Zakad Dydaktyki Fizyki i Pracowania Pokazw Fizycznych Instytut

Zakład Dydaktyki Fizyki i Pracowania Pokazów Fizycznych Instytut Fizyki, UMK Toruń Cztery (i pół) stany skupienia Toruń 24 -27. 09. 2019 r. Grzegorz Karwasz, Andrzej Karbowski, Krzysztof Rochowicz, Kamil Fedus, Waldemar Krychowiak

Co to jest materia?

Ciała stałe • Mają swój określony kształt

Minerały Piryt - czyli „złoto głupców”. • • Jest to minerał żelaza (Fe. S 2). Nazwa pochodzi od gr. pyr = 'ogień' oraz pyrites = 'iskrzący', gdyż minerał ten iskrzy się pod wpływem uderzeń krzesiwa. Atrakcyjny i łatwy do zdobycia kamień kolekcjonerski Stosowany od czasów starożytnych do wyrobu biżuterii i ozdób Bywa stosowany jako proszek polerski Używany do wyrobu czerwonych i brunatnych farb mineralnych W przeszłości do jednego ze sposobów rozpalania ognia, np. w zamku kołowym dawnej broni palnej.

Minerały Kwarc fioletowy - czyli ametyst. • • Minerał z gromady krzemianów przestrzennych zbudowany głównie z dwutlenku krzemu. Nazwa pochodzi od starogermańskiego kwarr (quarz) = zgrzyt – tak określali ten minerał niemieccy górnicy. W jubilerstwie stosowany jako kamień ozdobny i jubilerski – zastosowanie gemmologiczne; Odmiany kwarcu są poszukiwane przez kolekcjonerów;

Minerały • • Ortoklaz Nazwa pochodzi od gr. orthos = prosty oraz klao = łamię (klan = łamać; klasis = łupliwy) – nazwa nawiązuje do prostego kąta między płaszczyznami łupliwości w tym minerale Jest ważnym surowcem w przemyśle szklarskim do produkcji szkła i porcelany Drobno zmielony i zmieszany z detergentem służy do produkcji środków czyszczących Amazonit (jedna z odmian, zielony po prawej) po oszlifowaniu służy do wyrobu ozdób Niektóre odmiany są stosowane w jubilerstwie Ma znaczenie naukowe i kolekcjonerskie Minerał pochodzi z gromady krzemianów.

Minerały Diament • • Nazwa pochodzi od stgr. ἀδάμας adamas (dopełniacz ἀδάμαντ οςadamantos, łac. diamentum), co znaczy „niepokonany, niezniszczalny” i nawiązuje do wyjątkowej twardości tego minerału. Diament jest najtwardszą znaną substancją z występujących w przyrodzie. Jest stosowany przy produkcji materiałów ściernych (diamenty syntetyczne) i narzędzi tnących i skrawających (m. in. noży do cięcia szkła), do wyrobu past termoprzewodzących, jako elementy w aparaturze naukowej i medycznej W jubilerstwie stosuje się go do wyrobu biżuterii – odpowiednio oszlifowane diamenty noszą nazwę brylantów; cechy kamieni jubilerskich ma zaledwie 10– 20% wszystkich wydobywanych diamentów

Ciecze • Nie mają określonego kształtu, ale mają określoną objętość

Gazy • Nie mają określonego kształtu ani objętości

Atomy w różnych stanach skupienia

Elektrony i prąd elektryczny

Plazma

Plazma we Wszechświecie Słońce i korona, film Pulsar w Mgławicy Krab

Wpływ aktywności słonecznej http: //www. thesuntoday. org/the-sun-now/

Nietypowe stany skupienia

Kondensat Bosego-Einsteina (2007) Kondensat Bosego-Einsteina, czyli kondensat atomów 87 rubidu powstaje w skrajnie niskich temperaturach. Atomy pierwiastka schładzane są do temperatury niższej niż 100 n. K (2001 – Nagroda Nobla). Atomy gazu w temperaturze pokojowej mkną z prędkością tysięcy kilometrów na godzinę, a atomy kondensatu Einsteina-Bosego poruszają się tak powoli, że nie da się ich ruchu zmierzyć.

Kondensat Bosego-Einsteina

Dziękujemy za uwagę i zapraszamy na kolejne wykłady z pokazami!!!