KONGRE VE FUAR YNETIMI Kongre Turizminin Gelime Nedenleri

KONGRE VE FUAR YÖNETIMI Kongre Turizminin Gelişme Nedenleri Ve Etkileri

KONGRE TURİZMİNİN GELİŞME NEDENLERİ VE ETKİLERİ 2. 1. Kongre Turizminin Gelişme Nedenleri "Kongre turizminin gelişimini sağlayan sebeplerin çoğu turizmin gelişmesini sağlayan sebeplerle aynıdır. Genelde turizmin gelişmesini sağlayan sebepler, kişilerin boş zamanlarının artması, kişilerin ve ülkelerin gelirlerinin artması, ulaşım alanındaki gelişmeler seyahat formalitelerinin basitleştirilmesi olarak genel hatları ile özetlenebilir.

2. 1. 1. Talep Açısından Kongre Turizminin gelişmesini sağlayan faktörler talep açısından incelendiğinde aşağıdaki etkenler ortaya çıkmaktadır: • Ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşların sayılarında meydana gelen artış ve küreselleşen dünyada sürekli artan toplantı ihtiyacı, • Bilimsel ve teknolojik alanda meydana gelen gelişmeler ve bu gelişmeler paralelinde artan uzmanlaşma alanlarında bilgi alışverişi gereğinin doğması, • Yeni ürünlerin pazarlanması ve tanıtılması amacıyla yapılan sergi ve fuar etkinlikleri ile birlikte, işletmenin farklı yerlerde toplantılar düzenlemesi.

2. 1. 2. Arz Açısından • Kongre sarayları ve toplantı salonlarına yönelik yatırımların artması, • Ülkelerin, kongre büroları kurmaları, • Toplantı salonlarına sahip kongre otellerinin bu konuda verdikleri hizmetleri geliştirmeleri, • Kongre organizatörlerinin hizmete hazır olmaları, • Hava alanlarında toplantı salonları ve konaklama tesisleri gibi hizmetlere yer verilmesi, • Kongrelerin, turistik atraksiyon merkezlerinde düzenlenmeleri, turlarla birleştirilerek turistik bir olgu durumuna getirilmesi.

2. 2. KONGRE TURİZMİNİN EKONOMİK ETKİSİ Devlet açısından bir kongre merkezinin ev sahibi toplum ve olumlu ekonomik etkileri o merkezin karşılaştığı finansal risklerden daha ağır basmaktadır. Bir kongre merkezinin portresi, onun oteller, restoranlar, eğlence sektörü gibi destekleyici sektörler için ve merkezin bulunduğu toplum için gelir yaratma ve ziyaretçi etkinlikleri düzenleme kabiliyeti ile tamamlanmalıdır. Zaten bir kongre merkezinin kurulmasında etken olan da bu faktörlerdir. Bu ziyaretçi harcamaları bölgede istihdam olanakları yaratır, vergi geliri sağlar ve bölge ekonomisini dinamik hale getirir. Bütün bu faydalar kongre merkezinin işletme zararını dengeler ve bölge için genel net fayda sağlar. Devlet açısından maruz kalan işletme zararı bölgenin kazandığı yeni iş olanakları, yeni vergiler ve daha sağlıklı ekonomi için ödemeye değer bir maliyettir. Gerek büyüklükleri, gerekse yarattıkları ziyaretçi etkinlikleri nedeniyle, kongreler genellikle kamu faydası olan etkinlikler olarak algılanır.

2. 2. 1. DÖVIZ KAZANDIRICI ETKISI Kongre kenti ya da kongre ülkelerinin, özellikle gelişmekte olan ekonomilerinin, önemle üzerinde durdukları beklentilerinden biri de döviz kazançlarıdır. Gerçekte uluslararası turizm, gelişmekte olan ekonomilerin döviz açıklarının kapatılması için ideal bir çözüm olabilir. Bunun için ülke parasının aşırı değerlendirilmemiş ve konvertibl olması gerekir. Aşırı değerlendirme olması halinde döviz karaborsası ve dövizin ulusal ekonomi sirkülasyonu dışında saklanması eğilimi büyük olur. Döviz karaborsasının büyük tehlikesi sağlam paraların banka sisteminden kaçması, toprak altına saklanması ya da yabancı hesaplara yatırılması şeklinde kendini gösterir. Bu tür döviz, ülkenin ekonomik gelişmesi yönünden kaybolmuş ve uluslararası turizmden beklenenlerle de sıfırla sonuçlanmış demektir. Ülke parasının aşırı değerlendirilmesi turizmde bir takım olumsuz etkilere neden olur. Örneğin, Turizm fiyatları yüksek seviyede oluşacağı için ülkeye turist gelmez. Bu durumlarda her ne kadar bazı ülkeler özel turist kurları uyguluyorlarsa da bu yöntem pek çok bürokratik ayarlamaları gerektirdiği için kontrol genellikle güç olmaktadır.

1996 yılında Türkiye’ye gelen 8. 5 milyon kişi yaklaşık 6 milyar dolarlık harcama yapmıştır. Bununla birlikte 1996 yılında yapılmış olan Habitat II’ye 25. 000 kişi katılmıştır ve bu kongrede Türkiye’nin 50 milyon dolar kazandığı tahmin edilmektedir. Tek bir büyük kongrenin doğrudan yarattığı ekonomik getirisinin büyüklüğünün, toplam turizm gelirleri içindeki payı açısından iyi bir örnektir. Tüm bunlara karşılık Türkiye, 175 milyar dolarlık uluslararası kongre turizmi pazarından hak ettiği payı alamamaktadır. 2003 yılında çok sayıda uluslararası kongre düzenlenmesine rağmen, 175 milyar dolarlık kongre turizmi pazarından Türkiye’nin sağladığı gelir sadece 200 milyon dolardır. Bu da yüzde bir gibi bir orana karşılık gelmektedir. Turizm çevreleri, dünya turizm pastasının yüzde 30’unu oluşturan kongre turizminden gelecek 5 yılda, 1 buçuk milyar dolar kazanç sağlamak için çalışmalarına tüm destekleri de yanına alarak devam etmek zorundadır.

2. 2. 2. Delegelerin Yüksek Miktardaki Harcamaları Kongre turizminin ekonomik boyutunu ayrıntılı bir şekilde irdelediğimiz zaman özellikle günlük kongre harcamalarının uluslararası turizm için yapılan ortalama harcamalardan en az iki kat daha fazla olduğunu söyleyebiliriz. Bir turistin yaptığı harcamaların da ekonomiye aynı şekilde etki ettiği düşünülebilir. Ancak kongre turizmini önemli kılan başlıca etken delege harcamalarının diğer turist harcamalarından fazla oluşudur. Yapılan hesaplamalar kongre turizminin ekonomik açıdan ne kadar avantajlı olduğunu göstermektedir. Öyle ki lüks tatil turizminde kişi başı 600 -700 dolar harcanırken, bir delegenin harcaması 1675 dolara kadar ulaşabiliyor. Bu da bize uluslararası kongrelere katılan bir delegenin harcadığı para ortalama 2 -4 turistin harcadığı paraya eşit olduğunu gösteriyor.

Kongre sırasında yapılan harcamaları 2’ye ayırabiliriz: 1. Kongre organizatörlerince yapılan harcamalar, 2. Katılımcıların yaptıkları harcamalar. Kongre organizatörlerince yapılan harcama alanları olarak da; • Yönetim Harcamaları • Dokümantasyon (Promosyon materyalleri, konferansla ilgili açıklamalar, tebliğlerin kopyaları vb. ) • Kira Harcamaları (Konfor ve Teknik Düzenlemeler ) • Çevirmenler • İkramlar (Öğle yemekleri, ziyafetler, kokteyller, konferans arası ikramlar ) • Uzmanlar için yapılan harcamalar (Ücretler, ulaşım, transfer ve konaklama masrafları, şehir turları gibi) sayılabilir.

Diğer taraftan kongre katılımcısının harcamaları farklı faktörlere bağımlılık gösterir. Bunlar; • Kongre merkezinin fiyat seviyesi, • Kongre çalışma süresi ve yoğunluğu, • Katılımcının kongre konusunda yakınlık derecesidir. Örnek olarak kongre turizmi ve harcama kalemleri ile ilgili 1996 yılında yapılan bir çalışmada katılımcıların gider portföyü aşağıdaki gibi belirtilmiştir; • Otel Harcamaları % 34. 6 • Restoranlar % 26. 0 • Alışveriş Harcamaları % 12. 0 • Şehir içi Turlar % 6. 0 • Alkollü ve Alkolsüz İçecekler % 6. 0 • Diğer Harcamalar % 54

2. 2. 3. Yeni İstihdam Olanakları Yaratması Genel olarak turizm sektörünün emek verilen yoğun bir sektör olduğu düşünülürse kongrelerin de istihdam arttırıcı rolü olduğunu söylemek doğru olur. Kongre sayesinde oluşan toplam istihdam önemli derecede artar. Ayrıca bölgedeki halkın satın alma gücü fazlalaşır. Delegeler kongre bölgesini tekrar ziyaret eder, yakınlarının da ziyaret etmesinde etkili olur. Kongre organizasyonu sırasında kongre merkezinin faaliyetlerini sürdürebilmesi için gerekli personel, doğrudan istihdam sağlama türüdür. Delegenin ülkeye veya şehre ulaşımını sağlayan seyahat şirketlerinde delegenin konaklamasını sağlayan otellerde, yeme içme ihtiyacını karşıladığı restoranlarda eğlence merkezlerinde ve hediyelik eşya dükkanlarında çalışan kişiler de kongrelerin dolaylı istihdam türüdür.

2. 2. 4. Diğer Sektörleri Sürükleme Etkisi Kongreler görsel sanayi, simültane çeviri, part time (yarı zamanlı) çalışma olanakları, büyük yatırımlar gibi birçok yan sektörü de hareketlendirir. Kongre turizmi tek taraflı bir ürün değildir. Yani kongre amaçlı ziyaretçiler sadece kongre merkezinin hizmetlerinden faydalanmazlar. Bunu yanında seyahat, konaklama, yeme içme, eğlence, alışveriş gibi ihtiyaçlarının da karşılanmasını istemektedirler. Bunu yanında bir kongre merkezinin gelişimi oteller, restoranlar ve eğlence gibi ağırlama endüstrisi yatırımlarını da destekler. Çevresindeki fiziksel canlanmayı desteklemesi beklenen konvansiyon merkezlerine çok sayıda örnek vardır. New York'ta belediye meclisi Jacob Convention Center inşası nedeniyle en azından 20 projenin doğduğunu bildirmiştir.

2. 2. 5. Turizmde Mevsimliliğin Ortadan Kaldırılması Kongrelerin turizm mevsimini uzatıcı özelliği nedeniyle şehir merkezindeki pek çok otel ‘Off season ’ sırasında fiyat düşürmeyebilir. Ayrıca kongrelerin zaman içindeki dağılımı daha tutarlı ve sınırlıdır. Dünyada birçok ekonomik etkililiğin temelinde mevsim faktörünün küçümsenemeyecek bir rolü vardır. Bu rolü turizm hareketlerinde de görmek mümkündür. Tur operatörleri, hava, deniz ve hava taşımacılığı, oteller gibi turistik işletmelerin işlevleri ile turizm hareketleri aydan aya belirli bir dalgalanma göstermektedir. Mevsim faktörü ve önceden belirlenen diğer faktörler bu dalgalanmaları, donanımın, personelin yetersiz ve verimsiz kullanımını ortaya koymaktadır. Turizm faaliyetlerinin bir sezon üzerinde yoğunlaşması hizmetlerin kalitesinde düşüşe yol açarken ulaştırma ve çevre koruma alanlarında sıkıntılara yol açmaktadır. Bu aynı zamanda yılın geri kalan bölümlerinde var olan kapasitenin yeterli derecede değerlendirilememesi anlamına gelmektedir.

2. 2. 6. Şehirleşme Sürecine Olumlu Katkıları Kongre Turizminin kabul görülüp geliştirilmesindeki en önemli etkenlerden biri de şehrin geri kalmış bölgelerinin geliştirilmesidir. Kongre merkezlerinin inşası ve kongrelerin düzenlenmesi şehrin her yönüyle kalkınmasına katkıda bulunur. Kongre merkezlerinin kurulması sırasında verimsiz alanların kullanılmasıyla büyük faydalar sağlanır. Tatil beldesi olmayan bölgelerde ve şehir merkezlerinde kongre merkezlerinin inşası bahsedilen faydalar dışında, bir de o yerin geri kalmışlığının da bir bakıma ilacıdır. Örneğin, 1996 yılında yapılan Habitat II’nin İstanbul’da yarattığı fiziksel etkiler şöyledir: İstanbul’da parklar, cadde ve kaldırımlar yenilendi, cadde ve yollar asfaltlandı, yeşillenme ve aydınlatma yapıldı, yollar trafik kurallarına uygun olarak boyanıp, yön ve işaret levhaları konuldu, tarihi yapılar onarımdan geçirildi, yapıların ve alışveriş merkezlerinin dış cepheleri sahipleriyle ortak bir çalışma ile ışıklandırılıp boyandı. Taksim Meydanı metro çalışmaları nedeniyle oluşan olumsuz görüntüsünden kurtarılarak düzenlendi, Nişantaşı parkı yeniden düzenlenerek Habitat Parkı yapıldı, Şişli Nikah Dairesinin yanına helikopter pisti inşa edildi.

2. 2. 7. Yerli Halkın ve Yerel Yönetimlerin Gelir Artırıcı Etkisi Şehirlerde kongre delegelerinin harcamalarının etkisiyle işletme sayılarının arttığı daha önce belirtmişti ve bu durum şehrin ekonomik yönden gelişmesine de katkıda bulunur. Bu gelişmenin farklı boyutlarından biri de yerel halkın iş olanağına kavuşması, gelirlerinin ve satın alma güçlerinin artmasıdır. Bir diğer boyutu ise daha makro anlamdadır. İşletme sayısının artışı, satış, gelir, emlak, işletme vergilerinin ve kullanma ücretleri ile izinlerden alınan doğrudan gelir yolu tahsiline neden olur.

KAYNAKÇA Ankuzem, Kongre ve Fuar Yönetimi, Fasikül.