İN VEFATI • Bütün bu fetihler ve düzenlemeler hiç kolay değildi. Fatih’in dayanıklı bünyesini yıpratmıştı. Yorgundu, nikris (gut) ve diabet hastalığı vardı. Bu haliyle bile yeni bir sefere çıkmaya üşenmedi. Topkapı Sarayı’ndan Üsküdar’a gemiyle geçti. Kara yoluyla Gebze’ye ulaştığında fenalaştı ve 3 Mayıs 1481 günü Sultançayırı denilen yerde vefat etti. Ardından sağlığında yaptırdığı İstanbul’daki Fatih Camii’nin avlusundaki türbesinde toprağa verildi. (‘’Fatih’in Rüyası’’Mustafa Armağan, 6. Baskı, sayfa: 26)

ABDÜLHAK HAMİD TARHAN, ‘’MERKAD-İ FATİH’İ ZİYARET’’BAŞLIKLI ŞİİRİNDE ŞÖYLE SÖYLEMİŞ: Sensin o padişah ki bu ümmet-inecibe Emsârbahşişindir, ebhâryadigârın. Anlamı: Bu soylu ümmetin padişahı sensin ki, şehirleri bahşiş olarak dağıttın ona, denizleri yadigârın olarak bıraktın. FATİH’İN DİLİNDEN: Hüner bir şehrbünyad eylemekdür Reaya kalbin abad eylemekdür. Anlamı: Yani, marifet, bir şehir kurmak kadar onda yaşayanların kalbini de imar etmektir. • Fatih’in dünyasında bu iki boyut birbirinden hiçbir zaman ayrılmaz. O yüzdendir ki, fetihleri ikizdir onun. İç fetih ile dış fetih. (‘’Fatih’in Rüyası’’Mustafa Armağan, 6. Baskı, sayfa: 28)

EBU EYYÜP EL-ENSARİ HAZRETLERİ Emeviler döneminde İstanbul’a yönelik ilk kuşatma 49 (669) yılında karadan ve denizden yapıldı. Orduya Allah Rasulü’nün (s. a. s. ) ashabından da birçok kişi katıldı. Bugün Eyüp semtinde adını veren Ebu Eyyüp Halit b. Zeyd el-Ensari, ileri yaşına rağmen sefere iştirak etmiş; kuşatma sırasında rahatsızlanarak vefat edince, surların yakınına defnedilmiştir. Ebu Eyyüb’ün hastalanınca arkadaşlarına, ’’Ölürsem, düşmanla savaşmak üzere saf hâlinde durduğunuz zaman, cenazemi beraberinizde savaş meydanına götürerek ayaklarınızın altına defnedin!’’dediği rivayet edilir. (Diyanet Aylık Dergisi, Mayıs 2014, Prof. Dr. Adnan Demircan, S. 64. İbn Sa’d, III, 449)

PAPAZ HİKAYESİ Fetih sonrası Bizans hapisanelerinde bir mahzende bulunan ve Fatih’in huzuruna götürülen iki papaz hikayesi anlatılır. … Fatih Sultan Mehmed, papazlardan birine ‘’Peki bu şehir bir gün gelir bizim de elimizden çıkar mı? ’’ Diye sorunca papaz şu yanıtı verir: ‘’Bu şehirde herkesin gözü vardır. Sizin aranızda da sen-ben kavgası başlarsa, kişisel çıkarlar ülke çıkarlarının önüne geçerse mülklerini yabancılara satanlar çoğalır; yabancılardan medet umanlar artarsa, işte o zaman bu şehir sizin elinizden çıkar. ’’ Papazın sözleri üzerine müteessir olarak ellerini kaldıran Fatih ‘’Ya Rabbi! Böylelerini kahrına ve gazabına uğratmanı niyaz ediyorum’’ diye duada bulunur. (Diyanet Aylık Dergisi, Mayıs 2015, Dr. Erdal Kılıç, S. 71)

FETİH SONRASI Sultan III. Ahmed Han döneminde yaşanmış olan İsveç Kralı XII. Charles’ın kız kardeşine yazdığı mektup şöyleydi: ‘’…Bugün esirim. Türklerin esiriyim. Demirin, ateşin, suyun yapamadığını onlar yaptılar. Beni esir ettiler. Ayağımda zincir yok. Zindanda da değilim. Hürüm istediğimi yapıyorum. Lakin gene esirim. Şefkatin, uluvv-i cenabın, asaletin, nezaketin esiriyim. Türkler beni işbu elmas bağa sardılar. Bu kadar şefkatli, bu kadar âlicenap, bu kadar asil ve bu kadar nazik bir milletin arasında hür esir gibi yaşamak bilsen ne tatlı…’’ (Bayraktaroğlu, a. g. e. s. 102, 186, 202)

SONUÇ OLARAK • Fatih’in İstanbul’u fethettiği gibi bizlerde selamlaşmayı yayarak birbirimizin kalbini fethedelim. • ‘’Kolaylaştırınız! Zorlaştırmayınız! Müjdeleyiniz, nefret ettirmeyiniz! Birbirinizle anlaşın, iyi geçinin, ihtilâfa düşmeyin!’’ (Buharî, 3: 72. ) Bu Hadis-i Şerif gereğince karşımızdaki şahsın gönlünü kazanmaya gayret etmeli, ona karşı sertlikten uzak durmalıyız.

HAZIRLAYAN Mücahid YARDIMCI Gölkent Mahallesi Gölboyu Camii İmam-Hatibi Ferizli / SAKARYA