Workshop Kind Gezin en Inloopteam Zuidrand Taalstimulering en

Workshop Kind & Gezin en Inloopteam Zuidrand Taalstimulering en meertaligheid

Inhoud Voorstelling Kind en Gezin Voorstelling Inloopteam 1. Waarom werken rond taal? 2. Interactief gedeelte 3. Waarom werken aan taalstimulering en meertaligheid? 4. Gehechtheid en taalontwikkeling 5. Thuistaal 6. Taal en kansarmoede 7. Meertaligheid

Voorstelling Kind en Gezin • Missie: Kind en Gezin wil, samen met zijn partners, voor elk kind, waar en hoe het ook geboren is of opgroeit, zo veel mogelijk kansen creëren. • Afdeling Preventieve Gezinsondersteuning: dienstverlening op maat van het gezin adhv huisbezoeken, consultaties, spreekuur opvoedingsondersteuning, … • Federica Portaluri: Provinciaal Consulent Doelgroepen • Stephanie De Maeyer: provinciaal stafmedewerker PGO

Voorstelling Inloopteam • Missie: De Inloopteams streven naar een integrale en laagdrempelige preventieve ondersteuning voor de opvoeding van kansarme gezinnen met kinderen tussen 0 en 6 jaar en zwangere gezinnen. • We doen dit a. d. h. v. verschillende werkvormen: – Onthaal – Ontmoetingsruimte – Themagroepen – Procesgroepen – Taalbubbels Werken rond taal is in elke werkvorm verweven. • Mieke Geerts: groepswerker

1. Waarom werken rond taal? • Missie K&G: Kind en Gezin wil, samen met zijn partners, voor elk kind, waar en hoe het ook geboren is of opgroeit, zo veel mogelijk kansen creëren. • Kansen tot ontwikkeling, dus oa taalontwikkeling • Taal is meer dan woorden: cultuur, betekenissen, … • Taalontwikkeling begint voor de geboorte • Taalontwikkeling gaat samen met andere ontwikkelingsdomeinen • Filmfragment: Kijk, ik groei

2. Interactief gedeelte • Stellingen/casussen

3. Waarom werken rond taalstimulering en meertaligheid? • 2 centrale waarden: Kinderrechten en diversiteit • Recht van elk kind op ontwikkeling • Recht op participatie • Recht op ondersteuning • Recht op de ontwikkeling van de thuistaal als deel van zijn identiteit “In het Inloopteam merken we dat heel veel ouders de kleuterschool heel belangrijk vinden om Nederlands te leren. Ze zorgen ervoor dat het kind regelmatig naar school gaat zodat het alle kansen krijgt om zich te ontwikkelen. “

3. 1 Recht van elk kind op ontwikkeling • Stimuleren van de taalontwikkeling “In het inloopteam vragen ouders naar kinderopvang. Ze willen dat hun kind dan al wat Nederlands kan voor het naar de school gaat. ” • Intellectuele en emotionele groei “We proberen ouders integraal te bekijken, voorbij het gebrekkige Nederlands. Bv. Hooggeschoolden niet lager inschatten omdat ze de taal niet machtig zijn…Dat heeft ook effect op hun kinderen. . . ”

3. 2 Recht op participatie • Vlot spreken van een taal bevordert de participatie in de maatschappij Een ouder die in het inloopteam zegt: “Ik wil meer kansen geven dan ikzelf heb gekregen…. Ik spreek Nederlands tegen hem zodat hij later goed kan presteren. ” • Ondersteuning van de taalontwikkeling + leren van het Nederlands stimuleren “We merken dat ouders die plezier hebben in taal (liedjes, versjes) en taal niet enkel functioneel gebruiken, hun kinderen vaak ook heel talig opvoeden. ”

3. 3 Recht op ondersteuning • Non discriminatie als basisprincipe: elk kind is gelijkwaardig • Stimulatie van de taalontwikkeling van ALLE kinderen • Methodieken en invalshoeken die effectief zijn voor alle ouders en kinderen -> zoektocht! “Vanuit het inloopteam denken we dat zelfvertrouwen een rode draad is om aan taal te werken. We proberen te helpen door bijvoorbeeld angstige ouders te stimuleren om zelf naar een dienst te bellen. ” “Ouders met veel zelfvertrouwen gaan vaak sneller vooruit in het oppikken van de Nederlandse taal. Ze durven spreken en leren zo veel bij. Sommige ouders proberen te verbergen dat ze niet goed Nederlands spreken. Ze praten weinig uit schaamte. ”

3. 4 Recht op ontwikkeling van thuistaal als deel van zijn identiteit • Stimuleren van de ontwikkeling van de thuistaal • Leren en beleven van de eigen taal is een basisrecht • Goed leren van thuistaal = basis voor het leren van andere talen “Sommige ouders spreken bewust Nederlands met hun kinderen omdat ze niet aan hun thuistaal/afkomst willen gekoppeld worden. Andere ouders voeden hun kinderen heel talig op zonder dat dit een bewuste keuze is, zonder dat ze dit beseffen. ”

3. 5 Besluit • Stimuleren van de algemene taalontwikkeling: ondersteunen van de thuistaal • Leren van het Nederlands stimuleren =>Maximale kansen creëren en discriminatie tegengaan In het inloopteam bieden we Taalbubbels aan, een opstap naar reguliere Nederlandse les. Het is een breed project rond taalstimulering met doelstellingen: -Versterken van talig bezig zijn in de thuistaal (kind-ouder interactiemoment). -Nederlandse les met woordenschat i. f. v. het leven van het kind. -Kinderopvang met extra aandacht voor taalstimulering door vrijwilligers.

4. Gehechtheid en taalontwikkeling • Stabiele veilige relatie tussen kind en ouders: affectieve band, veilige uitvalsbasis (taal is belangrijk!) • Wederzijds stimulerende interactie: wederkerigheid is belangrijk, vormt basis voor elke communicatie. Goede communicatie -> betere gehechtheid -> kind voelt zich beter -> betere interactie Opvoeding is niet gemakkelijk als je je eigen kinderen soms niet kan verstaan. (Hé mama, jij verstaat ons!).

5. Thuistaal • Meerdere talen binnen het gezin • Steeds meer gezinnen waar de thuistaal geen Nederlands is • Groot aantal kinderen van andere origine Tijdens de ontmoetingsplaats in het inloopteam wisselen ouders veel informatie uit over ervaringen rond talig en meertalig opvoeden. Er is ook zelfvertrouwen voor nodig om als ouder 1 taal te spreken met je kinderen i. p. v. bv. 2 door elkaar. Je moet consequent zijn en dat vinden ouders zeker niet gemakkelijk.

6. Taal en kansarmoede • Armoede is een risicofactor om een taalachterstand te ontwikkelen • Taalachterstand treft niet alleen de doelgroep van de anderstaligen, staat los van een specifieke taal, heeft te maken met onvoldoende taalvaardigheid • Taalachterstand heeft niet alleen link met anderstaligheid maar vooral met de socio economische positie van gezinnen “Ouders met een sterk sociaal netwerk krijgen meer kans om in contact te komen met Nederlands. De kinderen uit gezinnen waar er veel sociale contacten zijn, horen ook meer taal: er wordt meer gebabbeld tussen mensen. Kinderen uit sociaal minder sterke gezinnen horen letterlijk minder taal. “

7. Meertaligheid • Belang van thuistaal en stimuleren van omgevingstaal voor ouders en kinderen • Successieve meertaligheid • Simultane meertaligheid

• Bedankt voor de aandacht en medewerking! Contactgegevens: • Kind en Gezin: 078/150 100, info@kindengezin. be • Inloopteam Zuidrand: Sint-Bernardsesteenweg 342, 2020 Antwerpen. 03/242 25 60

Gebruikte bronnen • Visietekst taalstimulering en meertaligheid, Kind en Gezin, 2010 • Taalontwikkeling en meertaligheid: syllabus voor regioteamleden, Kind en Gezin, 2006 • Website Kind en Gezin, dvd Kijk, Ik groei • www. meertaligheid. be • Casussen en praktijkvoorbeelden Inloopteam Zuidrand