ZASADY LECE U PODSTAW UE Zasady lece u

ZASADY LEŻĄCE U PODSTAW UE

Zasady leżące u podstaw UE • • Zasada wolności Zasada demokracji Zasada poszanowania praw podstawowych Zasada poszanowania praw człowieka Zasada równości (niedyskryminacji) Zasada solidarności Zasada proporcjonalności

Zasada wolności Zapewnia podmiotom państw członkowskich swobodę w podstawowych dziedzinach aktywności życiowej, przede wszystkim wiąże się z instytucją rynku wewnętrznego i ze swobodą efektywnej konkurencji. Istnieją wyjątki, dla których zasada wolności może być ograniczona: swobody przepływu pracowników, przedsiębiorczości i świadczenia usług - może być ograniczona z uwagi na porządek i bezpieczeństwo publiczne, zdrowie publiczne.

Zasada wolności Od wejścia w życie Traktatu o Unii Europejskiej do treści prawa pierwotnego wprowadzono podstawowe zasady w art. 6 ust. 1 TUE: „Unia opiera się na zasadach wolności, demokracji, przestrzegania praw człowieka i podstawowych wolności oraz państwa prawnego, które są wspólne dla Państw Członkowskich”.

Zasada wolności Wymagania te są stawiane państwom ubiegającym się o członkostwo (art. 49 TUE). Natomiast art. 7 TUE przewiduje sankcje (wykluczenie z Rady) za poważne i stałe naruszenie zasad określonych w art. 6 ust. 1 TUE.

Zasada demokracji We wszystkich swoich działaniach Unia przestrzega zasady równości swoich obywateli, którzy są traktowani z jednakową uwagą przez jej instytucje, organy i jednostki organizacyjne. Obywatelem Unii jest każda osoba mająca przynależność Państwa Członkowskiego. Obywatelstwo Unii ma charakter dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego i nie zastępuje go.

Zasada poszanowania praw podstawowych Podstawa prawna praw podstawowych UE opiera się głównie na Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, do której odnosi się traktat UE. Natomiast Karta praw podstawowych będzie prawnie wiążąca dopiero po wejściu w życie traktatu lizbońskiego. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości przyczyniło się również w dużym stopniu do poszanowania praw człowieka w Unii Europejskiej.

Zasada poszanowania praw podstawowych Ochrona praw podstawowych jest jedną z fundamentalnych zasad prawa Wspólnoty Europejskiej. Żaden z traktatów nie zawiera jednak spisu tych praw. Źródłem ogólnych przepisów prawa jest obecnie art. 6 akapit drugi Traktatu o Unii Europejskiej.

Zasada poszanowania praw podstawowych Główne prawa podstawowe jednostki uznane dotychczas przez Trybunał to : • godność ludzka (Casagrande, Zb. Orz. 1974, s. 773); • równe traktowanie (Klöckner-Werke AG, Zb. Orz. 1962, s. 653); • zakaz dyskryminacji (Defrenne przeciwko Sabenie, Zb. Orz. 1976, s. 455); • wolność zrzeszania się (Konfederacja związkowa, Massa, Zb. Orz. 1974, s. 917, 925); • wolność religii i wyznania (Prais, Zb. Orz. 1976, s. 1589, 1599); • prywatność (National Panasonic, Zb. Orz. 1980, s. 2033, 2056 i kolejne); • tajemnica lekarska (Komisja przeciwko Republice Federalnej Niemiec, Zb. Orz. 1992, s. 2575); • własność (Hauer, Zb. Orz. 1979, s. 3727, 3745 i kolejne); • wolność zawodowa (Hauer, Zb. Orz. 1979, s. 3727); • wolność handlu (International Trade Association, Zb. Orz. 1970, s. 1125, 1135 i kolejne); • wolność działalności przemysłowej (Usinor, Zb. Orz. 1984, s. 4177 i kolejne); • swoboda konkurencji (Francja, Zb. Orz. 1985, s. 531); • poszanowanie życia rodzinnego (Komisja przeciwko Niemcom, Zb. Orz. 1989, s. 1263); • prawo do skutecznej obrony prawnej i uczciwego procesu (Johnston przeciwko Chief Constable of the Royal Ulster Constabulary, Zb. Orz. 1986, s. 1651 i kolejne, 1682; Pecastaing przeciwko Belgii, Zb. Orz. 1980, s. 691 i kolejne, 716); • nienaruszalność miejsca zamieszkania (Hoechst AG przeciwko Komisji, Zb. Orz. 1989, s. 2919); • wolność wypowiedzi i publikacji (VBVB, VBBB, Zb. Orz. 1984, s. 9 i kolejne, 62).

Zasada poszanowania praw człowieka 10 grudnia 1948 r. Zgromadzenie Ogólne ONZ uchwaliło Powszechną Deklarację Praw Człowieka. W dokumencie tym znalazł się po raz pierwszy powszechnie akceptowany przez społeczność międzynarodową katalog uprawnień jednostki.

Zasada poszanowania praw człowieka Koncepcja praw człowieka zakłada, że każdemu człowiekowi przysługują pewne prawa, wynikające z godności człowieka. Prawa te są niezbywalne (nie można się ich zrzec), nienaruszalne (istnieją niezależnie od władzy i nie mogą być przez nią regulowane), naturalne i niepodzielne. Państwu przypisuje się rolę instytucji, której zadaniem jest ochrona owych praw. Poszanowanie praw człowieka i godności ludzkiej jest uznawane za podstawę sprawiedliwości i pokoju na świecie.

Zasada poszanowania praw człowieka TRZY GENERACJE PRAW CZŁOWIEKA I GENERACJA • prawo do życia • wolność osobista • prawo do prywatności • prawo do posiadania własności • równość wobec prawa • prawo do sądu • wolność słowa • wolność wyznania i przekonań • prawo udziału w wyborach • wolność stowarzyszeń i zgromadzeń II GENERACJA III GENERACJA • prawo do oświaty • prawo do rozwoju • prawo do opieki • prawo do pokoju zdrowotnej • prawo do zdrowego • prawo do zabezpieczenia środowiska naturalnego socjalnego • prawo do wspólnego • prawo do pracy dziedzictwa ludzkości • prawo do urlopu • prawo do pomocy • prawo do opieki nad humanitarnej matką i dzieckiem • prawo do informacji • prawo do korzystania z dóbr kultury

Zasada równości • Zawarta w art. 6 ust. 1 TUE , zabrania wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową. Z jej treści wypływa zakaz czynienia różnic między podmiotami prawnymi państw członkowskich (osobami fizycznymi i prawnymi), które znajdują się w tożsamych sytuacjach albo równoprawne ich traktowanie, gdy znajdują się w sytuacjach różnych, chyba że znajduje to obiektywne uzasadnienie (orzeczenie ETS w sprawie 147/79). Zasada ta głównie opiera się na idei niedyskryminacji arbitralnej.

Zasada równości • Art. 6 ust. 2 TWE upoważnia Radę (na wniosek Komisji i we współpracy z PE) do podejmowania regulacji mających na celu zakazanie wszelkich dyskryminujących praktyk.

Zasada proporcjonalności, jest to zasada występująca w prawie wspólnotowym Unii Europejskiej, która mówi, że: • instytucje wspólnotowe mogą podejmować tylko takie działania, które są konieczne i niezbędne do osiągnięcia celów zawartych w Traktacie, • środki zastosowane do realizacji danego celu muszą być proporcjonalne do istoty danego celu, • środki te muszą być: o odpowiednie (to znaczy takie, przy pomocy których ten cel da się w ogóle osiągnąć, właściwe dla danego celu) o niezbędne (to znaczy takie, których nie sposób osiągnąć lepiej za pomocą innego środka, najwłaściwsze do osiągnięcia zamierzonego celu) o proporcjonalne sensu stricto (takie które w najmniejszym stopniu ograniczają realizacje innych interesów podmiotów i ich prawa, należy zważyć i zbilansować ostateczne "zyski" i "straty" ).

Zasada proporcjonalności Praktycznym przejawem przestrzegania tej zasady przez instytucje wspólnotowe jest zobowiązanie ich do podawania informacji (w uzasadnieniach do proponowanych aktów prawnych) na temat spełniania wymogów wynikających z zasady proporcjonalności.

Zasada solidarności- podstawą traktatową tej zasady jest art. 10 TWE. Europejskie prawo wspólnotowe jest prawem integracyjnym, scalającym w dużym stopniu normy europejskie z systemami prawnymi państw członkowskich. Prawo wspólnotowe opiera się na solidarności (sensu largo), rozumianej jako wzajemne wspieranie się, współdziałanie i współodpowiedzialność.