LETM TEKNKLER ETM Hakan DURAN KASIM 2013 1

İLETİŞİM TEKNİKLERİ EĞİTİMİ Hakan DURAN KASIM 2013 1

2

Øİletişim Nedir, Øİletişim Çeşitleri, ØEmpatİk İletişim, Øİletişimde Uyum ve Ahenk Nedir, ØSözsüz İletişim Nedir, ØBeden Dilinin Etkin Kullanımı Nedir, Øİletişim Engelleri ve Aşma Yolları, ØKazan-Kazan İlkesi, ØYanlış Dinleme, ØEtkin Dinleme, ØSoru Sorma İlkeleri, Ø 3 Sandalye Metodu, ØEleştiride Sandviç Metodu, ØDuygusal Kredi Hesabı, ØFarklı İnsan Kişilikleri ve Özellikleri, ØKişilik Tiplerine Göre İletişim, Øİnsanların Dünyayı Algılama Biçimleri, ØAlgılama Biçimlerine Göre İletişim, 3

4

Ø Kişiler arasında BİLGİ, DUYGU ve DÜŞÜNCE alışverişidir. Bir gönderici tarafından alıcıya iletilen ve alıcının davranışını bilinçli bir niyetle etkileyen mesaja İLETİŞİM denir. Øİletişim döngüsel bir süreçtir. Herkes aynı anda mesaj alır, yorumlar, gönderir ve sonuç çıkarır; ne başlangıcı ne de sonu vardır. KAYNAK MESAJ KANAL Ø Aşamalar: 1) Mesaj göndermek, 2) Mesajı almak, 3) Mesajı anlamak, 4) Alıcıda etki yapmak, 5) Geri bildirimi sağlamak, 5 ALICI

Ø İletişimde en önemli 6 soru 1. Dinliyor musunuz, 2. Anlıyor musunuz, 3. Anladığınızı test ediyor musunuz, 4. İleti dakikliğiniz nasıl, 5. Empatik iletişimi kullanıyor musunuz, 6. Yeterince açık mısınız, 6

Øİş hayatımızın ve özel hayatımızın büyük bir kısmı iletişim ile geçmektedir. İnsanlar iletişimde 3 farklı enstrüman kullanır. Bunlar; kelimeler, söyleyiş tarzı ve beden dilidir. Ancak sanılanın aksine beden dili bunların en önemlisidir. İletişimimizin; Ø%10’u kelimelerle, % 30’u söyleyiş tarzımızla, % 60’ı beden dilimizle yapılmaktadır. ØBu yüzden iyi bir iletişim becerisine sahip olmak için beden dilini doğru kullanmalı, ayrıca başkalarının beden dilini doğru okumalıyız. 7

Beden Dili %60 Söyleyiş %30 Kelimeler %10 8

ØEmpati; bir insanın kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır. Her insanın hayatı ve olayları değerlendirme biçimi kısacası algı kanalları farklıdır. İyi bir iletişimci olmanın en önemli püf noktası iletişim kurmaya çalıştığımız kişinin algı kanallarını iyi bilmek ve empati kurmayı öğrenmektir ØDoğru iletişimin ilk şartı karşımızdaki kişiye empati ile yaklaşmamızdır. Empatik iletişim kuran bir kişi karşısında ki kişiyi kıracak ve iletişimi olumsuz etkileyecek söz ve davranışlardan kaçınır. Bu tip bir yaklaşım kişiler arası yada gruplar arası çatışmayı önleyecek en önemli iletişim türüdür. 9

Øİletişimde uyum ve ahenk sağlamanın önemi; Beden dili uyumu, ses tonu ayarlaması ve nefes uyumu ile sağlanmaktadır. 10

ØSözsüz iletişim; jestler, mimikler ya da diğer dilsel olmayan işaretler aracılığıyla ifade edilen iletişim biçimidir. Günlük yaşantımızda da en çok kullanılan iletişim biçimidir. Sözsüz iletişim hakkında pek çok araştırma ve çalışma yapılmıştır. Bu çalışmalar sonucunda; temel olarak sözsüz iletişim iki kanala dayanır: 1) Görülebilir kanal (jestler, mimikler, yüz ifadeleri, beden duruşu vb. ) 2) Yarıdilsel kanal (ses tonu, ses şiddeti, ses hızı vb. ) ØBunlar kişiler arası iletişimin temel basamaklarını oluştururlar. Sözsüz iletişim, iletişimin en temel türlerinden birisidir. İnsanlar, birbirlerinin gözlerine bakmaları ya da kaçırmalarıyla, giyimleri, duruşları, oturuş biçimleri, aralarına koydukları fiziksek uzaklık gibi görsel simgelerle, birbirleri hakkında sezgisel bilgi edinerek, sözcüklere başvurmadan iletişim kurabilirler. 11

12

13

Ø Beden duruşu, Ø Mimikler, Ø Başın kullanımı, Ø Oturmak için seçilen yer, Ø Giyim, Ø Bakım ve makyaj, Ø Jestler, Ø Göz teması, Ø Ayakların kullanımı, Ø Oturma biçimi, Ø Mesafe, Ø Kullanılan aksesuarlar, 14

Øİletişim Engelleri Nelerden Kaynaklanır? 1) Kişisel Faktörler ØKişisel amaçlar, hisler, duygular, değer yargıları ve alışkanlıklar, bir yandan mesajı oluşturan sembolleri formüle etmeyi etkilerken bir yandan da kişilerden gelen mesajları kod çözme işleminde aynı nedenlerden dolayı etkilenir veya belirli kişilerden gelen mesajlara karşı olumsuz veya kayıtsız bir tavır takınmaya neden olabilir. 2) Fiziksel Faktörler ØBu faktörler daha çok haberleşme kanalı ve bunu etkileyen çevresel koşullar ile ilgilidir. Çevresel gürültü, sözlü iletişimi, yine konuşma, yazma ve görme araçları da teknik nedenlerle iletişimi etkiler. 3) Sempatik Faktörler ØSempatik faktörler mesajı kodlamak ve kod çözmekte kullanılan semboller ile ilgilidir. Bazı sembollerin birden fazla anlamı olması veya bir sembolün kişiler için farklı anlamlar ifade etmesi söz konusu olabilmektedir. Bu nedenle ileticinin bir sembole yüklediği 15 anlam ile alıcının bu sembole verdiği anlam değişebilmektedir.

Øİletişim Engelleri Nelerden Kaynaklanır? 4) Zaman Baskısı ØBazen iletişim sürecinin aldığı süre bir engel olabilmektedir. Zaman baskısı varsa, mesaj alıcıya ulaştırılmak üzere bir aracıya aktarılır. Formal yol yerine informal bir yol kullanılabilir 5) Algıda Seçilik ØBazı mesajların veya mesajın belli bir bölümü algı nedeni ile bilerek yada bilmeyerek algılanmamasıdır. 16

Øİletişim Engelleri Nasıl Aşılır? 1) Geri bildirimden yararlanmayı iletişim süresi içinde belirli aralıklarla kullanınız. 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Yüz yüze iletişimi tercih ediniz. Alıcıya karşı duyarlı (empatik iletişim) davranınız. Dolaysız, sade ve basit bir dil kullanınız. Gereğinden fazla tekrar yapmayınız. Davranışlarınızla (eleştiri, karşı delil) savunuculuğa neden olmayınız. Ne söylemek ve nasıl söylemek istediğinizden emin olunuz. İletişimin gerçek amacını belirleyin ve beden diliniz ile mesajınızı destekleyin. 9) Tutarlı olunuz. 10)İletişim ortamını dikkate alınız, ortamı ve zamanı titizlikle belirleyiniz. 11)Alıcıyı anlamaya çalışınız. 17 12)İyi (etkin) bir dinleyici olmayı beceriniz.

ØKazan / Kazan ilkesi yaşamı bir rekabet arenasına çevirmemektir. Güçlü yada zayıf, iyi yada kötü, kaybetmek yada kazanmak gibi düşünce tarzları yanlıştır. ØBu ilke, daha çok güç ve mevkiye dayanır. Başkalarıyla ilgili ilişkilerimizde insana özgü eşsiz yetilerin, özbilinç, hayal gücü, vicdan ve özgür iradeler birinin kullanılmasını gerektirir. Yani karşılıklı öğrenme, karşılıklı etkileme ve karşılıklı yararları içerir. ØKazan / Kazan ilkesi bütün ilişkilerimizde başarının temelini oluşturur ve yaşamın beş boyutunu kapsar. ØKarakterle başlar, ilişkilere doğru ilerler, bundan anlaşmalar doğar, beslenir ve süreci içerir. 18

1) Görünüşte Dinleme (Maske takarak dinleme): Dinliyor gibi görünme ancak gerçekte dinlememe şeklidir. 2) Seçerek Dinleme: Kişilerin dinlediklerini tecrübe, ortam beklentilerine uygun şekilde seçerek algıladığı dinleme şeklidir. 3) Savunucu Dinleme: Daha çok alıngan kişilerin genel konularda söylenenleri üzerine alınarak dinlemeleri ve savunmaya geçmeleridir. 4) 5) Saplantı Dinleme: Ön yargılarla karar vermiş olarak dinleme şeklidir. 6) Yüzeysel Dinleme: Dinleyicinin seviyesinin yetersizliğinden veya işine gelmemesinden dolayı konuşanın kastettiğinin dışında anlamlar çıkarmasıdır. 7) Yalnız Konuşma: Kişinin karşısındakinin söylediklerini dikkate almadan kendi söyleyeceğini söylemeye çalışmasıdır. Ancak bazen sevinç, üzüntü, şaşkınlık gibi duyguların ani ve aşırı yüklenmesiyle kişinin kendine kısa süreli mırıldanmaları bunun dışındadır ve o 19 doğal bir davranıştır. ve Tuzak Kurucu Dinleme: Karşısındakinin ağzından bir şeyler koparabilme amacıyla kasıtlı sorular sorma veya cevapların işine gelen tarafını alma şeklinde bir dinlemedir. Gazeteciler bunu iyi yaparlar.

1) 2) 3) 4) 5) Konsantre olma gücünüzü geliştirin, İlgi alanlarınızı geliştirin, Konuşmakta olan kişiye doğru bakın, O andaki ihtiyacı saptayın, Karşınızda ki kişinin söylediği şeylere karşı büyük ilgi duyduğunuzu hissettirin, 6) Konuşmakta olan kişiye doğru eğilin, 7) Açıklayıcı sorular sorun, 8) Sözünü kesmemeye özen gösterin, 9) Belli aralıklarla özetleyin, 10)Konu dışına çıkmayın, 11)Vücut dilinize dikkat edin, 20