MESLEK GELM FKR OLUTURMA FKR OLUTURMA fikri iletmenin

MESLEKİ GELİŞİM İŞ FİKRİ OLUŞTURMA

İŞ FİKRİ OLUŞTURMA • İş fikri, işletmenin ilk adımı ve başlangıcıdır. Girişimcilerin başarılı olabileceklerine inandıkları, yetenekleri, bilgi ve beceri düzeylerine uygun sahip olduğunu düşündükleri ve uygulamaya karar verdikleri fikirlere iş fikri denir. Bir iş fikri bulmak ve uygulamak girişimciliğin ilk adımıdır. İş fikri bulabilmenin birkaç yolu mevcuttur. Bu yollar şu şekilde sıralanabilir:

• Girişimci adayı yeni bir fikir geliştirebilir. • Başkasının fikrini model alabilir veya değiştirerek kullanabilir. • Başka birisinden iş fikri satın alabilir.

İş Fikri Üretmek İçin Kaynaklar unsur k o ç ir b i in im ş li e g in in • İş fikr iş etkilemektedir. Geçamn başarıya da deneyimler, yaşanıl mlenen başarısızlıklar, gözlee bireylerle olaylar, işletmeler v in doğmasını olan ilişkiler iş fikrin surlardır. İş etkileyen başlıca un akları şunlardır: fikrinin başlıca kayn • Mevcut işletmeler • Tüketiciler • Dağıtım kanalları rme ti ş li e g e v a m r tı ş a r A •

r e l k i l i n ı r e a Y l a • m ş a l an s n a s i l e v r • Patentle ı r a l m u r u k a m r ı t ş a r A • e l i ı r a l ı • Devlet t n a l ğ a b t e r a c i t e v • Sanayi fuarlar k i m o n o k e e v i g r e d , e t • Gaze r bültenle • İnternet o y d a r e v n o • Televizy

İş Fikirleri Oluşturma Yöntemleri • İş fikirleri müşterilerin günümüzde ve gelecekteki ihtiyaçlarına cevap vermeli ve sorunlarını çözmelidir. Öncelikle iş fikirlerinin oluşmasına zemin hazırlayan durumları inceleyelim. • Sorunların Çözümü • Birçok ürün ve hizmet, belli sorunlara yanıt olarak geliştirilmiştir. • Leke çözücü • Tüp cila (ayakkabı için) • Süper market el arabaları • Hırsızlık alarmı

• Bunların her biri belli bir sorunla baş edebilmek için tasarlanmıştır. • Bir sorunla karşıya iken sorunu çözmek için takip edilen bir aşamalar dizisi aşağıda sıralanmıştır: • . Olguların / gerçeklerin belirlenmesi • · Sorunun nedenini öğrenilmesi • · Çözümler hakkında düşünülmesi • · Mümkün olan çözümlerin elenmesi • · En iyi çözümün seçilmesi • · Seçilen çözümün uygulanması • · Başarı veya başarısızlığın değerlendirilmesi

İhtiyaçları Karşılamak ı veya n rı la ç a y ti ih n rı la n • İnsa k iş o ç ir b in iç k a m a ıl rş isteklerini ka fikri üretilmiştir. isteğimiz e v ız ım c a y ti ih e rc • Binle ihtiyaçları l e m te n rı la n a s İn. vardır nabilir: la a ır s i ib g i k a ıd ğ a ş a k • · Yiyecek ve içece • · Giyim • · Barınma • · Ulaştırma • · Eğlence • · Bilgi • · Arkadaşlık rdır. la n la a iş n e g k o ç i s • Bunların hep e düşünerek yeni iş Bunlar üzerind iliriz. fikirleri oluşturab

Becerilerinizi Kullanmak • Birçok insan, içgüdüsel bir şekilde sahip oldukları iş becerilerine dayalı bir iş kurmayı düşünür. Bunlar kaynakçılık, aşçılık, mühendislik veya kelime işlem hizmetleri olabilir. • İşte edinilen becerilere dayalı bir iş kurmak çoğu zaman mümkündür. Başka birçok • insanda da aynı becerilerin olması ve dolayısıyla çok güçlü bir rekabet olması muhtemeldir. • Buna karşı önlem almanın bir yolu, işe kendine has bir özellik vermektir. Örneğin beceriniz • aşçılıksa ihtisas gerektiren ve sizin yapabileceğiniz özel bir ürün arayınız.

Taklit • Yapılan bir girişimin başarılı olduğunu görerek aynı yerde, aynı tipte, benzer hizmetler veren bir şirket kurmak, Türkiye’de eskiden bu yana çok yaygın bir anlayıştır. • Oysa her işletme kendi içinde bir dinamiğe sahiptir. Bir başkasının yaptığının aynısını yaparak bir adım öne geçmek mümkün olmamaktadır. Bunun için yapılan işe ve hizmete mutlaka yenilik getirmeli, bir iş fikri hayata geçirirken yenilikçi tarafı mutlaka ön plana çıkarılmalıdır. • Belirtiğimiz bu sebeplere dayalı olarak iş fikirleri oluşturmak için kullanılan yöntemlerden bazıları şunlardır: • Beyin fırtınası • Ters beyin fırtınası • Zihin haritası • Akıcılık egzersizi

Beyin Fırtınası Beyin fırtınası; Bir konuya çözüm getirmek, karar vermek, hayal yoluyla düşünce ve fikir üretmek için kullanılan üretimci bir tekniktir. Beyin fırtınası tek başına yapılabileceği gibi bir grupla da yapılabilir. Bu yöntemde fikirlerin akla gelir gelmez açığa çıkması istenir. Fikirler başta yargılanmaz ve eleştirilmez, hiçbir fikir saçma olarak değerlendirilmez. Böylece kişinin tüm fikirlerini çekinmeden, aklına geldiği gibi sunması sağlanmaya çalışılır. Yargılama yapılmadığı için fikirlerin birbirini besleyeceği varsayılır. Bir beyin fırtınası toplantısının yöntemi konusunda değişik yollar izlenebilir. Aşağıda genel hatları ile izlenecek yöntem özetlenmiştir.

• Başarılı bir beyin fırtınası seansı için öncelikle bir grup insanın bir araya getirilmesi gerekmektedir. Bu insanlar, aile bireyleri, akrabalar, dostlar, yakın arkadaşlar, meslektaşlar olabilir. En iyi iş fikirleri 4 -8 kişinin bulunduğu gruplarca üretilir. • Orta büyüklükte bir toplantı odası bu amaç için kullanılabilir. Odada herkesin oturmasına yetecek kadar sandalye bulunmalıdır. Odada dikkati dağıtacak, telefon, saat gibi şeyler olmamalıdır. Odada tahta, projeksiyon cihazı gibi görsel desteklerin bulunması gereklidir. Çay, kahve ve çeşitli yiyecekler toplantı sırasında tüketilebilir. • Konuyla ilgili kişiler, toplantıya katılması için davet edilir. Bu kişilerin konunun uzmanı olmaları gerekli değildir. Toplantıdan önce kişilerin toplantı konusu hakkında bilgilendirilmesi yeterlidir.

• Seansın süresi belirlenir. Yaklaşık 15 dakika genellikle seans için yeterli olmaktadır. • Herkesin fikri bir kâğıda yazılır veya bir kişi bütün fikirleri tahtaya yazar. Yazılan bu fikirlerin toplantıya katılanların görebileceği bir şekilde düzenlenmesi yapılır. • Seans bitiminde dikkat çeken iş fikirleri ile ilgili notlar temize çekilmeli, üretilen fikirler değerlendirilmelidir. Fikirler tartışılır, listede yer alan fikirler tekrar gözden geçirilir ve yinelenen veya saçma fikirler listeden çıkartılır. • Başarılı geçen bir beyin fırtınasından sonra ortaya çıkan iş fikirleri gerekli analizlerle ayrıntılı olarak değerlendirilmelidir.

Ters Beyin Fırtınası • Beyin fırtınası belirli bir problemi çözmeyi ya da belirli bir amaca ulaşmayı hedeflemektedir. Ters beyin fırtınası ise beyin fırtınası yöntemindeki sorunun ya da amacın tersten ele alınarak uygulanması hâlidir. Beyin fırtınası, hangi düşüncelerle başarılı olunabilir temelinde yapılırken ters beyin fırtınası ise düşünceler ne şekilde başarısızlığa uğratılabilir amacıyla yapılır. Ters beyin fırtınası ile yapılabilecek hatalar ve başarının önündeki engeller aranır. • Yöntemin uygulaması beyin fırtınasında olduğu gibidir

. Zihin Haritası ak da r a l o ı s a t i r a yin h e r b e , l r i m k e i t F n ö • bu y n e l i r i d n. Bu r e i l d e t isim k e m e z ya n e e v ( b u a t n ı u s k a r i n fırtı yük b ü b e c n ya da ö e e d m i l m e e t k n r ö a y naht a r i li bir i b g e l i n i e ç l i i ) e e r m i i l da u ke B. r ı l ı içine z u a t y u e k c e n ç ü k ş i dü geld a n ı l k a da n i fikir kiş n sonra fikirler arasınlantılı yazıldıkta urmaya çalışılır. Bağce bağlantı kher serisi olabildiğin iz kutuların ak uzatılır. İstediğin araştırılar lantıyı kutu ile in n i ğ ş i a k b ; r m a e d t a n k Bu yö. z i mek, n r i i s t r ş i l e i l l b e a s t r a ö z u rini g e l r i k i f ş i blem o u r p , k a bulduğ m l rar a a k , k ve k a a m m p a l a f y n sını o izasy n a g r o , kça k u e d l o n i çözm ç i k lışma a ç e d n i r e z ü faydalıdır.

m ü t n i n y e b , ı s a t • Akıl hari ini açığa potansiyel layan güçlü bir çıkarmayı sağdir. Beynin grafik tekniği i tüm alanları korteksindek rüntüler, (sözcükler, göık, ritim, renk sayılar, mant rkındalık) tek ve uzamsal fagüçlü bir yöntemle eye sokar. Bu biçimde devr eyninizin sayede size, biklerinde sonsuz derinlşma fırsatı özgürce dola ritaları, ileri sunar. Akıl ha nmenin düzeyde öğre r alanda gerekeceği he. uygulanabilir

Akıcılık Egzersizi min i t e r ü ak e c c a n r ı ü d ş n ü a d l ız k, • Akıcıltılığıdır. Akıcılığı hnelik birçok raha yal gücüne yö ır. olan ha ici egzersiz vard k e T. r i t t d i s n k ba eğle o ç i r e l ki i k i a n d k e a t y k r ı • Akıcıl amız gereken bai man dilimi yapm ibi kısa bir z m dakika gklımıza gelen tü ak yazmaktır. içinde a leri bir liste olarneyi seçerek düşünce sıradan bir nes kün olduğu Örneğinilgili olarak mümabilirsiniz. onunla k kullanımı yaz tür kadar ço esnekliği de bu rılır. Ne Düşüncelerle ortaya çıka kadar fazla egzersizsnek olursanız o kadar e üretebilirsiniz. düşünce

• Fikirlerin Düzenlenmesi • Bulunan birçok iş fikrinden hangilerinin tercih edileceği ya da hangilerinin daha çok önem arz ettiğini sıralama çizelgesi yardımıyla tespit edebiliriz. Basit bir sıralama çizelgesinde bir tarafa fikirler yazılır diğer tarafa ise bu fikirlere ait etkenler yazılır. Her bir fikir, bu etkenler açısından değerlendirilir. Fikirlerle etkenler ilişkilendirilir. Daha sonra fikirler en çok olumlu ilişkiye sahip olandan olmayana doğru sıralanır. Genellikle en çok ilişkiye sahip ilk iki veya üç fikir üzerinde durulur.

GZFT (SWOT) Analizi • Bir işe başlamadan önce işiniz ve kendiniz ile ilgili güçlü ve zayıf yanlarınızın farkında olmalısınız. Ayrıca dış koşullar yani piyasadaki, sektördeki, ülke ve dünya ekonomisindeki risk ve fırsatların da analiz edilmesi gerekir. • SWOT analizi, bir iş fikrinin güçlü ve zayıf yanları ile dışarıdan gelebilecek fırsat ve tehlikeleri öngörerek bunları aynı anda değerlendirme fırsatı verir. Bu nedenle stratejik planlamada kullanılan SWOT analizi öncesinde detaylı bir araştırma yapılmalıdır. • SWOT analizi ile hem önümüzdeki döneme ait fırsatları değerlendirebilir hem de tehditleri önleyecek şekilde hedefler belirleyebilirsiniz. SWOT, İngilizce dört kelimenin baş harflerinden oluşmaktadır. Bunlar:

• S - Strength : Güçlü yanlar (kişinin / işletmenin güçlü tarafları) • W - Weakness : Zayıf yanlar (kişinin / işletmenin olumsuzlukları, zayıf tarafları) • O - Opportunity: Fırsatlar (işletmenin kendi içinde ve dışarıda sahip olduğu fırsatlar) • T - Threat : Tehditler (kurumun önümüzdeki dönemde tehlike, risk, tehdit olarak görülen özellikleri) • SWOT

/ n i ş i K r( a ı) l r n a l a f Y a r ü l a • Güç enin Güçlü T an l a İşletm z u n u ğ u d l o i y • · En i ? r? i d e n n nedir la ı k ı l k r a if i r z i k i n f i r t k e i m z i • ·F h a d ya n ü r ü • · Bu e sizde mi var? r i b ı c ı t sadec a r ya e v i l k e n e t e Y · • u b u r g z? i n n i a s ş i ı l m a ç k e c e l i b a oluştur Zayıf Y a İşletm nlar (Kişinin enin O / l u Zayıf T arafla msuzlukları , rı) · Kayn akların ız (insa kayna ğı, par n a kullan abilec ve işinizde eğiniz varlıkl arınız) yeterl i mi? · Ekibi nize g üçlü b yapab ir lider ilecek lik misini z?

in n e m t e l ş İ ( r a l t a s r • Fı Kendi İçinde ve u ğ u d l O p i h a S a d ı Dışar Fırsatlar) iz n i t e m z i h a d a y • · Ürün i b e l a t k a c a ş u l o n içi öngörebiliyor musunuz? den z ö g n i z i n i r e l p i k • · Ra kaçırdığı neleri yakaladınız? u c n u y o i n e y a d r • · Paza için yer var mı? Tehditler (Kurum un Önümüzdeki Dö nemde Tehlike, Risk, Te hdit Olarak Görülen Özellik leri) · Pazara yeni ra kiplerin girme ihtimali var mı? · Ürün ve hizme tinizin kısa sürede modasın ın geçme riski var mıdır? · Rakiplerin yoğ un olduğu bir alanda mısınız? · Müşterilerinizin sizden değil de direkt üretic iden satın alma riski var m ıdır?