30 januari 2014 Validatie bioanalyse volgens EMArichtlijn Yvo

30 januari 2014 Validatie bioanalyse volgens EMA-richtlijn Yvo de Beer Researchanalist MUMC+

30 januari 2014 European Medicines Agency § Opgericht in 1995, London § Grotendeels betaald door farmaceutische industrie TAKEN § Pre-autorisatie / Post-autorisatie geneesmiddelen § Inspectie ( GMP / GLP ) § Communicatie / Administratie ( documentatie )

30 januari 2014 Traject opzet validatieprotocol Guideline on bioanalytical method validation Draft agreed by the Efficacy Working Party Adoption by CHMP for release for consultation End of consultation (deadline for comments) Agreed by Pharmacokinetics Working Party (PKWP) Adoption by CHMP Date for coming into effect September 2009 19 November 2009 31 May 2010 June 2011 21 July 2011 1 February 2012

30 januari 2014 Voorbeeld Comment Stakeholder

30 januari 2014 METHODEVALIDATIE HPLC GC MS VOLLEDIGE VALIDATIE PARTIELE VALIDATIE LIGAND BINDING IMMUNO ASSAY CROSS VALIDATIE VOLLEDIGE VALIDATIE PARTIELE en CROSS VALIDATIERAPPORT ANALYSE MONSTERS HERANALYSE FOUTIEVE RUNS ANALYTISCH RAPPORT HERANALYSE AFGEHANDELDE RUNS

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE § § § § § SELECTIVITEIT CARRY-OVER LLOQ CALIBRATIECURVE NAUWKEURIGHEID PRECISIE VERDUNNINGS EFFECT MATRIX EFFECT ( MS ) STABILITEIT

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE § Uitvoeren in monstermatrix indien mogelijk. § Gebruik van gecertificeerde referentiestoffen ( bv LCLABS, Lipomed, LGC-standards ). § Analysecertificaat verplicht ( opslag condities, exp-datum, batch ) § Interne standaard hoeft niet gecertificeerd te zijn ( geen anal. certif ) § Bij MS isotoop gelabelde I. S. aanbevolen. Check voor unlabeling

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE SELECTIVITEIT § Minstens 6 verschillende blanco matrices. § Bij interferentie: response <20% LLOQ. <5% I. S. § Co-medicatie § Bij MS: conversie metaboliet Parent

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE CARRY OVER § Injectie van zero sample na hoogste standaard tijdens validatie § Concentratie <20 van LLOQ ( 5% I. S. ) § Indien >20 % blanco’s injecteren

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE LOWER LIMIT OF QUANTIFICATION § LLOQ = laagste standaard calibratiecurve § Response LLOQ minimaal 5 x response blanco § LLOQ niet hoger dan 5% van Cmax

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE CALIBRATIE CURVE § § § § Range moet vooraf bekend zijn LLOQ=laagste standaard, ULOQ=hoogste standaard Minimaal 6 calibratiepunten 1 blanco ( zonder component(en) / interne standaard 1 “zero-sample”, met interne standaard Calibratiepunten mogen in duplo, maar is niet verplicht Rapporteer van curve: Slope, intercept, back-calculated concentraties Minimaal 3 curves rapporteren Ø Calibratielijn hoeft niet vers gemaakt te worden. Calibratiepunten mogen opgeslagen worden ( bv bij -70°C ) en op een later tijdstip gebruikt worden. Stabiliteit moet in dit geval worden aangetoond

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE RAPPORTAGE CALIBRATIECURVE § § § § Rapporteer van curve: Slope, intercept, back-calculated concentraties Minimaal 3 curves rapporteren Back-calculated concentratie ijkpunten <15% Back calculated concentratie LLOQ <20% Minimaal 75% van calibratiepunten moeten voldoen aan criteria Bij duplo’s 50% per concentratieniveau moet voldoen Indien er niet wordt voldaan criteria Methode herzien (aanpassen)

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE ACCURACY § QC’s bereiden uit andere stockoplossing § Minimaal 4 QC’s maken: LLOQ LOW QC (=< 3 x. LLOQ) MED QC ( +/- 50% calibratierange ) HIGH QC ( minimaal 75% van calibratierange ) § Within run minimaal 5 x opwerken per level § Between run minimaal 3 x opwerken per level § Eisen Within run Gemiddelde berekende conc < 15% Gemiddelde berekenede conc LLOQ <20% § Eisen Between run Berekende concentratie <15% Berekende concentratie LLOQ <20% § Minimaal 1 run size-equivalent uitvoeren

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE PRECISION § VC between run LLOQ <15% <20% § VC within run <15% <20% LLOQ

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE DILUTION INTEGRITY Verdunning mag de nauwkeurigheid en precisie niet beinvloeden. De verdunningsintegriteit moet worden aangetoond door de matrix te spiken met analyt boven de ULOQ en deze te verdunnen met blanco matrix ( minstens 5 x per verdunningsfactor ). De eisen die gelden voor de verdunde monsters zijn voor nauwkeurigheid en precisie beide 15%

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE MATRIX EFFECT ( Massaspectromterie ) Zeer uitgebreid verhaal ( paragraaf 4. 1. 8 ). I Hoofdpunten zijn: § § 6 verschillende blanco’s ( geen poolmonsters !! ) Bereken ratio spike in matrix / spike in oplossing ( analyt + I. S ) Uitvoeren bij lage conc. en hoge conc. ( max 3 x. LLOQ en bij ULOQ ) Wanneer bovenstaande niet uitvoerbaar is vanwege on-line sample prep. Check variatie in response. CV <15

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE STABILITY § Stabiliteit aantonen met QCLOW en QC HIGH § Direct bepalen en wegzetten onder opslagcondities § QC’s bepalen op vers gemaakte ijklijn § Berekende concentratie QC’s binnen 15% van nominale waarde § Duur stabiliteit studie ≥ leeftijd monsters

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIE STABILITY ( VERVOLG ) § Stabiliteit stock en werk oplossingen ( analyten en interne standaard ) § Vries/dooi stabiliteit analyt in matrix minimaal 12 uur in diepvries tussen cicli § Korte termijn stabiliteit bij kamertemperatuur § Lange termijn stabiliteit in vriezer ( -20 °C / -70 °C ) § Indien mogelijk Stabiliteit opgewerkt monster bij kamertemperatuur (bv na droogdampen of in vial § Stabiliteit in autoinjector

30 januari 2014 VOLLEDIGE VALIDATIERAPPORT § Opsomming gevalideerde parameters § Beschrijving methode ( analyten, IS, monstervoorbwerking, extractie, analyse ) § Referentiestandaarden Bron, batch nummers, COA, stabiliteit en opslag condities § Run acceptatie criteria § Tabel van alle runs met analysedatum ( goedgekeurd, afgekeurd, reden afkeuring ) § Tabel van alle calibratieresultaten ( inclusief range, response functie, terugberekende concentraties en nauwkeurigheid § Tabel van QC resultaten van alle geaccepteerde runs ( within en between run precisie en nauwkeurigheid. Waarden buiten de grenzen duidelijk markeren § Stabiliteitsdata stock/werk oplossing en QC’s § Selectiviteitsdata, LLOQ, Carry-over, matrix effect, verdunningsintegriteit § Afwijkende resultaten en bijbehorende acties cq afwijking SOP

30 januari 2014

ANALYTISCHE RUN § Minimaal 6 calibratiepunten in enkelvoud § Blanco + zero sample § Minimaal 3 QC’s in duplo ( onafhankelijk ) of minimaal 5% van het totaal aantal monsters § Studie monsters in enkelvoud ( in duplo mag ) § Acceptatiecriteria gelijk aan criteria validatie § 67% QC’s moet voldoen (+minstens 1 van de duplo)

ANALYTISCHE RUN Mogelijke redenen voor heranalyse § Afwijking van criteria § Duidelijk verschil IS bij monsters en standaarden § Apparatuur probleem § Afwijking in LLOQ of ULOQ waardoor range veranderd § Analyt aanwezig in placebo § Slechte chromatografie

ANALYTISCHE RUN Heranalyse goedgekeurde runs § Bij <1000 monsters 10% heranalyseren § Bij >1000 monster 5% heranalyseren § Minder dan 20% afwijking t. o. v. gemiddelde voor 67% van alle monsters

ANALYTISCH RAPPORT § Vermelding referentiestandaard ( batch, COA, stabiliteit etc ) § Opslag condities standaarden en QC’s § Acceptatiecriteria § Assay procedure § Sample tracking ( codering monsters, opslag ) § Tabel alle runs ( datum, calibratieresultaten, QC resulaten ) § Afgekeurde runs ( datum, reden ) § Andere afwijkingen § Datasheet

LINKS EMA WEBSITE Website: http: //www. ema. europa. eu/ema/ Validatiedocument: http: //www. ema. europa. eu/docs/en_GB/document_libr ary/Scientific_guideline/2011/08/WC 500109686. pdf Commentaren op guideline: http: //www. ema. europa. eu/docs/en_GB/document_librar y/Other/2011/08/WC 500109687. pdf

VRAGEN / DISCUSSIE