1 Salk ve Salk Dzeyini Etkileyen Faktrler Otuz

1. Sağlık ve Sağlık Düzeyini Etkileyen Faktörler Otuz dakika tempolu yürüyüş, sağlık açısından yararlıdır.

Ders amaçları Bu derste, aşağıdaki konuları tartışacağız. n n Sağlık ve hastalık kavramları, Birey ve toplumun sağlık düzeyini etkileyen faktörler, n n n Çevre Davranış Genetik Sağlık hizmetleri Birey ve toplum sağlığını yükseltmek için ne yapmalıyız ? Önceliklerimiz ne olmalı ?

Sağlık ve hastalık: Klasik tıp anlayışı n Sağlık, özünde biyolojik bir durumdur ve bireyin biyolojik yapısındaki bozulmalar, hastalık olarak kabul edilmektedir

Sağlık ve hastalık: Klasik tıp anlayışı n Öz değerlendirme n n Bireyin kendi hastalığı ile ilgili yaptığı değerlendirme olup, öznel nitelik taşımaktadır. “Midemde yanma var, başım sürekli ağrıyor” Rahatsızlık (sickness) Profesyonel değerlendirme n Hekimler tarafından, nesnel ve bilimsel hastalık tanımlarına dayalı yapılan değerlendirme. “gastritülser”, “kronik migren” Hastalık (disease)

Sağlık ve hastalık: Talcott Parsons (işlevsel görüş) n n n Hastalık, tümüyle biyolojik bir durum değildir. Bir durumun hastalık olarak adlandırılması, sosyal, politik ve kültürel koşulların bir sonucudur. Bireyler kendilerinden beklenen sosyal eylemleri yerine getirebiliyorlarsa, sağlıklıdırlar.

Sağlık ve hastalık: DSÖ Tanımı n Yalnızca hastalık veya sakatlık durumunun olmayışı değil, bedensel, ruhsal ve toplumsal bakımdan tam bir iyilik halidir.

Sağlığa bütüncül yaklaşım Blum Modeli n Birey ve toplumun sağlık düzeyi, çeşitli faktörler ve sistemler tarafından etkilenmektedir.

Blum Modeli

Sağlığın girdileri ä çevre ä davranış ä genetik ä sağlık hizmetleri Fizik. Biyolojik ve kültürel çevre Sigara, alkol, tehlikeli araç kullanma, kişisel hijyen, sağlığa özen Doğuştan kazanılan aileden aktarılan özellikler Koruyucu, tedavi edici rehabilitasyon sağlığın yükseltilmesi

Sağlığın girdileri Çevre ä ä Fizik çevre Biyolojik çevre ä Sosyal kültürel çevre Doğal koşullar, iklim, toprak yapısı, su kaynakları, yeşil alanlar. Mikro organizmalar, vektörler, hayvanlar bitkiler, Toplumsal kültür, değerler, eğitim olanakları kültürel etkinlikler

Sağlığın girdileri Genetik (kalıtım) n Doğuştan edinilen ve kuşaklar boyunca aktarılma potansiyeli bulunan biyolojik özelliklerdir.

Genetik faktörlerin etkili olabildiği hastalıklar n n n Koroner kalp hastalıkları felç diyabet bazı kanserler İskelet ve kas sistemi hastalıkları endokrin ve sindirim sistemi hastalıkları

Sağlığın girdileri Davranış (yaşam tarzı) n n n Sigara içme, Alkol kullanma, Uyuşturucu kullanma, Tehlikeli araç kullanma, Spor alışkanlıkları, Beslenme alışkanlıkları,

Eğer sağlıklı davranışlar gösterilirse n n n Akut hastalıkların % 30’u Kronik hastalıkların % 60’ı Yeni doğan ölümlerinin % 40 -70’i önlenebilir

Sağlık hizmetleri n Sağlığın korunması, yükseltilmesi ve hastalıkların tedavisi için yapılan çalışmalardır.

Tartışma n Sağlık hizmetlerinin iyi olması, toplumun sağlık düzeyinin iyi olacağı anlamına gelir mi ?