UGLJEN TO JE UGLJEN Kao vrsta fosilnog goriva

UGLJEN

ŠTO JE UGLJEN? Kao vrsta fosilnog goriva je crna ili crnosmeđa, sedimentna stijena, sa sadržajem ugljika od 30% (lignit) do 98% (antracit), pomiješanog s vrlo malim količinama sumpornih i dušikovih spojeva • Nastao je raspadanjem i komparacijom biljne tvari u močvarama tijekom milijuna godina •

GRAĐA UGLJENA Sastav ovisi o njegovoj starosti i mjestu nastanka • Glavni sastojak je ugljik, a ostali elementi su vodik, kisik, dušik i sumpor •

VRSTE UGLJENA Ugljen se dijeli na prirodni i umjetni • PRIRODNI: kameni, smeđi, antracit, treset • UMJETNI: životnjski, drveni, koks •

GDJE I KAKO NASTAJE? Smatra se da je nastao prije 300 milijuna godina taloženjem papratnjača i drugih biljaka u močvarama • Blato u močvarama prekrivalo je naslage biljaka i stvorilo uvjete za nastanak ugljena (uvjeti: površinski tlak i temperatura, nedovoljan pristup kisika) •

GDJE GA IMA? • • • Ležišta smeđeg ugljena prostire se u širokom pojasu, od Azije preko Južne i Srednje Europe do Sjeverne, Srednje i južne Amerike U Hrvatskoj ležišta se nalaze u Dalmaciji i Hrvatskom zagorju Kamenog ugljena ima po cijeloj Zemlji, često i u velikim naslagama Poznata ležišta su u Rusiji, Velikoj Britaniji, Kini, Njemačkoj, SADu, Ukrajini, Indiji, Koreji, Australiji. . . U Hrvatskoj kamenog ugljena ima u istarskom bazenu koji čine Ripenda, Pićan, Raša. . .

KAKO SE VADI? • • • Ugljen se vadi iz zemlje na rudarski način Pošto se ugljen stvarao kroz dugu prošlost, može se naći na mnogim mjestima u Zemljinoj kori, na površini i u velikim dubinama, pa se vadi u površinskim i u jamskim kopovima Ovisno o složenosti uvjeta rudarenja, smeđi ugljen i lignit vade se na dubini od nekoliko stotina metara, a kameni na dubini i od 1000 m Ugljen kakav dospijeva iz jame nije odmah prikladan za transport i uporabu Različite je veličine, od prašine do krupnih komada, zbog toga se u separacijskim uređajima pere, odvaja i razvrstava po veličini

• Vađenje ugljena iz rudnika

PROCES PROIZVODNJE • • • Proces proizvodnje drvenog ugljena uglavnom se odvija u područjima blizu sirovine (šuma) Proizvodi se u kupolastim ciglenim pećima procesom karbonizacije (gorenje uz nedovoljan pristup zraka) Proces traje 10 -ak dana ovisi o vrsti drveta i vlage Najkvalitetnije vrste drva za proizvodnju su bukva i grab Današnje peći su modernizirane, tako da proces traje 3 -4 dana Nakon toga slijedi hlađenje 7 -8 dana te tada proizvodnja završava

IZVOZNICI I UVOZNICI UGLJENA IZVOZNICI: Indonezija, Australija, Rusija, SAD, Južna Afrika, Kanada, Kolumbija • UVOZNICI: Kina, Japan, Njemačka, Južna Koreja, Indija, Ujedinjeno Kraljevstvo •

CIJENA Na svjetskom tržištu ugljen se prodaje u tonama • Cijena za jednu tonu iznosi 60 $ •