PUNSKI RATOVI n Osvajanje Apenina Italije savezniki ugovori

PUNSKI RATOVI n Osvajanje Apenina – Italije, saveznički ugovori – autonomija n n n Vojska, porezi i izuzeće građanskih prava Latinski rat 340/338. god. p. n. e. (Latini i stanovnici Kampanje) Ager publicus – državna zemlja – kolonizacija

Kartaga n n n n n Sjever Afrike-koloniziraju Feničani najveći trgovci u antici KARTAGA – fenička kolonija osnovana 814. g od strane doseljenika iz Tira Prelaz IV-III stoljeće p. n. e. Kartaga najača država zapadnog Mediterana Oligarhisko društveno uređenje semitski narod Punjani Obespravljeno slobodno stanovništvo Plaćenićka vojska (Libici, Kelti, Heleni) vlada trgovačka oligarhija okrutna religija ljudske žrtve u čast boga MOLUHA

Prvi punski rat 264 – 241 godine p. n. e. q q q n n sukobi se vode na Siciliji i na afričkom kopnu i moru Kartažane vodi Hamilkar Barkas (270 -228) Rimljani stvaraju ratnu mornaricu brodovi sa željeznim kljunom – vrane 260. pomorska bitka kod Mila – pobjeda Rimljana q q n Rimski naziv za Kartažane - PUNI pa od ovog naziva i ime Punski ratovi povod – sukobi oko gradova Mesane i Sirakuze – Rim zauzima Mesanu, grad za koji se Kartaga zagrijala, pa K. naviješta rat Rimu uništenje flote(mornarice) Kartage Poraz rimske kopnene vojske u Africi – Spartanac Ksantipa Rimska flota stradava u oluji prilikom povlačenja Poprište novih borbi postaje Sicilija 241. bitka kod Egadskih otoka – pobjeda Rimljana, završetak prvog rata

n posljedice rata: q q q Mir potpisan na 10 godina Kataga plaća ratnu odštetu Rimu Kartaga predaje Siciliju, Sardiniju i Korziku kartaški brodovi ne smiju ulaziti u rimske vode Puštanje svih rimskih zarobljenika

II. PUNSKI RAT (218. -201. ) n n n rat započinju Hamilkarovi sinovi Hanibal i Hasdrubal q vojskovođa Hanibal odgojen u mržnji prema Rimu Kartaga se širi – Nova Kartaga (Hispanija) q 219. g. p. n. e. Hanibal zauzima grad Sagunt – povod rata 218. g. – Hanibalov pohod – 50 tisuća pješaka, 9 tisuća konja, 37 slonova q Ustanak KELTA q 218. g. p. n. e. Hanibal porazio dvije konzulske vojske 217. g. – bitka kod Trasimenskog jezera – poraz Rima 216. g. – bitka kod Kane –najveći poraz Rima (50 hiljada vojnika i 80 senatora)

Punski ratovi n n n n Taktika Rima -pustošenje i prebacivanje ratišta na Pirineje 212. g. – pad Sirakuze (ali ubijen rimski vojskovođa/konzul Marcel) = Sirakužanin Arhimed koristi bojne naprave u obrani grada (uzalud) Hanibal u Italiji čeka pojačanje Publije Kornelije Scipion- 207. g. – ubijen Hasdrubal novi rimski vojskovođa – Kornelije Scipion (Afrički) Scipion se iskrcava 204 g. p. n. e. u Africi 202. g. – bitka kod Zame – pobjeda Rima uz pomoć Numiđana posljedice – q q q potpisivanje mira, Kartaga mora predati ratnu mornaricu, platiti velike ratne odštete, dati sve prekomorske posjede, ne smije voditi vanjsku politiku

III. PUNSKI RAT (149. -146. n n n Brzi oporavak Kartage –uzrok III punskog rata Kartaga se obnavlja ali se javljaju sukobi s numidskim kraljem Masinisom Kartaga je prijetnja Rimu – tako tvrdi senator Marko Porcije Katon (Stariji) q n Kartaga objavljuje rat Numiđanima 151. g. q n n n Uostalom, smatram da Kartagu treba razoriti. (kraj svakog njegovog govora) – razlog (povod) rata 149. g. – Rimska vojska se iskrcava u Africi 147/146. g. p. n. e. – opsada Kartage - novi vojskovođa - Scipion Emilijan (Mlađi) razara Kartagu izvori: historičar Polibije i nalazište (utvrda) Birsa

posljedice rata: n n n n Kartaga spaljena i opljačkana Ruševine sravnjene sa zemljom Preživjelo stanovništvo prodato u ropstvo Na grad-bačeno proklestvo i posuta sol Zabrana naseljavanja Formirana rimska provincija Afrika Najveći dio zemljišta proglašen (ager publicus)