Wykad 2 i 3 DEFINICJE I PODZIA LOGICZNY

  • Slides: 23
Download presentation
Wykład 2 i 3 DEFINICJE I PODZIAŁ LOGICZNY

Wykład 2 i 3 DEFINICJE I PODZIAŁ LOGICZNY

Podział definicji ze względu na to, do czego się odnoszą Definicja nominalna – dotyczy

Podział definicji ze względu na to, do czego się odnoszą Definicja nominalna – dotyczy słów Definicja realna – dotyczy rzeczy

Podział definicji ze względu na zadania Sprawozdawcza (relacjonuje zastane znaczenie terminu) Projektująca - regulująca

Podział definicji ze względu na zadania Sprawozdawcza (relacjonuje zastane znaczenie terminu) Projektująca - regulująca (wybiera spośród zastanych znaczeń jedno) - konstrukcyjna (wprowadza nowy termin lub nowe znaczenie terminu wcześniej znanego) Problem wypowiedzi mętnych

Podział definicji ze względu na zadania - przykłady a) Przez „naiwnych mentalistów” rozumiem w

Podział definicji ze względu na zadania - przykłady a) Przez „naiwnych mentalistów” rozumiem w dalszej części swej rozprawy nieświadomych zwolenników tezy, iż nasze życie psychiczne poznajemy w sposób bezpośredni, bez jakichkolwiek schematów. b) W żargonie myśliwskim, a także przestępczym słowo „farba” oznacza krew

Podział definicji ze względu na zadania - przykłady c) Niech „telegnoza” określa ten obraz

Podział definicji ze względu na zadania - przykłady c) Niech „telegnoza” określa ten obraz świata, jaki czerpią z programów nastolatki oglądające nałogowo MTV d) W żargonie części kibiców „piknikami” nazywa się ludzi, którzy przybyli na mecz wraz z rodzinami i bez zamiaru awanturowania się. e) „Kryminalistą” jest ktoś, kto popełnia zbrodnie z zimną krwią, a nie pod wpływem wzburzenia albo namiętności.

Podział definicji ze względu na budowę Równościowe (definiendum - zwrot łączącydefiniens) - klasyczne (treściowe)

Podział definicji ze względu na budowę Równościowe (definiendum - zwrot łączącydefiniens) - klasyczne (treściowe) - przez rodzaj i różnicę gatunkową, np. Student to uczeń szkoły wyższej) - nieklasyczne (zakresowe) – przez rozłożenie zakresu definiendum na kilka podzbiorów, np. Filozofia to ontologia, epistemologia i aksjologia Nierównościowe np. równoważnościowa: X jest dziadkiem Y wtedy i tylko wtedy, gdy istnieje takie Z, że X jest ojcem Z, Z zaś jest ojcem lub matką Y •

Stylizacje definicji Słownikowa Słowo „aksjologia” znaczy to samo, co wyrażenie „refleksja o wartościach” Semantyczna

Stylizacje definicji Słownikowa Słowo „aksjologia” znaczy to samo, co wyrażenie „refleksja o wartościach” Semantyczna Słowo „aksjologia” oznacza refleksję o wartościach Przedmiotowa Aksjologia to refleksja o wartościach •

Błędy w definicjach sprawozdawczych Błąd nieadekwatności - definicja za szeroka - definicja za wąska

Błędy w definicjach sprawozdawczych Błąd nieadekwatności - definicja za szeroka - definicja za wąska i za szeroka jednocześnie - wykluczanie się zakresów sytuacja przesunięcia kategorialnego • Błąd pragmatyczny (ignotum per ignotum) - błędne koło (bezpośrednie lub pośrednie) jako przypadek ignotum per ignotum

Błędy w definicjach sprawozdawczych - przykłady Metaetyka to dział filozofii, który podejmuje problemy metaetyczne

Błędy w definicjach sprawozdawczych - przykłady Metaetyka to dział filozofii, który podejmuje problemy metaetyczne b) Czas w filozofii Kanta to pojęcie empirycznie realne, lecz transcendentalnie idealne c) Nazwa ogólna to nazwa, która ma mniej niż 1000 desygnatów d) Kwadrat to figura geometryczna o czterech bokach a)

Błędy w definicjach sprawozdawczych - przykłady e) Sędzia to osoba uprawniona do wydawania wyroków

Błędy w definicjach sprawozdawczych - przykłady e) Sędzia to osoba uprawniona do wydawania wyroków sądowych. Wyrok sądowy to decyzja sędziego f) Filozofia społeczna to relacja między jednostką a jej społecznym otoczeniem g) Nazwa złożona to nazwa, która składa się z przynajmniej trzech słów

Błędy w definicjach projektujących Nieskuteczność definicji regulującej - niepowodzenie w usunięciu wątpliwości Bezpłodność poznawcza

Błędy w definicjach projektujących Nieskuteczność definicji regulującej - niepowodzenie w usunięciu wątpliwości Bezpłodność poznawcza definicji konstrukcyjnych

Błędy w definicjach projektujących - przykłady Wojna sprawiedliwa to wojna prowadzona w słusznej sprawie

Błędy w definicjach projektujących - przykłady Wojna sprawiedliwa to wojna prowadzona w słusznej sprawie b) Ciężka paczka to paczka, której nie może unieść listonosz c) Ciężka paczka to paczka, która waży więcej niż 8 kilogramów d) Słowo „stół” będzie oznaczało w dalszej części mojego wywodu krzesło a)

Błędy w definicjach projektujących - przykłady e) Alienacja to ujarzmienie człowieka przez jego własne

Błędy w definicjach projektujących - przykłady e) Alienacja to ujarzmienie człowieka przez jego własne wytwory materialne i duchowe, które zaczynają mu się jawić jako złowrogie, obce i niekontrolowane siły f) Przez wyrażenie „duże miasto” będę rozumiał miasto, które ma bardzo licznych mieszkańców

Pseudodefinicje Definicja perswazyjna Definicja ostensywna (deiktyczna) Definicja cząstkowa Definicja metaforyczna

Pseudodefinicje Definicja perswazyjna Definicja ostensywna (deiktyczna) Definicja cząstkowa Definicja metaforyczna

Definicje w prawie - status - definicje nominalne - definicje projektujące

Definicje w prawie - status - definicje nominalne - definicje projektujące

Definicje w prawie Sposób konstruowania: - równościowa treściowa - równościowa zakresowa - nierównościowa

Definicje w prawie Sposób konstruowania: - równościowa treściowa - równościowa zakresowa - nierównościowa

Definicje w prawie Przykład definicji równościowej treściowej art. 115 § 10 kk: „Młodocianym jest

Definicje w prawie Przykład definicji równościowej treściowej art. 115 § 10 kk: „Młodocianym jest sprawca, który w chwili popełnienia czynu zabronionego nie ukończył 21 lat i w czasie orzekania w pierwszej instancji 24 lat. ”

Definicje w prawie Przykład definicji równościowej zakresowej art. 115 § 11 kk: „Osobą najbliższą

Definicje w prawie Przykład definicji równościowej zakresowej art. 115 § 11 kk: „Osobą najbliższą jest małżonek, wstępny, zstępny, rodzeństwo, powinowaty w tej samej linii lub stopniu, osoba pozostająca w stosunku przysposobienia oraz jej małżonek, a także osoba pozostająca we wspólnym pożyciu”

Definicje w prawie Przykład definicji nierównościowej art. 725 kc: „Przez umowę rachunku bankowego bank

Definicje w prawie Przykład definicji nierównościowej art. 725 kc: „Przez umowę rachunku bankowego bank zobowiązuje się względem posiadacza rachunku, na czas oznaczony lub nie oznaczony, do przechowywania jego środków pieniężnych oraz do przeprowadzania na jego zlecenie rozliczeń pieniężnych”

Definicje w prawie Sposób wprowadzenia definicji legalnej: - słowniczek - osobny przepis - definicja

Definicje w prawie Sposób wprowadzenia definicji legalnej: - słowniczek - osobny przepis - definicja nawiasowa • art. 66 § 1 kc: „Kto oświadczył drugiej stronie wolę zawarcia umowy, określając w oświadczeniu jej istotne postanowienia (oferta), i oznaczył termin, w ciągu którego będzie oczekiwać odpowiedzi, ten jest ofertą związany aż do upływu oznaczonego terminu. ”

Podział logiczny – warunki poprawności Warunki formalne: - wyczerpujący - rozłączny - jedna zasada

Podział logiczny – warunki poprawności Warunki formalne: - wyczerpujący - rozłączny - jedna zasada podziału - ostra zasada podziału Warunek materialny – poprawność pod względem pragmatycznym

Podział logiczny – sposoby przeprowadzania Według cech kontradyktorycznych Według zasady specyfikacyjnej - determinanda -

Podział logiczny – sposoby przeprowadzania Według cech kontradyktorycznych Według zasady specyfikacyjnej - determinanda - determinanty

Inne operacje Typologia (mniej sformalizowany podział) Partycja (wyodrębnianie części składowych) Stratyfikacja (wyodrębnianie właściwości)

Inne operacje Typologia (mniej sformalizowany podział) Partycja (wyodrębnianie części składowych) Stratyfikacja (wyodrębnianie właściwości)