2 Gaia Hezkuntza Ebaluazioaren Historia 1 Ebaluazioaren historia

2. Gaia: Hezkuntza Ebaluazioaren Historia 1. Ebaluazioaren historia laburra 1. Tyler aurreko garaia 2. Tyleren garaia 3. Inozentziaren garaia 4. Errealismoaren garaia 5. Profesionaltasunaren garaia 2. Ebaluazioaren sorrera Europan 1. Inglaterrako ebaluaketa kurrikularra 2. Ebaluazioa gure testuinguruan 3. Ebaluazioari buruzko arautegi orokorra 4. Neurketa ebaluazioa

Ebaluazioaren Historia • • • Tyler aurreko garaia Tyleren garaia Inozentziaren garaia Errealismoaren garaia Profesionaltasunaren garaia Ebaluazioaren sorrera Europan – Inglaterrako ebaluazio kurrikularra – Ebaluazioa gure kontestuan

Tyler aurreko garaia (-1930) • Ebaluazioa = Neurketa • Natur zientzietan ohikoa den paradigma kunatitatiboan daude sartuta neurketa ebaluazioa. • Ebaluazioa eta neurketa banakakoen diferentzien analisian oinarritzen da, Darwinen eta Galtonen tradizioa jarraituz. • Ebaluazioa eta neurketa neurri tipifikatuen bila doaz, bai proben aplikazioari eta zuzenketari dagokionez eta baita talde arau-emailetan oinarritutako interpretazioari dagokionez ere. • Ebaluazioak eta neurketak subjektuari buruzko informazioa eskaintzen zuten eta oso erlazio eskasa zuten eskolako programekin eta kurrikulumaren garapenarekin. Ez zen planteatzen eskolako programaren hobekuntzarik. Sir Francis Galton (1822– 1911)

Tyleren garaia (1930 -1945) • Ebaluazioaren kontzeptualizazio estatikoa, kontzeptualizazio dinamikoarengatik ordezkatzen da, ebaluazioa, aurretik ezarritako helmugen lorpena zehazteko prozesu gisa ulertzen baita. • Ebaluazioa eta neurketa bereizten dira bi kontzeptu desberdin bezala. Ebaluazioa ez da bakarrik nuertresna baten aplikazioa, jasotako informazioaren balore judizio bat behar baitu. • Balore judizioak, aurretik ezarritako helburu espezifiko eragileetan oinarritzen dira. Hauek beraz, ebaluazioaren irizpideetan bihurtzen dira. • Irakaskuntza eta ebaluazio prozesuak eragilean definitutako helburuetan oinarritzen dira. • Ebaluazioaren helburua aldatzen da eta ikasleengan emandako aldaketan zehazten saiatzen da. R. Tyler (1902 -1994)

Inozentziaren garaia (1946 -1957) • • • Ikastetxe komunitarioak Testen zabalkundea Bloomen sailkapenak Prozedura estatistikoak Nahiz eta hezkuntza hazi, ebaluazioaren B. Bloom (1913 -1999) inguruko interesa murriztu egiten da. • Ebaluazioaren alderdi teknikoen garapenean atzerapena ematen da. • Nazio mailan erabili ahal izateko test estandarizatuen eta helburuen taxonomien ikaragarrizko garapena.

Errealismoaren garaia (1958 -1972) • Sputnik I • “National Defense Act” 1958 • Erabilitako ebaluazio metodoak – Tyleren metodoa – Test estandarizatuak • Cronbach, Scriven, Glaser – Irizpide profesionala • “Elementary and Secundary Act” 1965 Sputnik 1 • Joint Committee • Helburuetan oinarritutako ebaluazio metodoek sortutako arazoak nabarmendu egin ziren. • Itxarondako eta itxaron gabeko lorpenen ebaluazioaren beharra ikusi zen. • Meritu eta balorearen inguruko judizioak botatzearen garrantzia nabarmendu zen, baloreak eta arauak azpimarratuz. L. J. Cronbach • Ebaluazioaren inguruko hiztegia eta literatura garatu zen (1916 -2001) • Ongi formalizatutako 40 bat ebaluazio eredu sortu ziren.

Profesionaltasunaren garaia (1972 -)

Nuffield Proiektua • • Lortutako ondorioak – Ebaluazioarekin erlazio gutxi – Proiektuaren arrakastari buruz ziur – Ebaluazioa oso eztabaidatua izan zen Kimikako proiektua (Meyer, 1966) – Pentsamendu zientifikoan maila hobea talde esperimentalean – Zientziei buruzko interes handiagoa – Halere beranduago Kempak (1971) ondorioak • Emaitza hauek betiko programa aurrera eramandako zenbait ikastetxeetan ere lortu dira • Kontrol taldeko zenbait ikaslek interes eta gaitasun handiagoa • Ezin emaitzak generalizatu • Ez zen analizatu irakasleek geletan egiten zutena Frantseseko proiektua – Datu psikometrikoak eta soziometrikoak – Kurrikulua martxan dagoen bitartean ebaluatu behar da Giza Zientzietako Mc. Donald proiektua – Ebaluazioak irakasleen beharrak asetu behar – Datuak handitu behar dira • Erabakiak hartzeko • Ebaluazioa kontestualizatzeko, kurrikulua hobeto ulertzeko – Ebaluatzea ulertzea da Nuffield Chemistry in action in the 1960 s Nuffield Primary Maths in the playground

Mc. Donald eta Parlettek antolatutako Mintegia, 1972 • Orain arteko ebaluazioak laguntza eskasa – Prozesuei eskainitako denbora eskasa – Neurri psikometrikoei eskainitako atentzioa • Proposamenak – – – Hartzaileen premia eta ikuspegiari erantzutea Ikas-irakaskuntzaren antolaketa prozesu konplexuak argitzea Ebaluazioak erabilgarriak izan behar dute Hartzaileek ulertuko duten hizkuntzan informatu Behaketaren datuak erabili Diseinu malguak erabili, itxaron gabeko egoerei erantzuteko • Adostasunik ez – – Ebaluatzailearen paper gatazkatia Publikoa egin beharreko informazioaren zehaztasuna Ebaluatu beharreko programetan parte hartzearen alde onak eta txarrak Ebaluatzaileak interpretatu behar ote dituen jasotako datuak

1970. eko Hezkuntzaren Lege Orokorra (LGE, 1970) • • • Prozesu didaktikoaren osagai garrantzitsua Derrigorrezkoa hasierako ebaluazio-miaketa Azken ebaluazioan ez dago proba espezifikorik Ebaluazioaren pertsonalizazioa Datu bilketarako iturriak zabaldu Behaketaren beharra Irakaslearen erantzukizuna Autoebaluazioa ez da kontutan hartzen Hezkuntzaren Ikuskaritza Teknikoa Ebaluazio jarraia Irakaskuntza prozesua, ikastetxea eta funtzio dozentea

LOGSE, 1990 • Azterketa tradizionalak ez – Ez da bakarrik ikaslea ebaluatu behar – Hezkuntza sistema bere osotasunean • Audientzia desberdinek premiazkoa duten informazioa izan behar dute • Ebaluazio prozesuak ez dira selektiboak • Ebaluazio motak – Helburu, errealizazio, metodologia, funtzio eta egilearen arabera • Ebaluazioaren funtzioak – Irakaskuntza prozesuei dagokienez – Ikasleei dagokienez • Nork egin behar ditu ebaluazioak • Barneko ebaluazioak • Selekzioa • Batxillergoaren bukaeran selektibitatea mantentzen da

LOE, 2006: Ebaluazio Diagnostikoa

Neurketa Ebaluazioa