VERML DERS ALIMA ALIKANLIKLARI Her rencinin ders alma

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ALIŞKANLIKLARI

• Her öğrencinin ders çalışma alışkanlığı diğerinden farklı olmaktadır. Ancak öğrencilerin büyük kısmı etkili ve verimli ders çalışma yollarını bilmediklerinden, başarısız duruma düştüklerini belirtmekte ve eğitimcilerden bu konuda somut öneriler beklemektedirler. Çünkü öğrenciler, çok ders çalışmalarına rağmen çalışmaları ile aynı oranda derslerinde başarılı olamadıklarını sık dile getirmektedirler.

• Başarılı bir okul hayatında etkili bir şekilde ders çalışma ve öğrenme yollarını kullanmayı bilmenin rolü önemli olmaktadır. Ders çalışmada gerekli ve doğru bilgi, davranış, tavır ve alışkanlıklar ne kadar erken kazanılırsa, öğrenme de o kadar zevkli ve başarılı geçmektedir.

• Ders çalışmada önemli olan zamanı, ortamı, olanakları, araç, gereç ve kaynakları öğrenme amacına yönelik olarak en verimli biçimde kullanmaktır.

• Eğitim kurumlarında öğrencilerin istenilen başarı standardını yakalayabilmeleri ancak verilen bilgilerin doğru algılanması, analiz edilmesi ve özümsenmesi ile gerçekleşebilmektedir

1. Ders Çalışmaya Başlama 2. Ders Çalışmayı Sürdürme 3. Amaçların ve Önceliklerin Belirlenmesi 4. Zamanı Planlamak ve Program Yapmak 5. Etkin Dinlemek 6. Etkin Okumak

ÇALIŞMAYA BAŞLAMAK • Çalışmak için oturan bir insanın dikkatini dağıtan faktörler ya çevreden gelir ya da kişinin kendi zihninden kaynaklanır. Bu sebeple çalışma ortamının belirli özelliklere sahip olması, öğrenmeyi kolaylaştırır ve çalışmak için ayrılan zamandan en üst düzeyde yarar sağlanmasına imkan verir.

1) Çalışma Odası ve Masası • Çalışma masası camın hemen yanında olmamalıdır, böylece çalışan kişinin yazın sıcaktan kışın soğuktan etkilenmesi önlenmelidir. • Gün ışığı tercihen karşıdan gelmeli, böylece çalışan kişinin gölgesi çalışma malzemesinin üstüne düşmemelidir. • Çalışma odası iyi havalandırılmalıdır, çünkü odadaki oksijenin azalması, gerginliğe yol açar ve bu durumda baş ağrısı gibi öğrenmeyi güçleştiren birçok etkinin doğmasına sebep olur.

2) Sandalye • Sandalyenin çok rahat olmaması daha yerindedir. Böylece gevşeyerek öğrenme güçlüğü yaşamanın önüne geçilir. 3) Sessizlik • Çalışma odası sessiz olmalıdır. Gençler arasında yaygın tutum, ‘ ders çalışırken müzik dinlemektir. ’ İnsan zihni aynı anda birden fazla etkinliğe yoğunlaşamaz; bu nedenle ders çalışırken müzik dinlenmemelidir.

4) Posterler Duvarlara asılı olan poster, afiş, resim gibi gencin zevkini, özlemlerini ve iç dünyasını yansıtan ögeler, öğrenci kafasını kaldırdığı anda onu alıp hayal dünyasına götürür, dersten kopmasına sebep olur ve değerli zamanın ziyan olmasına yol açar. Bu sebeple ders çalışılan ortamın, insana mümkün olduğu kadar az çağrışım yaptıracak şekilde düzenlenmesinde yarar vardır.

Çalışma Köşesi • Bir çalışma köşesi, üzerinde yazılabilecek bir masa ve yanında çalışma sırasında el altında bulunması gerekli olan kitapların, notların, kağıtların, kalemlerin vb. malzemenin konabileceği bir ilave alandan oluşur.

ÇALIŞMAYI SÜRDÜRMEK • Dikkatin dağılması sebebiyle çalışma veriminin düşmesi, hem ders başında geçen sürenin uzamasına hem de zevk veren etkinliklere daha az zaman ayırmaya yol açar. Diğer taraftan başarının düşmesi ve zevk veren etkinliklere zaman ayıramamak, okuldan ve eğitimden uzaklaşmaya sebep olur.

Zihnin Dağılmasına Yol Açan Sebepler • İç Sebepler A) Hayal Kurmak: Çalışmaya başlayan bir öğrencinin çalışmasını engelleyen ve en sık karşılan durumdur. Önlemek için iki farklı yol vardır. Birincisi kurmak istediğiniz hayali kendinize ödül olarak verin. İkincisi eğer hayal kurmayı erteleyemiyorsanız, kurduğunuz hayale devam etmeniz ve bitirmenizdir. Hayalinizi bitirip doyuma ulaşın ve tekrar dersinize dönün.

Beş-on dakika gibi makul bir süre sonra derse dönemediğinizi fark ederseniz, yerinizden kalkın, yürüyün, hafif fizik egzersizleri yapın, kendinizi, zihninizi ve havanızı değiştirin.

B) Endişeler: -Bu sınavda başarılı olabilecek miyim? -Bu iş olmayacak gibi. -Ya başaramazsam annemin babamın yüzüne nasıl bakacağım. Bunlar ve buna benzer düşünceler önemli bir sınava hazırlanan her öğrencinin zihnini meşgul eder.

Bu endişeleri yaşadığınızda yapmanız gereken, ‘Bu düşünceler benim çalışmamı kolaylaştırıyor mu, amacıma hizmet ediyor mu, bana yardımcı oluyor mu? ’ diye düşünmektir. Bu sorulara verilecek cevap hayır olduğuna göre, yapılacak olan bu düşüncelerden uzaklaşıp çalışmaya yönelmektir.

• Dış Sebepler • Çalışma odanızı zihnin dağılmasına sebep olacak ve çalışmayı engelleyecek uyaranlardan arındırın. Bu uyaranlar, - internet -poster -televizyon -telefondur.

Zihnin dağılmasına yol açan faktörlerden bir tanesi de yatarak ders çalışmaktır. Ne kadar iyi niyetle olursa olsun, ders kitabını eline alıp şöyle uzanarak çalışmak istemenin doğurduğu bir tek sonuç vardır. Uykuya dalmak yada çalışamayacak kadar gevşemek.

AMAÇLARIN ve ÖNCELİKLERİN BELİRLENMESİ Önceliklerinizi belirlemek için, uzun süreli amaçlarınızı, bir yıllık amaçlarınızı ve bir aylık amaçlarınızı listeleyin. Bu amaçlar listesini çalışma masanızın üzerine uygun bir yere asın. Ders çalışırken kafanızı her kaldırışınızda amaçlarınızla karşılaşın. Böylece hem dikkatiniz daha az dağılacak hem dersten kopmalarınız azalacaktır. Çünkü amaçlar motivasyon için temel oluşturur ve davranışı yönlendirir.

Çalışmak İsteyipte Çalışamama Çalışmaya başlama konusunda güçlük çeken öğrenciler bu güçlüğü şu şekilde dile getirirler, - çalışmam gerektiğini biliyorum ama çalışamıyorum, - bilmiyorum neden, bir türlü dersin başına oturamıyorum… Ders çalışmak için kendinize ait bir sebebi yoksa, yeterince verimli çalışmasınız mümkün değildir. Bu nedenle ders çalışmaya başlamak ve sürdürebilmek için çalışma sebebinizi belirlemeniz gerekmektedir

ZAMANI PLANLAMAK ve PROGRAM YAPMAK • Geçen zaman yerine konamaz ve telafi edilemez. Zamanını iyi kullanan insan hayatının kalitesini yükseltir ve geçen zamandan kendisi ve amaçları açısından en iyi biçimde yararlanır.

• Her gün yapmak istediğiniz her türlü etkinliği alta yazın. Bu etkinliklerin sizin için önem derecesini belirleyin( en yüksek derecede önem, orta derecede önem, düşük derecede önem). Günlük programını hazırlarken yapmanız gereken, sizin için en fazla öneme sahip etkinliklere öncelik vermenizdir. En az öneme sahip etkinliklerden ( TV seyretmek, internet, telefon konuşmaları vb. ) olabildiğince uzak durmalısınız.

ETKİN DİNLEME • Etkin dinlemek, iyi not tutmanın anahtarıdır. Etkin dinleyici olmanızı sağlayacak 6 basamak: 1) İleriye bak 2) Fikirler 3) İşaretler 4) Katıl 5) Araştır 6) Not tut

1) İleriye Bak: Dersi dinlerken öğretmenin anlatmakta olduğundan yola çıkarak, daha sonra söyleyeceğini tahmin etmeye çalışın. Bunun dört yararı vardır: * Uyanık kalırsınız * Dikkatinizi sürdürürsünüz * Aktif katılımda bulunursunuz * Motivasyonunuz artar.

2) Fikirler: Önemli fikirlere kulak kabartmalısınız. Genellikle anahtar fikirler örneklerle, açıklamalarla, kanıtlarla desteklenir ve sık tekrarlanır.

3) İşaretler: Bir öğretmen bir konunun önemli bir noktasını anlatırken belirli kelimeler kullanarak veya ses tonunda farklılıklar yaratarak size ipucu anlamına gelecek işaretler verir. Öğretmenlerin işaretlerine karşı dikkatli ve uyanık olmalısınız.

4) Katıl: Aktif bir dinleyici olabilmek aynı zamanda eldeki imkanlardan en iyi biçimde yararlanmayı gerektirir. Katılımlarınızla öğretmeni cesaretlendirip dersin kalitesini yükseltmek elinizdedir.

5) Araştır: - Öğretmene konuyla ilgili sorular sorun, - Gerekirse konuyla ilgili ek açıklama isteyin, - Konuyla ilgili fikirlerinizi paylaşın…

6) Not Tut: Duyduklarınıza mantıklı bir çerçeve sağlayarak dersi etkin bir şekilde dinlemenize yardımcı olur. Not tutmak, öğrenilen malzemenin hatırda tutulmasını, dolayısıyla unutulmayıp kişiye mal olmasını sağlar.

ETKİN VE HIZLI OKUMA Basamakları, 1) İzle 2) Sor 3) Oku 4) Anlat 5) Tekrarla

• 1) İzle: Bölüm içinde ne anlatılmak istendiğini anlayabilmek ve genel bir fikir edinmek amacıyla baştan sona 3 -4 dakika süreyle göz gezdirin. Bu işlem sırasında bölümdeki ana başlıklar, alt başlıklar, koyu renk veya italik harflerle basılmış yerleri, şekil, grafik ve resimlerin alt yazılarını, paragrafların ilk ve son cümlelerini, varsa bölüm özetlerini okuyun.

2) Sor: Göz attığınız bölümdeki başlıkların, alt başlıkların, koyu renk basılmış yerlerin soruya çevrilmesidir. Bu soruların çıkartılması, sorularınızın cevaplarını arayarak ve bir amaç gözeterek okumanızı sağlar.

3) Oku: Bu aşamada daha önce çıkardığınız sorulara cevap bulmak amacıyla okumaya başlayın. Okuma sırasında kitaba işaretlemeler yapılmalıdır.

4) Anlat: Bu aşamada kitap defter kapatılarak, sadece karta veya not çıkarılan kağıtlara göz atarak, soruların cevabını kendinize ve sesli olarak anlatın. Sesli tekrar, -dikkati yüksek tutar -zihnin dağılmasını önler -kelimelerin telaffuz edilmesi, onların hafızaya yerleşmesini ve hatırlamayı kolaylaştırır.

5) Tekrar: Bu aşamada notların kaldırılarak bölümün baştan sona tekrar edilmesi gerekir. Hafızadan tekrarlanmayan bilgi, öğrenilememiş demektir. Eğer hatırlamakta zorluk çektiğiniz bölümler varsa, atlayın ve onları daha sonra ele alın. Öğrenmek için ders başında çok vakit geçirmek değil, çok sayıda tekrar yapmak gerekir.

KAYNAKÇA • Avcı, Y. (2006). Sınıf İçi Rehberlik Etkinliklerinin Öğrencilerin Verimli Ders Çalışma Alışkanlıkları Üzerindeki Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi. • Baltaş, A. , Üstün Başarı, Remzi Kitapevi, 2009.