NHI Gebruikersdag Resultaten Regionale Pilots Validatie NHI Regionale

NHI Gebruikersdag Resultaten Regionale Pilots

Validatie NHI Regionale Droogtestudie Noord-Nederland Susanne Groot Rudolf Versteeg Durk Klopstra 12 november 2009 2

Inhoud § Aanleiding droogtestudie Noord-Nederland § Ervaring met NHI § Validatie NHI en conclusies § Vervolg 3 12 november 2009

Aanleiding § Landelijke studie ‘Klimaatbestendige zoetwatervoorziening’ (start op 1 april 2010, 2012/2013 kabinetsbesluit) § Waterverdelingsvraagstuk IJsselmeer § Pro-actieve voorbereidende studie door provincies en waterschappen in Noord-Nederland § Toetsen NHI: § validatie § overleg met Deltares § gevoeligheidsanalyse in maximaal 5 runs § aanpassen NHI 4 § Bepalen watervraag Noord-Nederland

Ervaring Algemene ervaring NHI § Eenvoudig toegankelijk via server Deltares § Rekenen met scripts § Resultaten NHI case worden door Deltares gebruikt voor verbetering NHI § Marktpartijen leren van Deltares en andersom 5 12 november 2009

Validatie NHI voor 2003 (droge zomer) gevalideerd op: § tijdreeksen grondwaterstanden § tijdreeksen aan- en afvoeren § verdamping § chlorideconcetraties en Gx. G’s vergeleken met MIPWA 6 12 november 2009

Validatie NHI grondwaterstanden voorbeeld Groningen klei ontgonnen hoogveen 7 12 november 2009

Validatie NHI aan- en afvoeren doorvoer Groningen afvoer Waddenzee 8 12 november 2009

Validatie NHI aan- en afvoeren totaal Friese boezem 9 12 november 2009

Validatie NHI -verdamping Verdamping NHI en Remote sening beelden mei 2003: akkerbouw en grasland 10 12 november 2009

Validatie NHI Verdamping NHI en Remote sening beelden augustus 2003: graanoogst 11 12 november 2009

Validatie NHI - conclusies Grondwaterstanden § dynamiek afwezig § op zandgronden lijkt reactie iets beter § op hoge gronden te hoog, in beekdalen te nat? 12 12 november 2009

Validatie NHI - conclusies Aan- en afvoeren § dynamiek afwezig (vooral peilgestuurde gebieden) § verdeling in Friese boezem niet goed § doorspoeldebieten niet goed § afvoer Drentsche kanalen te hoog 13 12 november 2009

Hoe verder? § validatierapport besproken met NHI team § oorzaak zoeken hoge afvoer Drenthe § gevoeligheidsanalyse: § bergingscoëfficiënt/drainageweerstanden bovenste watervoerend pakket (meer dynamiek) § verdeling van water in de aanvoerperiode § gewasfactoren aanpassen aan de situatie van 2003 § verbetering NHI? 14 12 november 2009

Beschouwingen van een NHI-gelovige Harry Boukes Brabant Water N. V. 12 november 2009 15

Aanleiding om NHI te omarmen -Behoefte aan een raammodel -Vragen over koppeling met België 16 12 november 2009

Werkwijze België-studie -Inventarisatie geo(hydro)logie Vlaanderen (Hasko) -Aansluiting op Nederlandse geologie (Hasko/Deltares) -Data-genereren conform NHI (Deltares) -Kalibratie (Hasko) -Berekeningen (Hasko) -Terugkoppeling (Brabant Water/…. . ) 17

18

Hoe gaat het verder? §Verfijning West-Brabant (2010): -Samenwerking met Brabantse Delta -Wij diep, zij oppervlakkig -Samen bouwen en kalibreren -Afzonderlijk beoogde berekeningen met één model 19

Eerste ideeën: -Op basis van REGIS, niet van NHI-schematisatie -Kalibratie-filosofie ontwikkelen en toepassen -Kalibratie van REGIS-data en niet van NHI-schematisatie -NHI-filosofie: open en transparant, geven en nemen -Eind 2010 klaar 20

Dus -Brabant Water ontwikkelt zich van gelovige naar profeet -Het heeft geen zin om op elkaar te gaan zitten wachten -Baart het NHI een (zelfstandig? ) kind: het BHI? -Brabant (Water) dreigt voor de muziek uit te gaan lopen 21

Discussie: -Door volgens de NHI-filosofie te werken hopen we dat iedereen achter ons aan komt (ook het NHI zelf) -Het tempo van Deltares / de NHI-stuurgroep moet omhoog -De waterleidingsector gaat komende tijd aansluiting zoeken bij de NHI-structuur -In de kalibratie moeten we ons richten op van de basis (REGIS)-data en minder op de NHI-schematisatie -De regio is veel beter in staat om de REGIS-gegevens te kalibreren dan TNO. 22

NHI moet je doen (en er niet te veel over praten) 23

HYDROMEDAH Vs. NHI Een analyse van patronen Joost Heijkers-HDSR 24 12 november 2009

Inhoud I. III. IV. V. VI. Wat is HYDROMEDAH; Vergelijking WVP 1; Vergelijking GHG; Vergelijking GLG; Deklaagweerstand; Analyse Fluxen (pm); 25

Wat is HYDROMEDAH HDSR Modelinstrumentarium, met als Rekenkernen SIMGRO-MODFLOW-SOBEK CF, Primair voor de onderbouwing van planvorming & beleidsontwikkeling 26

Vergelijking Hydraulic head WVP 1 (= in beide modellen modellaag 2 van MODFLOW) 27

Verschil WVP 1 (=HDSR-NHI) 28

Verschil Metingen -HYDROMEDAH WVP 1 29

Vergelijking GHG 30

Vergelijking GLG 31

Voor niet-stationaire kalibratie Gx. G-Dynamiek (GHG-GLG) Na niet-stationaire kalibratie 32

Vergelijking Deklaagweerstanden 33

Vergelijking Deklaagweerstanden 34

Analyse Fluxen 4 locaties bekeken: 1. Inlaat Kromme Rijn 2. Gemaal Keulevaart 3. Sluis Doorslag 4. ADM Amelisweerd 35

Analyse Fluxen NHI 1. Inlaat Kromme Rijn Meting 36

Analyse Fluxen NHI 2. Gemaal Keulevaart Meting 37

Analyse Fluxen NHI 3. Sluis Doorslag Meting 38

Analyse Fluxen NHI 4. ADM Amelisweerd Meting 39

Conclusies & Discussie 1. Grote verschillen qua deklaagweerstand die naar boven en naar beneden doorwerken; 2. Echter: HYDROMEDAH is gekalibreerd; 3. c-waarde en drainage- & subinfiltratie weerstanden blijven kalibratieknoppen, maar hoe deze te finetunen…? ; 4. Grote verschillen tussen Gx. G-waarden; 5. De verschillen tussen de oppervlaktewaterfluxen zijn op zijn zachts gezegd significant…; 6. (Grond) watermodellering is geen harde wetenschap, maar een vakmanschap; 7. Ergo: het is gestoeld op overgeleverde ervaring; 8. Ergo: NHI, ga leren van wat de regio’s goed en fout deden! 40

Pilot Waterschap Rivierenland Oppervlaktewater § • • Vergelijking van afvoer uit Alblasserwaard Metingen NHI Grondwatermodel MORIA Oppervlaktewatermodel (Sobek) 41

Pilot Waterschap Rivierenland Waterbalans Alblasserwaard 2004 (in mm) Gemeten WSRL MORIA (250 m) NHI Sobek Neerslag 837 873 781 Infiltratie waterlopen 27 50 81 121 Kwel 136 (uit MORIA) 175 85 66 Evapotranspiratie 512 550 598 Afvoer naar waterlopen 430 459 234 370 Wegzijging 3 21 133 0 42

Pilot Waterschap Rivierenland Afvoeren bij Kinderdijk 43

Pilot Waterschap Rivierenland Conclusies § NHI wijkt af van MORIA: § § § Schematisatie rivieren (snijden niet in/door deklaag) Schematisatie en parametrisatie watergangen en drains Schematisatie en parametrisatie deklaag en 1 e wvp Tijdstappen Resultaat a. Hoogte en dynamiek van grondwaterstanden/stijghoogten onjuist b. NHI berekent netto wegzijging; Moria netto kwel c. Afvoeren worden met NHI uitgemiddeld § Verbeteracties ü Punt 1, 2 en 3 (en 4) verbeteren 44

Peel en Maasvallei § Verschillen in ondergrondsparameters NHI k. D: 1200 m 2/d c: 20. 000 d IBRAHYM k. D: 6000 m 2/d c: 45. 000 d 45

Verschillen in uitkomsten NHI IBRAHYM VERSCHIL 46

Conclusies § § Enthousiast en open samengewerkt Parameterwaarden verschillen tussen beide modellen (k. D’s en c’s, drainagerelaties, peilen, onttrekkingsgegevens, grondwateraanvulling) Lijkt voornaamste oorzaak afwijkingen in modelresultaten => vaak wel dezelfde basisbestanden, toch andere modeldata. . . hoe kan dat? 47