Tworzenie modelu z zastosowaniem sieci neuronowej Zakadka model

Tworzenie modelu z zastosowaniem sieci neuronowej Zakładka model

Tworzenie modelu: informacje ogólne Tworzenie modeli na platformie Ex. Metrix z użyciem sieci neuronowej odbywa się w dwóch etapach. W każdym z nich należy dokonać odpowiednich ustawień, aby skonfigurować całość. Należy wypełnić odpowiednie pola w zakładkach: Model i Uczenie. W przypadku stosowania sieci neuronowej brak dostępu do matematycznego zapisu modelu.

Tworzenie modelu: Etap pierwszy - wejście do opcji tworzenia modelu i wypełnienie ustawień w zakładce „Model” Wejście do opcji tworzenia modelu znajduje się wewnątrz każdej utworzonej dowolnym sposobem (ręcznie, automatycznie) grupy zmiennych. Zostało pokazane na slajdzie poniżej. Omówiony zostanie tryb zaawansowany tworzenia modelu, ponieważ widoczne w nim są wszystkie dostępne ustawienia niezbędne do skonfigurowania i uruchomienia modelu. Dostęp do tych ustawień pozwala elastycznie konfigurować model i osiągnąć znacznie bardziej zadowalające rezultaty niż w przypadku trybu prostego.

Wejście do opcji tworzenia modelu Opcja tworzenia modelu w trybie zaawansowanym Przycisk „Model – zaawansowany” prowadzi do zakładki „Metoda rozwiązania problemu” , gdzie można wybrać jedną z trzech dostępnych metod szacowania modelu.

Wejście do opcji tworzenia modelu Wybieramy jedną z trzech dostępnych metod szacowania modelu, w tym wypadku Sieć neuronowa. Klikamy przycisk „Dalej”, co doprowadzi nas do zakładek z ustawieniami zaawansowanymi, które należy wypełnić przed uruchomieniem procesu optymalizacji. Dla metody „Symulowane wyżarzanie” pierwszą zakładką do wypełnienia (z czterech) będzie zakładka „Model”.

Opis zakładki „Model” Ustawień w zakładce „Model” i ich zmian dokonujemy używając przycisków rozwijania list wyboru, a także checkboxów przy poszczególnych opcjach. Do kolejnych zakładek z dalszymi ustawieniami przechodzimy zaznaczając/odznaczając przycisk „Next”. Na początek wpisujemy wyprzedzenie (horyzont czasowy) prognozy na przykład 3. Jeśli w procesie selekcji grupa była utworzona jako miesięczna, będą to 3 miesiące, jeśli jako dzienna – 3 dni itd. Można, ale nie trzeba używać w modelu wszystkich wyselekcjonowanych zmiennych. Ich liczba nie powinna przekraczać liczby obserwacji (czyli „długości historii” modelu). W zakładce Model można odznaczyć zmienne, których nie chcemy użyć w modelu. By ułatwić ewentualną decyzję, można jeszcze „podejrzeć” wykres każdej zmiennej na tle zmiennej referencyjnej.

Zakładka „Model” – zaznaczanie zmiennych i wyprzedzenie czasowe Ustawienie wyprzedzenia czasowego (horyzontu) prognozy Tylko zaznaczone zmienne będą brane pod uwagę przy tworzeniu modelu

Zakładka „Model” – zmienne dodatkowe 1/2 Oprócz zmiennych tworzących grupę (wyselekcjonowanych automatycznie i dodanych ręcznie) w modelu można użyć trzech dodatkowych zmiennych: czasowej TIME , zmiennej „dzień tygodnia” oraz zmiennej TREND, zawierającej trend i cykle wyliczone dla zmiennej referencyjnej (rozwinięcie w szereg Fouriera). Zmienną TREND zwykle pomijamy.

Zakładka „Model” – zmienne dodatkowe 2/2 Dodatkowe zmienne - czas Dodatkowe zmienne – trend i cykle oraz dni tygodnia

Zakładka „Model” – typ modelu i skalowanie 1/3 Typ modelu ma do wyboru dwie opcje: „na wartościach „ i „na zmianach”. Typ „Na wartościach” prognozuje kurs, a typ „Na zmianach” prognozuje zmiany kursu zmiennej referencyjnej. Opcja „Na zmianach” wyświetla się tylko wtedy, gdy grupa była selekcjonowana „na zmianach”. Długość zmiany przyjęta w modelu będzie taka sama, jak wpisana jako parametr przy selekcji grupy. W odróżnieniu od algorytmu symulowanego wyżarzania, w przypadku użycia sieci neuronowej nie ustawiamy parametrów skalowania, ponieważ sieć automatycznie skaluje wszystkie zmienne do przedziału (0 , 1).

Zakładka „Model” - typ modelu i skalowanie 2/3 Typ modelu

Zakładka „Model” – agregacja danych i wprowadzenie dynamiki 1/8 Opcje Agregacji i Anty Agregacji oznaczają metody przekształcania zmiennych o krótszym interwale w zmienne o interwale dłuższym (np. dzienne w miesięczne) lub odwrotnie (z interwału dłuższego w krótszy). Zaleca się ustawienia domyślne (nie wymagają każdorazowego wyświetlania opcji). Włączenie do modelu nie tylko bieżących wartości zmiennych, ale także ich wartości z przeszłości pozwala uwzględnić w modelu dynamikę zmian zachodzących w czasie. Jest to realizowane przez zaznaczenie użycia danych różnicowych i historycznych. Dane różnicowe, to zmiany (impety) szeregów czasowych tworzących grupę. Dane historyczne, to po prostu wartości szeregów czasowych wcześniejsze niż wartość bieżąca. Oczywiście jeśli nie zaznaczymy żadnego kwadratu, dynamika nie zostanie włączona do modelu.

Zakładka „Model” – agregacja danych i wprowadzenie dynamiki 2/8 Opcje agregacji i antyagregacji Dynamika – dane różnicowe Dynamika – dane historyczne

Zakładka „Model” – agregacja danych i wprowadzenie dynamiki 3/8 Użytkownik może sam określić, które dane historyczne i/lub różnicowe chce zawrzeć w modelu. Może też zdecydować się na historię wybraną automatycznie. W pierwszym przypadku należy zaznaczyć i odznaczyć odpowiednie przyciski jak na slajdzie niżej. Następnie wpisać cyfry oddzielone przecinkami, na przykład 1, 2, 3. Mówią one z jakich wcześniejszych okresów użyjemy wartości zmiennych i/lub ich zmian (tutaj sprzed 1, 2 i 3 dni). Można też użyć tylko danych historycznych bądź tylko danych różnicowych. Wtedy należy odznaczyć zbędne przyciski.

Zakładka „Model” – agregacja danych i wprowadzenie dynamiki 4/8 Dynamika – dane różnicowe, wprowadzanie ręczne Dynamika – dane historyczne, wprowadzanie ręczne

Zakładka „Model” – agregacja danych i wprowadzenie dynamiki 5/8 Zaznaczenie pustych checkboxów z opcją „Automatycznie”, ale bez zaznaczania „Tylko najlepsza wartość” powoduje, że dane historyczne i /lub ich zmiany są uwzględniane w modelu z przesunięciem optymalnym, wyliczonym w trakcie tworzenia macierzy korelacji. Dodatkowo dodane są wtedy po dwie „historie” sąsiadujące z optymalnymi.

Zakładka „Model” – agregacja danych i wprowadzenie dynamiki 6/8 Dynamika – dane historyczne wyznaczone automatycznie Dynamika – dane różnicowe wyznaczone automatycznie

Zakładka „Model” – agregacja danych i wprowadzenie dynamiki 7/8 Zaznaczenie pustych checkboxów z opcją „Automatycznie” oraz „Tylko najlepsza wartość” powoduje, że dane historyczne i /lub ich zmiany są uwzględniane w modelu z wyłącznie z przesunięciem optymalnym, wyliczonym w trakcie tworzenia macierzy korelacji. Brak wtedy „historii” sąsiadujących z optymalnymi, a model ma znacznie mniej parametrów. Przyciskiem „Next” przechodzimy do podzakładki „Ustawienia”.

Zakładka „Model” – agregacja danych i wprowadzenie dynamiki 8/8 Dynamika – dane historyczne wyznaczone automatycznie i „Tylko najlepsza wartość” Dynamika – dane różnicowe wyznaczone automatycznie i „Tylko najlepsza wartość”

Dane kontaktowe Ex. Metrix Sp. Z o. o. ul. Grzegórzecka 21 31 -532 Kraków Zbigniew Łukoś zbyszek@exmetrix. com +48 609 293 976 NIP: 676 249 43 40 +48 570 202 650 www. exmetrix. com info@exmetrix. com Ryszard Łukoś ryszard@exmetrix. com +48 726 900 912 Konrad Pawlus konrad@exmetrix. com +48 608 500 834