ARININ VCUT YAPISI ERGN ARI VCUT KISIMLARI Ergin

ARININ VÜCUT YAPISI

ERGİN ARI VÜCUT KISIMLARI Ergin arı vücudu üç kısımdan oluşur. 1. BAŞ: Başta gözler, ağız parçaları ve antenler bulunur. Gözler: Bir çift bileşik, üç adet basit göz Antenler: Bir çifttir. Ağız Parçaları: Yalayıcı-emici ağız yapısı Üst dudak(labrum), Üst çene(mandibula) Alt çene(maxilla), Alt dudak(labium)

ERGİN ARI VÜCUT KISIMLARI 2. GÖĞÜS: İki çift kanat Üç çift bacak 3. KARIN (ABDOMEN): İç organlar Balmumu bezleri İğne

• Balarısı vücudu baş, göğüs ve karın olmak üzere • • üç kısımdan oluşmaktadır: 1. BAŞ: Başta gözler, ağız parçaları ve anten bulunur. Gözler: Bir çift bileşik göz + üç adet basit göz Anten: Bir çift anten bulunur. Başta bulunan hareketli duyu organlarıdır ve her birisi bir çift geniş sinirle beyne bağlıdır. Balarısı antenleri yardımıyla çevresinden mesajları alır ve hareketlerini yönlendirir. Antenlerdeki duyu algılama noktalarıyla tadı, rüzgar hızını ve atmosfer sıcaklığını algılayabilir.

• Ağız Yapısı: Baları yalayıcı-emici ağız yapısına sahiptir. Nektarı emerek alır. Ağız üst dudak (labrum), üst çene (mandibula), iki alt çene (maxilla) ve alt dudak (labium) olmak üzere dört kısımdan oluşur. Alt çene ile alt dudak birlikte uzanarak hortum şeklini alır ve bunun uzantısındaki dil yardımıyla sıvı gıdaların alınmasını sağlar. ØBaşta bunlara ilaveten hipofaringel denilen süt salgı bezleri de bulunmaktadır. Besleyici işçi arılar larvaları besleyecekleri zaman kısmen açtıkları çene arasından biriktirilen arı sütünü boşaltırlar. •

Ø 2. GÖĞÜS (THORAX): Kanatlar ve bacaklar gibi hareketli organları taşır ve kaslarla donatılmışlardır. 4 segmentten oluşur. Ø Baları ön, orta ve arka bacak olmak üzere 3 çift bacağa sahiptir. Büyüklük ve şekil bakımından birbirinden farklıdır, ancak hepsi de 6 segmentlidir. Ø Ön bacaklar baş ve antenlerin temizlenmesinde, bu bölgedeki polenin toplanmasında ve petek işleme sırasında ağza yardımcı olmada kullanılır. Ø Orta bacaklar göğüsteki polenin toplanmasını, ön bacaktan gelen polenin arka bacaklara iletilmesini ve arka bacakta polen biriktirilmesini sağlamada yardımcı olurlar. Ø Arka bacaklar da polen ve propolis taşıma işlerinde kullanılır. Ø Baları ince zardan yapılmış ve üzerinde kitinleşmiş damarlar bulunan iki çift kanata sahiptir.

3. KARIN (ABDOMEN): ØKarın kısmında mide bağırsak, üreme organları gibi iç organlar, balmumu bezleri ve iğne bulunur. Øİşçi arılarda 4, 5, 6 ve 7. segmentlerin her birinde bir çift mum salgı bezi (balmumu aynası) bulunmaktadır. Øİşçi arılar ve ana arıda abdomenin sonunda iğne bulunmaktadır. İğne işçi arılarda çentikli yapıya sahiptir. Buna halk arasında arpa kılçığı gibi benzetmesi yapılmaktadır. ØAna arı iğnesi işçi arılarınkinden daha uzun, daha küçük ve daha az çentiklidir. ØErkek arıların iğnesi yoktur. Ø

BALARISI İÇ ORGANLARI • Sindirim Kanalı • Kan Ve Dolaşım Organları • Solunum Sistemi • Sinir Sistemi • Üreme Sistemi

BAL ARISI İÇ ORGANLARI • • • 1. SİNDİRİM KANALI : Ağız Yemek borusu Bal midesi (diğer böceklerin kursağının karşıtıdır. ) Proventriküler valf ve Proventrikülüs (ön mide) Ventrikülüs (gerçek mide) İnce bağırsak Rektum Anüs Boşaltım organı malpigi tüpleridir.

2. KAN VE DOLAŞIM ORGANLARI: Vücut boşluğu kan veya hemolenf ile doludur. Arıların kanı açık kehribar rengidir. Ø Sindirilmiş gıda maddelerinin hücrelere dağıtılması, Ø Artık metabolizma ürünlerinin hücrelerden boşaltım organlarına taşınması, Ø Karbondioksitin taşınması Ø Hormonların vücutta taşınması Bal arıları 6 segmentten oluşan tek ve tüp şeklinde bir kan damarına sahiptir.

• 3. SOLUNUM SİSTEMİ: • Trake solunum sistemi yoluyla dokulara • oksijen sağlar ve karbondioksiti dışarı atarlar. Trake sistemi doku ve hücrelere bağlantılı pek çok hava tüplerinden oluşur. Trake boruları doku ve hücrelere trakeoller, vücut dışına da vücudun iki yanı boyunca yer alan hava delikleri yoluyla ulaşırlar. Trake boruları yer genişleyerek ince duvarlı hava keseciklerinin meydana getirirler. Hava kesecikleri genişleyip daralarak akciğer gibi görev yaparlar.

• 4. SİNİR SİSTEMİ: • Bal arıları vücutlarının değişik yerlerinde • • • binlerce duyu algılama noktasına sahiptir ve bunların çoğu antenlerde toplanmıştır. Arılarda merkezi sinir sistemi: Bir beyin + toplam yedi sinir düğümünden ibarettir (ikisi göğüste, beşi de karında olmak üzere)

• 5. ÜREME SİSTEMİ: Arıda üreme organları • • erkek arı ve ana arılarda gelişmiştir. Dişi üreme sistemi tam olarak ana arıda gelişmiştir. İşçi arılarda ise fonksiyonunu yitirmiştir. Dişi üreme organı bir çift yumurtalık, her bir yumurtalık 180 -200 adet yumurta tüpünden oluşur. Yine ana arı çiftleştiğinde bütün ömrü boyunca yumurtlayacağı döllü yumurtaya yetecek kadar spermayı depoladığı sperma kesesine sahiptir. ü

ü Ana arılar açık havada uçarken 8 -10 adet erkek arıya sıcak güneşli ve rüzgarsız bir havada çiftleşir. ü Çiftleşme bir çiftleşme uçuşunda gerçekleştirilebildiği gibi 4 -5 defada da olabilir. ü Çiftleşme esnasında erkek arı üreme organını kaybettiğinden ölür. ü Çiftleşmeden 2 -3 gün sonra ana arı yumurtlamaya başlar. ü İşçi arıların yumurtalıkları gelişmediğinden yumurtlayamazlar. ü Koloninin anasız kalması durumunda gelişerek yumurta bırakabilirler ancak çiftleşmediklerinden dölsüz yumurta yumurtlarlar ve bundan da zayıf, cılız, vasıfsız erkek arı gelişir.

BAL ARISININ GELİŞME DÖNEMLERİ Yumurta Larva Pupa Ergin

• • YUMURTA: Arı yumurtası 0, 1 mg ağırlığında, silindir şeklinde, uzun ekseni boyunca dışbükey görünümündedir. Yumurta petek gözüne bırakıldığı zaman dikey konumdadır. Dikey konumda bırakılan yumurta yavaş yana eğilerek üçüncü günün sonunda petek gözünün tabanında tamamen yatay bir konuma gelir. Yumurta döneminin sonuna doğru yumurta bulunan gözlere işçi arılar tarafından arı sütü konulmaya başlanır.

. • LARVA : Üçüncü günün sonunda yumurta çatlayarak larvaya • dönüşür. Embriyo larva aşamasına geçer geçmez beslenmeye başlar. Bütün arı bireyleri larvası 6 gün olan larva dönemlerinin ilk üç günü 5 -15 günlük işçi arıların salgıladığı arı sütüyle beslenirler. Daha sonraki larva döneminde sadece ana arı olacak larvalar arı sütüyle beslenirken erkek arı ve işçi arı larvaları yavru gıdası denilen, polen ihtiva eden düşük kaliteli arı sütü ile beslenir. Böylelikle döllü yumurtanın larva döneminin son üç günlük süresindeki farklı beslenmesiyle yumurta işçi arı yerine ana arı olur. Larva aşamasının 5. günü sonunda larva içeren gözün ağzı mühürlenmeye başlar ve 6. gün larva başındaki özel bir bezden salgıladığı salgıyı kullanarak bir kozaya dönüşür.

. • PUPA: Kozaya dönüşme ile artık prepupa ile ilk günü olan pupa devresi başlamış olur. Pupa dönemi ana arıda 7 gün, işçi arıda 12 gün, erkek arıda ıse 15 gündür. Pupa döneminde ağız parçaları kanatlar ve bacaklar çıkar ve gelişimini tamamlayarak ergin halini alır.

Tablo: Balarısı gelişme dönemleri Larva (Gün) Yumurta Pupa Toplam I. II. (Gün) Dönem (Gün) Ana Arı 3 6 - 7 16 İşçi Arı 3 3 3 12 21 Erkek Arı 3 3 3 15 24