SIEDEM CUDW WIATA STAROYTNEGO 7 cudw staroytnoci to

SIEDEM CUDÓW ŚWIATA STAROŻYTNEGO

7 cudów starożytności to niezwykła lista, która obejmuje imponujące dzieła tworzone przez tysiące ludzkich rąk na przestrzeni setek lat. Dziś już niewiele z nich pozostało, a ich pozostałości rozwleczono po całym świecie.

Mianem siedmiu cudów świata określano siedem przykładów dzieł sztuki i szczytowych osiągnięć architektury, szczególnie cenionych przez starożytnych Greków. Najwcześniejsza znana wersja listy cudów starożytności została stworzona przez Antypatra z Sydonu w II wieku p. n. e. Najstarszy zachowany spis sporządził Kallimach na przełomie IV i III wieku p. n. e. Kanon doskonałości, na podstawie którego wyróżniano siedem cudów świata zmieniał się, ale najczęściej były to:

Piramida Cheopsa ok. 2560 p. n. e. Świątynia Artemidy w Efezie z około 560 p. n. e. Kolos Rodyjski w Rodos z około 281 p. n. e. Latarnia morska w Faros z około 280 p. n. e. Wiszące Ogrody Semiramidy w Babilonie Posąg Zeusa w Olimpii Mauzoleum w Halikarnasie

1. KOLOS RODYJSKI

Kolos Rodyjski wybudowany został na wyspie Rodos w latach 294 -282 p. n. e. przez Charesa z Lindos. Posąg przedstawiający Heliosa( greckiego boga słońca), wykonano z brązu i ustawiono u wejścia do portu Rodos dla upamiętnienia niepowodzenia Demetriusza Poliorketesa, który w latach 305 -304 p. n. e. oblegał miasto. Monument mierzył 30 metrów wysokości i stał na dziesięciometrowej podstawie. Ważył według różnych szacunków od 30 do 70 ton. Przy budowie zużyto około 12 ton brązu i 7 ton żelaza. Oczy wysadzono kamieniami szlachetnymi.

Przy montażu kolosa Chares zastosował oryginalną metodę: w miarę budowy posąg obsypywano ziemią tworząc ogromny kopiec, który po zakończeniu budowy rozkopano. Według opisów starożytnych, kolos przedstawiał Heliosa w postawie wyprostowanej, odchylonego nieco do tyłu, wpatrującego się z natężeniem w dal i osłaniającego prawą dłonią oczy. Głowę jego zdobiła promienista korona. Kolos uległ zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi około 227/226 r. p. n. e. Wyrocznia delficka miała nie być przychylna jego odbudowie, dlatego leżał w wodzie aż do VII wieku, do czasu, kiedy to Arabowie, którzy zajęli wyspę w 654 roku, sprzedali posąg na złom wędrownemu kupcowi. Kupiec rozbił resztki posągu i wywiózł je, załadowawszy nimi 900 wielbłądów.

2. WISZĄCE OGRODY SEMIRAMIDY

Ogrody zostały zbudowane w roku 600 p. n. e. na polecenie króla Nabuchodonozora II, który podarował je swojej żonie - Amytis. Założono je na wznoszących się tarasach, które podtrzymywane były specjalną konstrukcją tworzoną przez szeregi wąskich, coraz wyższych korytarzy zasklepionych kolebkowo. Każdy taras na którym zasadzono rośliny, był izolowany smołą i powłoką ołowianą, na której umieszczano warstwę odsączającą, a następnie grubą warstwę ziemi, w której to rosły drzewa i krzewy sztucznie nawadniane poprzez sieć licznych kanałów i drenów.

Mimo licznych kontrowersji , uważa się, że ogrody istniały rzeczywiście, wskazują na to wzmianki w wielu źródłach historycznych z tamtego i późniejszego okresu (pisali o nich m. in. Herodot, Strabon i Diodor Sycylijski). Ponadto wykopaliska przeprowadzone w miejscu ich hipotetycznego położenia wykazały obecność pozostałości rozległego pałacu Nabuchodonozora II jak i specjalnej konstrukcji tarasów i studni. W I wieku p. n. e ogrody zostały zniszczone przez trzęsienie ziemi.

3. ŚWIĄTYNIA ARTEMIDY W EFEZIE

Świątynia Artemidy zbudowana została około roku 560 p. n. e. przez króla Lidii - Krezusa. Do budowy, która trwała 120 lat, użyto najlepszego marmuru i drewna cedru libańskiego. Świątynia była ogromna. Sklepienie podtrzymywało 117 kolumn, które przeciętnie miały 18 metrów wysokości i 2, 5 metra średnicy. Dolne części kolumn zdobiły płaskorzeźby, które dekorowały również inne części świątyni. W środku ustawiono cedrowy posąg Artemidy. W pracach rzeźbiarskich uczestniczyli znani artyści, tacy jak: Fidiasz, Poliklet, Kresilas. W 356 p. n. e. świątynię spalił szewc Herostrates w nadziei, że występek ten unieśmiertelni jego imię.

Świątynię chciał odbudować Aleksander Wielki. Zlecił on swojemu architektowi- Dejnokratesowi, sporządzenie projektu świątyni. Koszt prac został sfinansowany ze składek mieszkańców Efezu. Odbudowa trwała od 334 p. n. e. do 260 p. n. e. Nowa budowla została wzniesiona na ruinach poprzedniej i miała takie same wymiary. Została jednak spalona przez Gotów w 262 roku n. e. Więcej już nie odbudowano.

4. POSĄG ZEUSA W OLIMPII

Wyszedł spod dłuta Fidiasza w roku 430 p. n. e. Znajdujący się w świątyni w Olimpii obelisk mierzył 13 metrów i był wykonany głównie ze złota i kości słoniowej, przedstawiał siedzącego na tronie Zeusa o dostojnym i poważnym obliczu. Na głowie miał wieniec laurowy, z lewego ramienia zwieszał mu się złoty płaszcz, w prawej dłoni trzymał statuę bogini Nike, a lewą rękę wspierał na wykładanym szlachetnymi kamieniami berle. Szata i włosy Zeusa były ze złota, obnażone części ciała z kości słoniowej, tron z drewna cedrowego wykładanego hebanem i szlachetnymi kamieniami. Posąg uległ zniszczeniu na skutek pożaru w roku 426 naszej ery.

5. LATARNIA MORSKA NA FAROS

Starożytna latarnia zbudowana w latach 280 -279 p. n. e. na polecenie Ptolemeusza I. Latarnia znajdowała się na przybrzeżnej wysepce Faros przy wejściu do portu w Aleksandrii. Naukowcy przypuszczają, że była to wieża o wysokości ok. 115 -120 m. Miała dolną kondygnację o przekroju kwadratu, nad nią wznosiła się kolejna - ośmiokątna i trzecia o przekroju okrągłym. Latarnia zwieńczona była kopułą wspartą na ośmiu kolumnach. Na niej ustawiony był posąg Posejdona o wysokości około 7 m. W tamtych czasach była to najwyższa budowla na świecie o podstawie krótszej od jej wysokości. Po nadejściu zmroku rozpalano ogień. Odbijane metalowymi lustrami światło widoczne było z kilkudziesięciu kilometrów i znakomicie ułatwiało nawigację żeglarzom zdążającym do Aleksandrii. Chrust dostarczano na grzbietach osłów, a potem na plecach tragarzy.

Już w II wieku prawdopodobnie na wskutek trzęsienia ziemi do morza runęła najwyższa kondygnacja. W IX wieku jej dolna część została zaadaptowana na meczet o nietypowej orientacji – wzdłuż osi północ-południe. Dalszych uszkodzeń latarnia doznała, również za sprawą trzęsień ziemi w latach 1261, 1303 i 1323, po którym nie została odbudowana. Wieża została ostatecznie zniszczona przez trzęsienie w 1375. Pozostałe po niej ruiny zniknęły, kiedy w 1480 sułtan Egiptu użył ich do budowy na tym miejscu fortu. Obecnie na fundamentach latarni znajduje się Muzeum Morskie.

6. MAUZOLEUM W HALIKARNASIE

Grobowiec Mauzolosa - perskiego satrapy Karii zbudowany został w 350 roku p. n. e. na polecenie wdowy po nim - Artemizji. Jońska świątynia z kolumnadą, na którą składało się 40 kolumn, miała 35 metrów wysokości, a podstawą był prostokąt o wymiarach 35, 6 × 25 m. Na szczycie wznosiła się 24 -stopniowa piramida z kwadrygą niosącą postaci zmarłego króla i jego małżonki. Zaniedbana budowla pod wpływem upływu czasu, działań ludzi i trzęsień ziemi stopniowo popadała w ruinę.

W 1404 roku n. e. tylko fundamenty i podstawa budynku pozostawały w całości. W 1494 i 1522 joannici zagrożeni najazdem muzułmanów używali surowców z mauzoleum, aby wzmocnić swoją siedzibę- Zamek św. Piotra. W trakcie rozbiórki Mauzoleum odkryty został sarkofag Mauzolosa, który następnie w niewyjaśnionych okolicznościach zaginął. Część zabytków z mauzoleum, m. in. rzeźby, znajduje się w British Museum w Londynie.

7. PIRAMIDA CHEOPSA

Według egiptologów piramida Cheopsa została zbudowana około roku 2560 p. n. e. , z przeznaczeniem na grobowiec faraona Cheopsa. Jako jedyna z listy 7 cudów świata starożytnego przetrwała do naszych czasów w bardzo dobrym stanie. Budowa jej trwała około 20 lat. Wznoszeniem zajmowali się niewolnicy, którzy przytransportowali ponad 2, 3 miliona kamiennych bloków (ponad 2 tony jeden) z kamieniołomu Tura i po rampach wciągali na piramidę. Do budowy komór użyto także granitowych bloków ważących od 25 do 80 ton, pochodzących z Asuanu.

Piramida była pierwotnie pokryta w całości kamienną i wapienną warstwą tworzącą gładką okrywę zewnętrzną. Z okrywy tej pozostały jedynie nieliczne fragmenty, obecnie znajdujące się u podnóża piramidy. Pierwotna wysokość budowli wynosiła 146, 59 m, współcześnie w wyniku erozji i utraty piramidionu liczy ona 138, 75 m.

W przeszłości wśród cudów świata starożytnego wymieniano także: � obronne mury Babilonu; � posąg Asklepiosa w Epidauros wyrzeźbiony przez Trasymedesa z Paros; � kolosy Memnona.

Siedem cudów świata antycznego zainspirowało późniejsze pokolenia do sporządzania list rozmaitych atrakcji zarówno naturalnych jaki i stworzonych przez ludzi.

PREZENTACJA ZOSTAŁA PRZYGOTOWANA NA PODSTAWIE TREŚCI, ZDJĘĆ I RYSUNKÓW ZACZERPNIĘTYCH Z ZASOBÓW INTERNETOWYCH