METALURKOTEHNOLOKI FAKULTET PRIMIJENJENE STUDIJE ZATITE IVOTNE SREDINE PROJEKTOVANJE

METALURŠKO-TEHNOLOŠKI FAKULTET PRIMIJENJENE STUDIJE ZAŠTITE ŽIVOTNE SREDINE PROJEKTOVANJE U ŽIVOTNOJ SREDINI VI predavanje

Shodno Zakonu o upravljanju otpadom („Sl. list CG“, br. 64/11, 39/16) i Direktivama EU predviđene su transfer stanice za sakupljanje komunalnog otpada za udaljenosti veće od 15 km od mjesta gdje se vrši tretman ili odlaganje otpada (sanitarna deponija). Rad na transfer stanicama se povjerava specijalizovanoj organizaciji koja posjeduje opremu, kadrove i prostor za sakupljanje otpada (najčešće su to javna komunalna ili eventualno privatna preduzeća). Transfer stanice se u praksi predviđaju sa obilnim sniježnim padavinama, onemogućen ili otežan svakodnevni sakupljenog komunalnog otpada do deponije. za mjesta kada je transport sanitarne

Primarni razlog uvođenja transfer stanica u sistem sakupljanja i transporta otpada je smanjenje troškova transporta do sanitarne deponije. Pretovar otpada iz vozila manjih kapaciteta u posebna vozila većih kapaciteta omogućava: qsmanjenje vremena vožnje kompletne ekipe od mjesta sakupljanja do mjesta odlaganja otpada, a time povećanje efektivnog vremena sakupljanja otpada, qsmanjenje potrošnje goriva, qsmanjenje troškova održavanja vozila, qsmanjenje opterećenja saobraćaja, qsmanjenje emisija u vazduh usled sagorijevanja goriva, qsmanjenje habanja i oštećenja saobraćajnica

Izgradnjom transfer stanice dobijaju se sljedeći benefiti: qpovećanje produktivnosti u sakupljanju komunalnog otpada (zbog bržeg povratka vozila za sakupljanje na teren), qsmanjeni transportni troškovi, qlakše i jeftinije održavanje, qmogućnost kontrole i procesiranja otpada koji se može reciklirati, bez dodatnih troškova transporta do sanitarne deponije. Da bi se projektovala transfer stanica potrebno je: qodrediti mikrolokaciju transfer stanice, qprojektovati kapacitet transfer stanice na dnevne količine otpada, qdefinisati udaljenost lokacije transfer stanice od mjesta konačnog odlaganja ili tretmana komunalnog otpada, qpredložiti tehnologiju rada transfer stanice, quraditi ekonomsko-finansijsku analizu.

Izbor lokacije za transfer stanicu Tehnički parametri izbora lokacije podrazumijevaju razmatranje specifičnih inženjerskih procesa, koji su potrebni da bi se obezbijedilo da potencijalne lokacije budu izvodljive sa tehničkog, ekonomskog i aspekta zaštite životne sredine. Ovi kriterijumi uključuju sljedeće analize: q. Odnos centralne lokacije i putanja sakupljanja q. Pristup glavnim transportnim rutama q. Zahtevi prema veličini lokacije q. Dovoljan prostor za interne saobraćajnice, redove vozila i parking q. Mogućnost proširenja q. Prostor za reciklažu, kompostiranje i edukaciju javnosti q. Granični prostor q. Topografija q. Priključivanje na instalacije vode i energije

Specifični kriterijumi zajednice razmatraju uticaje koje objekat može da ima na okolnu zajednicu. Ovi kriterijumi nijesu tehnički, i uglavnom sadrže lokalne, društvene i kulturne faktore. Primjeri ovih kriterijuma uključuju: q. Razmatranja ekološke pravednosti q. Uticaj na kvalitet vazduha q. Uticaj na lokalnu infrastrukturu q. Korišćenje okolnog zemljišta q. Blizina škola, crkvi, centara za rekreaciju i stambenih naselja q. Ružu vjetrova q. Broj naselja koja su pod uticajem transfer stanice q. Prisustvo prirodnih graničnih prostora q. Uticaj na postojeće biznise q. Mogućnost proširenja q. Okolno zemljište i mjere zaštite q. Kompatibilnost sa saobraćajnicama q. Uticaj na istorijska i kulturna dobra q. Uticaji na „susjedstvo“

Projektovanje transfer stanice Preporuke za projektovanje: q. Transfer stanicu graditi na ravnom terenu koji je geomehanički stabilan, q. Objekti: kancelarija operatera, portirnica, vagarska kućica, kuhinja, kupatilo, mini radionica, treba da budu inkorporirani u projekat, q. Projektovati prostor za smeštaj pres-kontejnera, q. Predvidjeti izdignutu betonsku ivicu na pretovarnoj platformi koja sprječava da vozila slete unazad, q. Visinu pretovarne platforme projektovati da bude oko 2 m iznad nivoa zemlje, q. Pretovarnu platformu pokriti nadstrešnicom lake konstrukcije na oko 7 m od osnove platforme (oko 5 m iznad pretovarne platforme),

q. Predvidjeti prostore za kompostiranje i reciklažu, q. Isprojektovati odvojeno ulaz i izlaz u transfer stanicu, q. Na izlasku isprojektovati prostor za pranje i dezinfekciju vozila koja izlaze iz transfer stanice. , q. Na lokaciji projektovati industrijsku vagu, q. Označavanje na lokaciji (vertikalnu i horizontalnu signalizaciju) projektovati u cilju pomoći klijentu da identifikuje glavne funkcionalne zone i da slijedi zahtijevani tok saobraćaja. , q. Projektovati ogradu odgovarajuće visine (2, 5 m), kamionsku kapiju potrebne širine (6 m), kao i kapiju za osoblje (iste visine, a širine 1 m). q. Projektovati sistem kanalizacije, protivpožarni sistem, q. Predvidjeti zaštitnu opremu: naočare, rukavice, maske, šlemove, boce sa kiseonikom, zaštitna odela.

Tipovi transfer stanica Odabir tipa stanice koji bi bio odgovarajući za jedno područje zavisi od sljedećih projektnih promenljivih: q. Zahtijevani kapacitet i količina otpada za skladištenje q. Tipovi otpada koji bi se prihvatali q. Procesi koji se zahtijevaju radi izdvajanja korisnih materijala iz otpada ili pripreme otpada za transport (npr. siječenje ili baliranje) q. Tipovi vozila za sakupljanje koristi objekat q. Tipovi vozila za transport koja mogu da prihvate odlagališta q. Topografija i pristup lokacije

Izvjesni tipovi otpada su neprihvatljivi i ne mogu se tretirati na transfer stanicama iz različitih razloga, kao što su: q. Zabranjeni su prema postojećim zakonski propisima (npr. PCB, olovni akumulatori, qradioaktivni materijali) q. Visoki troškovi ili teškoće u obradi (npr. gume) q. Predstavljaju opasnost po zdravlje ili su lako zapaljivi q. Zabranjeni su za odlaganje na sanitarnim deponijama na koje se otpad transportuje iz transfer stanice q. Zabranjeni su jer zakonodavstvo zahteva da budu reciklirani q. Mogu oštetiti kamione ili opremu u toku utovara i istovara usled svoje veličine.

Na transfer stanicama se uobičajeno ne rukuje sa otpadom kao što su: qveliki predmeti u rasutom stanju kao što su drveni panjevi, dušeci, ili namještaj; qinfektivni medicinski otpad; qopasan otpad; qeksplozivni materijali; qradioaktivni materijali; qnaftni rezervoari (čak i ako su prazni); qelektrični uređaji; qleševi životinja i životinjski otpad; qazbest; qtečnosti i muljevi; qpraškasti materijali.

Određivanje veličine i kapaciteta transfer stanice Veličina planirane transfer stanice se obično određuje na osnovu niza faktora: q. Površine područja sa kog se sakuplja otpad q. Količina otpada koji se generiše na, uključujući i projektovane promjene, kao što je priraštaj populacije i smanjivanje usled uvođenja reciklaže q. Tipova vozila koja donose otpad (sakupljači, kamioni i specijalna vozila) q. Tipovi materijala predviđenih za transfer q. Dnevna frekvencija donošenja otpada q. Raspoloživost transfer prikolica, njihov kapacitet kao brzina pretovara

q. Očekivana povećanja količine – težine otpada tokom korišćenja – upotrebe objekta q. Odnos sa ostalim postojećim postrojenjima za upravljanje otpadom, kao što su deponije, postrojenja za reciklažu q. Potreban parking prostor koji zauzimaju vozila dok čekaju na utovar q. Potreban broj i veličina prostora za istovar i odgovarajući broj lokacija za utovar transfer pres kontejnera q. Površine za kratkoročno procesiranje otpada i skladišta (za zadržavanje otpada dok se ne utovari u vozila za transfer) q. Potreban prostor za propratne aktivnosti-seminare

Čuvanje podataka Detaljni podaci o radu transfer stanice omogućavaju i menadžerima i inspekciji da osiguraju da transfer stanica funkcioniše efikasno i u skladu za zahtjevima njene upotrebne dozvole. Transfer stanice obično bilježe sljedeće informacije kao dio njihovog rutinskog rada: q. Dolazeći otpad. q. Izlazni otpad (kamioni za transfer). q. Dnevnik rada stanice. q. Rezultati sumnjivog otpada i neprihvatljivi otpad q. Ispuštanje otpadnih voda u kanalizaciju ili recipijent, kvalitet vazduha, zemljišta i voda, mjerenje nivoa buke. q. Podaci o održavanju opreme q. Izveštaji o zdravlju i bezbjednosti zaposlenih q. Dokumentacija o obuci zaposlenih