Mdre zakupy Kryteria wyboru ywnoci Kryteria wyboru ywnoci
Mądre zakupy Kryteria wyboru żywności
Kryteria wyboru żywności. Plan prezentacji: • Podstawowe definicje • Rady dla kupującego • Etykiety produktów żywnościowych • Substancje dodatkowe • Wzbogacanie żywności • Znakowanie żywności ekologicznej • Znakowanie jaj • Po powrocie z zakupów
Kryteria wyboru żywności. Żywność • substancje lub ich mieszaniny spożywane przez człowieka, w celu dostarczenia organizmowi niezbędnych składników odżywczych. Żywność (środek spożywczy) • każda substancja lub produkt, przetworzony, częściowo przetworzony lub nieprzetworzony, przeznaczony do spożycia przez ludzi, w tym napoje, gumy do żucia, woda oraz składniki żywności celowo dodawane do żywności w procesie produkcji definicja w/g Rozporządzenia (WE) nr 178/2002
Kryteria wyboru żywności. Europejskie i polskie prawo ma na celu ochronę zdrowia i życia konsumentów, WIĘC Z DEFINICJI: ŻYWNOŚĆ JEST BEZPIECZNA!
Kryteria wyboru żywności. Na bezpieczeństwo żywności mają wpływ warunki sanitarno – higieniczne : • produkcji rolniczej; • przetwórstwa żywności; • obrotu handlowego; • przygotowania żywności (w domu, restauracji);
Nikt tak dobrze i sumiennie o ciebie nie zadba, jak ty sam zadbasz o siebie i własne zdrowie.
Kryteria wyboru żywności. Rady dla kupującego: • planujmy zakupy; • w miarę możliwości kupujmy od producentów żywności oraz wybierajmy produkty, które przebyły jak najkrótszą drogę od producenta do klienta; • chcąc kupić świeże artykuły, wybierajmy sklepy, które mają sprawdzoną renomę; • kupujmy żywność w jak najmniej przetworzoną; • nie kupujmy produktów łatwo psujących się, jeśli nie wykorzystamy ich od razu; …
Kryteria wyboru żywności. … oraz: • czytajmy etykiety produktów; • zwróćmy uwagę na warunki przechowywania (np. temperatura); • oceńmy wygląd, zapach produktu i stan opakowania;
Kryteria wyboru żywności. Etykieta produktu powinna zawierać: • nazwę produktu; • skład surowcowy – nazwy składników użytych do produkcji w kolejności malejącej według zawartości wagowej; • oznaczenie partii produkcji, klasy jakości; • datę minimalnej trwałości* lub termin przydatności do spożycia**; * Odnosi się do produktów trwałych takich jak konserwy, mąki, kasze itp. „najlepiej spożyć przed” lub „najlepiej spożyć przed końcem” ** odnosi się do produktów nietrwałych, takich jak mleko, wędliny, pieczywo itp. „należy spożyć do”
Kryteria wyboru żywności. Etykieta produktu powinna zawierać: • sposób przygotowywania lub stosowania produktu, jeśli bez tych informacji produkt mógłby zostać niewłaściwie wykorzystany; • kraj produkcji lub przetworzenia; • dane o producencie lub dystrybutorze • zawartość netto lub liczbę sztuk w opakowaniu; • warunki przechowywania; • informację o alergenach;
Kryteria wyboru żywności. Lista alergenów: • • zboża zawierające gluten; skorupiaki; jaja; ryby; orzeszki ziemne; nasiona soi; mleko (łącznie z laktozą); • • orzechy; seler; gorczyca; nasiona sezamu; dwutlenek siarki i siarczyny; łubin; mięczaki;
Kryteria wyboru żywności. • Znakowanie wartością odżywczą jest dobrowolne; • Wartość odżywcza żywności informuje o zawartości niezbędnych dla organizmu składników, ich wzajemnych proporcjach i biodostępności; Tabela: Podstawowe informacje o wartości odżywczej żywności. Składnik odżywczy Energia Jednostka Kcal lub k. J Białko Tłuszcz, w tym: • kwasów tłuszczowych Węglowodany, w tym: • cukier • błonnik pokarmowy Witaminy Składniki mineralne g mg lub µg
Kryteria wyboru żywności. Podstawowe oznakowanie produktu wartością odżywczą to podanie: • wartości energetycznej; • zawartości białka; • tłuszczu; • węglowodanów; Można je rozszerzyć o zawartość: • cukrów; • kwasów tłuszczowych nasyconych; • błonnika pokarmowego; • sodu; Oznakowanie może również dotyczyć witamin i składników mineralnych, jeśli ich zawartość w 100 g(ml) pokrywa co najmniej 15% zalecanego dziennego spożycia danego składnika.
Kryteria wyboru żywności.
Kryteria wyboru żywności. Etykieta nie może: • wprowadzać w błąd konsumenta za pomocą rysunku, tekstu odnośnie właściwości, składu, ilości, pochodzenia lub metody produkcji; • przypisywać działania lub właściwości, których nie ma np. zapobieganiu chorobom i leczeniu; • stosować określenia „zdrowy”, „bezpieczny”, itp. ; • stosować określenia „bio”, jako elementu nazwy produktu, który nie jest produktem rolnictwa ekologicznego;
Kryteria wyboru żywności. Substancje dodatkowe: • w Europie stosuje się numerację substancji dodatkowych dozwolonych do stosowania w żywności; • każda substancja ma swój symbol, np. E-300, czyli kwas askorbinowy; • ułatwiają przetwórstwo żywności lub zwiększają bezpieczeństwo mikrobiologiczne, stosowane w ilościach które dopuszczają normy; • mogą być naturalne, identyczne z naturalnymi i syntetyczne;
Kryteria wyboru żywności. Składniki dodatkowe według numeracji „E”: E-100 do E-180 Barwniki E-200 do E-296 Konserwanty E-300 do E-380 Przeciwutleniacze, synergenty E-400 do E-472 Emulgatory, stabilizatory, zagęstniki, regulatory kwasowości E-500 do E-587 Dodatki przetwórcze E-620 do E-640 Substancje wzmacniające smak E-901 do E-914 Środki nabłyszczające E-950 do E-967 Słodziki E-1100 Enzymy E-1400 Skrobie modyfikowane
Kryteria wyboru żywności. Żywność może być wzbogacana w witaminy i składniki mineralne: • Ich dodatek powinien wynosić nie mniej niż 15% i nie więcej niż 50% zalecanego dziennego spożycia; • Wyjątek! Witamina C i foliany: maksymalny dodatek może wynosić 100% zalecanego dziennego spożycia; • W Polsce obowiązkowo wzbogaca się: • Sól kuchenną poprzez dodatek jodu; • Margaryny poprzez dodatek witaminy A i D;
Kryteria wyboru żywności. Przykłady wzbogacanej żywności: • płatki zbożowe – wzbogacane w składniki mineralne; • soki owocowe – wzbogacane w witaminę C; • produkty mleczne – wzbogacane w wapń; • pieczywo – wzbogacane w składniki mineralne;
Kryteria wyboru żywności. Dodatkowe obostrzenia dotyczą produktów rolnictwa ekologicznego, ponieważ ich proces produkcji jest poddawany ścisłej kontroli jakości; Produkty ekologiczne muszą zawierać na etykiecie następujące informacje: • napis „produkt rolnictwa ekologicznego”; • nazwa producenta; • numer certyfikatu zgodności; • nazwa upoważnionej jednostki certyfikującej i jej numer identyfikacyjny;
Kryteria wyboru żywności.
Kryteria wyboru żywności. Znakowanie jaj jako przykład oznakowania specyficznej grupy żywności Kod państwa, w którym wyprodukowano jajo; PL - Polska Kod systemu hodowli: 0 – produkcja ekologiczna 1 – chów na wolnym wybiegu 2 – chów ściółkowy 3 – chów klatkowy Oznaczenie zakładu, czyli weterynaryjny numer identyfikacyjny
Kryteria wyboru żywności. Po powrocie z zakupów: • owoce i warzywa przechowujemy w lodówce, najlepiej w przeznaczonych do tego pojemnikach, na dole; bananów i pomidorów raczej nie wkładamy do lodówki; • grzyby przechowujemy w papierowych torebkach; • produkty mrożone wkładamy jak najszybciej do zamrażarki; • mięso przechowujemy jak najkrócej w lodówce i z dala od innych produktów;
Kryteria wyboru żywności. Po powrocie z zakupów: • produkty wysokotłuszczowe przechowujemy w pojemnikach szklanych; • zawartość puszek po otwarciu przekładamy do szklanych lub porcelanowych opakowań (do 24 h); • soki i produkty paczkowane po otwarciu przechowujemy w lodówce (jak najkrócej); • oliwę i olej przechowujemy w szczelnych, ciemnych butelkach;
PAMIĘTAJ! Nikt tak dobrze i sumiennie o ciebie nie zadba, jak ty sam zadbasz o siebie i własne zdrowie.
- Slides: 25