Kusursuz Sorumluluk Sebep Sorumluluu Kusursuz Sorumluluk Hakkaniyet Sor
Kusursuz Sorumluluk (Sebep Sorumluluğu) Kusursuz Sorumluluk Hakkaniyet Sor. Özen Sor. Tehlike Sor.
Hakkaniyet Sorumluluğu TBK m. 65: «Hakkaniyet gerektiriyorsa; hâkim, ayırt etme gücü bulunmayan kişinin verdiği zararın, tamamen veya kısmen giderilmesine karar verir. »
Özen Sorumluluğu (Olağan Kusursuz Sorumluluk) 1 - Adam çalıştıranın sorumluluğu (TBK m. 66) 2 - Yapı malikinin sorumluluğu (TBK m. 69) 3 - Hayvan bulunduranın sorumluluğu (TBK m. 67) 4 - Ev başkanının sorumluluğu (TMK m. 369) 5 - Taşınmaz malikinin sorumluluğu (TMK m. 730)
Adam Çalıştıranın Sorumluluğu TBK m. 66 «Adam çalıştıran, çalışanın, kendisine verilen işin yapılması sırasında başkalarına verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Adam çalıştıran, çalışanını seçerken, işiyle ilgili talimat verirken, gözetim ve denetimde bulunurken, zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse, sorumlu olmaz. Bir işletmede adam çalıştıran, işletmenin çalışma düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olduğunu ispat etmedikçe, o işletmenin faaliyetleri dolayısıyla sebep olunan zararı gidermekle yükümlüdür. Adam çalıştıran, ödediği tazminat için, zarar veren çalışana, ancak onun bizzat sorumlu olduğu ölçüde rücu hakkına sahiptir. »
Şartları: a) Çalıştıranla çalışan arasında bir bağımlılık ilişkisi bulunmalıdır. b) Zarar çalışanın kendisine verilen işi gördüğü sırada hukuka aykırı bir davranışıyla meydana gelmelidir. c) Adam çalıştıran kurtuluş kanıtı getirememiş olmalıdır. Çalışanını seçmede gerekli özeni gösterme İşle ilgili talimat vermede gerekli özeni gösterme Denetlemede gerekli özeni gösterme İşletme düzeninin zararın doğmasını önlemeye elverişli olması
TBK m. 116 TBK m. 66 -Sözleşme dışı sorumluluk -Sözleşme sorumluluğu -Kurtuluş kanıtı var. -Kurtuluş kanıtı yok. -Sorumsuzluk sözleşmesi yapılamaz. -Sorumsuzluk sözleşmesi yapılabilir. -Borcun ifa anında zarar doğması şart değildir. -Borcun ifası anında zarar doğmalıdır. -2 yıl. -10 yıl.
Yarg. 4. HD, 26/11/2019, E. 2018/1598, K. 2019/5590 «Dava konusu olay incelendiğinde; davalı. . . 'ün, olay günü çalışmış olduğu asansör firmasının sahibi diğer davalı. . . 'den alışverişe gitmek üzere emaneten almış olduğu 16 E 7671 plaka sayılı kamyonet ile Ertuğrul Caddesi istikametinden geçip Pusula Caddesi'ne girdiği, Yunuslar sitesi a blok yan tarafına geldiğinde aracın direksiyon hakimiyetini kaybederek önce sol tarafta bulunan kaldırıma, sonrasında ise aracın savrulması sonucu yolun sağında yürüyen davacı. . . Seven'e çarptığı anlaşılmaktadır. Şu halde, olayın davalı. . . ’ün şahsi ihtiyaçlarını karşılamak için iş yeri dışında olduğu sırada meydana geldiği, bir başka deyişle olayın çalışanın kendisine verilen işle ilgisi olmadığı gibi işin görülmesi sırasında da meydana gelmediği anlaşıldığından yukarıda anılan kanun hükmü uyarınca davalı. . . Demir’in adama çalıştıran sıfatıyla sorumlu tutulması doğru görülmemiştir. »
Yarg. 3. HD, 13. 06. 2019, E. 2019/850, K. 2019/5391 «Somut olayda; davacının geçirdiği rahatsızlık nedeniyle davalı. . . 'nun eczanesinde çalışan davalı. . . 'ın enjeksiyon yapma yetkisi bulunmadığı halde davacıya hukuka aykırı olarak enjeksiyon işlemi yaptığı, enjeksiyon işlemi sonucunda davacının Adli Tıp Kurumu Genel Kurulu raporuna göre %10. 1 oranında meslekte kazanma gücünü yitirdiği ve iyileşme süresinin 18 aya kadar uzayacağının tespit edildiği ve davalı. . . 'in haksız fiil , davalı. . . 'nin adam çalıştıranın sorumluluğu kapsamında davacıya verdikleri zararı ödemekle yükümlü oldukları tartışmasızdır. Ancak, Borçlar Kanunu'nun 43/1. maddesinde ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunun 51/1 maddesinde, hâkimin tazminatın kapsamını ve ödenme biçimini, durumun gereğini ve özellikle kusurun ağırlığını göz önüne alarak belirleyeceği açıklanmış olup, bu yasal düzenlemenin, hükmedilecek tazminatın miktarının tayininde gözönünde bulundurulması gerektiği de açıktır. O halde, davacının 1949 doğumlu olduğu ve yaşadığı şehirde enjeksiyon yaptırabileceği birçok sağlık kuruluşu bulunduğu halde enjeksiyon yapma yetkisi bulunmayan eczane çalışanına enjeksiyon yaptırdığı, eczane çalışanının enjeksiyon yapma konusunda acemiliği, tedbirsizliği ve dikkatsizliğinin bulunabileceğini ve bunun sonucunda sakat kalma ihtimalinin çok yüksek olduğunu davacı tarafça bilinmesi gerektiği nazara alındığında; hükmedilen tazminattan TBK’nun 51/1 maddesi uyarınca uygun bir miktarda hakkaniyet indirimi yapılması gerekirken, bu husus gözetilmeden eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. »
Yarg. 17. HD, 10/12/2019, E. 2017/2512, K. 2019/11737 «Dosya kapsamında bulunan davalı. . . , davalı. . . ve dava dışı işçi ifadeleri ve bilirkişi raporundaki değerlendirmelere göre davalı. . . 'in elekle birlikte yanık artığını dışarıya çıkarırken yanmış plastik parçasının etrafta bulunan naylon parçalarına damlaması nedeniyle yangın meydana gelmiştir. Davalı. . . 'ın işçisi olan davalı. . . 'in kusuru nedeniyle meydana gelen yangın nedeniyle davalı. . . adam çalıştıranın sorumluluğu hükümlerine göre sorumludur. Bu durumda mahkemece; bilirkişi raporunda belirlenen tam kusura isabet eden zarardan sorumlu tutulması gerekirken yanılgılı değerlendirme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir. »
Hayvan Bulunduranın Sorumluluğu TBK m. 67 «Bir hayvanın bakımını ve yönetimini sürekli veya geçici olarak üstlenen kişi, hayvanın verdiği zararı gidermekle yükümlüdür. Hayvan bulunduran, bu zararın doğmasını engellemek için gerekli özeni gösterdiğini ispat ederse sorumlu olmaz. Hayvan, bir başkası veya bir başkasına ait hayvan tarafından ürkütülmüş olursa, hayvanı bulunduranın, bu kişilere rücu hakkı saklıdır. »
Şartları: a) Hayvan bulundurma ilişkisi bulunmalıdır. b) Zarar bir hayvan hareketinden doğmalıdır. c) Hayvan bulunduran kurtuluş kanıtı getirememiş olmalıdır.
TBK m. 68 «Bir kişinin hayvanı, başkasının taşınmazı üzerinde bir zarar verdiği takdirde, taşınmazın zilyedi, o hayvanı yakalayabilir, zararı giderilinceye kadar alıkoyabilir; hatta durum ve koşullar haklı gösteriyorsa hayvanı diğer yollarla etkisiz hâle getirebilir. Bu durumda, taşınmazın zilyedi derhâl hayvan sahibine bilgi vermek ve sahibini bilmiyorsa, onun bulunması için gerekli girişimleri yapmak zorundadır. »
Yarg. 3. HD, 16/05/2019, E. 2017/13265, K. 2019/4609 «Somut olayda, davalının evinin bahçesinde bulunan köpek ile yine bakım ve gözetimini yaptığı komşusunun köpeğinin saldırması sonucu, davacının kaçarken düşüp yaralandığı sabittir. Davalı yukarıda açıklanan yasal düzenleme gereğince kusursuz sorumlu olup, davacının davalının bahçesinde bulunması, davalının sorumluluğunun niteliği itibariyle başlı başına illiyet bağını kesecek boyutta-nitelikte bir hareket olarak kabul edilemez. »
Yarg. 3. HD, 21. 03. 2019, E. 2018/1339, K. 2019/2449 «Somut olayda, davacı tarafından, davalılara ait hayvanların tarlasına girdikleri ve tarlada bulanan mahsüle zarar verdikleri iddiası ile tazminat talep edilmektedir. Davalılar ise davacının tarlasına köy ihtiyar heyeti kararına istinaden hayvanlarını soktuklarını, ayrıca olay sırasında davacının tarlasında mahsül bulunmadığını savunmuşlardır. Davalılar yukarıda açıklanan yasal düzenleme gereğince kusursuz sorumlu olup, don ve kırağı düşmesi nedeni ile ürünlerin ticari değeri kalmadığından köy kararı ile tarlaların hayvan sahiplerine açılmasına karar verilmiş olması, davalıların sorumluluğunun niteliği itibariyle illiyet bağını kesecek boyutta kabul edilemez. »
- Slides: 14