II II RZECZPOSPOLITA 1 Odrodzenie Rzeczypospolitej Opracowaa Helena

II. II RZECZPOSPOLITA 1. Odrodzenie Rzeczypospolitej Opracowała Helena Tomaszewska

Lokalne ośrodki władzy pod koniec I wojny św. na ziemiach polskich Ziemie zaboru Nazwa ośrodka austriackiego Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego Data i miejsce powstania Obszar władzy 19. 10. 1918 r. Cieszyn Śląsk Cieszyński Polska Komisja Likwidacyjna 28. 10. 918 r. Kraków Galicja Zachodnia Rada Delegatów Robotniczych 5. 11. 1918 r. Lublin obszar Lublina Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej 6/7. 11. 1918 r. Lublin Galicja Wschodnia rosyjskiego Rada Regencyjna (formalnie) 12. 09. 1917 r. Warszawa pruskiego Naczelna Rada Ludowa NRL 10. 11. 1918 r. Poznań Królestwo Polskie zajęte przez państwa centralne Śląsk, Wielkopolska, Pomorze

Komitet Narodowy Polski w Paryżu (KNP) Powstał 15. 08. 1917 r. W jego skład weszli przedstawiciele różnych stronnictw politycznych. Rządy Francji, Wielkiej Brytanii, USA, Włoch uznały KNP za legalne przedstawicielstwo polskie za granicą i podporządkowały mu Armię Polską we Francji. KNP miał reprezentować Polskę na konferencji pokojowej w Paryżu Siedzą od lewej: Maurycy Zamoyski, Roman Dmowski, Erazm Piltz; stoją Stanisław Kozicki, Jan Emanuel Rozwadowski, Konstanty Skirmunt, Franciszek Fronczak, Władysław Sobański, Marian Seyda, Józef Wielowieyski.

Odzyskanie niepodległości - kalendarium Data Wydarzenie 10. 11. 1918 r. Przybył do Warszawy Józef Piłsudski. 11. 1918 r. Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu władzę nad tworzącym się wojskiem polskim. Dzień ten uważa się za Święto Niepodległości. 14. 11. 1918 r. Rada Regencyjna przekazała Piłsudskiemu również władzę cywilną i rozwiązała się. 16. 11. 1918 r. J. Piłsudski poinformował rządy zachodnie o powstaniu niepodległego państwa polskiego. 18. 11. 1918 r. J. Piłsudski powołał rząd na czele z Jędrzejem Moraczewskim. Podporządkowały mu się wszystkie lokalne ośrodki władzy. 22. 11. 1918 r. J. Moraczewski dekretem powołał Tymczasowego Naczelnika Państwa - został nim Józef Piłsudski, który sprawował najwyższą władzę cywilną i wojskową do czasu zwołania Sejmu Ustawodawczego. Uprawnienia: powoływanie i odwoływanie rządu, stanowienie prawa, zwierzchnik wojska polskiego. Józef Piłsudski Jędrzej Moraczewski

Odzyskanie niepodległości - kalendarium Data Wydarzenie 23. 11. 1918 r. Dekret J. Moraczewskiego o ustawodawstwie socjalnym, który wprowadzał 8 -o godzinny dzień pracy i obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. 28. 11. 1918 r. Józef Piłsudski wydał dwa dekrety (1) Nakazywał przeprowadzenie wyborów do Sejmu Ustawodawczego 26. 01. 1919 r. (2) Dekret o ordynacji wyborczej do S. U. – wprowadzał pięcioprzymiotnikowe prawo wyborcze; czynne [prawo wyborcze miał każdy obywatel od 21 roku życia bez względu na pochodzenie, płeć , narodowość czy wyznanie. 16. 01. 1919 r. Powołanie Ignacego Paderewskiego na premiera. Rząd I. Paderewskiego był pierwszym uznanym przez KNP i ententę. Ignacy Jan Paderewski

Stosunek wielkich mocarstw do sprawy polskiej Od 18. 01. do 28. 06. 1919 r. w Paryżu miała miejsce konferencja pokojowa, która przygotowywała traktaty pokojowe z państwami centralnymi. Polskę reprezentował KNP z Romanem Dmowskim na czele. Premier Wielkiej Brytanii David Lloyd George nie był przychylnie nastawiony do Polski – był zwolennikiem pol. granicy wsch. na Bugu. Postanowienia traktatu pokojowego z Niemcami (traktatu wersalskiego) w sprawie polskiej Do Polski zostanie przyłączona część Wielkopolski Do Polski zostanie przyłączone Pomorze Gdańskie bez Gdańska Gdańsk zostanie wolnym miastem pod zarządem Ligi Narodów Zostaną przeprowadzone plebiscyty, które zadecydują o przynależności: Powiśla i Warmii Górnego Śląska

Postanowienia traktatu wersalskiego Pomorze Gdańskie Wolne Miasto Gdańsk Powiśle i Warmia Wielkopolska Górny Śląsk

Trudności pierwszych lat niepodległości GOSPODARCZE • różny stopień rozwoju rolnictwa - w dawnym zaborze ros. i austr. dominowała wielka własność ziemska, a chłopi posiadali małe i niedochodowe gospodarstwa; inaczej było w dawnym zab. prsuskim • nierównomierne rozmieszczenie ośrodków przemysłowych – najsłabiej uprzemysłowione były ziemie wschodnie, najlepiej – były zabór pruski, • brak wymiany międzyzaborowej spowodował brak rynku ogólnopolskiego • brak rynków zbytu na towary, które do tej pory były sprzedawane na obszarze państw zaborczych, • brak jednolitego systemu finansowego (różne waluty – ruble, marki, korony), różne systemy podatkowe, • brak połączeń komunikacyjnych łączących cały kraj, • nierównomierny rozwój sieci komunikacyjnej i jej dewastacja wskutek wojny – najgęstsza sieć kolei w byłym zaborze pruskim, w zaborze rosyjskim tylko najważniejsze linie kolejowe. Polską kolej różniła nawet szerokość torów, • odcięcie polskiego przemysłu od niektórych baz surowcowych, które znajdowały się na terenie byłych państw zaborczych, • częściowa likwidacja przemysłu polskiego przez zaborców – wraz z wycofywaniem się z ziem polskich prowadzono politykę rabunkową wywożąc co się da, • brak kapitałów – wycofanie kapitału obcego, • postępująca inflacja, • zniszczenie ziem polskich wskutek prowadzenia działań wojennych – majątek państwa uległ zniszczeniu w ok. 1/3

Trudności pierwszych lat niepodległości SPOŁECZNE • II Rzeczpospolita była państwem wielonarodowym, w którym Polacy stanowili 69, 2%, Ukraińcy – 14% Żydzi 7, 8%, Białorusini – 3, 9%, Niemcy – 3, 8%, reszta – 1, 3%, co było powodem licznych konfliktów narodowościowych, • II RP była również państwem wieloreligijnym – jej mieszkańcy wyznawali katolicyzm, prawosławie, protestantyzm, religię unicką, judaizm, a nawet islam, • znaczna część społeczeństwa polskiego była analfabetami – najmniejszy analfabetyzm był w byłym zaborze pruskim gdyż władze pruskie jeszcze w XIX w. wprowadziły obowiązek szkolny; największy analfabetyzm występował w byłym zaborze rosyjskim. POLITYCZNE • brak jednolitego systemu administracyjnego i prawnego, • brak wykształconej kadry, która mogłaby obsadzić urzędy (wyjątek – zabór austriacki), • trudne położenie geopolityczne Polski: Ø na zschodzie powstaje pierwsze państwo bolszewickie i kształtują się nowe państwa narodowe: Litwa, Łotwa, Ukraina, które roszczą pretensje do części ziem uważanych przez Polaków za polskie, Ø na zachodzie Polska graniczyła z Republiką Weimarską (Niemcy), która będzie dążyła do rewindykacji utraconych na rzecz Polski ziem. • konieczność ochrony mniejszości narodowych zgodnie z Małym Traktatem Wersalskim

Źródła zdjęć Str. Źródło zdjęcia 3. http: //pl. wikipedia. org 4. http: //pl. wikipedia. org 5. http: //pl. wikipedia. org 7. http: //pl. wikipedia. org