Yrd Do Dr Varol KO ISO 9001 2000

Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sistemi Belgelendirme Adımları ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sistemi belgelendirme adımları Şekilde gösterildiği gibidir. Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

BELGE ÖRNEKLERİ: Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

ISO STANDARTLARININ GÜNCELLENMESİ • • • ISO protokolleri bütün standartların benimsenmesi, uygunluğunun devamının kontrolü, yenilenmesi veya geri çekilmesi amacı ile beş yılda bir gözden geçirilmesini gerektirmektedir. 1987 yılında yayınlanan ISO 9000 Standardının mevcut içeriği 1994 yılında güncellenmiştir ve ardından 2000 yılında güncellemesi yapılmıştır: ISO 9000 : 1994 ISO 9000 : 2000 v. b. • ISO 9001: 2000 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ International Standardization of Organization (ISO) tarafından 15 Aralık 2000 tarihinde yayınlanmış ve yürürlüğe girmiştir. TSE tarafından Türkçe'ye çevrilerek Mart 2001 tarihi itibarıyla yayınlanmıştır. • Kalite standartları 2000 versiyonunda yapılan düzenlemelerle bazı değişiklikler yapılmıştır. İlk dikkat çekici gelişim standardın isminde olmuş ve İSO 9000: 1994 versiyonunda Kalite Güvence Sistemi şeklinde ifade edilen standart İSO 9001: 2000 versiyonunda Kalite Yönetim Sistemi adını almıştır. Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

• ISO 9001: 2000’de dokümante edilmesi gereken altı prosedür vardır: – Doküman Kontrolü – Kayıt Kontrolü – İç Denetim – Uygun Olmayan Ürün Kontrolü – Düzeltici Faaliyet Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ – Önleyici Faaliyet • ISO 9001 (1994) STANDARTININ TEMEL YAKLAŞIMI, ÜRÜNLERİN MÜŞTERİLER TARAFINDAN BELİRLENMİŞ GEREKSİNİMLERİNİ KARŞILAMASI İÇİN GÜVENCE SAĞLAMAKTIR. ISO 9001 (2000) STANDARTININ TEMEL YAKLAŞIMI İSE, ÜRÜNLERİN MÜŞTERİLER TARAFINDAN BELİRLENMİŞ GEREKSİNİMLERİNİ VE GELECEKTEKİ BEKLENTİLERİNİ KARŞILAMASI İÇİN GÜVENCE SAĞLAMAKTIR • • ISO 9001 (1994) STANDARTININ TEMEL YAKLAŞIMI, MÜŞTERİ MEMNUNİYETİNİN SÜREKLİLİĞİNİ VE KURULUŞUN ETKİNLİĞİNİ SAĞLAMAKTIR • ISO 9001 (2000) STANDARTININ TEMEL YAKLAŞIMI İSE, MÜŞTERİ MEMNUNİYETİNİN SÜREKLİLİĞİNİ VE KURULUŞUN ETKİN VE VERİMLİ ÇALIŞMASINI TEMİN EDEREK TÜM PAYDAŞLAR (MÜŞTERİLER, HİSSEDARLAR, ÇALIŞANLAR, TEDARİKÇİLER, TOPLUM) İÇİN FAYDA SAĞLAMAKTIR

• • • • TS-EN-ISO 9000: 2000 İle Gerçekleşen Değişiklikler Yapı ISO kalite yönetimi standartlarının yenilenmesi, ISO 9001 ve ISO 9004 ün yapılarında anlamlı bir değişime neden olmuştur. Burada orijinal isteklerin özü korunurken, 9001: 1994 ve 9004 -1: 1994 ün yapısındaki 20 eleman, dört ana bölüm olarak yeniden yapılandırılmıştır. - Yönetimin Sorumluluğu - Kaynak Yönetimi - Ürünün Yaratılması - Ölçme, Analiz ve Geliştirme Dizilim Yeni standartların süreçe dönük olması nedeni ile, gereklerin ve izlencelerin (guidelines) daha mantıklı bir dizilimi sözkonusudur. Tepe Yönetim Tepe yönetimin rolüne daha fazla vurgulama yapılmaktadır. Tepe yönetimden, kalite yönetimi sisteminin müşteriye odaklı olarak oluşturulması ve geliştirilmesi, hukuki ve düzenleyici kuralların gözetilmesi, ilgili fonksiyonlar ve düzeylerde ölçülebilir hedefleri oluşturması beklenmektedir. Sürekli Geliştirme ISO 9001 standartlarına, "sürekli geliştirme" , beklendiği gibi, bir güçlendirilmiş (enhanced) gereksinme olarak katıldı. Buna göre kalite yönetimi sisteminin etkinliğini arttırmak için tam bir çevrim tanımlanmaktadır. Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

• Kabuledilebilir Farklılıklar ISO 9000: 2000 gereklilikleri arasına, "kabuledilebilir farklılıklar", yeni standartları kullanma durumunda olan geniş bir kuruluş ve faaliyet spektrumunu kapsayabilmek için katıldı. • Müşteri Tatmini ISO 9000: 2000 standartlarına katılan diğer bir yeni başlık, kuruluşun, sistem performansı ölçüsü olarak müşteri tatmini/tatminsizliği konusundaki bilgileri gözlemesidir. • Kaynaklar Gerekli kaynakları sağlaması ve kullnadırması için tepe yönetimin özen göstermesi gerekmektedir. Gereklilikler şimdi, eğitimin etkinliğinin değerlendirilmesi, ilgili bilgilerin değerlendirilmesi, iç ve dış haberleşme, altyapı gereklerini, iş ortamın insani ve fiziksel faktörlerini kapsamaktadır. • Terminoloji En önemli değişiklik, standartlarda halen kullanılmakta olan "tedarikçi-supplier" yerine "kuruluş-organization" teriminin, "taşeron-subcontractor" yerine ise "tedarikçi-supplier" teriminin geçmesidir. • Belgeleştirme ISO 9000: 2000 de belgeleştirilmiş prosedürlerin sayısı azaltılmaktadır. Vurgulama, kuruluşun faaliyet etkinliğini gösterebilmesine kaydırılmıştır. Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

Yenilenmiş standartların yararları nelerdir? • • Her ürün ve hizmet sektörüne ve her ölçekteki firmaya daha fazla uyumluluk. Kullanımı kolay, dil olarak daha açık , daha kolay dönüştürülebilir ve daha kolay anlaşılabilir. Kalite yönetimi sistemlerinin, firma proseslerine uyumu daha açık. Firma performansının geliştirilmesine doğal ve evrimci bir yaklaşım. Sürekli geliştirme, müşteri tatmini ve kaynak yönetimi uygulamalarına daha dönük. ISO 14000 gibi diğer yönetim standartları ile daha fazla uyumluluk. Özel sektörler (tıb, telekomünikasyon, otomotiv gibi ) için gerekli olan istek ve beklentileri kapsayacak uygulamalara genişleyebilecek bir temel oluşturma. 2000 REVİZYONU İLE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER • • • ISO 9000: 1994 Standart serisi standartları hem isimleri hem de yapıları tamamen değiştirilerek 2000 revizyonu olarak değiştirilmiştir. Değişiklikler aşağıdakileri içermektedir. ISO 9001, 9002, ve 9003 bir araya getirilerek tek bir standarda indirgendirilerek ISO 9001: 2000 haline getirilmiştir. ISO 8402 ve ISO 9000 -1 in içerinin bir kısmı kaldırılmış ve ISO 9000: 2000 oluşturulmuştur. ISO 9004 -1 revize edilerek ISO 9004: 2000 oluşturulmuştur. ISO 10011 (tüm parçaları) ile ISO 14010, ISO 14011 ve ISO 14012 bir araya getirilerek kalite ve çevre yönetim sistemi denetimi için kılavuz ISO 19011 oluşturulmuştur. Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

• Değişiklikler ve çıkarmalardan sonra, ISO 9000: 2000 Serisi Standartları: • ISO 9000: 2000 : Kalite Yönetim Sistemleri – Temel Terimler ve Sözlük ISO 9001: 2000 : Kalite Yönetim Sistemleri – Şartlar ISO 9004: 2000 : Kalite Yönetim Sistemleri – Performansın İyileştirilmesi İçin Kılavuz • • Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

TS-EN-ISO 9000: 2000 Standartları Serisi TS EN ISO 9000 standartları dört temel standarttan oluşmaktadır. Bunlar: • • 1. TS EN ISO 9000: 2000 Kalite Yönetim Sistemleri-Temel Kavramlar, Terimler, 2. TS EN ISO 9001: 2000 Kalite Yönetim Sistemleri-şartları, 3. TS EN ISO 9004: 2000 Kalite Yönetim Sistemi - Performansının iyileştirilmesi için Kılavuz, 4. TS EN ISO 19011: 2004 Kalite ve Çevre Tetkiki için Kılavuz Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

ISO 9001 İN İÇERİĞİ: Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

2001 YILI İTİBARİYLE TÜRKİYE’DE TS-EN-ISO 9000 BELGELİ KURULUŞ SAYISI 2001 YILI İTİBARİYLE DÜYA’DA TOPLAM 300. 000 İN ÜZERİNDE KURULUŞ BU BELGEYE SAHİP İDİ. TS-EN-ISO 9001 325 Adet (Örnek: Siemens, Pirelli, Brisa, Altınyıldız, Beko, Eczacıbaşı, 2 nci Hava İkmal, Gazi Hastnesi, Eskişehir Merkez Anadolu Teknik Lisesi, Berdan Tekstil vb. ) TS-EN-ISO 9002 963 Adet (Örnek: Akçansa, Trakya Döküm, Tetra-Pak, Koluman, Çukurova, Çimsa, Ataş vb. ) TS-EN-ISO 9003 7 Adet ( Gizem Seramik, Pakkens Yedek Parça, MSB İç Tedarik Bölge Bşk. vb. ) TS-EN-ISO 14001 60 Adet ( Beko, Med Union Containers, Aksa Akrilik, Marsa, Algida vb. ) Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

TS-EN-ISO 9000 SERİSİ DAĞILIMI Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ DİĞER YÖNETİM SİSTEMLERİ İLE UYUMLULUK Bu standart diğer yönetim sistemlerinin ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi TS 18001 OHSAS İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi, TS 13001 HACCP Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi gibi yönetim sistemlerinin spesifik isteklerini içermez fakat bütünleştirilebilir. Bütün bu standartların amaçları ve kuruluşlara kazandırmak istedikleri felsefeler farklı olmakla beraber yaptığı faaliyet göz önünde bulundurularak entegre edilebilmektedirler.

KALİTE YÖNETİMİNİN GELİŞİMİ • • • Askeri malzemelerde Kalite Güvenceyi sağlayan ve AQAP olarak bilinen Nato standartlarından esinlenerek ilk defa İngilizler tarafından 1978 yılında “BS 5750” sayılı standart olarak sivil endüstriyel kuruluşlar için hazırlanmıştır. Daha sonra 1987 yılında Uluslararası Standartlar Teşkilatı (ISO) tarafından bütün dünyada geçerli olmak üzere yayınlanmıştır. Türkiye de 1988 yılında “TS 6000” serisi olarak 1991’de 9000 serisi olarak yayınlanmış ISO’nun 1994’de standartları revize etmesiyle de Aralık 1994 tarihinde yayınlanmıştır. Beş yılda bir standardlar gözden geçirilir. (ISO Protokolü) ISO/TC 176 Kalite Yönetim Sistemleri Teknik Komitesi tarafından alınan karar gereği: 1994 revizyonu 2000 revizyonu olarak değiştirilmiştir. Uluslararası Standartlar Örgütü bazı ülkelerin kullandığı ulusal nitelikli standartları bir araya toplamış; geliştirilmiş ve 1987 yılında İS 0 9000 Kalite Güvence Serisi olarak yayınlanmıştır. Dünyada 60 ülke tarafından benimsenen İSO 9000 serisi standartlar, ülkemizde 1988 yılında TS-İSO 9000 serisi olarak yayınlanmıştır. İSO standartları, 1994 ve 2000 yıllarında gözden geçirilerek yeniden yayınlanmıştır. Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ

TS-EN-ISO 9000 standartlarının gelişim tarihçesi aşağıda listelendiği gibidir: • • • -1963 de MIL/Q/9858 (ABD de savunma teknolojisinde) -1968 de AQAP Standartları (NATO üyesi ülkelerde) -1979 da BS 5750 (İngiltere de) -1987 de ISO 9000 serisi (ISO tarafından) -1988 de EN 29000 standardları (CEN tarafından) -1988 de TS 6000 Kalite Güvence Sistem Standardı olarak yayımlandı -1991 de TS-EN-ISO 9000 -1994 de ISO tarafından revize edildi. (9001: 1994 / 9002: 1994 /9003: 1994) -1996 da EN 29000 serisi EN-ISO 9000 olarak yayınlandı. -2000 de ISO tarafından revize edildi ve 9001: 2000 olarak yayımlandı. Yrd. Doç. Dr. Varol KOÇ