SSTEM ANALZ Geleneksel Tasarm Aralar erik Tasarm aralarnn

SİSTEM ANALİZİ Geleneksel Tasarım Araçları

İçerik § Tasarım araçlarının avantajları § Karar tabloları § Karar ağaçları

Karar ağaçları Geleneksel tasarım araçları Karar tabloları İş akış şemaları Tasarım Araçları Veri akış diyagramları Yapısal tasarım araçları HIPO Warrier-Orr Nassi-Shneiderman

Veri akış diyagramı örneği

Karar ağacı örneği

Karar tablosu örneği

Sistem modelleme § Sistem modeli, şu anda kullanılan ya da önerilen sistemin temsili - Veri akışı anlamında § Sistem modeli ne anlatır? - Veri ya da bilginin sisteme girdiği noktaları - Veri ya da bilginin İşlem göreceği yerleri, aynı zamanda alınacak önlemleri ve yapılması gerekenleri - Verinin çıktı olacağı noktaları

Sistem modelleme § Bir sistemin bir modele indirgenmesi Kağıt üzerinde - Bilgisayar üzerinde - § Bir sistemin bir sistem modeli ile anlatılması ne sağlar? Sistem analistinin sistemi gözünde canlandırabilmesi - Üzerinden değişiklik yapabilmesi - Değişiklikler yapmayı deneyebilmesi - - Bu değişiklikleri gerçek yaşamda yapmayı deneyip başarısız olursa bu şirketin milyon dolarlarına mal olabilir

Tasarım araçları § Sistem modeli oluşturmak amacıyla tasarım araçları kullanılmakta § Tasarım araçları sistem yapısının bir grafik ya da görselle sunumunu sağlamakta § Tasarım araçları sistem analistlerine ne sağlıyor? - Sistemi planlama - Sistemi anlatma - Sistem ile ilgili sorunları gidermeyi - Sistemi dokümante edebilmeyi

Tasarım araçlarının avantajları § İletişim işlevi Çalışanlar arasında sistemin anlaşılması anlamında iletişimi sağlaması/kolaylaştırması - Mühendisler, tasarımcılar, yöneticiler, programlamacılar - Karmaşık planları ya da sorun çözümlerini anlatma - § Planlama aracı işlevi Yeni bir sistemi planlama ve tasarlama için esnek araçlar Sistem planlama aşamasında iken ilişkilerin ve eylemlerin görselleştirilmesi - Farklı veri akış yollarını ve alternatif yöntemleri denemeyi kolaylaştırma -

Tasarım araçlarının avantajları § Sistemin genel taslağını çıkarma Sistemdeki önemli elemanları ve ilişkileri detaylara girmeden görmek - Sistemin temel adımlarının ve süreçlerinin kuş bakışı görünümü - § Rolleri tanımlama - Çalışanların rolleri, çalışma yerleri § İlişkileri gösterme Sözlü/yazılı anlatımla açıklanamayacak ilişkiler - Veri elemanlarının ve sistem bölümlerinin birbirleri ile ilişkileri -

Tasarım araçlarının avantajları § Mantıksal işlemleri desteklemesi Mantıksal hataların görsel bir gösterimde görülmesi/farkedilmesi sözlü anlatımda farkedilmesinden daha kolay - Sistem analistinin bu konuda gerekli önlemleri alması - § Çözüm bulmayı kolaylaştırması - Sistem problemleri, iletişim bozuklukları ya da öngörülememiş gelişmeleri tasarım araçları ile daha kolay teşhiş etme

Tasarım araçlarının avantajları § Sistemi dokümante etme Sistemin önemli unsurlarını grafiksel olarak açık ve kalıcı bir biçimde kayıt altına alma - Daha sonra değişiklik yapılabilmesi kolaylaşır - Sisteme yabancı olanların sistemin unsurlarını kolaylıkla ve hızlıca kavraması -

Karar ağaçları Geleneksel tasarım araçları Karar tabloları İş akış şemaları Tasarım Araçları Veri akış diyagramları Yapısal tasarım araçları HIPO Warrier-Orr Nassi-Shneiderman

Karar tabloları § Karar verirken söz konusu olan durumları, seçenekleri ve alternatifleri gösteren matris yapısındaki çizelgeler § Karar tablolarının unsurları - Durum kütüğü: Karar vermede ortaya çıkacak tüm olası durumlar - Eylem kütüğü: Tüm olası eylemlerin listesi - Durum girişi: Ortaya çıkacak durumların tüm olası kombinasyonlarının listesi - Eylem girişi: Her bir durum kümesi için uygulanacak eylem

Karar tabloları Durum kütüğü Durum girişi Eylem kütüğü Eylem girişi

Karar tablosu / Örnek § Otobüs bileti fiyatını belirleme § Sabah 10. 00’dan sonra seyahat edecekler indirimli bilet, 10. 00’dan önce seyahat edecekler tam bilet ücreti ödemekte § Yaşı 60 ve daha büyük olanlara bu ücretler üzerinden %20 iskonto uygulanmakta

Durumlar / Eylemler § Bu açıklamalara göre 2 durum var (Durumlar) Seyahat saati 10. 00’dan önce mi sonra mı? Evet / Hayır – 2 cevap - Yolcunun yaşı 60 ve üstü mü? Evet / Hayır – 2 cevap - § 4 farklı fiyat uygulanabilir (Eylemler) Tam bilet - İndirimli bilet - %20 iskontolu tam bilet - %20 iskontolu indirimli bilet -

Durumlar § Bu açıklamalara göre 2 durum var (Durumlar) Seyahat saati 10. 00’dan • Evet önce mi sonra mı? • Hayır 2 • Evet • Hayır 2 Yolcunun yaşı 60 ve üstü mü? 2 x 2=4 4 olası kombinasyon

Karar tablosu / Durumlar Seyahat saati 10. 00’dan önce mi sonra mı? Yolcunun yaşı 60 ve üstü mü? E E Eylemler E H H

Eylemler Tam bilet (Eylem 1) • 10. 00’dan önce / 60 yaş altı İndirimli bilet (Eylem 2) • 10’dan sonra / 60 yaş altı %20 iskontolu tam bilet (Eylem 3) • 10. 00’dan önce / 60 ve üzeri yaş %20 iskontolu indirimli bilet (Eylem 4) • 10’dan sonra / 60 ve üzeri yaş

Karar tablosu / Eylemler Seyahat saati 10. 00’dan önce mi? Yolcunun yaşı 60 ve üstü mü? Tam bilet İndirimli bilet %20 iskontolu tam bilet %20 iskontolu indirimli bilet E E E H H

Karar ağacı Yaş >=60 mı? Evet Hayır 10. 00’dan sonra mı? Evet %20 iskontolu indirimli bilet İndirimli bilet %20 iskontolu tam bilet Hayır Yaş >=60 mı? Hayır Tam bilet

Karar ağacı

İş akış şemaları § Bir problemin çözümündeki adımlar - Sistem organizasyonu, bilgisayar programı § Bilgisayar programları > Program iş akış şemaları - Bir programdaki aşamalar § Sistem organizasyonu > Sistem akış şemaları - Tüm sistemin işleyişi

İş akış şemaları § Sistem analistine ne sağlar? § Tüm sistemi ya da sistemin bir kısmını grafiksel olarak görüntüleme § Sistemdeki ilişkileri görme § Şuanki işlemleri değerlendirme gerekiyorsa yeni işlemler ekleme ve eğer

İş akış şemaları / Semboller § İş akış şeması çizmek için ANSI tarafından oluşturulmuş standart semboller kullanılmakta - ANSI (American National Standarts Institute) § İş akış şemalarında semboller neleri temsil eder? - İşlev / Görev Karar Eylem Gerekenler Girdi / Çıktı Kullanılan ekipman

Semboller § Faaliyet / İşlem - Yapılacaklar - Fişi tak, ampulü değiştir § Bağlantı - İşlemleri birbirine bağlamak için kullanılmakta

Semboller § Karar - Evet ya da Hayır kararının verileceği anlamında - Genelde soru cümlesi şeklinde - Lambanın fişi takılı mı? Ampul patlak mı? § Girdi/Çıktı - Sistem girdi ve/veya çıktılarını gösterir

Semboller § Akış çizgisi - Akış yönünü gösterir - Sembolleri anlamlı bir biçimde birbirine bağlar § Başlangıç / Bitiş - Başlangıcı ve bitişi gösterir

İş akış şeması çizme § Uygun semboller kullanılmalı § Başlangıç noktası net olarak görülebilmeli § Akış tek yönlü olmalı - Üstten alta - Soldan sağa § Yönlü akış çizgileri mutlaka şemadaki bir başka adıma bağlı olmalı, bağlantısız yönlü akış çizgisi kalmamalı

İş akış şeması çizme § Sembollerin içindeki cümleler / ifadeler / sorular anlaşılır olmalı § Gerekiyorsa yan notlar kullanılarak çeşitli bölümlere açıklamalar eklenmeli § Her karar için iki olasılık da mutlaka söz konusu olmalı - Evet - Hayır § Karmaşık sistemler için çizilirken sistem için çalışan herkesin iş akış şeması çizimine dahil olması önemli !

İş akış şeması / Ne sağlar? § Sistemin tüm bileşenleri ile birlikte görselleştirilmesi § Etkili bir eğitim aracı § Sistemin anlaşılması için yararlanılabilir § Sistem ile ilgili iletişim kurulacağı zaman kullanılabilir § Sistemdeki hata ve zorlukların görülebilmesi

Aşağıdaki karar ağacı için iş akış şeması çiziniz? Yaş >=60 mı? Evet Hayır 10. 00’dan sonra mı? Evet %20 iskontolu indirimli bilet İndirimli bilet %20 iskontolu tam bilet Hayır Yaş >=60 mı? Hayır Tam bilet

İş akış şemasını çiziniz § Sistem Analizi dersinin değerlendirilmesinde devamsızlığın uygulanması - Devamsızlığı >5, finale girmedi – F 1 ile kalır - Devamsızlığı >5, finale girdi ama geçer not almadı – F 1 ile kalır - Devamsızlığı <5, finale girmedi – F 2 ile kalır - Devamsızlığı <5, finale girdi ama geçer not almadı – F 3 ile kalır - Devamsızlığı <5, finale girdi ve geçer not aldı – Geçer (A 1, A 2, A 3, B 1, B 2, B 3, C 1, C 2, C 3, D notlarından biri ile)