Wolontariat Monika Zamorska Martyna Ingersleben Definicja wolontariatu ac
Wolontariat Monika Zamorska Martyna Ingersleben
Definicja wolontariatu (łac. voluntarius – dobrowolny, chętny) – dobrowolna, bezpłatna, świadoma praca na rzecz innych lub całego społeczeństwa, wykraczająca poza związki rodzinno-koleżeńsko-przyjacielskie. Pracę wolontariusza może podjąć każdy chętny, tylko w niektórych wypadkach obowiązują ograniczenia wiekowe.
Istota wolontariatu Ciągłość i systematyczność w działaniu Dobrowolność Bezinteresowna wola pomocy innym
Historia wolontariatu Wolontariat w dzisiejszym znaczeniu Jednym z pierwszych ludzi, którzy pojmowali wolontariat był szwajcarski pacyfista Pierre Ceresole, który od 1920 roku tworzył obozy - Service Civil Volontaire. Zbierał ochotników, spośród walczących wcześniej krajów, w celu odbudowania wiosek zniszczonych po wojnie. Idea pomagania jest głęboko zakorzeniona nie tylko w religii ale także w kulturze. Wolontariat jaki znamy w XXI wieku jest efektem kształtowania się pewnych idei, mających swoje źródła już w antycznej Grecji. Po II wojnie światowej powstało wiele inicjatyw i organizacji międzynarodowych, promujących wolontariat. Największą z nich jest UNESCO, które powołało Coordinating Committee for International Voluntary Service, i zrzesza obecnie ok. 140 organizacji.
Historia wolontariatu Wolontariat w Polsce W Polsce istnieje długoletnia tradycja pracy społecznej i angażowania się na rzecz rozwiązywania problemów potrzebujących. Osoby działające na tym polu początkowo określano mianem społeczników lub altruistów. Powszechnie znane są sylwetki Henryka Jordana, Janusza Korczaka czy postaci literackie Wokulskiego, dr Judyma. Określenie wolontariusz zaczęło być używane w późniejszym okrsie Funkcjonuje od początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku. W roku 1993 r. powstało w naszym kraju, w Warszawie, Centrum Wolontariatu. Była to pierwsza tego typu placówka w Polsce.
Wolontariusz Według Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wolontariuszem jest ten, kto dobrowolnie i świadomie oraz bez wynagrodzenia angażuje się w pracę na rzecz osób, organizacji pozarządowych, a także rozmaitych instytucji działających w różnych obszarach społecznych. Instytucje te nie mogą korzystać z pracy wolontariuszy prowadzonej działalności gospodarczej, czego wprost zakazuje ustawa.
Obowiązki korzystającego wobec wolontariusza Korzystający zobowiązany jest do: - zawarcia pisemnego porozumienia z wolontariuszem (okres dłuższy niż 30 dni); - zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków wykonywania świadczeń; - zapewnienia odpowiednich środków ochrony indywidualnej; - informowania wolontariusza o ryzyku dla zdrowia i bezpieczeństwa związanym z wykonywanymi świadczeniami; - informowania o zasadach ochrony przez zagrożeniami; -pokrycia kosztów podróży służbowych i diet, a także innych kosztów ponoszonych przez wolontariusza Przepisy zapewniają wolontariuszom ochronę tytułu wypadku podczas wykonywania świadczeń.
Dlaczego wolontariat? Wolontariat stanowi potrzebę serca i umysłu, jest doświadczaniem świata i samego siebie. Powinien być rozważany na wielu płaszczyznach: - Jako doświadczenie pracy z innymi i poznanie siebie; - Rozszerzenie wiedzy pedagogicznej, merytorycznej i socjologicznej; - Wczuwanie się w ludzkie problemy; - Uczenie się radzenia sobie w trudnych sytuacjach; - Dobra organizacja pracy i poszukiwanie rozwiązań, co pobudzać ma aktywność wolontariusza; - Praktyka zawodowa; - Właściwe wykorzystanie czasu wolnego. Źródło: Zdebska Ewelina, Wolontariat w opiece hospicyjnej nad dzieckiem, Petrus, Kraków, 2016
Wolontariat hospicyjny Formy wolontariatu • Wolontariat akcyjny - udział w wydarzeniach i działaniach Hospicjum. M. in. pomoc w kwestach, tradycyjnych zbiórkach oraz okazjonalnych mające na celu pozyskiwanie funduszy na działalność Hospicjum. Wolontariat akcyjny to także pomoc przygotowaniu i organizacji imprez i wyjazdów. • Wolontariat bezpośredni - praca wolontariusza na rzecz danego dziecka i rodziny. Zakres obowiązków jest tu zależny od potrzeb danej rodziny.
Ścieżka wolontariusza 1. Zgłoszenie chęci udziału w wolontariacie. 2. Spotkanie i rozmowa z koordynatorem wolontariatu. 3. Udział w spotkaniach i szkoleniach wolontariatu. 4. Udział w akcjach. 5. Zgłoszenie chęci udziału w wolontariacie bezpośrednim. 6. Spotkanie z psychologiem. 7. Wdrożenie do rodziny.
Miejsce wolontariusza w zespole interdyscyplinarnym Wielodyscyplinarny zespół opieki hospicyjnej: • Lekarz • Pielęgniarka • Psycholog/psychoonkolog • Pracownik socjalny • Rehabilitant • Duszpasterz • Wolontariusz Rola wolontariusza w zespole: Pomoc rodzinie w czynnościach nie wymagających profesjonalnych umiejętności, we współpracy ze wszystkimi członkami zespołu.
Schemat zespołu Opieka nad dzieckiem nieuleczalnie chorym Opieka medyczna Opieka lekarska Opieka pielęgniarska Opieka rehabilitacyjna Opieka pozamedyczna Opieka pedagogiczna Opieka psychologiczna Opieka wolontariusza ? Opiekun osób zależnych Opieka duszpasterska Pomoc społeczna
Rola zespołu „Wspólne działanie opiekuńcze całego zespołu prowadzi nie tylko do polepszenia stanu zdrowia lub zminimalizowania bólu i innych traumatycznych przeżyć wynikających z choroby lub działań diagnostyczno-terapeutycznych, lecz także do troski o jakość dzieciństwa małego pacjenta, by było ono było w miarę możliwości jak najbardziej normalne. ” Źródło: D. Oppenheim, za: J. Binnebesel, Opieka nad dzieckiem z chorobą nowotworową, Toruń, 2000
Rola koordynatora wolontariatu - Znajdowanie obszarów, w których wykorzystana może zostać pomoc wolontariusza, - Rozdzielanie zadań pomiędzy wolontariuszy, - Organizowanie spotkań i działań wolontariuszy, -Nadzór i kierowanie działaniom, - Koordynowanie oddziaływań wolontariusza w kooperacji z pozostałymi członkami zespołu hospicyjnego i wolontariuszy, - Zapewnienie możliwości szkolenia wolontariuszowi, - Informowanie osób zarządzających hospicjum o potrzebach wolontaryjnych, - Przygotowanie pracowników hospicjum do pracy w zespole z udziałem wolontariuszy, - Wykonywanie czynności administracyjnych.
Organizowanie pracy z dzieckiem, zadania i możliwości wolontariusza
SPĘDZANIE CZAS Praca w Rodzinie Nie jest skoncentrowana tylko i wyłącznie na Dziecku chorym, ale na wszystkich członkach Rodziny, którzy potrzebują wsparcia. Zabawa Spędzanie czasu Rozmowa Spacer Praca w rodzinie
Zadania Nie ma z góry narzuconych zadań, które wolontariusz ma wykonywać w danej rodzinie. Jego zadania zależą od potrzeb rodziny w danym momencie. Zadania powinny być ustalane za obustronnym porozumieniem.
Obowiązki wolontariusza - punktualność, - próba zdobycia zaufania, - wykonanie zdeklarowanych zadań, - wcześniejsze powiadamianie w przypadkach konieczności odwołania wizyty, - stała współpraca z całym zespołem, - zapewnienie poufności rodzinie, - respektowanie zasad domowników, - zadbanie o swój komfort psychiczny,
„Ustalanie barier” Ważne jest ustalenie z rodziną zakresu obowiązków oraz czasu, jaki możemy poświęcić na pomoc jej w danym dniu. Niezadbanie o to może skutkować; - szybkim zatarciem się granic, - spędzaniem „zbyt długiego” czasu w rodzinie, - zawiedzeniem oczekiwań rodziny, - wypaleniu się.
Pożądane cechy osobowości wolontariusza - empatia; - wrażliwość; - cierpliwość; - umiejętność łączenia działania ze współczuciem, nie litością. Wolontariusz powinien mieć na uwadze, że to również dzięki wspólnym zabawom dziecko może czerpać siłę, by walczyć o każdy dzień. Wolontariusz musi więc być zdeterminowany i przygotowany na śmierć, która jest nieunikniona. Obowiązkiem wolontariusza jest przenikanie do świata dziecka, poznanie jego obaw i najskrytszych lęków.
Co ułatwia kontakt z podopiecznym? - Stosowanie reguł dobrego wychowania; - Uwzględnienie różnić interpersonalnych; - Szanowanie poglądów chorego i jego rodziny; - Umiejętne zachowanie w sytuacjach konfliktowych; - Konsekwencja w działaniu; - Umiejętność wyciągania wniosków; - Świadomość sytuacji, a także konsekwencji swojego zachowania.
Możliwości wolontariusza – motywacja wewnętrzna Motywy: - towarzyskie / społeczne – wolontariusz chce poznać nowych ludzi, aktywnie i ciekawie spędzić czas, zdobyć pewien status i zyskać uznanie bądź przynależeć do grupy; - pragmatyczne – wolontariusz chce pomagać ludziom, zrobić coś pożytecznego, zdobyć pewne umiejętności i zwiększyć swoje szanse na rynku pracy; - psychologiczne – wolontariat jest sposobem na określenie swej tożsamości i zwiększenie samooceny, wyróżnieniem się spośród innych, działaniem w myśl własnych szlachetnych wartości, szansą znalezienia własnego sposobu na życie.
Możliwości wolontariusza – motywacja zewnętrzna Czy jest potrzebna? Narzędzia motywowania pracownika i wolontariusza są dokładnie takie same. Różni je czasami tylko nazwa i umiejętność wykorzystywania w odpowiednim momencie i odpowiednim czasie.
Trudności psychologiczne w kontakcie z dzieckiem chorym terminalnie i jego rodziną - Patrzenie na wielką walkę jaką toczą rodziny, mając jednocześnie świadomość nieuchronności efektu choroby dziecka. „Trudne jest, gdy człowiek zdaje sobie sprawę, że rodzina stara się poruczyć niebo i ziemię, a i tak nie ma możliwości na zmianę losu. ”; - Bezsilność; - Świadomość choroby dziecka i cień śmierci / ciężko nie myśleć, o tym co czeka i o tym co aktualnie dzieje się z taką osobą; - Świadomość trwania przy osobie cierpiącej; - Wyzbycie się nadmiernego współczucia na korzyść towarzyszenia, wspierania i bycia z chorym i jego rodziną; - pogodzenie się z odejściem podopiecznego.
Inne trudności w pracy wolontariusza w rodzinie - Jak zdobyć zaufanie rodziny? - Jak komunikować się z rodziną? O jak wiele mogę spytać? - Jak radzić sobie w razie nieposiadania pełnej informacji o dziecku? - Jak odpowiadać na pytania dziecka? - Czy mi też należy się pomoc? Gdzie mogę ją znaleźć? W razie jakichkolwiek napotkanych trudności, wolontariusz ma zagwarantowaną pomoc ze strony psychologów hospicjum.
„Pomaganie innym jest wpisane w naturę ludzką i stanowi nieodłączną potrzebę każdego człowieka […] W pewnym momencie dochodzimy do wniosku, że służenie – pomaganie innym jest czymś naturalnym, co w konsekwencji daje również korzyści (np. permanentna motywacja, radość z tego, co robię, poczucie spełnienia) oraz korzysta na tym większość, z którymi się spotykamy…” Źródło: D. Oppenheim, za: J. Binnebesel, Opieka nad dzieckiem z chorobą nowotworową, Toruń, 2000
- Slides: 28