ATIK PL VE AKMLATRLERN KONTROL YNETM VE UYGULAMALARI

ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLERİN KONTROLÜ YÖNETİMİ VE UYGULAMALARI 2014 / ANTALYA

Piller ve aküler, kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren, kompleks elektro kimyasal cihazlardır. Pil & Akümülatör Şarj Edilemez (Primer Bataryalar) Şarj Edilebilir (Sekonder Bataryalar) Çinko-Karbon Nikel-Kadmiyum Alkali-Mangan Nikel-Metal Hidrid Çinko-Hava Lityum -İyonlu Gümüs-Oksit Lityum-Polimer Lityum Mangandioksit Kurşun- Asit

Yönetmelik Avrupa Birliğinin 91/157/EEC, 93/86/EC ve 98/101/EC direktifleri doğrultusunda hazırlanmış (31/8/2004), Etiketleme, işaretleme ve yasaklamalara ilişkin maddeler yeniden düzenlenmiştir. (3/3/2005) 2006/66/EC sayılı AB Direktifi ile henüz uyumlu değil

Yönetmelik 1. Üretici sorumluluğu esastır ÜRETİCİ ATIK VE ÜRÜN BİRARADA KISITLAMA SINIRLANDIRMA 3. Pillerde zararlı kimyasalları kısıtlar 4. Pil ve aküler için etiketleme zorunludur İTHALAT KONTROLÜ İÇ PİYASA DENETİMİ ETİKETLEME 2. Hem pil ve akümülatör ürünlerine hem atıklarına yönelik hükümleri kapsar 5. Pil ve akümülatör ithalatını kontrol eder

Amaç Çevresel kriterlere uygun üretim Atıklarının kontrollü bertarafı, Etiketleme ve işaretleme Zararlı madde miktarı kontrolü İthalat, ihracat ve transit geçiş esasları Toplama sisteminin kurulması Atık yönetim planının oluşturulması

Kapsam Etiketleme İşaretleme Zararlı madde miktarının azaltılması Atıklarının evsel ve diğer atıklardan ayrı olarak toplanması, taşınması, bertarafı ithalat, transit geçiş ve ihracatına ilişkin yükümlülükler Tüm piller ve akümülatörler (istisnalar bulunmaktadır) Toplama, taşıma, geçici depolama, geri kazanım ve bertaraf

Kapsam Dışı Endüstriyel kullanım amacına bağlı olarak kalıcı olarak yerleştirilmiş pillerin bulunduğu aletler, Bilimsel ve mesleki alanda kullanılan, hayati önemi haiz tıbbi aygıtlara yerleştirilmiş piller, Kalp pilleri Sadece uzman kişiler tarafından uzaklaştırılması gereken, kesintisiz olarak sürekli çalışması gereken aletler içindeki pil veya akümülatörler

Genel İlkeler Pil ve akümülatörler yönetmelikte belirtildiği şeklide işaretlenir ve etiketlenir. Uzun ömürlü ve şarj edilebilir pil ve akümülatörlerin üretimi esastır. Cıva ve kadmiyumlu pillere ilişkin yasaklamalar getirmektedir. Atık pil ve akümülatörlerin evsel ve diğer atıklarla birlikte depolanması, alıcı ortama verilmesi ve yakılması yasaktır. Atık pil ve akümülatörlerin geri kazanılması esastır. Atık pil ve akümülatörlerin yönetimlerinin her safhasında sorumlu kişiler, çevre ve insan sağlığına zarar vermemek için gerekli tedbirlerin alınmasından sorumludur. Pil ve akümülatör üretenler ile piyasaya sürenler, atık pil ve akümülatörlerin toplanması, taşınması ve bertarafını sağlamak ve bu amaçla yapılacak harcamaları karşılamakla yükümlüdürler.

Görev ve Yetkiler v Politikaları saptamak, işbirliği ve koordinasyonu sağlamak v Atık pil depolarının projelerine onay vermek v Kota ve depozito başvurularını değerlendirmek v Atık pil ve akümülatörlerin çevreyle uyumlu yönetimine ilişkin en yeni Bakanlık sistem ve teknolojilerin uygulanmasında ulusal ve uluslararası koordinasyonu sağlamak v Atık pillerin ve akümülatörlerin toplanması ve bertarafı için düzenlenecek halkın bilinçlendirilmesi çalışmalarına destek sağlamak Görev ve Yetkiler v v İl v Müdürlükleriv v v İlde gerekli stratejileri geliştirmek ve uygulamakla Geri kazanım ve depolama tesislerini tespit etmek ve Bakanlığa bildirmekle Atık pil ve akümülatörlerin yasal olmayan yollarla değerlendirilmesini önlemek, Ulusal atık taşıma formlarını değerlendirerek Bakanlığa yıllık rapor vermekle Taşıma lisansı vermek, Geçici depolama alanlarına izin vermek Pil ve akümülatörlerin taşınması sırasında meydana gelebilecek kazalarda her türlü acil önle almak ve gerekli koordinasyonu sağlamak Üreticiler, mahalle muhtarlıkları ve belediyeler ile birlikte koordineli olarak yapılacak eğitim çalışmalarına katkı sağlamak Belediyeler v Atık pil ve akümülatörlerin belediye katı atık düzenli depolama alanlarında evsel atıklarla birlikte bertarafına izin vermemek v Atık pil depolama alanlarının kurulması için katı atık düzenli depolama alanlarında ücretsiz olarak yer tahsis etmek v Üreticilerin yapacakları atık pil ve akümülatör toplama işlemlerine yardımcı olmak ve işbirliği yapmak v Atık pil toplamaya yönelik eğitim programları düzenlemek,

Sorumluluklar Üretici Sorumluluklar Satış Noktaları Tüketiciler v v v v Pil ve akümülatörlerin işaretlenmesi Kota ve depozito başvuruları atık pil ve akü toplama zorunluluğu Atık pil ve akü ihracatında izin almak Pil ve akü üretiminde zararlı madde miktarını kısıtlamak Tüketicinin bilinçlendirilmesine yönelik faaliyetlerde bulunmak Atık Yönetim Planları doğrultusunda faaliyette bulunmak Tüketiciler tarafından getirilen atık pil ve aküleri ücretsiz olarak almak, Aküler için depozito uygulamak Atık pil toplama sistemi olmayan markaların pillerini satmamak Tüketicilerin getirdiği atık pil ve akülerin üreticiye gönderilmesini sağlamak İşyerlerinde (Ek-4 A) da yer alan uyarı bilgilerini bulundurmak Atık pil konteynerlerini bulundurmak Atık akümülatörler için geçici depolama alanı oluşturmak Atık akümülatörleri bu alanda doksan günden fazla tutmamakla, v Atık pilleri evsel atıklardan ayrı toplamakla, pil ürünlerinin dağıtımını ve satışını yapan işletmelerce veya belediyelerce oluşturulacak toplama noktalarına atık pilleri teslim etmek v Aracının akümülatörünü değiştirirken eskisinin üreticiye dönmesini sağlamak, eskilerini teslim etmeden yeni akümülatör alınması halinde depozito ödemek v Tüketici olan sanayi kuruluşlarının üretim süreçleri sırasında kullandıkları araçlardan çıkan atık akümülatörlerin, üreticisine teslim edilene kadar fabrika sahası içinde sızdırmaz bir zeminde doksan günden fazla bekletmemek

Sorumluluklar v v Geri v Kazanımcıv Çevre Lisansı almak Atık yönetimi ile ilgili kayıtları tutmak Atığın UATF’de belirtilen tanımına uygunluğunu tespit etmek İzinsiz alanlardan gelen atık aküyü tesise kabul etmemek tesisin yıllık çalışma raporunu ilgili Valiliğe göndermek Tesisin risk taşıyan bölümlerinde çalışan personelin her türlü güvenliğini sağlamak v Acil Önlem Planı hazırlamak v Teknik şartları sağlamak Sorumluluklar v Üreticiden yetki almak, Geçici v İl Müdürlüğünden izin almak depocu v 90 gün içinde atık aküleri geri kazanım tesisine göndermek, v Teknik şartları sağlamak v Sürücülerini eğitmek, v Lisans almak, Taşıyıcı v Taşımalarda UATF kullanmak v Yönetmelikte araçlar için belirlenen kriterleri sağlamak

Atık üreticisinin yükümlülükleri Ø Atık pil ve akümülatörleri ayrı uygun konteynerlerde biriktirmek, uygun koşullarda geçici depolamak ve geri kazanıma göndermek…. Ø Atık akümülatörleri lisanslı araçlarla lisanslı ve izinli geri kazanım tesislerine ulusal atık taşıma formuyla teslim etmek… Ø Atık pilleri Bakanlıkça yetkilendirilen Derneğe ulusal atık taşıma formuyla (ya da atık pil alındı formuyla) teslim etmek…

Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik gereğince atık pil ve akülerin kodları ATIK KODLARI ATIK TANIMI 16 06 Piller ve Aküler 16 06 01* Kurşun piller&akümülatörler Kurşun piller Kurşunlu akümülatörler 16 06 02* Nikel kadmiyum piller Nikel kadmiyumlu piller 16 06 03* Cıva içeren piller Çinko gümüşoksit piller Çinko hava piller Alkali Mangan düğme piller 16 06 04 Alkali piller (16 06 03 hariç) Alkali Mangan piller 16 06 05 Diğer pil ve akümülatörler Çinko Karbon piller Nikel Metalhidrit Piller Lityum İyon Piller Lityum Mangandioksit Piller Lityum Polimer Piller Lityum Piller Nikel Demir Piller 16 06 06* Pil ve akümülatörlerden ayrı toplanmış elektrolitler 20 01 33* 16 06 01, 16 06 02 veya 16 06 03’un altında geçen pil ve akümülatörler ve bu pilleri içeren sınıflandırılmamış karışık pil ve akümülatörler 20 01 34 20 01 33 dışındaki pil ve akümülatörler

Ürün tasarımı Yasaklama Yönetmelik pillerin üretimi ve ithalatında bazı metaller için (cıva ve kadmiyum) yasaklama ve sınırlandırma getirmiştir. CIVA KADMİYUM Ağırlıkça yüzde iki (%2) den fazla cıva oksit veya cıva içeren düğme tipi piller ve düğme tipi pillerden oluşan pillerin üretimi ve ithalatı yasaktır. Ağırlıkça milyonda beş (%0, 0005) den fazla cıva içeren (Hg) pillerin üretimi ve ithalatı yasaktır. Ağırlıkça onbinde yirmibeş (%0, 025) den fazla kadmiyum (Cd) içeren primer pillerin, ithalatı ve üretimi yasaktır.

Etiketleme - işaretleme piller • Geri Dönüşüm işareti, • konteyner işareti, • kimyasal sembol SEKONDER PİLLER TSE 61429’A GÖRE Ağırlıkça % 0, 0005’den fazla cıva (Hg) içeren düğme tipi piller ile bu tür düğme pillerden oluşturulan pillerin ambalajları Yönetmelik Ek 1’de gösterilen sembol ile CIVALI kimyasal sembolü de yazılacaktır). PİLLERDE İŞARETLEME Ni-Cd PİLLER işaretlenir(aynı zamanda pilin Etiketleme zorunluluğu DİĞER PİLLER yoktur.

Etiketleme - işaretleme akümülatörler Depozitoludur. AKÜ-250 (Firma Kodu ) “Depozitoludur” Ve Kod Numarası Ek-4 Bde yer alan uyarıcı bilgiler Üreticilere geri dönmesini sağlamak amacıyla Bakanlık tarafından firmaya verilen numara Pb Geri kazanılır Kurşun asit akümülatörlerin üzerinde AKÜMÜLATÖR Pb yada kurşun & Geri Kazanılacak Ek 4 B Bilgileri v Atık akümülatörünüzün içindeki asitli sıvıyı toprağa, suya, kanalizasyona dökmeyiniz. v Atık akümülatörünüzün plastik kısımlarını soba ve kazanlarda yakmayınız. v Atık akümülatörleri çocuklardan uzak tutunuz.

UYGULAMALAR

Toplama Miktarları 30 000 20 000 10 000 35 700 59 400 35 640 55 000 33 000 53 047 15 932 26 533 40 000 10 000 6 000 2007 31 828 50 000 29 111 45 495 60 000 27 297 320 48 519 Atık Akü Toplama ve Geri Kazanım Miktarı 59 500 12 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Atık akü toplama miktarı Geri kazanılan kurşun miktarı

Atık akü geri kazanım tesisleri 12 320 2007

Geçici depolama Türkiye genelindeki akümülatör satış yerleri (tali bayiler, ana bayiler ve bölge bayileri) ve hurdacı tabir ettiğimiz atık akümülatör toplayıcıları geçici depolama alanları olarak faaliyet göstermektedir. Bu tip yerlere atık akü verilirken uatf kullanılması zorunludur.

Atık pil ayrıştırma Toplanan atık pillerin tamamı ayrıştırma tesislerinde türlerine göre ayrıştırılmaktadır. 12 320 2007

Atık pil bertarafı Nihai Pil depolama alanları için Bakanlıktan pil depolama alanı proje onayının alınması gerekmektedir. Atık piller, belediyelere ait katı atık depolama sahalarında atık piller için özel olarak dizayn edilmiş depolarda nihai olarak bertaraf edilmektedir.

TOPLAMAYA YÖNELİK ÇALIŞMALAR PİL

Atık piller ve aküler neden ayrı toplanmalı Evsel katı atıklarla karışmasını ve evsel çöp bidonlarına atılmasını engellemek Çevre ve insan sağlığına olan zararlarını en aza indirmek, İçerisinde bulunan ekonomik değere sahip metallerin geri kazanımını yapmak

Yapılan çalışmalar-pil Ülkemizde pil toplama konusunda ortak bir sistem oluşturmak üzere pil ithalatçıları tarafından Taşınabilir Pil Üretici ve İthalatçıları Derneği-TAP 28. 09. 2004 tarihinde kurulmuştur. EVSEL ÇÖPE GİDEN ATIK PİL MİKTARI AZALTILDI 2005 -2012 yılları arasında TAP ile anlaşma sağlayan belediye sayısı 474’dür.

İLGİNİZE TEŞEKKÜRLER