Addysg ar gyfer Datblygu Cynaliadwy a Dinasyddiaeth Fydeang

Addysg ar gyfer Datblygu Cynaliadwy a Dinasyddiaeth Fyd-eang Pa mor dda yw’r ddarpariaeth yn fy ysgol i? Sylvie Gartau a Bethan James, CYNNAL Canolfan Cywain, Mehefin 2010

Mae addysg ar gyfer datblygu cynaliadwy a dinasyddiaeth fyd-eang yn ymwneud â’r canlynol: y cysylltiadau rhwng cymdeithas, economi a’r amgylchedd a rhwng ein bywydau ni ein hunain a bywydau pobl ar hyd a lled y byd; anghenion a hawliau cenedlaethau’r presennol a’r dyfodol. y berthynas rhwng pwer, adnoddau a hawliau dynol; goblygiadau lleol a byd-eang popeth a wnawn o’r camau y gall uniogolion a chyrff eu cymryd mewn ymateb i faterion lleol a byd eang. ADCDF: Cyd-ddealltwriaeth i Ysgolion (APADGOS 2008)

Gweithgaredd 1: Beth sy’n digwydd yn eich ysgol? • • Dosbarthwch y cardiau i gategorïau. Ø Pa fath o bennawd sy’n addas i bob categori? Ø Pam wnaethoch chi ddewis y catgoriau hyn? Sut mae APADGOS wedi dehongli Addysg ar gyfer Datblygu Cynaliadwy a Dinasyddiaeth Fyd Eang? (ADCDF: Cydddealltwriaeth i Ysgolion) Ø Gweler: tudalen 14 Ø Gweler adran yr YSTOD ar gyfer y cyfnod allweddol perthnasol. Oes modd dosbarthu’r cardiau mewn ffordd arall? Ø Gweler: tudalen 9

Themau UNESCO Cyfoeth a Thlodi Hunaniaeth a diwylliant Dewisiadau a phenderfyniadau Iechyd Amgylchedd naturiol Treuliant a gwastraff Newid yn yr hinsawdd

Cyfoeth a Thlodi

Hunaniaeth a diwylliant

Iechyd

Dewisiadau a phenderfyniadau

Amgylchedd naturiol

Treuliant a gwastraff

Newid yn yr hinsawdd

Meysydd Cyffredin ADCDF Ymrwymiad ac arweiniad Dysgu ac addysgu Rheolaeth ysgolion Ymchwil a monitro Partneriaethau a chymuned

Pa mor dda yw’r ddarpariaeth yn fy ysgol i? 2. 1. 3 Wrth arolygu a dod i farn bydd ESTYN yn ystyried: y graddau mae’r ysgol yn sicrhau bod disgyblion yn datblygu dealltwriaeth o faterion datblygiad cynaliadwy a dinasyddiaeth fydeang. sut mae pynciau, er enghraifft, daearyddiaeth ac ABCh, yn cyfrannu at addysg ar gyfer datblygiad cynaliadwy a dinasyddiaeth fyd-eang (ADCDF). y graddau mae’r ysgol yn gweithredu mewn ffordd gynaliadwy. Bydd effeithiolrwydd gwaith yr ysgol yn y maes hwn yn amlwg yn y ffordd y caiff yr ysgol ei rhedeg o ddydd i ddydd. Efallai y bydd rhai ysgolion wedi ennill gwobr am eu gwaith ar ddatblygiad cynaliadwy, er enghraifft, y wobr Eco-ysgolion neu wobrau sy’n cael eu hyrwyddo gan AALl.

Gweithgaredd 2: Pa mor dda yw’r ddapariaeth yn fy ysgol i? Darllenwch arweiniad ategol ESTYN ar arolygu ADCDF • A yw’r offeryn hunan werthuso y ddefnyddiol? • q Gweler: tudalen 48 -49 (ADCDF: Cyd-ddealltwriaeth) Pa mor dda yw’r ddarpariaeth? • q Gweler: www. estyn. org. uk Gweler: tudalennau 45 -47 (ADCDF: Cyd-ddealltwriaeth) Lluniwch baragraff cryno a chynhwysfawr i ddisgrifio’r ddarpariaeth yn eich ysgol chi.