Raspad srpskog carstva i prodor Turaka Osmanlija Turcinova

Raspad srpskog carstva i prodor Turaka Osmanlija

Turci-nova sila na Balkanu • Posle velike najezde Mongola 1241. god. došlo je do velike promene u centralnoj Aziji • Država Turaka Seldžuka izgubila je nezavisnost • U Maloj Aziji su tokom druge polovine 13. veka obrazovane brojne nezavisne države • Jedan od vodja Osman okupio je turska plemena u Maloj Aziji i osnovao novu državu

• Osman (1281 -1326)

• Osmanlije su bile prisutne još od sredine 14. veka kao plaćenici u vizantijskim gradjanskim ratovima (bitka kod Didimotike 1352. god. ) • Dve godine kasnije, 1354. god. , Turci se kog Galipolja naseljavaju na teritoriju Evrope • Ubrzo Turci osvajaju Trakiju • Oni su imali dve prestonice: maloazijsku u gradu Bursi i evropsku u Jedrenu

Kraj srpskog carstva • Balkansko poluostrvo je postalo plodno tlo za tursku invaziju, koja je usledila krajem 14. veka • Ubrzo nakon smrti cara Dušana dolazi do unutrašnjeg raspada srpskog carstva • Dušana je na prestolu nasledio sin Uroš, poznat u srpskoj tradiciji kao “Nejaki”

• Uroš Nejaki (13371371)

• Prve su se iz srpskog carstva izdvojile grčke oblasti: Epir i Tesalija, u kojima je zavladao Dušanov polubrat Simeon Paleolog, koji se takodje proglasio za cara • Uroš je, uz pomoć majke, uspeo da sačuva presto, ali se srpsko carstvo podelilo na dva dela i praktično prestalo da postoji

• Krupni velikaši su počeli da vode potpuno samostalnu politiku; oni se nazivaju oblasnim gospodarima • 60 -tih godina vodeću ulogu preuzela su braća Mrnjavčević: Vukašin i Uglješa • 1365. god. Vukašin je postao kralj i Urošev savladar, dok je njegov sin Marko postao mladi kralj. Njegova prestonica bila je u gradu Prilepu • Iste godine njegov brat Uglješa dobija titulu despota i od carice Jelene preuzima vlast u Seru

• Kralj Vukašin Mrnjavčević (? -1371)

• Teritorije Mrnjavčevića obuhvatale su najveći deo Kosova, Makedonije i severne Grčke • Knez Vojislav Vojinović bio je gospodar velikih teritorija; od planine Rudnik i Kosova do Jadranskog mora • Njega je na njegovim teritorijama nasledio njegov sinovac Nikola Altomanović • U Zeti su se osamostalila braća Balšić, koji su osvojili gradove Budvu, Bar, Ulcinj, u Albaniji Drač

• Osvajanjem Trakije, Turci su se približili posedima Mrnjavčevića • Braća Mrnjavčevići su odlučili da samostalno napadnu, ne čekajući turski napad; na njihov poziv nisu se odazvali drugi srpski feudalci pa ni Vizantija, koja je takodje bila neposredno ugrožena, iako je despot Jovan Uglješa priznao vlast Carigradske patrijaršije

• Bitka se odigrala na reci Marici, nedaleko od Jedrena, 26. septembra 1371. god. • Srpska vojska je doživela težak poraz, a oba brata Mrnjavčević su poginula • Posledice ove bitke bile su dalekosežne • Oblast despota Jovana Uglješe je nestala, a grad Ser osvojila je Vizantija • Oblast kralja Vukašina nasledio je sin Marko, koji je postao turski vazal • Vrhovnu tursku vlast priznala je i Vizantija • Braća Balšići su osvojili Prizren i Peć, a najveći deo Kosova dospeo je pod vlast Vuka Brankovića

• Ubrzo nakon bitke na Marici umro je car Uroš (krajem 1371. god. ), čime se ugasila loza Nemanjića • U novoj raspodeli moći, kao najmoćniji feudalac pojavljuje se knez Lazar Hrebeljanović • On je 70 -tih godina 14. veka stvorio veliku teritoriju, od Kosova do Dunava, sa rudnicima Rudnikom i Novim Brdom • Njegova prestonica bila je grad Kruševac • Država kneza Lazara poznata je kao Moravska Srbija

• Uspeh njegove vladavine ogledao se i u podršci crkve, koju je stekao posredovanjem u izmirenju Srpske i Carigradske patrijaršije • Podigao je veliki broj crkava i manastira, od kojih su najznačajnije Ravanica i crkva Sv. Stefana u Kruševcu (Lazarica) • Zajedno sa bosanskim banom Tvrtkom porazio je Nikolu Altomanovića i podelio njegove teritorije

• Knez Lazar Hrebeljanović (13291389)

• Država kneza Lazara našla se na udaru Turaka • 1388. god. turski odredi poraženi su u bici kod Bileće • Turski sultan Murat I se pripremio za odlučujući napad na Moravsku Srbiju • Do odlučujuće bitke došlo je 28. juna 1389. god. na Kosovu, nedaleko od Prištine

• U vojsci kneza Lazara nalazili su se i Vuk Branković, kao i odred bosanske vojske na čelu sa Vlatkom Vukovićem • U bici su poginula oba vladara, kao i mnogo srpske vlastele, srpska vojska je poražena • Kneginja Milica sa sinovima Stefanom i Vukom morala je da prizna vrhovnu vlast sultana Bajazita • Vodeći srpski oblasni gospodar posle Kosovske bitke postao je Vuk Branković, koji je jedini još pružao otpor Turcima