Cinienie atmosferyczne i wiatr Dzia Atmosfera Opracowaa Anna

Ciśnienie atmosferyczne i wiatr. Dział: Atmosfera. Opracowała Anna Kodyniak

Czego się dowiesz? • • • Zrozumiesz pojęcie ciśnienia atmosferycznego i co na nie wpływa Jak czytać rozkład ciśnienia na mapach synoptycznych Zrozumiesz czym jest wiatr i cyklon Poznasz zróżnicowanie mas powietrza Poznasz fajny model analizy atmosfery • Po co mi to? • Ciśnienie atmosferyczne wpływa na organizm człowieka więc warto wiedzieć co to jest • Żebyś zrozumiał cyrkulację atmosfery, którą będziemy omawiać na następnej lekcji

Ciśnienie atmosferyczne • Ciśnienie atmosferyczne to nacisk pionowego słupa powietrza na jednostkę powierzchni • Mierzymy je w następujących jednostkach: 1 Pa [N/m 2], 1 h. Pa [100 Pa] – w tej jednostce ciśnienie przedstawiane jest w Polsce w prognozach pogody 1 mb [1 h. Pa], mm. Hg (milimetry słupa rtęci) • Średnie ciśnienie powietrza – 1013 h. Pa (zmierzone na poziomie morza na szerokości 45°, przy temperaturze 0°C) 1 Pa – 1 pascal 1 h. Pa – 1 hektopascal

Ciśnienie atmosferyczne maleje wraz z wysokością. Zastanów się dlaczego? Zwróć uwagę na wartość ciś. na szczycie Mt. Everestu; przyda Ci się w późniejszej części lekcji Źródło: https: //static. epodreczniki. pl/portal/f/res-minimized/Ru. GDgsbawrtrp/9/960/2 V 3 d. GU 0 n 49 H 74 YJo. Wfhgx 8 n. Cek. Uybntu. png

Ciśnienie atmosferyczne • Ciśnienie atmosferyczne zależy przede wszystkim od temperatury – Powietrze ciepłe jest lekkie – unosi się do góry, więc ciśnienie jest niskie (niż baryczny) - wystarczy obejrzeć parę wodną unoszącą się nad gotującą się wodą w czajniku – Powietrze chłodne jest ciężkie i jego nacisk na powierzchnię Ziemi jest większy – ciśnienie wysokie (wyż baryczny) • Podstawowe układy baryczne – wyż baryczny (oznaczamy go literą W) i niż baryczny (oznaczamy go literą N)

A jakie jest dzisiaj ciśnienie? • • Wejdź na stronę https: //earth. nullschool. net/ Kliknij na legendę (earth) Otworzy Ci się następujące Menu Czerwony – data Żółty – kliknij na MSLP, czyli średnie ciśnienie na poziomie morza (a na co trzeba kliknąć żeby znaleźć się na wysokości dachu świata? ) menu Zielony – kliknij na P aby mieć obraz całej kuli ziemskiej a nie tylko półkuli Niebieski – różne wysokości. Sfc to poziom morza Kliknij na Polskę i sprawdź jakie jest dzisiaj ciśnienie – u góry menu pokażą ci się współrzędne geo i wartość w h. Pa. Możesz sprawdzić w ten sposób różne miejsca na Ziemi. Możesz też zmieniać daty aby sprawdzić jak się zmieniała jego wartość przez ostatni tydzień

Układy baryczne • Na mapie ciśnienie przedstawiamy za pomocą izobar – linii łączących punkty o tej samej wartości ciśnienia atmosferycznego • Układy wysokiego ciśnienia: wyż baryczny, klin wysokiego ciśnienia • Układy niskiego ciśnienia: niż baryczny, zatoka niskiego ciśnienia Sytuacja synoptyczna w Europie 17. 03. 2020 Obejrzyj film tłumaczący to zagadnienie od 1: 55 do 3: 00 kliknij Zobacz aktualną mapę synoptyczną kliknij

Rekordy ciśnienia Na podstawie : http: //www. geography. hunter. cuny. edu/~tbw/wc. notes/6. air. pressure. winds/high. low. pressures. htm i Wikipedi

Huragan Wilma, 2005 r. W oku cyklonu panowało ciśnienie 882 h. Pa Źródło: NASA

Sprawdź sam • • • Wejdź na stronę naszego modelu. Kliknij na kalendarz i zmień datę na 25. 08. 2017 Zmień obraz – kliknij na literę O przy „projection” Przesuń mapę tak żebyś widział Zatokę Meksykańską i USA Sprawdź jakie ciśnienie panowało w centrum, widocznego na modelu, huraganu Irma Kliknij na Wind i sprawdź prędkość wiania wiatru w tym huraganie

Ośrodki ciśnienia w styczniu Zwróć uwagę na rozkład ośrodków barycznych od równika do Grenlandii Źródło: http: //www. wiking. edu. pl/upload/geografia/images/cyrkulacja_powietrza_styczen. gif

Ośrodki ciśnienia w lipcu Zwróć uwagę na rozkład ośrodków barycznych od równika do Grenlandii Źródło: http: //www. wiking. edu. pl/upload/geografia/images/cyrkulacja_powietrza_lipiec. gif

Wiatr • • Wyobraź sobie, że dmuchasz w balonik – na ograniczoną powierzchnię wtłaczasz dużą masę powietrza. W efekcie w baloniku jest wyższe ciśnienie niż na zewnątrz Wystarczy rozwiązać wstążeczkę i powietrze samo ucieknie Ci z balonika, bo ciśnienie atmosferyczne zawsze dąży do wyrównania (nie trzeba go wypompowywać) – uciekające z balonika powietrze to wiatr wiejący z wyższego ciśnienia w baloniku na zewnątrz, gdzie ciśnienie jest niższe Ze względu na zróżnicowaną temperaturę na powierzchni Ziemi występuje też zróżnicowane ciśnienie – występują wyże i niże baryczne Ciśnienie zawsze dąży do wyrównania a czynnikiem je wyrównującym jest wiatr, który zawsze wieje od wyżu do niżu Obejrzyj doświadczenie, które pokazuje powstawanie wiatru kliknij

Wiatr • Teraz zwróć uwagę na nasz model i sprawdź jak przemieszczają się masy powietrza na półkuli N i S z ośrodków wysokiego do niskiego ciśnienia – to te białe kreseczki Kliknij na Control – Now, Mode - Air, Height - Sfc, Overlay - MSLP oraz Projection - P

Wiatr Pamiętaj! Kierunek wiatru określa skąd wiatr wieje. Np. wiatr o kierunku SW wieje z południowego zachodu Źródło: http: //www. wiking. edu. pl/upload/geografia/images/wiatr. jpg

Kierunek przemieszczania się mas powietrza (wiania wiatru) w zależności od półkuli Jeśli obejrzałeś nasz model i kierunek przemieszczania strzałek (jeszcze lepiej widać jak zwiększysz wysokość np. na 250 (kliknij na Height 250) to zauważyłeś zapewne, że kierunek przemieszczania się powietrza jest różny na półkuli N i S Przesuń myszą mapę na modelu tak abyś dokładnie widział Australię i wschodnią Azję i zwróć uwagę na obszary zaznaczone przeze mnie literami A i B Jak się tego nauczyć? Zauważ że strzałka na półkuli N wychodzi „górą”, wchodzi „dołem” zaś na półkuli S jest odwrotnie Ten rysunek trzeba umieć!

Masy powietrza i fronty atmosferyczne Rozmieszczenie głównych mas powietrza na Ziemi i rozdzielających je frontów atmosferycznych • Masa powietrza – wycinek atmosfery o określonych cechach fizycznych – – – PR – powietrze równikowe, PZ – powietrze zwrotnikowe PP – powietrze polarne PA – powietrze arktyczne PAA – powietrze antarktyczne • Masy morskie (tzn. wilgotne) oznaczamy literą m zaś masy kontynentalne (suche) literą k. Skrót PZk oznacza powietrze zwrotnikowe kontynentalne • Masy ciepłe (skrót c) i chłodne (ch) np. PPmc (powietrze polarne Opracowanie własne na podstawie rysunku półkuli wschodniej (autor Sean Baker, licencja CC 2, 0) morskie ciepłe)Sprawdź się!

Chcesz dowiedzieć się więcej? • Przeczytaj • Obejrzyj film • Rozwiąż krzyżówkę Wykonaj zadania w zeszycie ćwiczeń do tematu ciśnienie atmosferyczne