Toplumsal Aratrma Sosyolojik aratrmann 2 gereksinimi 1sosyolojik bak
Toplumsal Araştırma
Sosyolojik araştırmanın 2 gereksinimi: 1)sosyolojik bakış 2)Merak ve sorgulama İnsanlar pek çok doğruya aynı anda sarılabilir: Bilim, inanç, sağduyu vb. 1)İnanç 2)Uzman bilgeliği 3) Genel Kabullenmeler 4) Bilim: Diğer 3 ünden farklı olarak ampirik kanıtlara dayanır. Ampirik kanıt: deneye gözleme ve sistematik yöntemsel bilgiye dayalı veriler
Yaygın Düşünce ve Bilimsel Kanıt: • Yaygın düşünceler bilimsel gerçeklerler örtüşmez. Örnekler: Erkek ve kadın doğası fıtratı nedeniyle farklıdır. Oysa insanlara ilişkin farklılklar kültürel olarak öğrenilir. Fakirler çalışmak istemedikleri için fakirdir. Oysa yoksulluk bireysel değil toplumsal bir problemdir • Sosyoloji tüm bunları sorgulamayı ve eleştirel bakmayı öğretir.
SOSYOLOJİ YAPMANIN 3 YOLU 1)Pozitivizm • Pozitivist: Sosyal davranışın sistematik gözlenmesine dayanarak toplumun incelenmesi. • Objektiflik – Kanıt ve doğruların toplanması • Kavramlar, Değişkenler, Ölçme: • Kavram: olguları soyutlaştırıp genelleyen kuramsal araçlar • Değişken: Durumdan duruma değeri değişen kavramlar. Sosyal sınıf, etnisite, yaş vb. • Ölçüm: Belli bir durumda değişkenin değerini belirleme işlemi. • Bir bireyin sosyal sınıfını ölçmek: Evini, mahallesini, konuşma şeklini değerlendirerek (başlayıp) eğitim, gelir düzeyi, mesleği üzerinden anlamlı sonuçlara ulaşmak
Toplumu ölçmek • Betimleyici istatistik: ortalama olanı tarif eden istatistikler. • 1) tekrar eden mod/lar • 2) aritmetik ortalama • 3) rakamları sıralamak ortada kalanı dikkate almak (medyan) • Değişkenleri işlemselleştirmek: ölçülecek değişkeni tam olarak belirlemek. Irk, etnik köken, sınıf vb.
Korelasyon • Güvenilirlik & geçerlilik: Ölçmeyi hesapladığımız değişkeni gerçekten ölçüyor muyuz? Her ölçtüğümüzde aynı sonuçları alıyor muyuz • Değişkenler arası ilişkiler: değişkenlerden birisinin (bağımsız-çalışma miktarı) değişimini diğer değişken (bağımlı-sınav sonucu) üzerindeki etkisi (neden-sonuç). Biri diğerinin nedeni ise o zaman tam bir korelasyondan söz edilebilir. İlişkili olması yetmez. • Sahte korelasyon (3. Değişken nedeniyle 2 ya da daha fazla değişken arasında var olduğu düşünülen ancak sahte olan bağlantı
Objektiflik problemi • • • Neden-Sonuç İlişkisi Kurmanın 3 şartı: 1) görünen korelasyon olmalı 2) bağımlı değişkenden önce bir bağımsız değişken olmalı 3) iki değişken arasında sahte ilişki yaratan değişken olmamalı. Objektiflik İdeali: Araştırmayı yürütürken tarafsız olmak. Bilimsel prosedürlere bağlılık ve kendi tutum ve inançlarının sonuçları etkilemesine müsaade etmeme. • Yineleme: Re-search; tarafsız olmanın yolu. Diğer araştırmacıların da aynı süreçleri uygulamış ve aynı sonuçlara ulaşmış olması • Objektiflik tek çalışmada değil, devam eden bilimsel süreç içinde mümkün olur.
Sorunlar sınırlılıklar • Bilimsel sosyolojinin sınırlılıkları: 1) insan davranışları tam hesaplanamayacak kadar karmaşıktır 2) insanlar etrafına tepki verir; araştırmacı nesnesinin davranışını etkileyebilir 3) sosyal yapılar değişken, bir yer/zaman için doğru olan başkası için değil 4) sosyologlar uzaydan gelmediği için değerlerinden tamamıyla sıyrılamaz
Yorumlayıcı Sosyoloji: İnsanların sosyal dünyalarına atfettikleri anlamlara odaklanır. Verstehen: Weber’in kişilerin öznel motivasyonlarını anlamaya çalışan yaklaşımı Pozitivist sosyolojiden farkı: 1 - anlama süreçlerine vurgu 2) öznellik süreçlerine vurgu sosyal gerçekliğin özneler tarafından nasıl anlaşıldığı ve biçimlendirildiği 3) Nitel yöntemlerin kullanımı 4) Araştırmacının araştırılan ile yakın iletişimde olması
Eleştirel Sosyoloji: Yalnızca araştırmayı değil araştırılan konuyu nesneyi durumu değiştirmeyi de hedefleyen yaklaşım. “Toplum mevcut durumuyla var olmalı mıdır? ” gibi ahlaki/politik sorular sorar. Araştırmanın doğasını da değiştirir. Araştırmacı hem araştırma yapma biçimiyle hem insanlarla ilişkiye girme biçimiyle hem de bulgu ve yorumlarıyla eşitsizliğin kalkmasını hedefler.
Toplumsal Cinsiyet Araştırmayı Nasıl Etkiler? • Androsentrizm: Erkek üzerinde/ erkek bakış açısına odaklanmak. Jinesentrizm: kadına odaklanmak. • Aşırı genelleme: Bir cinsiyetten alınan verileri genel için bir çıkarıma dönüştürmek • Toplumsal cinsiyet körlüğü: toplumsal cinsiyet faktörünü araştırmada göz ardı etmek. • Çifte standartlar: araştırmacı kadın ve erkeği farklı yargılamamalı. Müdahale: katılımcının araştırmacının cinsiyetine tepki vermesi.
Araştırma Etiği: • Bulgular paylaşılmalı • Bulguların diğer çalışmalarda da kullanılmasının önü açılmalı • Kaynaklar beyan edilmeli • Deneklere zarar verilmemeli
Araştırma Teknikleri • Deney: kontrol edilmiş bir ortamda araştırmacıların iki veya daha fazla değişken arasında neden-sonuç ilişkisini incelemesini sağlar. Araştırmacılar hipotezleri (iki ya da daha fazla değişken arasında muhtemel bir ilişki ifadesi) test etmek için deney yapar. • Anket Uygulaması: Araştırmacı anket kullanarak veya mülakat yaparak bir dizi sorulara katılanlardan yanıt toplar. İnsanların görüşleri üzerinden resim yapar. Tasvir eden bulgulara yönlendirir. • Katılımcı Gözlem: Araştırmacılar uzun süre sosyal bir ortamda insanlarla bir arada bulunurlar. Alan çalışması da denir. Araştırmacıya ‘içeriye bakış’ sağlar. Hipotezi test etmezler araştırmacılar, açıklayıcı ve tasvir edicidir • Mevcut Kaynakları/Kayıtları Kullanma: - Devlet kayıtları, arşivler, istatistiki veriler • Araştırma teknikleri, araştırmacının hedefine göre değişir birlikte de kullanılabilir.
- Slides: 13