Efektywne uczenie si a nasze zmysy Style uczenia

Efektywne uczenie się, a nasze zmysły. Style uczenia się. Badanie percepcji w klasach trzecich.

Wprowadzenie Żyjemy w drugiej fazie globalizacji, w której liczy się ten, kto ma najbardziej aktualne i najbardziej przydatne informacje oraz potrafi się szybko uczyć, aby aktualizować posiadaną wiedzę i kompetencje. n Umiejętność uczenia się: szybkiego i efektywnego staje się najważniejszą umiejętnością człowieka. n Jak uczyć (się) efektywnie: n polisensorycznie, n obupółkulowo, n wielointeligentnie.

Własny model rzeczywistości n n n Model świata jest konstruowany w umyśle i nigdy nie jest tożsamy z samą rzeczywistością Powstaje w wyniku selekcjonowania elementów rzeczywistości przez trzy podstawowe filtry: (1)wartości i przekonania charakterystyczne dla kultury, w której żyjemy, (2) wartości i przekonania środowiska wychowawczego (głównie domu rodzinnego) (3) wartości i przekonania nabyte w wyniku osobistych doświadczeń i nauki

Percepcja n n n Organizacja i interpretacja wrażeń zmysłowych w celu zrozumienia otoczenia, Postrzeganie - uświadomiona reakcja narządu zmysłowego na bodziec zewnetrzny, sposób reagowania, odbierania wrażenia (W. Kopaliński), Systemy percepcyjne umożliwiają nam widzieć, słyszeć, czuć. Percepcja w szerokim sensie oznacza rejestrację (uchwycenie) przedmiotów i zdarzeń środowiska zewnętrznego: ich odbiór sensoryczny, zrozumienie, identyfikację i określenie werbalne oraz przygotowanie do reakcji na boziec. Etapy postrzegania to procesy mózgowe

Jak działa nasz umysł? Lewa półkula odpowiada za: Prawa półkula odpowiada za: Czytanie Pisanie Uczenie Podział czasu Rozumowanie logiczne Rytm Obrazy Kolory Muzyka Plastyka Wyobraźnia Pomysłowość

Dwie półkule naszego mózgu Informacje są przez lewą n Prawa półkula poznaje półkulę myślane (w kształty i struktury. słowach), wypowiadane, n Syntetyzuje myślenie ze pisane, czytane, odliczane. szczegółów z lewej półkuli n Lewa półkula to: i tworzy całościowy obraz rozsądek, trzeźwy umysł, problemu. myślenie przyczynowon Prawa strona umożliwia skutkowe, konsekwentne rozpoznawanie ujrzanych postępowanie. ludzi lub rzeczy. n

Systemy reprezentacji sensorycznej n n n n W wyniku wieloletnich badań i analiz zachowań ludzi – opisali trzy podstawowe systemy zmysłowe (sensoryczne), za pomocą których ludzie odbierają dochodzące do nich bodźce (informacje) oraz je relacjonują (werbalizują). Zaczęto mówić o wzrokowym, słuchowym i kinestetyczno-czuciowym sposobie narracji świata. Wzrokowym, słuchowym i kinestetyczno-czuciowym sposobie uczenia się. Opisano też cechy zachowania osób, u których dominuje - z tych trzech – jeden system sensoryczny. System sensoryczny to element naszego osobistego, specyficznego„ okablowania” neurologicznego. Jest to podstawowy, odruchowo uaktywniany preferowany zmysł, właściwy nam sposób odbierania i reagowania na informacje. Każdy z nas odbiera informacje ze świata w sposób polisensoryczny (przy pomocy wszystkich zmysłów), ale zawsze pewien zmysł ma priorytet, jest to tzw. zmysł preferowany. Ta preferencja uaktywnia się zwłaszcza wtedy, gdy działamy pod wpływem stresu, napięcia, zmęczenia, kiedy uczymy się nowych zachowań (wiedzy, umiejętności). Te preferencje można zaobserwować już u kilkuletnich dzieci, ujawniają się one niezależnie od stymulacji otoczenia, jak każde naturalne predyspozycje.

Style uczenia się Wzrokowcy – Lubią wykresy, tabele, teksty zorganizowane. Lubią się uczyć poprzez patrzenie lub obserwację pokazu. Lubią opisy, pamiętają twarze, zapominają imiona, lubią robić notatki, listy rozwiązań. Koncentrację zburzy im nieporządek i ruch. Lubią słowa: O ile dobrze widzę. Przyjmy się temu bliżej. Widzę co masz na myśli. Oko w oko. Mam wrażenie. Stracić z oczu. Mgliste pojęcie. Jasny, świetlisty. Rzucić światło. Ten pomysł wygląda dobrze!

Style uczenia się Słuchowcy – Lubią słuchać innych lub siebie. Lubią dialog i rozmowy, unikają długich opisów, nie zauważają ilustracji, poruszają ustami i czytają po cichu. Powtarzają głośno to co napisali, dobrze pamiętają imiona, zapominają twarze. Łatwo się dekoncentrują w wyniku hałasu, „głośno myślą”, nucą, rozmawiają ze sobą Lubią słowa: O ile dobrze słyszę. O ile mnie uszy nie mylą. To niesłychane. Trzymać język za zębami. Głośno i wyraźnie. Dźwięczny, grać. Nadawać na falach. Ten pomysł brzmi bardzo interesująco!

Style uczenia się Czuciowcy (kinestetycy)– Lubią się uczyć poprzez wykonywanie i bezpośrednie zaangażowanie, lubią emocje, ruch, zapachy, smaki. Czytanie jest ulubionym zajęciem, ale lubią wartkie akcje. Mają kłopoty z ortografią, najlepiej pamiętają to co sami wykonali, wyobraźnia ich pracuje w ruchu, muszą się poruszać, lubią coś trzymać, podskakują z zadowolenia, gestykulują. Lubią słowa: O ile dobrze czuję. Czuję w kościach. Położyć na tym łapę. Jednym gestem. Kiwnąć palcem. Ręka w rękę, mieć pod ręką. Świeża myśl Czuję to dobrze! To ma dobry smaczek!

Preferencje sensoryczne w klasie n n n większość uczniów posiada umiejętność przełączania kanału odbioru informacji do aktualnych potrzeb, czyli sposobu nadawania informacji przez nauczyciela. efektem kosztów przestrojenia zmysłu dominującego na zmysł aktywowany przez metodę pracy nauczyciela są zachowania interpretowane jako „nieuważanie” nauczyciel dyscyplinuje uczniów – nieobecnych wzrokowców poleceniem: „patrz na mnie” lub przeszkadzających kinestetyków „siedź spokojnie” i. . . wtedy zwyczajnie uniemożliwia tym dzieciom naukę!). wzrokowcy zaczynają coś rysować, pisać listy do kolegów, porządkować blat biurka lub patrzeć gdzieś w dal („zagapiają się”), słuchowcy – zaczynają mruczeć, rozmawiać (z samym sobą lub innymi), kinestetycy – wiercą się lub wykonują samoloty z papieru.

Praktyczne stosowanie wiedzy o stylach uczenia się Nauczyciel modeluje „właściwy” sposób uczenia się, poprzez dobór metod pracy i typ czynności proponowanych do wykonania uczniom n Optymalne byłoby, gdyby nauczyciel co 5 - 10 minut zmieniał modalność przekazu informacji i miał świadomość, że przy zmianie sposobu niektórzy uczniowie są zmuszeni do przetransformowania docierających informacji na swój system wewnętrzny, a więc są chwilowo nieobecni – „nieuważni” n Nauczyciel winien uświadamiać sobie, że i on ma własny sposób preferencji zmysłowej. n

Szkolne sukcesy bez diagnozy percepcji

Jak się uczyć żeby się nauczyć - typ czynności proponowanej uczniom wzrokowiec Czyta, ogląda, obserwuje; Korzysta z kolorów, podkreśla Wizualizuje materiał; Tworzy mnemotechniki wzrokowe (ideogramy, obrazki, plakaty WIDZĘ TO słuchowiec Słucha (głosu nauczyciela, innych, taśm), czyta na głos, czyta dramatycznie, powtarza na głos. Stawia pytania i odpowiada na nie (na głos). Uczy innych; Rapuje, rytmizuje Tworzy mnemotechniki słuchowe (wierszyki). Słucha muzyki (właściwej dla określonego stanu uczenia się: relaksującej, energetyzującej, integrującej SŁYSZĘ TO Wzrokowiec, słuchowiec Ogląda filmy, tworzy prezentacje multimedialne WIDZĘ I SŁYSZĘ kinestetyk Odpowiada pisemnie. Robi notatki, rysuje (tworzy tematyczne pocztówki) Układa fragmenty w logicznej całości. Uaktywnia fizycznie, modeluje treści na własnym ciele. „Odgrywa” (gra w role); Wykonuje eksperymenty. Wykorzystuje ruch do osiągania odpowiednich stanów dla efektywnego uczenia się: integracji, relaksu, energetyzacji (ćwiczy mięśnie uczenia się) CZUJĘ TO Wzrokowiec, kinest etyk Tworzy projekty, wykonuje modele. Rysuje linie czasu, tworzy mapy mentalne. Wykorzystuje ruch do osiągania odpowiednich stanów dla efektywnego uczenia się: integracji, relaksu, energetyzacji. (ćwiczy mięśnie uczenia się) CZUJĘ TO Wielozmysłowieco pełnym polu oercepcji Bierze udział w dramie; Pracuje projektami; Wycieczki. Wykorzystuje ruch do osiągania odpowiednich stanów dla efektywnego uczenia się: integracji, relaksu, energetyzacji. (ćwiczy mięśnie uczenia się) WIDZĘ, SŁYSZĘ, CZUJĘ, DZIAŁAM

Poznaj style uczenia się swoich uczniów Ankieta dla klas III-analiza

Wyniki ankiety- klasa IIIa n n n Wiekszość uczniów przyswaja obraz świata poprzez doznania polisensorycze (wielozmysłowo), 50% uczniów klasy preferuje ruchowo-czuciowy styl uczenia się, U większości uczniów dominuje lewa półkula mózgu, Jedna osoba jest o dominacji prawej półkuli mózgowej, Dwie osoby sa o nieskrystalizowanej lateralizacji.

Wnioski dla nauczycieli uczących w klasie III a n n n Stosować metody pracy angażujące wszystkie zmysły, poprzez działanie, doświadczenie, przeżywanie, ale także wzrok i słuch Zmieniać sposoby aktywności co 7 - 10 minut, Przy działaniach wymagających ciszy-zezwalać na dłuższy czas „przestrojenia się”, Indywidualne preferencje sensoryczne uczniów wykorzystywać w zadaniach indywidualnych, Uaktywniać półkulę prawą poprzez działania artystyczne. Przy zadaniach indywidualnych korzystać z analizy ankiety w zakresie określonych stylów indywidualnych uczniów

Wyniki ankiety- klasa IIIB U ponad 50% uczniów przeważa percepcja wzrokowa, n 1/3 uczniów klasy dysponuje dwuzmysłową preferencją postrzegania: wzrokową i słuchową na równi - 4 osoby, wzrokową i kinestetyczną - 3 osoby, n Dwie osoby są typowymi kinestetykami, n Wszystkie osoby w klasie wykazują dominację półkuli lewej, ale jedna osoba preferuje obie strony w tym samym stopniu. n

Wnioski dla nauczycieli uczących w IIIb n n Jak najczęściej wykorzystywać środki wizualne przekazu, tworzyć prezentacje multimedialne, korzystać z filmów, wizualizować materiał, W pracy artystycznej nie dbać o efekt lecz o realizację celu poszerzenia i rozwoju obszaru prawej półkuli mózgowej, Wyzwalać inicjatywę twórczą, stymulować do aktywności. Przy zadaniach indywidualnych korzystać z analizy ankiety w zakresie określonych stylów indywidualnych uczniów.

Kategorie stylów uczenia się wyodrębnione w ankiecie. Przenikliwy obserwator – (wzrokowiec, lewa półkula)W-L n Lektor filmowy – (słuchowiec, lewa pólkula)S-L n Systematyczny majsterkowicz-(doznaniowiec kinestetyk, lewa półkula)DK-L n Niecierpliwy wizjoner-(wzrokowiec, prawa półkula)W-P n Pianista samouk - (słuchowiec, prawa półkula)S_P n Pomysłowy Dobromir - (doznaniowiec-kinestetyk, prawa pólkula)DK-P n

Podsumowanie n n Znajomość stylów uczenia się i preferencji sensorycznych służy pełniejszemu poznaniu uczniów oraz rozwijaniu ich umiejętności, Każdy człowiek jest inny – zwykle w preferencjach sensorycznych jest „kombinacją” kilku, Najefektywniej uczą się ci, którzy potrafią rozwinąć wszystkie style uczenia się, Warto korzystać ze świadomości własnych możliwości, ale również warto rozwijać i udoskonalać umiejętności, które są najmniej wykorzystywane.

Literatura n Atlas efektywnego uczenia (się), nie tylko dla nauczycieli - Małgorzata Taraszkiewicz i Colin Rose n Jak się uczyć? – Jarosław Rudniański n Poznaj style uczenia się swoich uczniówankieta dla klas III - Anna Cieślik i Kamil Madeja-Bień (wyd. Nowa era) n Psychologia dla nauczycieli – Dawid Fontana