ULUSAL VE ULUSLARARASI DZEYDE UYGULANAN TIPIK PERFORMANS TESTLERI

ULUSAL VE ULUSLARARASI DÜZEYDE UYGULANAN TIPIK PERFORMANS TESTLERI HACETTEPE KIŞILIK ENVANTERI YRD. DOÇ. DR. H. DENIZ GÜLLEROĞLU

• Asıl formu: Türkçe (Hacettepe Kişilik Envanteri) • Geliştiren: Ethem ÖZGÜVEN • Ölçtüğü davranış/ nitelik: Bireyin kişilik özellikleri; kişiliğine ilişkin sorunlar kişisel, sosyal ve genel uyum düzeyleri. • Kimlere uygulanabileği: Yetişkinler. • Uygulama süresi: Zaman sınırlaması yoktur.

• Kapsamı: Kişilik kavramının sadece bireyin duygu, düşünce ve davranış biçimini içerecek şekilde kullanıldığı envanter, “kişisel” ve “sosyal” uyumla ilgili 20’şer maddelik 8 alt testten oluşur. 8 “kontrol” (K) ve “geçerlik” (G) maddesi olan envanter toplam 168 maddeden oluşur. Alt testler şunlardır: • A) Kişisel uyum Alt testleri: • 1) Kendini Gerçekleştirme (KG) • 2) Duygusal Kararlılık (DG) • 3) Nevrotik Eğilimleri (NE) • 4) Psikotik Belirtiler (PB)

• • B)Sosyal Uyum Alt testleri: 1) Aile İlişkileri (Aİ): 2)Sosyal İlişkiler (Sİ) 3)Sosyal Normlar (SN) 4) Antisosyal Eğilimler (AE) Materyali: Soru formu, yanıt kağıdı, yanıt anahtarı ve profil kağıdı.

• Uygulanışı: Bireyin kendine yanıtlayabileceği uygulanması kolay bir envanteridir • Yönergesi: Soru formunun başında açıklama ve örnekler vardır. • Puanlanması: Envanterin puanlanması yanıt anahtarına göre yapılır. Yanıt anahtarına uygun verilen yanıtlara “ 1” puan verilir. Boş bırakılan maddeleriyle ilgili bir kontrol puanı ve yanıtlama davranışına ilişkin “ geçerlik puanı” elde edilir.

• Puanların yorumlanması: “Kendini gerçekleştirme”, “duygusal kararlılık” “ nevrotik eğilimler” ve “psikotik belirtiler” alt testlerinden alınan puanların toplamı “kişisel uyum” puanını; “aile ilişkileri”, “sosyal ilişkiler”, “ sosyal normlar” ve “ anti-sosyal eğilimler” alt testlerinden alınan puanların toplamı ise “sosyal uyum” puanını oluşturur. • Kişisel uyum ve sosyal uyum puanının toplamından genel uyum puanı elde edilir.

• Formun geliştirilmesi: Envanter ile ölçülmesi amaçlanan niteliklere ilişkin alt testler ve ilgili maddeler çeşitli kişilik envanterlerinden seçilmiştir. • Güvenirliği: • Test-tekrar test güvenirliği: Envanter 62 kişilik lise öğrenci grubuna 15 gün arayla iki kez uygulanması sonucu elde edilen puanlardan Pearson Momentleri Çarpımı korelasyon katsayısı kişisel uyum için 0. 82 ve genel uyum için 0. 92 hesaplanmıştır.

• Geçerliği: • Yapı Geçerliği: 96 Kişilik öğrenci grubuna Hacettepe Kişilik Envanteri ile Durumluk/Sürekli kaygı Envanteri uygulanmış ve aralarındaki korelasyonlar hesaplanmıştır. • • Kaygı bir ölçüt olarak alındığında, kişisel uyum ile korelasyonu -0. 58, sosyal uyum ile korelasyonu -0. 47, genel uyum ile korelasyonu ise -0. 56 olarak bulunmuştur. •

KAYNAKÇA • Öner. N. (2012). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testlerden Örnekler Bir Başvuru Kaynağı. İstanbul: Boğaziçi Yayınları