Teoria HeckscheraOhlina Zrnicowanie wyposaenia w czynniki produkcji podstaw

Teoria Heckschera-Ohlina: Zróżnicowanie wyposażenia w czynniki produkcji podstawą międzynarodowej wymiany handlowej 1

Główne zagadnienia 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Rys historyczny i założenia twierdzenia Heckschera-Ohlina. Twierdzenie H-O: Formuła matematyczna przedstawiająca zróżnicowanie względnego wyposażenia w zasoby kapitału i pracy. Twierdzenie H-O: Przykład liczbowy dotyczący Polski, Niemiec i Litwy. Twierdzenie H-O: Formuła matematyczna przedstawiająca zróżnicowanie pod względem „czynnikochłonności”. Istota podstawowego twierdzenia Heckschera-Ohlina. Graficzne ujęcie twierdzenia Heckschera-Ohlina. Twierdzenie Heckschera-Ohlina-Samuelsona o wyrównywaniu się cen czynników produkcji. Twierdzenie Stolpera-Samuelsona o wpływie wyrównywania się cen na realne dochody właścicieli czynników produkcji. Wyniki empirycznej weryfikacji teorii Heckschera-Ohlina: Paradoks Leontiefa. 2

założenia twierdzenia Heckschera-Ohlina 3

2. Twierdzenie Heckschera-Ohlina: Formuła matematyczna przedstawiająca zróżnicowanie względnego wyposażenia w zasoby kapitału i pracy 4

3. Twierdzenie Heckschera-Ohlina: Przykład liczbowy dotyczący Polski, Niemiec i Litwy Gdybyśmy analizę ograniczyli do porównania jedynie przytoczonych danych w wyrażeniu absolutnym dotyczących 3 omawianych krajów, to stwierdzilibyśmy, ze Niemcy są bogato wyposażone (=zasobne) we wszystkie trzy czynniki produkcji, bo mają największą ludność, PKB i obszar. Jednocześnie Litwę trzeba byłoby uznać za kraj znacznie uboższy pod względem wyposażenia w czynniki wytwórcze w porównaniu nie tylko z Niemcami, ale też z Polską. Powyższe dane nie ilustrują odpowiednio twierdzenia H-O, bo nie pokazują względnych różnic wyposażenia w czynniki produkcji między tymi krajami. 5

Twierdzenie Heckschera-Ohlina: Przykład liczbowy (c. d. ) Aby we właściwy sposób pokazać teorię H-O, niezbędne jest porównanie względnych mierników zasobności rozpatrywanych krajów w pracę (tj. gęstość zaludnienia), w kapitał (PKB per capita) i ziemię (PKB/powierzchnia). Przy wzięciu pod uwagę tylko podanych względnych mierników pracy i kapitału, Niemcy są krajem względnie lepiej niż Polska i Litwa wyposażonym w kapitał. Jednocześnie Polska jest bardziej zasobna w kapitał niż Litwa. Natomiast analizując zróżnicowanie względnego wyposażenia w pracę i ziemię, należy stwierdzić, że Niemcy są krajem relatywnie lepiej niż Polska i Litwa wyposażonym w pracę, a względnie mało zasobnym w ziemię. 6

4. Twierdzenie Heckschera-Ohlina: Formuła matematyczna przedstawiająca zróżnicowanie pod względem „czynnikochłonności” Zgodnie z podanymi poprzednio założeniami teorii H-O, przyjmuje się, że jeden z produkowanych towarów jest pracochłonny, a drugi – kapitałochłonny. 7

5. Istota podstawowego twierdzenia Heckschera-Ohlina Istotę twierdzenia H-O można sformułować następująco: Każdy kraj eksportuje te towary, do wytworzenia których zużywa się relatywnie dużo czynnika produkcji względnie obfitego w tym kraju. Natomiast importuje on równocześnie takie towary, których produkcja wymaga relatywnie dużo czynnika wytwórczego względnie rzadkiego w rozpatrywanym kraju. 8

6. Graficzne ujęcie twierdzenia Heckschera-Ohlina 9

7. Twierdzenie Heckschera-Ohlina-Samuelsona o wyrównywaniu się cen czynników produkcji P. A. Samuelson sformułował tezę, że handel zagraniczny powoduje zjawisko wyrównywania się cen czynników produkcji. Wraz ze specjalizacją określonego kraju w produkcji dobra, odznaczającego się dużym zużyciem czynnika tam względnie obfitego, następuje wzrost popytu na ten czynnik produkcji (np. w Polsce na pracę) i podnosi się jego cena. Natomiast wobec ograniczania produkcji krajowej dobra wymagającego zużycia czynnika względnie rzadkiego (np. w Polsce – kapitału), powinien spaść nań popyt, a jego cena musi obniżyć się. Skoro podobne zmiany zachodzą w innych krajach, to w warunkach wolnego handlu następuje wyrównywanie się w skali międzynarodowej cen czynników wytwórczych. 10

8. Twierdzenie Stolpera-Samuelsona o wpływie wyrównywania się cen na realne dochody właścicieli czynników produkcji 11

9. Wyniki empirycznej weryfikacji teorii Heckschera-Ohlina: Paradoks Leontiefa 12

Dziękuję za uwagę 13