UNIVERZITET ZA POSLOVNE STUDIJE BANJA LUKA BUDUNOST EVROPSKE

UNIVERZITET ZA POSLOVNE STUDIJE BANJA LUKA BUDUĆNOST EVROPSKE UNIJE Mentor: Student:

Uvod � Šta je to Evropska Unija? � Evropska unija (EU) je jedinstveno ekonomsko i političko partnerstvo 28 zemalja Evrope � Ideja Evropske Unije? � Evropska unija, prema okvirima kakvim je danas poznajemo, intenzivno se razvija od Drugog svjetskog rata � Usmjerenje razvojnih procesa EU � Razvojni procesi Evropske unije vođeni su političkim i ekonomskim motivima

Predmet istraživanja � Istražiće se mogući scenariji za budućnost, buduće tokove EU � Pokazaće se šta će uticati na oblikovanje i razvoj EU � Identifikovaće se rizici i prepreke daljem razvoju � Pokazaće se dosadašnji razvoj EU kao i noviji rizici, dešavanja koja su uzdrmali temelje EU (ekonomska i finansijska kriza prvo u Grčkoj a kasnije u drugim perifernim zemljama i glasanje Velika Britanije o napuštanju EU bloka)

Budućnost Evropske Unije � Predmet istraživanja jeste da se ukaže na budućnost Evropske Unije � Gdje će Evropa da bude 2100 godine, da li će integracija nastaviti � Kako će se EU nositi sa problemima i rivalstvom sa SAD? � Da li će se EU razviti u ogromnu vojnu i ekonomsku silu? � Da li se EU prijeti raspad ili veće integrisanje

Pregled ključnih događaja u formiranju EU

Noviji rizici po EU � Kriza u Grčkoj i špekulacije o izlasku Grčke iz monetrane unije � Grexit – razvoj krize u Grčkoj i špekulacije o napuštanju monetrane unije � Početkom decembra 2014. godine na vlast dolazi Syriza te se špekulacije o napuštanju monetarne unije intenziviraju � Jačanje špekulacija o izlasku Grčke iz monetrane unije � Velika Britanija napušta EU – realizovanje Brexit-a � Referendum je održan 23. 06. 2016. � Građani Veike Britanije odlučili da napuste EU � 51, 89% glasača su dali podršku Brexit-u dok je 48, 11% glasalo da zemlja i dalje ostane članica EU

Budućnost EU će biti skupa � Ekspanzija je skup biznis � EU subvencije koje se daju Istočnim zemljama su iznosile USD 40 milijardi u periodu o između 2004 -2006 godine, što je veoma značajan udio ukupnog budžeta EU koji je tada iznosio oko USD 97 milijardi � Mnogi od novih 75 miliona građana EU živi uz prosiječanu zaradu koja nije veća od USD 450 mjesečno � Slovenija i Poljska još uvijek ne dostižu prosijeke rasta i životnog standarda EU

Najvjerovatnija budućnost za EU � Očekuje se spor ali stabilan put ka integracijama koji će biti zadržan na raznolikosti kultura ali će ekonomske krze i dalje biti prisutne � Za razvoj EU potrebna je snažna vlada i lidersko vizionarstvo � Probem sa EU parlamentom u odnosu na nacionalne parlamente

Budućnost EU – izazovi zajedničkog života � Kulturne razlike su duboke i osjetljive za budućnost EU � Strasti velikog broja ljududi unutra EU mogu biti vrlo lako intenziviranje „potpaljene“određenim uredbama iz Brisela ili nefer retmanom jedne zemlje od strane druge. � Sporovi oko budžetskog deficita, pretjerana potrošnja, govedina, čokolada, azilatni, Irak, samo su neki od ozbiljnih pitanja koja stalno izlaze na površinu � Pronalaženje puta za zajednički glas unutar EU, jasno moralno vođstvo prema liderima EU koji će voditi ove integracije, postaje sve važnija. � Sadašnji sistem u kojem se svakih 6 mjeseci zemlje rotiraju postaje neodrživ, zbunjujući, destabilizirajući dok efikasno lidersvo čini nemogućim

Budućnost Evrope – izazovi ubrzanog proširenja � Evropski model se oduvijek mijenja uz rapidno širenje ka Istoku, broj zemalja članica je uduplan dok su prihvaćene i one zemlje koje su dosta siromašnije u odnosu na bogate zemlje EU. � Upravljanje će biti kompleksno te će tako postojati kulturni miks � Pokušaji da svi narodi postanu jedna nacija je veoma teško jer većina ljudi zapravo želi biti različita. � Može se očekivati rast, ogromno širenje trgovinskog područja Evrope ali i rastuće tenzije, ekonomske tenzije, ksenofobija i td.

Mogući scenariji organizacije i povezivanja EU � EU kao federacija � Sjedinjene Evropske Države � Evropa regiona � Razgradnja zajedničke evropske kuće � Evropa Sjevera i Juga

Mogući scenariji organizacije i povezivanja EU � Scenario 1: EU kao federacija � Evropska unija se kreće trasom razvoja ka nekoj vrsti labave federalne tvorevine. Mnogo toga govori u prilog pretpostavke da se od uvođenja zajedničke valute, Unija korak po korak približava federalnom obliku političke organizacije. � Scenario 2: Sjedinjene Evropske Države � Argumenti unutar tog scenarija su: Amerika je mobilna u uslovima krize, zato što je država, a ne skup heterogenih grupa građana, koje već na prve znake teškoća beže u ekskluzivne, dijelom ekstravagantne nacionalne istorije

Mogući scenariji organizacije i povezivanja EU � Scenario 3: Evropa regiona � Argumenti u korist ovog scenarija na evropskom nivou ne zvuče loše: EU se već neko vreme bavi problemima sa kojima se ne bi uspešno nosila ni jedna nacionalna država u ova globalna vremena. Klima, valuta, energija, razvoj – sve su to problemi koji zahtevaju nadnacionalnu ručicu � Scenario 4: Razgradnja zajedničke evropske kuće � Alternativa bi bila pustiti da sve do sada postignuto, od evra, preko Šengena do Lisabona propadne. Zagovonici ove ideje jesu evropski desničari. Podrška takvom scenariju dolazi i iz krila one političke i društvene teorije koja vuče korjene iz pesimističkog koncepta Frankfurtske škole, odnosno zapadnog marksizma Adornovog tipa, koji polazi od toga da u svakoj politici i kulturi leži klica otuđenja pojedinca.

Mogući scenariji organizacije i povezivanja EU � Scenario 5: Evropa Sjevera i Juga � Ovakav rasplet se ne spominje kao poseban scenario evropske budućnosti, ali se može izvući iz konteksta � Slabim ekonomijama (poznatim iz ironičnog akronima PIGS – Portugalija, Italija, Grčka, Španija) "moglo bi se dopustiti da napuste evrozonu", čime bi se formirali "sjeverni euro" i "južni euro" različite vrijednosti � Kad bi "Jug" ispao iz valutnog sistema "Sjevera", onda bi "Sjever" ostao da sjedi na stotinama milijardi otvorenih potraživanja, bez šanse da povrati novac i tržišta � Ono što je jasno je da scenariji 4 i 5 ni u jednom obliku ne bi išli bez teških ekonomskih, finansijskih i društvenih potresa, ostavljajući evropske kulture u rasulu, haosu, potencijalno siromaštvu. � Iz preovlađujućeg tona svih tekstova dodatka o EU, jasno je da bi samoj Uniji najviše odgovarao scenario 3, onaj sa humanistički zaraznom dozom pozitivne utopije.

Zaključak � Problemi i krize će biti stalni pratilac EU zbog brojnih raznolikosti građana i kultura EU � EU će pokušati usmjeriti se ka daljem širenju, ali mnogo opreznijem nego što je to bio slučaj do momenta krize 2008. godine � Rizici po EU u budućnosti su veliki, jer sve što je više od više opd pola vijeka stvarano može vrlo lako da propadne

Literatura � Petrovic, M. , Majstorovic, S. , Ateljevic, V. , Lukic, N. , Gvozdenovic, G. “Bukvar evropskih integracija” Beograd: Vlada Republike Srbije, Ministarstvo za ekonomske veze sa inostranstvom, Sektor za evropske integracije, 2005. godine � Reinhart, C. , Rogoff, K. , (2012) “Financial and Sovereign Debt Crises: Some Lessons Learned and Those Forgotten”, IMF, Working Paper � Gibson, H. , Hall, S. , Tavalas, G. , (2011), „The Greek financial crisi: growing imbalances and sovereing spreads“, Bank of Greece, � Izvor, interent: http: //www. bbc. com/news/business-1379800, posjećeno: 24. 11. 2016. � Izvor, interent: http: //www. euronews. com/2016/06/29/the-future-of-the-european-union-after-brexit. 24. 11. 2016. � Izvor, internet: http: //www. europarl. europa. eu/thinktank/en/document. html? reference=EPRS_ATA(2016)585212. 24. 11. 2016. � Izvor: internet: http: //www. globalchange. com/futureeurope. htm: 24. 1. 12016.

Hvala za pažnju!