uvaj to kao oi u glavi OKO organ

“Čuvaj to kao oči u glavi!”

OKO – organ vida • organ čula vida • oko je smešteno u očnoj dupli lobanje • čine ga GLAVNI i POMOĆNI delovi

Funkcionalna organizacija čula vida OKO OPTICKI NERV OKOM GLEDAMO, MOZGOM VIDIMO!! CENTAR ZA VID U MOZGU

GLAVNI DEO OKA OČNA JABUČICA TRI OVOJNICE • beonjača • sudovnjača • mrežnjača UNUTRAŠNJOST • očna vodica • sočivo • staklasto telo

Građa oka Dužica Rožnjača Beonjča Sudovnjača Mrežnjača Zenica Očna vodica Sočivo Žuta mrlja Slepa mrlja Staklasto telo

mrežnjača

• sudovnjača

ŽUTA I SLEPA MRLJA ŽUTA MRLJA - mjesto na mrežnjači sa najviše čulnih ćelija (nalazi se nasuprot zenice) SLEPA MRLJA - mesto na mrežnjači bez čulnih ćelija; izlaz optičkog nerva prema mozgu

POMOĆNI DELOVI OKA - imaju zaštitnu funkciju Obrva Gornji kapak Odvodni kanal suzna žlezda Trepavice -mišići pokretači – pokreću očnu jabučicu -suzne žlezde, vežnjača-oblaže unutrašnju stranu kapana i prednji deo jabučice osim rožnjače; Donji kapak

PRILAGODJAVANJE Zenica Sočivo prilagodjavanje oka na prilagođavanje količinu svetlosti gledanju predmeta na različitoj udaljenosti od oka

GLEDAM I VIDIM • svetlost mora proći kroz providne delove oka • rožnjača i sočivo prelamaju zrake svetlosti • u žutoj mrlji nastaje umanjena i obrnuta slika • svetlosni nadražaj se pretvara u nervni impuls koji putuje do centra za vid

MANE OKA • KRATKOVIDNOST - dobro se vide bliski predmeti, ali ne i udaljeni - udubljene sočiva • DALEKOVIDNOST - dobro se vide udaljeni predmeti, a bliski se ne vide jasno - ispupčena sočiva A-kratkovidno oko; B–zdravo oko; C-dalekovidno oko

SLABOVIDNOST - nepotpun gubitak vida SLEPILO - najteža mana oka; potpuno izgubljena sposobnost vida (različiti razlozi) UPALA OČNE SLUZOKOž E - nastaje zbog zaraze virusima i bakterijama; dima, vetra i prašine

SIVA MRENA - zbog procesa starenja zamuti se očno sočivo i postane neprozirno SLEPILO ZA BOJE (daltonizam) - genetički poremećaj

ZANIMLJIVOSTI - gotovo 90% poruka iz okoline primamo vidom - optičke varke su pogrešno stvorene slike (zbog tromosti oka) - mrežnnjača sadrži oko 125 miliona štapića i oko 5, 5 miliona čepića

PRIMJERI OPTIČKIH VARKI

Da li su žute linije jednake dužine?

Šta vidimo patku ili zeca?

NEKOLIKO PITANJA 1. Objasni organizaciju čula vida! 2. Navedi glavne delove oka! 3. Objasni prilagođavanje oka na daljinu i na količinu svetlosti! 4. Šta je žuta mrlja? 5. Kako nastaje slika u oku i mozgu? 6. Zbog čega se javlja kratkovidnost odnosno dalekovidnost? 7. Koji deo oka hrani oko? 8. Koji su pomoćni delovi oka?

Ponavljanje – građa oka Dužica Beonjča Rožnjača Sudovnjača Mrežnjača Zenica Žuta pega Očna vodica Sočivo Cilijarno telo Slepa mrlja Staklasto telo