UZYSKANIE STATUSU MIASTA Podstawa prawna kryteria Podstawy prawne

UZYSKANIE STATUSU MIASTA - Podstawa prawna, kryteria Podstawy prawne nadania miejscowości statusu miasta wynikają z: • Ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2020 r. poz. 713, 1378. ) • Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 sierpnia 2001 r w sprawie trybu postępowania przy składaniu wniosków dotyczących tworzenia, łączenia dzielenia, znoszenia i ustalania granic gmin, nadawania gminie lub miejscowości statusu miasta ustalania i zmiany nazw gmin i siedzib ich władz oraz dokumentów wymaganych w tych sprawach. (t. j. Dz. U. z 2014 poz. 310) Zgodnie z ustawą nadanie miejscowości statusu miasta dokonywane jest z uwzględnieniem infrastruktury społecznej i technicznej oraz układu urbanistycznego i charakteru zabudowy. Departament Administracji Publicznej MSWi. A opiniując wniosek w sprawie nadania statusu miasta stosuje następujące kryteria: • Liczba mieszkańców nie mniejsza niż 2 tys. • Ewentualne posiadanie praw miejskich w przeszłości • Przynajmniej 60 % mieszkańców utrzymuje się z działalności pozarolniczej • Brak zabudowy zagrodowej w części miejskiej, posiadanie wyodrębnionego centrum • Posiadanie infrastruktury technicznej – wodociągów, kanalizacji

UZYSKANIE STATUSU MIASTA - HARMONOGRAM 1. Wyrażenie stanowiska przez Radę Sołecką. 2. Podjęcie uchwały Rady Gminy w sprawie przeprowadzenia konsultacji z mieszkańcami w sprawie nadania statusu miasta miejscowości Czarny Dunajec. 3. Opracowanie materiałów na potrzeby konsultacji oraz opracowania wniosku obejmujących m. in. : rys historyczny miejscowości, informację dotyczącą zabytków architektonicznych, opis układu urbanistycznego, opis infrastruktury, dokumenty, mapy, monografie, publikacje, foldery, 4. Przeprowadzenie konsultacji społecznych w całej gminie. 5. Ustalenie wyników konsultacji z mieszkańcami (wyniki będą ustalane odrębnie dla całej gminy oraz miejscowości Czarny Dunajec). 6. Wyrażenie opinii przez Radę Gminy w kwestii nadania statusu miasta, po przeprowadzeniu konsultacji. 7. Wystąpienie z wnioskiem do ministra właściwego do spraw administracji publicznej za pośrednictwem Wojewody Małopolskiego (Wojewoda wydaje opinię w ciągu 3 miesięcy i przesyła dokument do Ministra właściwego ds. administracji). Wnioski są rozpatrywane przez Radę Ministrów w ciągu roku od dnia złożenia wniosku, nie później jednak niż do dnia 31 lipca roku poprzedzającego rok budżetowy, w którym ma nastąpić zmiana.

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – PYTANIA I ODPOWIEDZI • Wyjaśnienia dla mieszkańców w postaci odpowiedzi na istotne pytania związane z zamierzeniem uzyskania przez miejscowość Czarny Dunajec statusu miasta: • 1. Co daje mieszkańcom uzyskanie statusu miasta ? • Status miasta może przyczynić się do wzrostu prestiżu miejscowości Czarny Dunajec i podniesienia jej znaczenia, co jest ważne chociażby w kontekście planów związanych z uzdrowiskiem. Powinien dawać także większe możliwości pozyskiwania środków unijnych, a tym samym przyczyniać się do dalszego rozwoju gospodarczego. • 2. Jakie będą koszty zmiany statusu Czarnego Dunajca ze wsi na miasto ? • Koszty finansowe będą niewielkie, to praktycznie koszty wymiany szyldów (tablic) z nazwami organów gminy oraz pieczęci urzędowych i pieczątek pracowników Urzędu. Szacuje się , że nie powinny przekroczyć 5 tysięcy złotych. Bardzo duży będzie natomiast nakład pracy administracyjno –koncepcyjnej przy opracowaniu wniosku do Rady Ministrów i gromadzeniu wymaganych załączników. • 3. Czy wzrosną podatki od nieruchomości? NIE • Stawki podatku od nieruchomości uchwalane są co roku przez Radę Gminy z uwzględnieniem stawek maksymalnych określonych rozporządzeniem Ministra Finansów, które są identyczne zarówno dla miast jaki i dla wsi. Nie ma więc podstaw prawnych do ich zwiększania po zmianie statusu gminy wiejskiej na miejsko- wiejską.

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – PYTANIA I ODPOWIEDZI • 4. Jak wygląda kwestia podatku rolnego? NIE ZMIENIĄ SIĘ ZASADY USTALANIA PODATKU • Opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty mające w ewidencji gruntów status użytku rolnego niezależnie od tego, czy są one położone na terenie miasta czy wsi. Wyjątek stanowią tutaj tylko grunty zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolna, które są opodatkowane podatkiem od nieruchomości. • Stawki podatku rolnego uchwalane są przez Radę Gminy na podstawie komunikatu Prezesa GUS w sprawie średniej ceny skupu żyta za okres 11 kwartałów będące podstawą do ustalenia podatku rolnego na dany rok podatkowy. • 5. Czy zmienią się stawki za dzierżawę terenów gminnych oraz opłata planistyczna? NIE • Wysokość stawek za dzierżawę terenów gminnych nie ulegnie zmianie. W przypadku opłaty planistycznej (przy planie przestrzennego zagospodarowania) to wysokość stawki procentowej tej opłaty ustala Rada Gminy w drodze uchwały. Stąd, jeżeli Rada stawek nie zmieni, pozostaną one na takim samym poziomie. • 6. Czy nastąpi likwidacja dopłat rolniczych? NIE • Rolnik ma prawo uzyskać dopłaty niezależnie od tego, czy jego gospodarstwo położone jest na terenie miasta, czy wsi. W chwili obecnej takie same dopłaty uzyskują rolnicy z Czarnego Dunajca jak z miasta Nowego Targu czy miasta Rabki. Zdroju.

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – PYTANIA I ODPOWIEDZI • 7. Czy nauczyciele stracą dodatki wiejskie? Nauczyciele NIE stracą dodatków. • Dodatek wiejski należy się: „nauczycielowi zatrudnionemu na terenie wiejskim oraz w mieście liczącym do 5. 000 mieszkańców: zgodnie z art. 54 ust. 5 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2215 z późn. zm) • 8. Jak wygląda kwestia stypendiów dla dzieci i młodzieży ? NIE ZMIENIĄ SIĘ ZASADY USTALANIA STYPENDIÓW • Stypendium szkolne może otrzymać uczeń znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie, zgodnie z art. 90 d ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (t. j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1481 z późn. zm. ) Ustawodawca nie uzależnia przyznania stypendium od miejsca zamieszkania. • 9. Czy zmieni się wysokość subwencji oświatowej dla gminy ? NIE ZMIENIĄ SIĘ ZASADY USTALANIA SUBWENCJI • Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 grudnia 2019 r. w sprawie podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2020 r. (Dz. U. z 2019 r. poz. 2446) waga P 1, dotyczy uczniów szkół podstawowych zlokalizowanych na terenie wiejskim lub miastach do 5. 000 mieszkańców. W obecnym stanie prawnym ustawodawca określa wysokości subwencji oświatowej na jednakowym poziomie na terenach wiejskich i miastach do 5. 000 mieszkańców.

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – PYTANIA I ODPOWIEDZI • 10. Jaki będzie dostęp do funduszy z UE po zmianie statusu miejscowości? • Gminy miejsko –wiejskie mogą ubiegać się o środki z funduszy europejskich, tak jak gminy wiejskie, a dodatkowo mogą ubiegać się o środki przeznaczone dla ośrodków miejskich. Dzięki uzyskaniu statusu miasta dla Czarnego Dunajca otworzą się nowe możliwości poprzez szerszy dostęp do funduszy unijnych niż obecnie. Już w poprzednim okresie pojawiały się działania dostępne tylko dla miast np. lokalne plany rewitalizacji. W nowej perspektywie na lata 2021 -2027 trend do wzmacniania lokalnych ośrodków miejskich jest jeszcze bardziej wyraźny. Jest zapowiadany przez Ministerstwo Rozwoju specjalny Pakiet dla małych miast. Tak, więc z punktu widzenia dostępu do środków UE, uzyskanie statusu miasta to po prostu większy wachlarz możliwości. • 11. Czy mieszkańcy miasta będą mogli korzystać -jak dotąd -ze środków na utworzenie lub rozwój działalności gospodarczej albo działalność stowarzyszeń? TAK • Podobnie jak inni mieszkańcy całej gminy także mieszkańcy miasta Czarny Dunajec zachowają dostęp do środków unijnych na rozwój obszarów wiejskich. Uzyskanie statusu miasta nikogo nie wyeliminuje z dostępu do środków Lokalnej Grupy Działania.

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – PYTANIA I ODPOWIEDZI • 12. Czy po zmianie statusu zmienią się (wzrosną) opłaty za wodę i śmieci? NIE • Nie jest planowany wzrost opłat za wodę i za odbiór odpadów komunalnymi z tego tytułu, że miejscowość zmieni status na miejski. Stawki opłat za wodę w postaci tzn. taryfy uchwala Rada Gminy kierując się przesłankami finansowymi i grupami odbiorców. Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków ( t. j. Dz. U. z 2020 poz. 2028 ) jak też i akt wykonawczy w postaci rozporządzenia w sprawie określania taryf nie różnicuje opłat z terenów wiejskich i miejskich. • Stawki opłat za odbiór śmieci uchwala Rada Gminy mogąc je różnicować według przesłanek zawartych w ustawie. Ustawodawca dał możliwość zróżnicowania stawki opłaty w zależności od odbierania odpadów z terenów wiejskich lub miejskich (art. 6 j ust. 2 a ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach – t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1439 z późn. zm. ), lecz generalnie odbiór śmieci z terenów o zwartej zabudowie (miejskich) jest tańszy niż odbiór z terenów o zabudowie rozproszonej. • 13. Czy będzie potrzebna wymiana dowodów osobistych? NIE • Zmiana nazwy organu wydającego dowód osobisty nie powoduje konieczności wymiany dotychczasowego dowodu osobistego - zgodnie z art. 46 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 06 sierpnia 2010 r. o dowodach osobistych (t. j. Dz. U. z 2020 r poz. 332 ).

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – PYTANIA I ODPOWIEDZI • 14. Czy w związku z powołaniem miasta zmieni się liczba radnych? NIE • Liczebność rady gminy zależna jest wyłącznie od liczby mieszkańców. Status gminy nie ma tu znaczenia. W gminach do 50 tys. mieszkańców rada składa się z 21 radnych. Stanowi o tym art. 17 ustawy o samorządzie gminnym. Zmiana statusu nie powoduje także wzrostu diet radnych. • 15. Czy w przypadku uzyskania statusu miasta będą potrzebne nowe wybory radnych i burmistrza? NIE • W związku z uzyskaniem statusu miasta nie przeprowadza się przedterminowych wyborów organów gminy (art. 4 f ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 390 Kodeksu wyborczego). Rada Gminy staje się automatycznie Radą Miasta i Gminy a Wójt staje się Burmistrzem. • 16. Czy po uzyskaniu statusu miasta jednostka pomocnicza (sołectwo) Czarny Dunajec będzie przemianowana na dzielnice (osiedle), a jej organy na radę dzielnicy i przewodniczącego rady dzielnicy. • Istnieją różne możliwości w zakresie ustanowienia jednostek pomocniczych położonych na terenie miasta. Mogą to być dzielnice, osiedla, sołectwa. W sytuacji niewielkiego miasta (jakim może stać się Czarny Dunajec) najbardziej właściwe wydaje się być zastosowanie przepisu ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym jednostką pomocniczą może być również miasto położone na terenie gminy. Niezbędna będzie w tym przypadku zmiana Statutu i ustanowienie nowych organów: zebrania miejskiego (organ uchwałodawczy), rady miejskiej z przewodniczącym (organ wykonawczy).

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – PYTANIA I ODPOWIEDZI • 17. Czy na terenie miasta mogą funkcjonować w gospodarstwa agroturystyczne. TAK • Na terenie miasta mogą być zakładane i prowadzone gospodarstwa agroturystyczne. Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o usługach hotelarskich oraz usługach pilotów wycieczek i przewodników turystycznych, która stanowi podstawę rejestracji gospodarstw agroturystycznych, określa przedmiot działalności tego typu obiektów jako: wynajmowane przez rolników pokoje i miejsca na ustawianie namiotów w prowadzonych przez nich gospodarstwach rolnych. • 18. Czy na terenach miejskich rolnicy mogą korzystać z ustawowego zwolnienia z opłaty od posiadania psów. TAK. • Opłata od posiadania psów przez osoby fizyczne funkcjonuje wyłącznie wówczas, gdy Rada Gminy wprowadzi taką opłatę. Ustawowe zwolnienie z tej opłaty (z tytułu posiadania nie więcej niż dwóch psów) dotyczy podatników podatku rolnego od gospodarstw rolnych i nie jest związane z lokalizacją na terenie wiejskim.

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – HISTORIA WAŻNE DATY (wyciąg z opracowania Z WIEJSKIEJ I MIESKIEJ PRZESZŁOŚCI CZARNEGO DUNAJCA – Łukasz Wiater) • 1787 r. – po wielkim pożarze z który strawił pierwotny kościół i prawie połowę ówczesnych domów, kształtuje się układ z zabudową rozmieszczoną na szerszym obszarze, przy jednoczesnym zachowaniu układu centrum z rynkiem pośrodku. • W 1787 r. Czarny Dunajec liczył 1453 mieszkańców, w 1885 r. – 2643 mieszkańców. • 1883 r. - w Czarnym Dunajcu działalność rozpoczął Sąd Powiatowy. • 1906 r. - Rada Gminna uchwaliła wniesienie do Sejmu Krajowego petycji o podniesienie Czarnego Dunajca do rangi miasteczka. • 9 sierpnia 1923 r. – uchwała Rady Ministrów pod kierownictwem Wincentego Witosa, w sprawie przyjęcia projektu ustawy w przedmiocie zaliczenia gminy Czarny Dunajec do miejscowości, podlegających galicyjskiej krajowej ustawie gminnej z dnia 3 lipca 1896 r. • 5 grudnia 1924 r. oraz 19 grudnia 1924 r. – kolejno Sejm i Senat przyjmują ustawę w przedmiocie zaliczenia gminy Czarny Dunajec do miejscowości, podlegających galicyjskiej krajowej ustawie gminnej (ustawa zostaje przyjęta bez głosu sprzeciwu). • 1 stycznia 1925 r. – Czarny Dunajec stał się gminą miejską. Swoje siedziby w Czarnym Dunajcu znajdowały: urząd katastralny, poczta, komisariat Policji Państwowej i placówka Straży Granicznej. • 1933 r. - utrata praw miejskich przez miejscowości liczące do 3000 mieszkańców, w tym Czarny Dunajec (ustawa o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego).

UZYSKANIE STATUSU MIASTA – HISTORIA